Virðulegur forseti. Hér er um að ræða mál sem mér heyrist vera nokkuð góð samstaða um þannig að umræður þurfa í sjálfu sér ekki að vera mjög langar þótt nokkuð hafi teygst úr þeim vegna hliðarmálefna.
Mig langar til að koma á framfæri í kjölfar ummæla hv. 17. þm. Reykv., sem því miður er farinn úr salnum, varðandi þær breytingar sem orðið hafa á lánshlutfalli til nýsmíða, sérstaklega erlendis. Það var dálítið athyglisvert að þær breytingar tóku ekki gildi fyrr en búið var að samþykkja í Fiskveiðasjóði lánveitingar upp á milljarða til nýsmíða erlendis. Menn gripu því nokkuð seint til aðgerða í því máli. Ég vil leyfa mér að halda því fram að ráðamönnum í þessum málaflokki, ráðherrum sem öðrum, hljóti að hafa verið kunnugt um þessi áform. Ef þeir vildu hafa áhrif í þá veru að menn beindu nýsmíðinni fremur að innlendum stöðvum en erlendum þá höfðu þeir öll tækifæri til að grípa til þeirra aðgerða áður en ákvörðun var tekin í stjórn Fiskveiðasjóðs. Þó ég geri ekki lítið úr þessari breytingu og tel að hún sé til bóta þá finnst mér hún samt bera vott um ákveðinn tvískinnung í þessum málum.
Ég vil undirstrika ákvæði 2. gr. í frv. sem mönnum hefur orðið nokkuð tíðrætt um. Auðvitað er það áhyggjuefni þegar maður heyrir raddir málsmetandi manna sem efast um að hald sé í ákvæðum sem þessum. Ég neita því ekki að ég hrökk við fyrir nokkru þegar ég heyrði í sjónvarpi viðtal við hæstv. fjmrh. sem setti fram þá skoðun, ef ég man rétt, að það væri eiginlega óhjákvæmileg þróun sem mundi gerast að útlendingar kæmu inn í íslenskan sjávarútveg. Hvernig er þá hugurinn í ríkisstjórninni ef einstakir ráðherrar eru þessarar skoðunar? Hver er þá viljinn til að standa þannig að málum að útlendingum sé haldið utan við sjávarútveginn? Það er sérstaklega áhyggjuefni í ljósi þess að núverandi ríkisstjórn hefur fullan hug á því að fá lögfestan samninginn um Evrópska efnahagssvæðið. Ég bið menn að íhuga hvernig staða okkar verður til að koma í veg fyrir þá þróun að útlendingar verði beinir þátttakendur í útgerð hér á landi þegar útlendingar mega eiga nánast í hverju einasta fyrirtæki öðru sem þessi sjávarútvegsfyrirtæki þurfa að skipta við hvort sem það er í þjónustu, bankaviðskiptum eða á öðru sviði.
Ég sé fyrir mér þá stöðu að á nokkrum árum muni það gerast þegar þetta hefur staðið yfir um nokkurn tíma að menn muni brotna undan þessu og jafnvel líta á það sem eðlilegt sjónarmið að útlendingar eigi hlut í íslenskum sjávarútvegi.
Ég vildi láta þessar áhyggur koma fram þótt í sjálfu sér greini mig ekki á við hv. 1. þm. Vestf. um þetta mál, eins og kom fram í hans máli, en ég er ansi hræddur um að hv. framsögumann nefndarinnar greini kannski verulega á við sína eigin flokksmenn í þessu máli og jafnvel ráðherra í ríkisstjórninni úr báðum flokkum.
Ég vildi svo að lokum, virðulegi forseti, benda á að í 1. tölul. í brtt. frá nefndinni er sjútvrh. veitt heimild til að víkja frá banni við löndun þegar sérstaklega stendur á. Hv. 1. þm. Austurl. telur þetta nægilegt og byggir það á trausti þess að menn virði hefðir í málinu. Ég tók líka eftir því að frsm., hv. 1. þm. Vestf., hafði nokkuð ákveðnar skoðanir á því hvenær ætti að beita þessu ákvæði. Hins vegar tók ég líka eftir því að varaformaður nefndarinnar hafði aðrar skoðanir á því hvenær ætti að beita þessu ákvæði og ég bendi á það að núv. ríkisstjórn er kannski fyrst og fremst að verða þekkt fyrir að ryðja sig út af brautum hefðarinnar, þannig að ef einhvern tímann hefur verið ástæða til að óttast að menn létu hefðirnar lönd og leið þá er það í tíð núverandi ríkisstjórnar. Ég hef nokkrar áhyggjur af því að menn muni beita þessu ákvæði e.t.v. með öðrum hætti en til er ætlast. Kannski ekki endilega núv. sjútvrh., sem mér sýnist að geri sér far um það að víkja ekki mjög frá viðhorfum forvera síns, en það koma nýir menn og með þeim geta komið nýir siðir.