Virðulegi forseti. Ég mæli hér fyrir frv. til laga um Náttúrufræðistofnun Íslands og náttúrustofur. Frv. þetta eins og það birtist hér og liggur frammi var unnið af nefnd af hálfu umhvrn. Upphaflega var frv. raunar samið af nefnd sem skipuð var 13. júní 1988 af þáv. menntmrh. Þar áður höfðu allmargar stjórnskipaðar nefndir glímt við svipað verkefni.
Sumarið 1990 fékk umhvrn. frv. nefndarinnar til meðferðar eftir að málefni Náttúrufræðistofnunar Íslands höfðu verið lögð til ráðuneytisins. Þá þótti ástæða til að skoða nokkur atriði þess betur áður en það yrði lagt fyrir Alþingi og voru það einkum efasemdir um þær greinar frv. er lúta að stjórn og skipulagi Náttúrufræðistofnunar. Að endurskoðuninni unnu Jón Gunnar Ottósson frá umhvrn. og Davíð Þór Björgvinsson, dósent við Háskóla Íslands. Einnig var haft samráð við starfsfólk Náttúrufræðistofnunar. Nokkrar breytingar voru gerðar á frv. og það síðan lagt fram skömmu fyrir þinglok á 113. löggjafarþingi. Þá var mælt fyrir frv. og það sent til nefndar. Allsherjarnefnd neðri deildar sendi þá frv. út til umsagnar en lengra náði sú umfjöllun ekki í það sinn og málið var ekki tekið til 2. umr. Þá bárust umsagnir m.a. frá eftirtöldum aðilum: Náttúrufræðistofnun Norðurlands, Náttúrufræðistofnun Íslands, Fjórðungssambandi Norðlendinga, Hinu íslenska náttúrufræðifélagi og aðalfundi þess, Háskóla Íslands, Rannsóknaráði ríkisins og Orkustofnun, veiðistjóra, Grasagarði Reykjavíkur og Landssambandi hestamanna og fleiri aðilum. Í ljósi þeirra athugasemda sem komu fram í þessum umsögnum taldi ég nauðsynlegt að endurskoða frv. og skipaði til þess nefnd í ágúst sl. Þar áttu sæti fulltrúar allra þingflokka en
formaður nefndarinnar og ritari voru fulltrúar umhvrn. Í nefndinni áttu sæti Hjörleifur Guttormsson alþingismaður, Kristín Einarsdóttir alþingismaður, Tómas Ingi Olrich alþingismaður, Valgerður Sverrisdóttir alþingismaður, Össur Skarphéðinsson alþingismaður og Jón Gunnar Ottósson frá umhvrn. sem var formaður nefndarinnar. Starfsmaður nefndarinnar var Þórir Ibsen frá umhvrn.
Nefndin fór yfir frv. og hafði þar til hliðsjónar þær umsagnir og athugasemdir sem ég greindi frá áðan. Full samstaða varð í nefndinni um þær breytingar sem gerðar voru og skilaði nefndin því frv. fullbúnu sem er nú mælt fyrir.
Í athugasemdum við frv. er fjallað um aðdraganda þess og störf nefndarinnar sem fyrrv. menntmrh. skipaði og ég sé ekki ástæðu til að fjalla nánar um það hér. En þessu frv. er ætlað að koma í stað gildandi laga nr. 48/1968 um almennar náttúrurannsóknir og Náttúrufræðistofnun Íslands. Ákvæði um almennar náttúrurannsóknir falla að mestu burt þannig að í frv. er einkum fjallað um skipulag og verkefni Náttúrufræðistofnunar Íslands í töluvert breyttri mynd frá því sem áður var. Þá eru í frv. ný ákvæði sem m.a. kveða á um stofnun náttúrustofa í kjördæmum og um sýningarstarfsemi.
Helstu nýmæli frv. eru sem hér segir:
Í fyrsta lagi er Náttúrufræðistofnun skilgreind sem landsstofnun og getur setur hennar verið á allt að fimm stöðum á landinu. Samkvæmt ákvæðum til bráðabirgða er aðeins gert ráð fyrir að eitt setur utan Reykjavíkur verði stofnað á næstu tveimur árum en það yrði á Akureyri. Miðað er við að heimild frv. yrði notuð til að breyta Náttúrufræðistofnun Norðurlands í setur Náttúrufræðistofnunar Íslands á næsta ári. Þess má geta að bæjarstjórn Akureyrar hefur óskað eftir aðild ríkisins að starfsemi Náttúrufræðistofnunar Norðurlands m.a. varðandi yfirtöku á kostnaði varðandi vegna náttúrurannsókna sem þar eru stundaðar.
Í öðru lagi eru það nýmæli að stofnunin lúti sérstakri stjórn sem skipuð er af ráðherra og að ráðinn verði forstjóri að Náttúrufræðistofnun Íslands sem starfi í umboði stjórnar sem framkvæmdastjóri hennar og stofnunarinnar í heild.
Í þriðja lagi er heimild í frv. til að veita náttúrustofum í kjördæmum fjárstuðning frá ríkinu ef þær uppfylla skilyrði um verkefni og stjórn sem sett eru.
Í fjórða lagi verður uppbygging og rekstur náttúrusýningarsafna ekki lengur lögbundið verkefni Náttúrufræðistofnunar Íslands, eins og er í gildandi lögum, heldur á vegum sérstakra félaga eða jafnvel sjálfseignarstofnana. Þó er gert ráð fyrir að Náttúrufræðistofnunin aðstoði eftir sem áður við uppbyggingu slíkra safna og hún getur gerst aðili að þeim með leyfi ráðherra.
Eins og áður sagði eru felld burtu ákvæði gildandi laga um almennar náttúrurannsóknir. Mikil breyting hefur orðið á aðstöðu og tilhögun náttúrurannsókna frá því að sett voru lög um Náttúrufræðistofnun Íslands árið 1965. Stofnanir á þessu sviði hafa eflst og nýjar tekið til starfa. Lög um Rannsóknaráð Íslands hafa verið endurskoðuð. Sett hefur verið á fót sérstakt vísindaráð sem m.a. hefur það verkefni að marka stefnu fyrir vísindastarfsemi í landinu. Við samningu frv. var leitast við að taka tillit til þessara breyttu aðstæðna án þess þó að fjalla um náttúrurannsóknir á vegum þeirra fjölmörgu stofnana sem slíkar rannsóknir stunda nú. Það var ekki talið vera í verkahring þeirra nefnda sem unnið hafa að gerð frv. Þetta er í raun meginástæðan fyrir því að ekki þótti eðlilegt að setja í frv. ákvæði um náttúrurannsóknir sambærileg við þau sem eru í gildandi lögum um almennar náttúrurannsóknir og Náttúrufræðistofnun Íslands. Þess í stað var valin sú leið að skilgreina nokkuð nákvæmlega verksvið Náttúrufræðistofnunar Íslands. Frv. er þannig takmarkað við málefni stofnunarinnar og náttúrustofa og því þótti rétt að breyta heiti laganna í samræmi við það.
Með frv. er ekki verið að takmarka verksvið annarra rannsóknastofnana frá því sem verið hefur, né heldur að veita Náttúrufræðistofnun eða náttúrustofu neinn einkarétt til rannsókna á náttúru landsins eða umhverfisþáttum.
Náttúrufræðirannsóknir á vegum Háskóla Íslands hafa aukist mjög verulega á undanförnum áratugum og samfara því hefur sú skoðun heyrst að rétt væri að leggja Náttúrufræðistofnun Íslands niður í núverandi mynd og fela öðrum stofnunum verkefni hennar. Ég er andvígur þeirri skoðun. Það er og verður nauðsynlegt að reka stofnun sem hefur lýsingu Íslands að meginverkefni. Það er hins vegar rétt eins og gert er með frv. þessu að breyta starfsemi Náttúrufræðistofnunar og auðvelda þannig tengsl og samskipti stofnunarinnar við aðra rannsóknastarfsemi á sviði náttúruvísinda. Nefndin sem gekk frá þessu frv. er sömu skoðunar og eru færð fyrir því eftirtalin rök, með leyfi forseta:
1. Æskilegt er að sérstök stofnun hafi það verkefni að sjá um skipulega söfnun heimilda um náttúru Íslands og að varðveita niðurstöður í fræðilegum söfnum sem verði öllum opin og aðgengileg.
2. Eðlilegt er að aðstaða til slíkra rannsókna sé til staðar á nokkrum stöðum á landinu og að stofnunin sé þannig landsstofnun sem eigi sér fleiri en eitt setur.
3. Fræðileg söfn og rannsóknir eru víðast hvar bakhjarl sýningarsafna á sviði náttúrufræði fyrir almenning. Því þykir rétt að tryggja áfram tengsl Náttúrufræðistofnunar við sýningarsöfn.
4. Eðlilegt er að ætla Náttúrufræðistofnun almannatengsl og fræðsluhlutverk. Einnig af þeirri ástæðu eru samskipti við sýningarsöfn eðlileg þótt slík söfn verði byggð upp og rekin sem sjálfstæðar stofnanir með þátttöku fleiri aðila en ríkisins.
5. Hefð er fyrir nánu sambandi milli almennra náttúrurannsókna, náttúrusýninga og áhugamannafélaga í Reykjavík og víðar á landinu. Ástæða er til að hlúa að síkum samskiptum fremur en að rjúfa þau enda þótt komið verði á breytti skipan um sýningarsöfn frá því sem verið hefur fram til þessa.
6. Rannsóknir á sviði umhverfismála hafa verið stundaðar af Náttúrufræðistofnun og náttúrugripasöfnum undanfarin 15 ár. Það er eðlilegt að þær verði hluti af starfsemi þeirra einnig framvegis þótt margir aðrir hljóti einnig að koma við sögu. Tengsl Náttúrufræðistofnunar við náttúrustofur í kjördæmum landsins falla vel að slíkri starfsemi og fleiri verkefnum sem tengjast umhverfisvernd. Við þetta síðastnefnda má bæta að alveg er ljóst að á næstu árum mun verða lögð mjög aukin áhersla á umhverfismat sem undanfara ákvarðana um mannvirkjagerð og skipulagsvinnu á Íslandi.
Það liggur beint við að Náttúrufræðistofnun annist að verulegu leyti nauðsynlegar rannsóknir á náttúru landsins vegna mats á áhrifum mannvirkjagerðar og landnotkunar á náttúruna. Af þessari upptalningu má ráða að Náttúrufræðistofnun Íslands hefur mikilvægu hlutverki að gegna í samfélagi okkar. Þessu hlutverki eru gerð ítarleg skil í 5. og 6. gr. frv. sem kveða á um helstu verkefni stofnunarinnar, réttindi hennar og skyldur.
Ég mun nú fara, virðulegi forseti, nokkrum orðum um einstaka kafla og greinar frv. sem ástæða er til að skýra kannski örlítið frekar.
Í 2. gr. segir að Náttúrufræðistofnun Íslands sé stofnun í eigu íslenska ríkisins óháð hagsmunatengdum aðilum og þiggi ekki af þeim framlög eða gjafir. Þetta ákvæði vísar til þess að stofnuninni er óheimilt sem rannsóknar- og umsagnaraðila að veita viðtöku gjöfum frá stofnunum eða fyrirtækjum sem gætu átt sitt undir Náttúrufræðistofnun vegna umsagna sem hún á að veita stjórnvöldum. Hins vegar er stofnuninni að sjálfsögðu heimilt að veita viðtöku fjárframlögum, vísindastyrkjum, vísindalegum eintökum og náttúrugripum frá einstaklingum eða öðrum sem ekki teljast hagsmunatengdir aðilar. Hér er vissulega um að ræða grátt svæði ef svo má taka til orða og þess vegna er kveðið á um að ef upp kemur ágreiningur um túlkun þessa ákvæðis þá skuli ráðherra skera úr.
Í 3. gr. frv. er kveðið á um að Náttúrufræðistofnun Íslands geti byggst upp af allt að fimm setrum sem hvert um sig hefði sjálfstæðan fjárhag. Auk Náttúrufræðistofnunar í Reykjavík getur ráðherra heimilað eitt setur í hverjum landsfjórðungi. Sú ákvörðun yrði þó tekin í fullu samræmi við fjárlagaheimildir hverju sinni eins og gefur að skilja. Ekki er gert ráð fyrir því að hvert setur hafi sérstaka stjórn heldur verði ein stjórn yfir stofnuninni allri eins og kveðið er á um í 4. gr. Rökin fyrir því að aðsetur Náttúrufræðistofnunar Íslands verði í framtíðinni fleiri en eitt eru þau að með þessu fyrirkomulagi er í senn stefnt að landfræðilegri dreifingu og samhæfingu verkefna. Gert er ráð fyrir að setrin auki á sveigjanleika innan stofnunarinnar og verði hvetjandi fyrir starfsemina m.a. á frumkvæði hvers
seturs varðandi rannsóknir og fræðslu.
Samkvæmt 4. gr. frv. skipar ráðherra stjórn Náttúrufræðistofnunar til fjögurra ára í senn. Fastráðnir starfsmenn hvers seturs tilnefna einn mann í stjórnina og forstöðumenn náttúrustofanna í kjördæmunum einn mann. Ráðherra skipar formann án tilnefningar.
Samkvæmt þessu yrðu stjórnarmenn tveir við samþykkt frv. en yrði fjölgað í þrjá með tilkomu seturs á Akureyri 1. jan. 1993 og fjóra með tilkomu náttúrustofu á Austurlandi 1. jan. 1994, eins og gert er ráð fyrir í ákvæði til bráðabirgða.
Líklegt verður að telja að þessi tala stjórnarmanna, eða fjórir, muni haldast óbreytt um alllangt skeið. Því þótti ástæða til að kveða á um að ákvæði formanns stjórnar réði úrslitum í þeim tilvikum þar sem atkvæði féllu jöfn innan stjórnarinnar.
Hlutverk stjórnarinnar er skýrt í 4. gr. Henni ber að fjalla um starfsáætlanir, fara yfir fjárhagsáætlanir setra og fylgjast með fjárhag þeirra og ráðstöfun fjár. Stjórnin samræmir eftir föngum rannsóknir á vegum setranna og stuðlar að samvinnu við náttúrufræðistofur. Ein ástæðan fyrir því að sett er stjórn yfir Náttúrufræðistofnun Íslands og kveðið er á um einn forstjóra fyrir öll setrin er að tryggja að setrin verði rekin sem ein stofnun þrátt fyrir ákveðið sjálfstæði og dreifingu um landið og að einn aðili komi fram fyrir hönd stofnunarinnar þegar þörf er á slíku.
Í 5. og 6. gr. er kveðið á um verkefni Náttúrufræðistofnunar, réttindi og skyldur. Þar er m.a. gert ráð fyrir að stofnunin stundi almennar rannsóknir á náttúru Íslands á sviði dýrafræði, grasafræði og jarðfræði og annist skipulega söfnun og vörslu heimilda um náttúru landsisns. Niðurstöður rannsókna sem eru í vörslu stofnunarinnar eiga að vera aðgengilegar og öllum opnar. Þær eiga að vera skráðar á samræmdan átt þannig að fá megi á einum stað sem best yfirlit yfir náttúru Íslands. Gert er ráð fyrir að stofnunin leggi eins og verið hefur áherslu á söfnun upplýsinga um útbreiðslu og flokkun lífvera og vistfræði þeirra, enn fremur á söfnun og greiningu sýna af steinum, bergtegundum og steingervingum. Upptalning verkefna í 5. gr. frv. er nokkru fyllri en í gildandi lögum og tekur mið af breyttum aðstæðum eins og áður er rakið og ég nefni þessi verkefni sem eru einkum að stunda vísindalegar rannsóknir á náttúru Íslands, varðveita náttúrugripi, ritsmíðar og önnur gögn á vísindalegum heimildasöfnum og byggja upp aðgengilegt gagnasafn með sem fyllstum heimildum um íslenska náttúru. Að skrá kerfisbundið einstaka þætti íslenskrar náttúru og sjá um gerð og útgáfu korta, m.a. um jarðfræði og útbreiðslu tegunda. Að styðja við uppbyggingu sýningasafna um náttúrufræði með upplýsingum og ráðgjöf og miðla að þekkingu um íslenska náttúru til skóla, fjölmiðla og almennings. Hér er áhersla lögð á aðstoð, upplýsingar og ráðgjöf. Ekki er lengur kveðið á eins og í gildandi lögum um að stofnunin skuli koma upp sýningasafni en hún getur vissulega gerst aðili að sýningasöfnum sem rekin eru af öðrum en ríkinu, sbr. 8. gr.
Þá nefni ég hér það að leiðbeina um hóflega nýtingu náttúruauðlinda og aðstoða með rannsóknum við mat á verndargildi vistkerfa og náttúruminja og áhrifum mannvirkjagerðar og annarrar landnotkunar á náttúru landsins. Á þessu sviði munu umsvif stofnunarinnar áreiðanlega fara mjög vaxandi á næstu árum.
Þá nefni ég það til sögunnar að vinna að rannsóknum á villtum stofnum spendýra og fugla í samvinnu við embætti veiðistjóra, sjá um fuglamerkingar --- og hefur Náttúrufræðistofnun raunar ein heimild til að láta merkja villta fugla á Íslandi. Þetta ákvæði er óbreytt frá gildandi lögum.
Þá nefni ég það að greina frá niðurstöðum rannsókna í fræðslu- og vísindaritum og lýsa meginþáttum í starfsemi stofnunarinnar í árlegri skýrslu. Rétt er að taka það fram að í þessu frv. er létt af stofnuninni þeirri kvöð að hafa eftirlit með almennum rannsóknum erlendra náttúrufræðinga hér á landi. Þetta er gert vegna þess að það starf hefur í reynd verið í verkahring Rannsóknaráðs ríkisins, sbr. ákvæði reglugerðar frá 1968 og hefur síðan verið falið Vísindaráði með lögum nr. 48/1987.
6. gr. frv. fjallar um rétt Náttúrufræðistofnunar til að fá upplýsingar er varðar starfsemi hennar frá öðrum opinberum stofnunum og um skyldur hennar til að veita öðrum upplýsingar. Gert er ráð fyrir að settar verði nánari reglur um þetta efni. Þá er fjallað um rétt
vísindamanna til að nota niðurstöður rannsókna og grunngögn í vörslu stofnunarinnar.
Í 7. gr. er heimild til að deildaskipta setrum með reglugerð til að skapa meiri sveigjanleika í uppbyggingu. Þá er gert ráð fyrir að sett verði reglugerð um menntunarkröfur deildarstjóra og sérfræðinga hliðstæðar því sem gerðar eru í Háskóla Íslands.
II. kafli frv. fjallar um náttúrustofur. Þar er lagt til skv. 9. gr. að ráðherra verði heimilt að leyfa starfrækslu einnar náttúrustofu með ríkisaðild í hverju kjördæmi landsins með fjárhagslegum stuðningi ríkisins eins og nánar er tiltekið í 10. gr. Framlag ríkisins takmarkast við laun forstöðumanns og stofnkostnað vegna húsnæðis, innréttinga, bóka- og tækjakaupa eftir því sem ákveðið er á fjárlögum hverju sinni, enda liggi þá fyrir trygging fyrir jafnháu framlagi frá heimaaðilum. Gert er ráð fyrir að heimaaðilar standi að öðru leyti undir stofn- og rekstrarkostnaði en fái í sinn hlut sértekjur.
Gert er ráð fyrir að náttúrustofur starfi í nánum tengslum við Náttúrufræðistofnun, m.a. með því að í 4. gr. er kveðið á um rétt allra forstöðumanna til setu á árlegum fundum starfsmanna Náttúrufræðistofnunar þar sem samræmd er starfsemin og niðurstöður rannsókna kynntar. Þá er samstarfið einnig tryggt með því ákvæði 4. gr. að forstöðumenn skuli tilnefna sameiginlega einn mann í stjórn stofnunarinnar. Þótt heimild ráðherra sé bundin við eina náttúrufræðistofu í hverju kjördæmi er gert ráð fyrir að starfsemi stofunnar geti verið á fleiri en einum stað í kjördæminu og á sama hátt geta kjördæmi auðvitað sameinast um rekstur einnar náttúrustofu.
Helstu hlutverk sem náttúrustofu er ætlað að rækja eru skilgreind í 11. gr. og felast öðru fremur í verkum sem tengjast viðkomandi svæði eða landshluta. Helstu hlutverk þar gætu verið:
1. Að safna gögnum, varðveita heimildir um náttúrufar og stuðla að almennum náttúrurannsóknum, einkum í viðkomandi landshluta.
2. Að stuðla að æskilegri landnýtingu, náttúruvernd og fræðslu um umhverfismál.
3. Að veita fræðslu um náttúrufræði og aðstoða við gerð náttúrusýninga.
Náttúrustofum er heimilt að gerast aðili að sýningarsafni en heimildin er bundin því skilyrði að fjárhagur slíks safns og stofunnar verði aðskilinn. Nýting á þessari heimild breytir engu um fjárstuðning af hálfu ríkisins nema sérstakt samkomulag hafi verið gert þar að lútandi.
Stjórn náttúrustofu skal skipuð þremur mönnum, eigendur í heimahéraði tilnefna tvo en ráðherra umhverfismála einn. Starfstími stjórnar er milli almennra sveitarstjórnarkosninga og ef um samstarf tveggja eða fleiri kjördæma er að ræða tilnefnir hvert kjördæmi tvo menn í stjórn.
Í III. kafla frv. eru almenn ákvæði. 15. gr. fjallar um rétt náttúrufræðinga og aðstoðarmanna þeirra, þ.e. þeirra sem stunda náttúrurannsóknir eða söfnun náttúrugripa og annarra heimilda um náttúruna á vegum hins opinberra til frjálsra ferða um lönd manna. Þeim ber þó að forðast óþarfa átroðning og er skylt að greiða fullar bætur fyrir tjón sem þeir kunna að valda. Sömu aðilum er einnig heimilt skv. frv. þessu að safna náttúrugripum hvar sem er án þess að endurgjald komi fyrir. Þetta á þó ekki við ef um er að ræða náttúrugripi sem eru verðmætir fyrir landeigendur eða aðra rétthafa lands.
Ef í ljós koma verðmæti sem áður voru ókunn er rannsakanda skylt að tilkynna það rétthafa þess lands þar sem verðmætin eru. Þessi grein er samhljóða 2. gr. gildandi laga nr. 48/1965, sem áður er vitnað til að öðru leyti en því að 4. mgr. er nýmæli. Samkvæmt henni er óheimilt að flytja náttúrugripi úr landi nema með leyfi Náttúrufræðistofnunar Íslands og þeim skilyrðum er hún kann að setja. Þetta ákvæði er talið nauðsynlegt m.a. vegna vandamála sem upp hafa komið í tengslum við aukinn straum ferðamanna til landsins og sókn þeirra í náttúrugripi af ýmsu tagi.
17. gr. gerir ráð fyrir því að lögin öðlist gildi 1. jan. 1992. Þetta frv. var lagt fram í haust en komst ekki á dagskrá þingsins fyrr en nú og auðvitað verður sú nefnd sem fær frv. til meðferðar að endurskoða þetta gildistökuákvæði sem segir sig nú raunar sjálft.
Þá er að lokum ákvæði til bráðabirgða þar sem kveðið er á um stofunun seturs Náttúrufræðistofnunar Íslands á Akureyri eigi síðar en í ársbyrjun 1993 og innan tveggja ára
þaðan í frá verði komið fót náttúrufræðistofum í tveimur landsfjórðungum. Með þessu ákvæði til bráðabirgða er mótuð stefna um notkun heimildar frv. varðandi setur Náttúrufræðistofnunar Íslands og um náttúrustofur.
Hér er verið að hrinda af stað þeirri þróun sem þetta frv. felur í sér og frv. varðandi uppbyggingu og skipulag Náttúrufræðistofnunar Íslands er að setur hennar utan Reykjavíkur vaxi upp úr náttúrustofum sem starfræktar hafa verið undir nafninu Náttúrugripasafn um nokkurt skeið. Það liggur því beint við þegar horft er til umsvifa og í sögulegu samhengi að fyrsta setrið utan Reykjavíkur verði stofnað á Akureyri og fyrsta náttúrustofan á Austurlandi. Með sömu rökum kæmi Suðurland næst á eftir Austurlandi að því er varðar náttúrustofur.
Virðulegi forseti. Ég vil að lokum bera fram þá ósk að þetta mál, sem hefur fengið mjög mikla, langa og ítarlega umfjöllun í fleiri en einni nefnd eins og ég rakti hér í upphafi míns máls, fái skjóta og góða afgreiðslu hér á hv. Alþingi. Það hafa mjög margir aðilar komið að undirbúningi frv. Auk þeirrar nefndar sem sá er þetta mælir skipaði og gekk frá frv. eins og það liggur fyrir og þeirrar nefndar sem fyrrv. menntmrh. skipaði hafa fjölmargir aðilar sem á þessu sviði starfa komið að verkinu, ýmist með því að ræða við nefndirnar eða senda þeim skriflegar ábendingar. Öllu þessu fólki vil ég þakka góð störf og sérstaklega þó nefndinni sem gekk endanlega frá því frv. sem hér er nú mælt fyrir. Að svo mæltu, virðulegi forseti, legg ég til að málinu verði vísað til 2. umr. og hv. umhvn.