Lyfjalög

8. fundur
Fimmtudaginn 13. október 1994, kl. 10:41:48 (343)


[10:41]
     Flm. (Ingibjörg Pálmadóttir) :
    Virðulegi forseti. Ég mæli hér fyrir frv. til laga um breytingu á lyfjalögum, nr. 93/1994.
    Ég hefði gjarnan viljað að hæstv. heilbr.- og trmrh. hefði tíma til að vera viðstaddur þessa umræðu. Hann hefur tjáð mér að hann þurfi að víkja af fundi og mun ég ekki gera frekari athugasemd við það en það kann að vera að við förum fram á að afgreiðslu málsins verði frestað en ég geri það samt ekki hér og nú, ég vil sjá hvernig umræðan þróast.
    Auk mín eru flm. Finnur Ingólfsson og Valgerður Sverrisdóttir.
    1. gr. frv. orðast svo, með leyfi forseta:
    ,,4. mgr. 30. gr. laganna orðast svo:
    Lyfjaheildsölum er heimilt að selja lyf lyfsöluleyfishöfum, stofnunum sem reknar eru samkvæmt lögum um heilbrigðisþjónustu eða öðrum sérlögum, læknum, tannlæknum og dýralæknum og þeim tilraunastofum sem vinna að rannsóknum lyfja. Kostnaður lækna og tannlækna vegna slíkra lyfjakaupa fellur undir rekstrarkostnað, en dýralæknar hafa heimild til að selja dýralyf á allt að hámarksútsöluverði sem ákveðið er af lyfjaverðsnefnd, sbr. 40. gr.
    2. gr. Lög þessi öðlast þegar gildi.``
    Í greinargerð segir, með leyfi forseta:
    ,,Í lok 117. löggjafarþings hlutu afgreiðslu ný lyfjalög. Minni hluti heilbrigðis- og trygginganefndar gagnrýndi frá upphafi ýmis atriði frumvarps til lyfjalaga og telur hin nýju lög í heild sinni meingölluð. Auk þess hafa komið í ljós einstakir gallar á lögunum sem nauðsynlegt er að leiðrétta án tafar og er frumvarp þetta flutt af því tilefni.
    Við þinglega meðferð frumvarps til lyfjalaga gerði meiri hluti heilbrigðis- og trygginganefndar fjölmargar breytingar, þar á meðal varðandi lyfsölu dýralækna. Samkvæmt 58. gr. laga nr. 76/1982, um lyfjadreifingu, sem ný lyfjalög leystu af hólmi, höfðu héraðsdýralæknar heimild til lyfjasölu og bar skylda til að sjá um sölu lyfjanna í þeim héruðum þar sem ekki voru lyfjabúðir. Kveðið er á um lyfsölu dýralækna í 30. gr. nýrra lyfjalaga. Samkvæmt ákvæðinu er öllum dýralæknum nú heimilt að kaupa lyf í heildsölu og nota á eigin stofum og í sjúkravitjunum og fram kom í máli sérfræðinga heilbrigðis- og tryggingamálaráðuneytis að með breytingunni væri ætlunin að rýmka starfsmöguleika dýralækna. Síðan hefur komið á daginn að í raun er verið að þrengja þá verulega. Þannig hefur heilbrigðis- og tryggingamálaráðuneyti úrskurðað að með lyfjaafhendingu dýralækna sé einungis átt við að þeir megi afhenda lyf til að sinna meðferðarþörf þar til hægt sé að ná í lyf í lyfjabúð. Breytingin felur því í raun í sér verulega skerðingu á þjónustu við bændur og aukinn kostnað þeirra þar sem dýralæknar gátu áður skilið eftir hjá bændum nauðsynleg lyf til eftirmeðferðar. Samkvæmt túlkun 30. gr. núgildandi lyfjalaga er gert ráð fyrir að bændur verði sjálfir að nálgast slík lyf og reyndar einnig fyrirbyggjandi lyf sem þeir gátu áður keypt af dýralæknum, en bent skal á að í sex dýralæknishéruðum eru ekki lyfjaverslanir. Stéttarsamband bænda, sem hefur innan sinna vébanda um 4.500 bændur, og einstök hagsmunasamtök önnur hafa hvatt til þess að þegar verði gerðar breytingar í þessu efni þar sem mikið óhagræði fylgi hinu nýja fyrirkomulagi. Stéttarsambandið telur að eldra fyrirkomulag hafi reynst vel og m.a. átt þátt í því að lyfjanoktun í landbúnaði sé, eins og rannsóknir sýni, minni hér en víða annars staðar. Þá hafa dýralæknar bent á að í reglum sem Evrópusamband dýralækna hefur samþykkt er stefnt að því að skilja lyf ætluð mönnum frá dýralyfjum.
    Með vísan til framangreinds er hér lagt til að sú takmörkun, sem felst í 30. gr. lyfjalaga, verði afnumin og dýralæknum veitt svigrúm til að veita sömu þjónustu og áður.``
    Þegar lyfjalög voru samþykkt á síðasta vori gerði stjórnarandstaðan miklar athugasemdir við það frv. eins og hv. alþm. er kunnugt og þeir ættu að muna. Þetta frv. var keyrt í gegnum Alþingi þrátt fyrir athugasemdir stjórnarandstöðunnar og það er ekki eitt klúður heldur hafa mörg klúður þegar komið fram og eiga eftir að koma fram því að hluti lyfjalaganna mun ekki taka gildi fyrr en 1. nóv. 1995 en einhver hluti bráðlega eftir því sem heilbr.- og trmrh. tjáði í gær. Hann vill flýta því að hluti þess kæmi í framkvæmd. En það sem er alvarlegast við það sem nú þegar er komið í framkvæmd og hefur tekið gildi er að kostnaður hjá bændum hefur stóraukist með þessum nýju lyfjalögum þar sem dýralæknum er nú ekki heimilt að afgreiða nema aðeins bráðalyf en bæði fyrirbyggjandi lyf og lyf til framhaldsmeðferðar verða bændur að sækja til lyfjaverslana sem eru ekki ávallt mjög nálægt þeim.
    Við í hv. heilbr.- og trn. höfum fengið margar ábendingar um þetta mál. Ég bað um fund í heilbr.- og trn. áður en bráðabirgðalög voru sett því það muna hv. alþm. að það þurfti að setja bráðabirgðalög strax í vor um leið og lögin tóku gildi því þetta er, eins og ég hef áður sagt, allt saman meingallað mál. Þá bað ég um það á fundi heilbr.- og trn. að þetta ákveðna mál varðandi dýralækna yrði líka tekið til greina. Það var ekki tekið til greina á þeim fundi. Þótt margir hv. nefndarmenn hefðu fullan skilning á því að þetta mundi ekki ganga upp þá var ekki vilji fyrir því að breyta þessu í frv. á þeim tíma. Nú heyri ég það á mörgum hv. þm. að þeir eru búnir að sjá að þetta mál gengur ekki upp og það liggur á að fá breytingu á þessum lögum.
    Ég vona að það verði breið samstaða í Alþingi um að afgreiða þetta mjög fljótt og greiðlega því það liggur á að fá úr þessu bætt.
    Mér þykir afar slæmt, eins og ég sagði í upphafi, að hæstv. heilbr.- og trmrh. skuli ekki geta verið viðstaddur þessa umræðu því það er mjög mikilvægt að vita afstöðu hans í þessu máli. Ég tel mig vita afstöðu formanns hv. heilbr.- og trn. og afstaða hans er sú að það þurfi að breyta þessu ákvæði í frv. En ég bið virðulegan forseta að að lokinni umræðu um þetta mál verði því vísað til hv. heilbr.- og trn.