[16:14]
Fyrirspyrjandi (Guðrún Helgadóttir) :
Hæstv. forseti. á 109. löggjafarþingi flutti ég ásamt hv. þm. Birgi Ísl. Gunnarssyni, Davíð Aðalsteinssyni, Jóni Baldvin Hannibalssyni, Guðrúnu Agnarsdóttur og Stefáni Benediktssyni tillögu til þál. um réttaráhrif tæknifrjóvgunar. Hinn 25. mars 1986 var tillagan samþykkt sem svohljóðandi ályktun Alþingis, með leyfi hæstv. forseta:
,,Alþingi ályktar að skora á dómsmrh. að skipa nú þegar fimm manna nefnd til að kanna réttaráhrif tæknifrjóvgunar og gera tillögur um hvernig réttarstaða aðila verði ákveðin.
Nefndin verði skipuð sem hér segir: Dómsmrh. skipi formann nefndarinnar án tilnefningar, tveir nefndarmenn skulu skipaðir samkvæmt tilnefningu Lögmannafélags Íslands, einn samkvæmt tilnefningu læknadeildar Háskóla Íslands og sé hann sérfræðingur í kvensjúkdómum og fæðingarhjálp og einn nefndarmaður samkvæmt tilnefningu Barnaverndarráðs Íslands.
Nefndin ljúki störfum áður en næsta löggjafarþing kemur saman. Ríkissjóður greiði kostnað af störfum hennar.``
Fimm árum síðar lagði hv. þm. Sigríður Lillý Baldursdóttir fram svipaða tillögu og voru meðflytjendur hv. þm. Lára V. Júlíusdóttir, Birgir Ísl. Gunnarsson, Aðalheiður Bjarnfreðsdóttir, Guðmundur Ágústsson, Ingi Björn Albertsson og Guðrún Helgadóttir. Sú tillaga hlaut einnig samþykki þingsins og var ályktuninni vísað til hinnar áður skipuðu nefndar.
Nú skipta þau börn hundruðum sem orðið hafa til með tæknifrjóvgun og ég leyfi mér að nota það orð yfir alla þá tækni sem til þess er notuð. Ljóst er að réttarstaða a.m.k. sumra þessara barna, t.d. í tilvikum þar sem sæðisgjafi er ekki maki móðurinnar, er óljós og getur það valdið miklum skaða ef til hjónaskilnaðar foreldra kemur, í hugsanlegum erfðamálum eða vefengingarmálum. Ég tel að yfirvöld sýni mikið ábyrgðarleysi gagnvart þessum aðilum þar sem þau hafa leyft þessar aðgerðir án þess að tryggja réttarstöðu þessa fólks með lögum.
Ég veit að ég er að valda hæstv. dómsmrh. leiðindum með því að spyrja enn einu sinni þessarar sömu spurningar sem frammi liggur hér á þskj. 56 og hljóðar svo, með leyfi hæstv. forseta:
,,Hvað líður störfum nefndar sem falið var að gera tillögur um réttaráhrif tæknifrjóvgunar samkvæmt ályktun Alþingis sem samþykkt var 25. mars 1986?``
Og nú vona ég, hæstv. forseti, að ég þurfi aldrei að spyrja hæstv. dómsmrh. þessarar spurningar aftur.
Fyrirspyrjandi (Guðrún Helgadóttir) :
Hæstv. forseti. á 109. löggjafarþingi flutti ég ásamt hv. þm. Birgi Ísl. Gunnarssyni, Davíð Aðalsteinssyni, Jóni Baldvin Hannibalssyni, Guðrúnu Agnarsdóttur og Stefáni Benediktssyni tillögu til þál. um réttaráhrif tæknifrjóvgunar. Hinn 25. mars 1986 var tillagan samþykkt sem svohljóðandi ályktun Alþingis, með leyfi hæstv. forseta:
,,Alþingi ályktar að skora á dómsmrh. að skipa nú þegar fimm manna nefnd til að kanna réttaráhrif tæknifrjóvgunar og gera tillögur um hvernig réttarstaða aðila verði ákveðin.
Nefndin verði skipuð sem hér segir: Dómsmrh. skipi formann nefndarinnar án tilnefningar, tveir nefndarmenn skulu skipaðir samkvæmt tilnefningu Lögmannafélags Íslands, einn samkvæmt tilnefningu læknadeildar Háskóla Íslands og sé hann sérfræðingur í kvensjúkdómum og fæðingarhjálp og einn nefndarmaður samkvæmt tilnefningu Barnaverndarráðs Íslands.
Nefndin ljúki störfum áður en næsta löggjafarþing kemur saman. Ríkissjóður greiði kostnað af störfum hennar.``
Fimm árum síðar lagði hv. þm. Sigríður Lillý Baldursdóttir fram svipaða tillögu og voru meðflytjendur hv. þm. Lára V. Júlíusdóttir, Birgir Ísl. Gunnarsson, Aðalheiður Bjarnfreðsdóttir, Guðmundur Ágústsson, Ingi Björn Albertsson og Guðrún Helgadóttir. Sú tillaga hlaut einnig samþykki þingsins og var ályktuninni vísað til hinnar áður skipuðu nefndar.
Nú skipta þau börn hundruðum sem orðið hafa til með tæknifrjóvgun og ég leyfi mér að nota það orð yfir alla þá tækni sem til þess er notuð. Ljóst er að réttarstaða a.m.k. sumra þessara barna, t.d. í tilvikum þar sem sæðisgjafi er ekki maki móðurinnar, er óljós og getur það valdið miklum skaða ef til hjónaskilnaðar foreldra kemur, í hugsanlegum erfðamálum eða vefengingarmálum. Ég tel að yfirvöld sýni mikið ábyrgðarleysi gagnvart þessum aðilum þar sem þau hafa leyft þessar aðgerðir án þess að tryggja réttarstöðu þessa fólks með lögum.
Ég veit að ég er að valda hæstv. dómsmrh. leiðindum með því að spyrja enn einu sinni þessarar sömu spurningar sem frammi liggur hér á þskj. 56 og hljóðar svo, með leyfi hæstv. forseta:
,,Hvað líður störfum nefndar sem falið var að gera tillögur um réttaráhrif tæknifrjóvgunar samkvæmt ályktun Alþingis sem samþykkt var 25. mars 1986?``
Og nú vona ég, hæstv. forseti, að ég þurfi aldrei að spyrja hæstv. dómsmrh. þessarar spurningar aftur.