Ingibjörg Pálmadóttir
:
Virðulegi forseti. Hér er til umræðu till. til þál. um að kenna ensku sem fyrsta erlenda tungumálið í grunnskólum. Ég missti því miður af framsöguræðu flm. og það er alveg greinilegt að hún hefur komið blóðinu allverulega á hreyfingu. Án þess að hafa hlustað á hans framsögu, þá er ég alveg sammála því sem hann leggur hér fram að enska skuli vera fyrsta erlenda málið sem börn læra í grunnskólum. Ekki það að ég sé ekki meðmælt norrænu samstarfi, ég er mjög hlynnt norrænu samstarfi. En ég er alveg viss um það að börn sem eru búin að heyra enskuna alveg frá blautu barnsbeini og eru mjög fljót að tileinka sér framburðinn og fljót að tileinka sér enskuna, þau fá aukið sjálfstraust og fá kannski aukna löngun til þess að læra fleiri tungumál. Þegar kemur svo að dönskunni, þá gengur þeim kannski enn þá betur en áður að læra hana. Ég er alveg viss um að það dregur ekkert úr norrænni samvinnu á einn eða annan hátt þó börn hér byrji að læra ensku og komi svo með dönskuna þar á eftir. Svona til gamans má geta þess að ég man eftir því að þegar ég fór með mína gagnfræðaskóladönsku til Danmerkur 16 eða 17 ára gömul og hélt að ég væri nú ansi fær í því tungumáli, búin að tileinka mér það vel, þá var nú framburðurinn ekki betri en sá að þegar ég byrjaði að tala dönskuna, þá sögðu Danirnir: ,,Vær så venlig at snakke dansk`` og ég held að það séu fleiri sem hafa upplifað þetta að bregða fyrir sig enskunni jafnvel þó að maður tryði því að maður kynni dönskuna betur af því að maður var búinn að læra hana aðeins lengur.
Ég tel því ekki að við séum að skemma neitt hvað varðar dönskukennslu þó ég taki undir það með hv. 3. þm. Norðurl. v. að auðvitað verði að fá kennslufræðilegt mat á því hvað rétt er að gera í slíku. En reynslan kennir manni það að oft á tíðum, því miður, ég verð að segja sérstaklega í Danmörku --- mér finnst Norðmenn og Svíar leggja sig fram við að skilja Íslendinga þegar þeir tala svona skandinavísku --- en Danir leggja sig virkilega ekki fram, finnst mér, að skilja okkar íslenska framburð á dönskunni og vilja þá jafnvel frekar tala við okkur ensku, hvort sem okkur líkar það nú betur eða verr og þótt okkur langi oft mikið til að tala okkar dönsku þegar við komum til Danmerkur, þá er það nú einhvern veginn þannig. Til dæmis er ég alveg viss um að fólk sem er t.d. í verslunum í Kaupmannahöfn og telur sig kunna svolítið í dönsku bregður frekar fyrir sig enskunni einhverra hluta vegna.
En ég trúi því og er alveg viss um það að ef börnin fá að læra fyrst ensku, þá vekur það meira sjálfstraust hjá þeim í tungumálanámi að þau munu vera fyrr að tileinka sér Norðurlandamálin á eftir því að þau munu hafa meiri ánægju af náminu.
Virðulegi forseti. Hér er til umræðu till. til þál. um að kenna ensku sem fyrsta erlenda tungumálið í grunnskólum. Ég missti því miður af framsöguræðu flm. og það er alveg greinilegt að hún hefur komið blóðinu allverulega á hreyfingu. Án þess að hafa hlustað á hans framsögu, þá er ég alveg sammála því sem hann leggur hér fram að enska skuli vera fyrsta erlenda málið sem börn læra í grunnskólum. Ekki það að ég sé ekki meðmælt norrænu samstarfi, ég er mjög hlynnt norrænu samstarfi. En ég er alveg viss um það að börn sem eru búin að heyra enskuna alveg frá blautu barnsbeini og eru mjög fljót að tileinka sér framburðinn og fljót að tileinka sér enskuna, þau fá aukið sjálfstraust og fá kannski aukna löngun til þess að læra fleiri tungumál. Þegar kemur svo að dönskunni, þá gengur þeim kannski enn þá betur en áður að læra hana. Ég er alveg viss um að það dregur ekkert úr norrænni samvinnu á einn eða annan hátt þó börn hér byrji að læra ensku og komi svo með dönskuna þar á eftir. Svona til gamans má geta þess að ég man eftir því að þegar ég fór með mína gagnfræðaskóladönsku til Danmerkur 16 eða 17 ára gömul og hélt að ég væri nú ansi fær í því tungumáli, búin að tileinka mér það vel, þá var nú framburðurinn ekki betri en sá að þegar ég byrjaði að tala dönskuna, þá sögðu Danirnir: ,,Vær så venlig at snakke dansk`` og ég held að það séu fleiri sem hafa upplifað þetta að bregða fyrir sig enskunni jafnvel þó að maður tryði því að maður kynni dönskuna betur af því að maður var búinn að læra hana aðeins lengur.
Ég tel því ekki að við séum að skemma neitt hvað varðar dönskukennslu þó ég taki undir það með hv. 3. þm. Norðurl. v. að auðvitað verði að fá kennslufræðilegt mat á því hvað rétt er að gera í slíku. En reynslan kennir manni það að oft á tíðum, því miður, ég verð að segja sérstaklega í Danmörku --- mér finnst Norðmenn og Svíar leggja sig fram við að skilja Íslendinga þegar þeir tala svona skandinavísku --- en Danir leggja sig virkilega ekki fram, finnst mér, að skilja okkar íslenska framburð á dönskunni og vilja þá jafnvel frekar tala við okkur ensku, hvort sem okkur líkar það nú betur eða verr og þótt okkur langi oft mikið til að tala okkar dönsku þegar við komum til Danmerkur, þá er það nú einhvern veginn þannig. Til dæmis er ég alveg viss um að fólk sem er t.d. í verslunum í Kaupmannahöfn og telur sig kunna svolítið í dönsku bregður frekar fyrir sig enskunni einhverra hluta vegna.
En ég trúi því og er alveg viss um það að ef börnin fá að læra fyrst ensku, þá vekur það meira sjálfstraust hjá þeim í tungumálanámi að þau munu vera fyrr að tileinka sér Norðurlandamálin á eftir því að þau munu hafa meiri ánægju af náminu.