Eggert Haukdal
:
Virðulegi forseti. Eins og fram kom við 2. umr. þessa máls höfðu stjórnarliðar í félmn. ekki náð að fullu saman og því flutti ég við þá umræðu fjórar brtt. á þskj. 959. Það hafa átt sér stað viðræður í meiri hlutanum og þær hafa leitt til þeirrar niðurstöðu að meiri hlutinn flytur á þskj. 1024 viðbótarbreytingartillögur frá því sem var við 2. umr. og þrjár af þeim tillögum eru unnar upp úr mínum tillögum. Vil ég aðeins gera grein fyrir þeim en um leið og þetta liggur fyrir lýsi ég því yfir að ég dreg þær tillögur, sem ég lagði fram við 2. umr., til baka.
Önnur brtt. mín við 2. umr. var um 14. gr., að þar bætist ný málsgrein við, svohljóðandi:
,,Láti sveitarfélag, sjálfseignarstofnun eða félag í té afnot af mannvirkjum, tækjum eða öðrum gæðum til rekstrar sem ekki hefur verið fjármagnaður úr Framkvæmdasjóði skal í samningi vera ákvæði um afgjald sem ríkissjóður greiðir.``
Í stað þessarar tillögu hefur meiri hlutinn tekið upp svofellda tillögu:
,,Heimilt er félagsmálaráðherra að gera sérstaka þjónustusamninga við félagasamtök og sjálfseignarstofnanir, sbr. 3. mgr. 13. gr.``
Þetta hefur ekki verið tekið upp nákvæmlega eins og ég lagði til, það vantar á að kveðið sé skýrt á um afgjald.
Fyrir tveimur árum skilaði Ríkisendurskoðun áliti vegna vistheimilisins að Sólheimum um þennan þátt. Vil ég, með leyfi hæstv. forseta, vísa til þess álits. Þar segir:
,,Það er álit Ríkisendurskoðunar, og þá með vísan til þess hvernig eignarhaldi vistheimilisins að Sólheimum er háttað, sé nauðsynlegt að gerður sé þjónustusamningur milli heimilisins og ríkisvaldsins. Í þeim samningi verði m.a. kveðið á um umfang þeirrar þjónustu sem heimilið veiti og stöðu þess innan verkefna sem lög um málefni fatlaðra kveða á um. Hins vegar er ljóst að kostnaður vegna slíks samnings er háður ákvæðum fjárveitingavaldsins á hverjum tíma. Þá telur stofnunin að í slíkum samningi eigi að vera ákvæði um afgjald sem ríkissjóður greiði til sjálfseignarstofnunar vegna afnota af þeim mannvirkjum, tækjum og afnot af hitaveituréttindum sem látin eru í té til þeirrar þjónustu sem veitt er. Framlög þessi yrðu miðuð við að viðhalda þeim eignum sem fyrir hendi eru á Sólheimum á hverjum tíma og nauðsynlegar eru vegna þeirrar þjónustu sem heimilinu er ætlað að veita.``
Eftir að breyting hefur orðið á 14. gr., að samþykktu þessu frv., tel ég að það hafi áunnist að félmrh. er heimilt að ganga til þessara samninga og þá vona ég að sjálfsögðu að tekið verði tillit til þessa afgjalds. Það verður einnig mál fyrir fleiri heimili en Sólheima að þessi grein komist inn í lög.
Þriðja brtt. var um það að síðasti málsliður 16. gr. orðist svo:
,,Félagsmálaráðherra getur svipt rekstraraðila starfsleyfi að tillögu svæðisráðs og stjórnarnefndar hafi hann ekki uppfyllt kröfur þess eða ráðuneytis um það sem talið er ábótavant í rekstri innan ákveðinna tímamarka.``
Þessi brtt. mín gekk fyrst og fremst út á það að á eftir orðinu svæðisráð kæmi stjórnarnefnd og því er fullnægt í brtt. meiri hlutans á þskj. 1024.
Síðasta brtt. sem ég lagði fram var við 50. gr., sem verður 49. gr. eftir 2. umr. Ég hafði raunar lagt til að greinin félli brott, en er sáttur við þá brtt. sem þarna er komin inn en hún er svohljóðandi:
,,Tekjur sem falla til vegna þeirrar atvinnustarfsemi stofnana sem nýtur framlaga á fjárlögum skulu koma til frádráttar rekstrarkostnaði þeirra.``
Ég þarf ekki miklu við þetta að bæta en vil þó segja um fyrstu brtt. mína, sem var um breytta stjórnarnefnd, að hv. þm. Kristinn Gunnarsson lýsti réttilega þeim áhuga sem Samband ísl. sveitarfélaga hefur á því að breyta þarna um. Það liggja fyrir bréf til nefndarinnar og það hefði verið þess vert að stjórnarnefndinni hefði verið breytt í þá veru sem fólst í minni fyrstu brtt. En ég hef gengið til samkomulags. Þar er tekið tillit til þriggja tillagna minna, eins og ég hef fyrr um getið, og dreg ég þá tillöguna um breytta stjórnarnefnd til baka, þó ég hafi sannarlega viljað að þessi tillaga hefði gengið fram.
Ég er raunar örlítið skotinn í tillögu hv. þm. Kristins Gunnarssonar varðandi stjórnarnefndina og leyni því ekki. Ég lagði til að aðilar gengju úr nefndinni. Auðvitað er erfitt að fara fram á að fólk, sem lengi hefur setið, svo sem Þroskahjálp og öryrkjar, eigi ekki þarna fulltrúa. Ég held að að mörgu leyti hefði stjórnarnefnd þessi verið vel úr garði gerð ef teknir væru inn þrír fulltrúar frá Alþingi, eins og ég lagði til, og síðan hefðu þessir fulltrúar haldið áfram þannig að hér hefði verið um sjö manna nefnd að ræða. Þetta næst ekki að sinni en vonandi sem fyrst. Síðan horfir þetta mál til þess að það verði með breyttri verkaskiptingu á vettvangi sveitarfélaganna. Þar á það að vera og vonandi dregur að því að svo verði.
Ég vil að síðustu láta það koma fram að ég þakka formanni fyrir stjórn á þessu máli og gott samstarf. Hún reyndi að laða saman aðila og ná samkomulagi og fyrir það vil ég að lokum þakka.
Virðulegi forseti. Eins og fram kom við 2. umr. þessa máls höfðu stjórnarliðar í félmn. ekki náð að fullu saman og því flutti ég við þá umræðu fjórar brtt. á þskj. 959. Það hafa átt sér stað viðræður í meiri hlutanum og þær hafa leitt til þeirrar niðurstöðu að meiri hlutinn flytur á þskj. 1024 viðbótarbreytingartillögur frá því sem var við 2. umr. og þrjár af þeim tillögum eru unnar upp úr mínum tillögum. Vil ég aðeins gera grein fyrir þeim en um leið og þetta liggur fyrir lýsi ég því yfir að ég dreg þær tillögur, sem ég lagði fram við 2. umr., til baka.
Önnur brtt. mín við 2. umr. var um 14. gr., að þar bætist ný málsgrein við, svohljóðandi:
,,Láti sveitarfélag, sjálfseignarstofnun eða félag í té afnot af mannvirkjum, tækjum eða öðrum gæðum til rekstrar sem ekki hefur verið fjármagnaður úr Framkvæmdasjóði skal í samningi vera ákvæði um afgjald sem ríkissjóður greiðir.``
Í stað þessarar tillögu hefur meiri hlutinn tekið upp svofellda tillögu:
,,Heimilt er félagsmálaráðherra að gera sérstaka þjónustusamninga við félagasamtök og sjálfseignarstofnanir, sbr. 3. mgr. 13. gr.``
Þetta hefur ekki verið tekið upp nákvæmlega eins og ég lagði til, það vantar á að kveðið sé skýrt á um afgjald.
Fyrir tveimur árum skilaði Ríkisendurskoðun áliti vegna vistheimilisins að Sólheimum um þennan þátt. Vil ég, með leyfi hæstv. forseta, vísa til þess álits. Þar segir:
,,Það er álit Ríkisendurskoðunar, og þá með vísan til þess hvernig eignarhaldi vistheimilisins að Sólheimum er háttað, sé nauðsynlegt að gerður sé þjónustusamningur milli heimilisins og ríkisvaldsins. Í þeim samningi verði m.a. kveðið á um umfang þeirrar þjónustu sem heimilið veiti og stöðu þess innan verkefna sem lög um málefni fatlaðra kveða á um. Hins vegar er ljóst að kostnaður vegna slíks samnings er háður ákvæðum fjárveitingavaldsins á hverjum tíma. Þá telur stofnunin að í slíkum samningi eigi að vera ákvæði um afgjald sem ríkissjóður greiði til sjálfseignarstofnunar vegna afnota af þeim mannvirkjum, tækjum og afnot af hitaveituréttindum sem látin eru í té til þeirrar þjónustu sem veitt er. Framlög þessi yrðu miðuð við að viðhalda þeim eignum sem fyrir hendi eru á Sólheimum á hverjum tíma og nauðsynlegar eru vegna þeirrar þjónustu sem heimilinu er ætlað að veita.``
Eftir að breyting hefur orðið á 14. gr., að samþykktu þessu frv., tel ég að það hafi áunnist að félmrh. er heimilt að ganga til þessara samninga og þá vona ég að sjálfsögðu að tekið verði tillit til þessa afgjalds. Það verður einnig mál fyrir fleiri heimili en Sólheima að þessi grein komist inn í lög.
Þriðja brtt. var um það að síðasti málsliður 16. gr. orðist svo:
,,Félagsmálaráðherra getur svipt rekstraraðila starfsleyfi að tillögu svæðisráðs og stjórnarnefndar hafi hann ekki uppfyllt kröfur þess eða ráðuneytis um það sem talið er ábótavant í rekstri innan ákveðinna tímamarka.``
Þessi brtt. mín gekk fyrst og fremst út á það að á eftir orðinu svæðisráð kæmi stjórnarnefnd og því er fullnægt í brtt. meiri hlutans á þskj. 1024.
Síðasta brtt. sem ég lagði fram var við 50. gr., sem verður 49. gr. eftir 2. umr. Ég hafði raunar lagt til að greinin félli brott, en er sáttur við þá brtt. sem þarna er komin inn en hún er svohljóðandi:
,,Tekjur sem falla til vegna þeirrar atvinnustarfsemi stofnana sem nýtur framlaga á fjárlögum skulu koma til frádráttar rekstrarkostnaði þeirra.``
Ég þarf ekki miklu við þetta að bæta en vil þó segja um fyrstu brtt. mína, sem var um breytta stjórnarnefnd, að hv. þm. Kristinn Gunnarsson lýsti réttilega þeim áhuga sem Samband ísl. sveitarfélaga hefur á því að breyta þarna um. Það liggja fyrir bréf til nefndarinnar og það hefði verið þess vert að stjórnarnefndinni hefði verið breytt í þá veru sem fólst í minni fyrstu brtt. En ég hef gengið til samkomulags. Þar er tekið tillit til þriggja tillagna minna, eins og ég hef fyrr um getið, og dreg ég þá tillöguna um breytta stjórnarnefnd til baka, þó ég hafi sannarlega viljað að þessi tillaga hefði gengið fram.
Ég er raunar örlítið skotinn í tillögu hv. þm. Kristins Gunnarssonar varðandi stjórnarnefndina og leyni því ekki. Ég lagði til að aðilar gengju úr nefndinni. Auðvitað er erfitt að fara fram á að fólk, sem lengi hefur setið, svo sem Þroskahjálp og öryrkjar, eigi ekki þarna fulltrúa. Ég held að að mörgu leyti hefði stjórnarnefnd þessi verið vel úr garði gerð ef teknir væru inn þrír fulltrúar frá Alþingi, eins og ég lagði til, og síðan hefðu þessir fulltrúar haldið áfram þannig að hér hefði verið um sjö manna nefnd að ræða. Þetta næst ekki að sinni en vonandi sem fyrst. Síðan horfir þetta mál til þess að það verði með breyttri verkaskiptingu á vettvangi sveitarfélaganna. Þar á það að vera og vonandi dregur að því að svo verði.
Ég vil að síðustu láta það koma fram að ég þakka formanni fyrir stjórn á þessu máli og gott samstarf. Hún reyndi að laða saman aðila og ná samkomulagi og fyrir það vil ég að lokum þakka.