Loftferðir
Þriðjudaginn 16. maí 1989

     Landbúnaðarráðherra (Steingrímur J. Sigfússon):
    Virðulegi forseti. Ég mæli hér fyrir frv. til laga um breytingu á lögum um loftferðir, nr. 34/1964.
    Með þessum breytingum er lagt til að í loftferðalögin verði bætt nýjum kafla sem fjallar um vinnuumhverfi áhafna loftfara og er tilgangurinn fyrst og fremst sá að tryggja bættan aðbúnað, hollustuhætti og öryggi áhafna um borð í loftförum og að skipulegt eftirlit verði haft með vinnuumhverfi þessara stétta eins og annarra starfsstétta þjóðfélagsins.
    Að undanförnu hafa talsverðar umræður farið fram um heilsufar og vinnuaðstöðu flugfreyja og flugþjóna. Eins og kunnugt er gilda almennu lögin um aðbúnað, hollustuhætti og öryggi á vinnustöðum á árinu 1980 ekki um störf áhafna loftfara og er því í raun hvorki til skipulegt samskiptanet milli þeirra og flugrekenda um bætt vinnuumhverfi né eftirlit með þessum málum. Lögin frá 1980 voru samin með hliðsjón af norrænum rétti í þessum efnum, en flugmálayfirvöld og vinnueftirlit í Danmörku, Svíþjóð og Noregi, sem áttu viðræður um samræmingu á löggjöf landanna um vinnuumhverfi áhafna loftfara, komust að þeirri niðurstöðu að ákvæði um þetta efni ættu betur heima í loftferðalögum en almennum lögum.
    Að höfðu samráði við félmrh. er ég einnig þessarar skoðunar og hef því flutt þetta frv. hér. Kostir þess eru m.a. þeir að ákvæði um vinnuumhverfi eru sniðin að þörfum flugsins sérstaklega og hitt er ekki minna um vert að eftirlit með framkvæmd á þessum málum öllum, þar með talið málefnum áhafna, verður á einni hendi.
    Í frv. er höfð hliðsjón af almennum lögum frá 1980 og dönskum lögum um sama efni. Frv. byggir á því meginsjónarmiði að eftirlit með aðbúnaði, hollustuháttum og öryggi áhafna um borð í loftförum verði sem mest innan vinnustaðanna sjálfra og áhafnir og flugrekendur skipuleggi sameiginlega úrbætur og ráðstafanir um borð í loftförum undir eftirliti loftferðaeftirlits flugmálastjórnar. Frv. gerir ráð fyrir að sérstakur öryggistrúnaðarmaður starfsmanna komi til hjá fyrirtækjum þar sem fimm menn eru starfandi í áhöfn eða fleiri og enn fremur öryggisnefnd sem skipuleggi þá aðgerðir varðandi bætt vinnuumhverfi um borð í loftförum, annist fræðslu starfsmanna um þessi efni og fleira. Í þessari öryggisnefnd eiga sæti fulltrúar starfsmanna og flugrekenda. Þetta er í samræmi við það meginsjónarmið frv. sem ég gat um áðan, að mál sem varða vinnuumhverfi verði best leyst innan vinnustaðanna sjálfra.
    Til að tryggja góð og varanleg tengsl ráðuneytis og flugmálastjórnar við hagsmunaaðila er í frv. lagt til að stofnað verði vinnuverndarráð fyrir flugstarfsemi sem ráðherra skipar. Það er hliðstætt því ráði sem stofnað var með breytingu á dönsku loftferðalögunum frá 1983 og kallast, eins og segir á þessari fínu dönsku hér í plagginu, ,,arbejdsmiljöraad for luftfart``, með leyfi forseta. Ráðið er ráðgefandi fyrir ráðherra í vinnuumhverfismálum áhafna. Það er mín skoðun, herra forseti, að með samþykkt frv., eins og það

liggur hér fyrir og eftir þær lagfæringar sem hv. samgn. Ed. gerði á frv., yrði stigið stórt skref í þá átt að bæta vinnuumhverfi áhafna og er tímabært að þessar starfsstéttir fái sín vinnuverndarlög eins og aðrar í þjóðfélaginu, þó fyrr hefði verið.
    Að lokinni þessari umræðu, herra forseti, legg ég til að frv. verði vísað til 2. umr. og hv. samgn.