Fyrirspyrjandi (Jóhann Ársælsson)
:
Virðulegur forseti. Ég vil þakka hæstv. félmrh. svörin. Ég get að vísu ekki fengið annað út úr þeim en það að ekki standi til að gera nægilega mikið í þessum málum. Við fyrstu spurningu minni kom það svar að hæstv. ráðherra hefði ekki um það neina vitneskju að bankakerfið tæki tillit til þessara húsnæðislána með sérstökum hætti. Ég tel að ég hafi um það upplýsingar sem séu réttar að það er mjög erfitt víða að fá fyrirgreiðslu í bankakerfinu. Það fer að vísu mikið eftir því hvar menn eiga hús á landinu.
Fasteignamat og möguleikar á sölu húsanna skipta miklu máli og bankakerfið bregst við með þeim hætti að skoða hvaða möguleika viðkomandi hefur og hvaða möguleikar eru á sölu á því húsi sem um er að ræða. Þess vegna eru margir húseigendur í miklum erfiðleikum með að fá fyrirgreiðslu í bönkum. Ég tel að það sé mjög alvarleg þróun sem hefur orðið í þessum málum á undanförnum árum, þ.e. að tengja þessa stærstu fjárskuldbindingu fólks á ævinni við peningakerfið í landinu og vaxtaokrið sem viðgengst í dag. Það er fjöldinn allur af fólki sem þolir þetta ekki því vextir á Íslandi og sú krafa sem gerð er til peninganna er svo gífurlega há að það fyrirfinnst varla nokkurs staðar önnur viðmiðun sem er eins, en launin eru aftur á móti verulega lægri en í þeim löndum sem menn hafa sótt sér viðmiðanirnar til. Fjöldi fólks mun ekki þola þær skuldbindingar sem það hefur tekið á sig í húsnæðiskerfinu.
Mér finnst að bregðast þurfi við þessu í tíma og ég verð að segja það alveg eins og er að ef maður horfir aftur í tímann og á þær kollsteypur sem hafa orðið í húsnæðiskerfinu, þá var þó eitt sem menn áttu í gamla kerfinu og það var sá skilningur að menn ættu rétt á því að fá a.m.k. einu sinni á ævinni lán til húsnæðiskaupa eða bygginga sem væru með einhverjum eðlilegum vöxtum. Nú er það ekki lengur fyrir hendi.
Virðulegur forseti. Ég vil þakka hæstv. félmrh. svörin. Ég get að vísu ekki fengið annað út úr þeim en það að ekki standi til að gera nægilega mikið í þessum málum. Við fyrstu spurningu minni kom það svar að hæstv. ráðherra hefði ekki um það neina vitneskju að bankakerfið tæki tillit til þessara húsnæðislána með sérstökum hætti. Ég tel að ég hafi um það upplýsingar sem séu réttar að það er mjög erfitt víða að fá fyrirgreiðslu í bankakerfinu. Það fer að vísu mikið eftir því hvar menn eiga hús á landinu.
Fasteignamat og möguleikar á sölu húsanna skipta miklu máli og bankakerfið bregst við með þeim hætti að skoða hvaða möguleika viðkomandi hefur og hvaða möguleikar eru á sölu á því húsi sem um er að ræða. Þess vegna eru margir húseigendur í miklum erfiðleikum með að fá fyrirgreiðslu í bönkum. Ég tel að það sé mjög alvarleg þróun sem hefur orðið í þessum málum á undanförnum árum, þ.e. að tengja þessa stærstu fjárskuldbindingu fólks á ævinni við peningakerfið í landinu og vaxtaokrið sem viðgengst í dag. Það er fjöldinn allur af fólki sem þolir þetta ekki því vextir á Íslandi og sú krafa sem gerð er til peninganna er svo gífurlega há að það fyrirfinnst varla nokkurs staðar önnur viðmiðun sem er eins, en launin eru aftur á móti verulega lægri en í þeim löndum sem menn hafa sótt sér viðmiðanirnar til. Fjöldi fólks mun ekki þola þær skuldbindingar sem það hefur tekið á sig í húsnæðiskerfinu.
Mér finnst að bregðast þurfi við þessu í tíma og ég verð að segja það alveg eins og er að ef maður horfir aftur í tímann og á þær kollsteypur sem hafa orðið í húsnæðiskerfinu, þá var þó eitt sem menn áttu í gamla kerfinu og það var sá skilningur að menn ættu rétt á því að fá a.m.k. einu sinni á ævinni lán til húsnæðiskaupa eða bygginga sem væru með einhverjum eðlilegum vöxtum. Nú er það ekki lengur fyrir hendi.