Jóhannes Geir Sigurgeirsson :
Virðulegur forseti. Ég þarf í sjálfu sér ekki að hafa hér langa ræðu um þetta mál eða mína afstöðu til þess. Ég er margsinnis á þessu kjörtímabili búinn að lýsa því yfir við hæstv. fjmrh. að ég telji algera nauðsyn á að gera þessa breytingu, að færa olíugjaldið úr mælagjaldinu og yfir í eldsneytisgjald. Fyrir því liggja mörg rök sem hæstv. ráðherra tíundaði í sjálfu sér hér áðan. Það eru síðan að sjálfsögðu í þessu ákveðin álitamál varðandi gjaldtökuna, upphæð gjaldsins, endurgreiðslu, heimildir og annað slíkt, sem nefndin verður að skoða í meðferð sinni. En ég get lýst því yfir sem skoðun minni að ég teldi mjög æskilegt að við gætum afgreitt málið á þessu þingi þó að fáir dagar séu eftir.
Litunarkerfið var að mínu mati kostur sem er bæði dýr og tímafrekur. Það tekur nokkurn tíma að koma því kerfi í framkvæmd og hefur ákveðna galla. Ég vil nefna einn galla sem ég sá þegar ég fékk í hendurnar skýrslur sem voru unnar og komu frá bændasamtökum í nágrannalöndum okkar. Í norskum skýrslum var bent á að það léki grunur á því að lituð olía væri ekki mjög heilsusamleg og þau efni sem notuð væru í litunina hefðu sýnt sig í að geta verið heilsuspillandi og ofnæmisvaldandi með meiru. En út af fyrir sig væri gott að geta losnað við þann þáttinn. Auk þess sem það sýnir sig þegar farið er að skoða málið er að ekki þarf að lita alla olíu sem er gjaldfrí því meginhluti flotaolíunnar, þ.e. svokölluð flotaolía, er þeirrar gerðar að hún verður ekki notuð á önnur ökutæki einfaldlega vegna þess að hún storknar við það lágt hitastig. Hún er ónothæf á vélar og þann búnað fyrir eldsneytisgeymslu sem er í vinnuvélum eða venjulegum bílum og hefur auk þess þá eiginleika að vera ekki nothæf á slík tæki.
Hins er vegar nauðsynlegt að nefndin fái í hendurnar þær hugmyndir sem kunna að vera uppi, nánari útfærslu á endurgreiðslunum, m.a. varðandi olíu til búrekstrar og vinnuvéla sem eru kannski tveir erfiðustu þættirnir hvað þetta snertir.
Sem bílaáhugamaður get ég tekið undir þau rök sem komu fram í ræðu hæstv. ráðherra að það kerfi sem við höfum í dag dæmir okkur úr leik varðandi dísilvélar í minni bíla, fólksbíla og léttari jeppa. Þetta er þó það svið vélaframleiðslu, bílhreyflaframleiðslu, sem hefur verið mest þróun í á síðustu árum og merkilegt nokkuð, a.m.k. fyrir þá sem rekur minni til dísilvéla á fyrri árum sem voru iðulega þannig að úr púströri slíkra bíla stóð svartur mökkurinn, eru dísilvélar í dag þær vélar sem menga umhverfið minnst og nýjar háþróaðar dísilvélar menga ekki nema brot af því sem bensínvélar gera. Margt mælir því með notkun þeirra og að mínu mati henta þær á margan hátt vel hér á landi, bæði hvað snertir gangöryggi og ekki síst fyrir þá sem þurfa að ferðast um langan veg. Ég ætla ekki að rökstyðja það frekar.
Þá ætla ég að nefna einn þátt í því sambandi sem ég tel að þurfi að breyta samhliða ef einhver breyting á að verða á því að hér fari menn að flytja inn að einhverju leyti léttari dísilbíla. Það er gagnvart vörugjaldinu. Vörugjaldið á einkabíla er miðað við rúmmál vélar og var einfaldað fyrir tveimur árum og fært niður í fjóra flokka og hækkað frá 45% og upp í 75% vörugjald og fer hækkandi eftir rúmtaki. Hæsti flokkurinn er 2,5 lítra vélar og stærri.
Gallinn við þetta er sá að eðli dísilvéla er þannig að miðað við sams konar bíl eru þær yfirleitt stærri að rúmtaki. Auk þess eru dísilvélarnar dýrari en það á að vinna sig upp hvað snertir hagkvæmari rekstur. En ef ekki verður breytt viðmiðunarmörkunum varðandi vörugjaldið varðandi rúmtakið sé ég reyndar ekki að það mundi neitt breytast varðandi þennan þátt þannig að ég held að það þurfi að skoða og að
mínu mati þarf að hækka mörkin gagnvart dísilbílunum. Ekki þarf aðra breytingu en að þau verði í hverju tilfelli hærri sem nemur 0,2--0,3 lítrum á bílvél. En þetta er hægt að skoða samtímis og er í sjálfu sér mjög einföld breyting ef menn væru sammála um að koma þessu á.
Eftir því sem ég hef heyrt í þeim flutningaaðilum og öðrum þá finnst mér að sú skoðun sé nánast einróma að þessa breytingu eigi að gera og hún er náttúrlega háværust hjá þeim sem greiða skilvíslega samkvæmt mæli sínum. Nú vil ég alls ekki gera því skóna að það sé ekki þannig að það geri allur obbi þeirra sem reka dísilbíla. Ég held reyndar að svo sé en það er jafnóþolandi að einhverjir komist upp með að skekkja samkeppnisstöðuna með því að víkja sér undan að greiða þessi gjöld. Það eru til þess ýmsar leiðir, það eru til fleiri leiðir heldur en að falsa mælaálestur. Það er til að mynda þekkt að menn hafa átt gamla bíla og keyrt út úr þeim og hent þeim síðan á haugana þegar því er lokið. Til skamms tíma --- það er reyndar búið að breyta því núna --- var ekki hægt að sækja þessi gjöld til manna því ekki var hægt að taka annað en viðkomandi ökutæki upp í þetta. Því er reyndar búið að breyta.
En að öllu samandregnu, virðulegi forseti, er það skoðun mín að þetta sé löngu tímabær breyting, þó ekki væri fyrir annað en það sem kom fram í ræðu ráðherra að líkur eru á því að við stöndum allt í einu uppi með það að við getum ekki lengur fengið mæla ef svo væri komið að við værum eina þjóðin sem væri með þetta kerfi. Eðli málsins samkvæmt eftir því sem færri nota vöruna, sem eru mælarnir í þessu tilfelli, verða þeir dýrari og erfiðara að halda þeim við.
Ég hlýt hins vegar að lokum, virðulegi forseti, að harma það að hæstv. ríkisstjórn skyldi ekki koma þessu máli fram fyrr. Það eru ekki margir dagar eftir í þinginu en ég geri mér hins vegar vonir um að það kunni að vera hægt að vinna málið þannig að það komist fram, m.a. vegna þess að einstakir nefndarmenn og ég veit reyndar að ráðuneytismenn hafa líka búið sig undir það að takast á við þetta mál í vetur og unnið nokkra forvinnu þó svo að ekki væri búið að mæla formlega fyrir málinu.