Landbúnaðarráðherra (Guðmundur Bjarnason):
Hæstv. forseti. Reglugerð nr. 89/1996, um sértækt gæðastýrða landbúnaðarframleiðslu, hefur valdið nokkrum misskilningi og ekki einungis hjá hv. fyrirspyrjanda. Þessi reglugerð byggir á 67. gr. búvörulaganna, nr. 99/1993, sem leggur fyrir landbrh. að setja reglugerð um gæðastjórnun í landbúnaðarframleiðslu. Þar er átt við gæðastjórn við vinnslu, þar er átt við gæðastjórn við vinnslu, geymslu og dreifingu á íslenskum landbúnaðarvörum almennt, ekki bara skepnum sem mælast á bithögum, heldur þess vegna einnig af laxfiskum sem gamanlaust falla a.m.k. undir landbrn. sem afurð og sem stjórnunarlegur þáttur, en nóg um það.
Tilgangurinn er að skilgreina íslenskar landbúnaðarafurðir með tilliti til hormóna, annarra vaxtahvetjandi efna, skordýraeiturs, illgresiseyða, fúkalyfja og áburðar, allt atriði sem geta haft neikvæð áhrif á umhverfið jafnt sem heilsu manna og að því leyti til taka til umhverfisverndar. Orðin ,,sértækt gæðastýrð afurð`` takmarkar greinargerðina við þessa þætti. Reglugerðin er ekki skilgreind með vistrænni eða sjálfbærri framleiðslu. Það er ekki skilgreining. Ef svo hefði verið hefði ég verið fyrirspyrjanda fyllilega sammála um að umfjöllun um ástand bithaga hefði átt að vera hluti af reglugerðinni. Kröfur þær sem gerðar eru um vistræna eða vistvæna landbúnaðarafurð eru mun víðtækari en innihalda þó að sjálfsögðu öll þau atriði sem falla undir reglugerðina og er það tekið fram í reglugerðinni.
Varðandi seinni hluta fyrirspurnarinnar hefði einungis verið ástæða til að breyta reglugerðinni svo að hún næði yfir ástand beitilands ef slíkt hefði verið hluti af skilgreiningunni um sértækt gæðastýrða landbúnaðarframleiðslu og því einnig náð yfir vistvæna framleiðslu en það gerir reglugerðin ekki. Ég er hins vegar sammála þeim anda fyrirspurnarinnar, ef ég má orða það svo, og þeirri kröfu sem á að gera undantekningarlaust til allrar framleiðslu á afurðum grasbíta að nýting allra beitilanda sé í raun vistræn og þar af leiðandi sjálfbær. Er brýnt að skilgreint verði hvað er vistvæn notkun beitilands, hve margt fé má beita í hagana við mismunandi skilyrði án þess að varanlegt tjón hljótist af og setja síðan reglugerðir í þeim tilgangi að ná stjórn á nýtingu gróðurlenda. Því miður er þekking okkar á áhrifum beitar á mismunandi gróðurlendi í mismunandi árferði ekki nægjanlegt á þessari stundu til að unnt sé að setja viðunandi reglugerð um notkun þeirra.
Í tengslum við nýja landgræðsluáætlun hjá Landgræðslu ríkisins kemur vissulega fram mjög mikið af hagnýtum upplýsingum og í margháttuðu samstarfi Rannsóknastofnunar landbúnaðarins tengdu beit, beitarafnotum, gróður- og jarðvegsvernd auk vinnu við gerð gróðurkorta hafa safnast enn í sarp þeirra upplýsinga sem nauðsynlegar eru til þess að skilgreiningar og viðmið verði til. Ég mun leggja áherslu á að slíkum rannsóknum verði hraðað og ekki skal standa á því að láta vinna að lögum og reglugerðum um vistvæna notkun beitilanda þegar slík reglugerð getur byggst á traustum vísindalegum grunni.
Að lokum er það ósk mín að reglugerðin um sértækt gæðastýrða íslenska landbúnaðarframleiðslu hjálpi bændum að framleiða afurðir er uppfyllt geta skilyrði hennar, að fá þess notið í sölu og verðlagningu og að neytendum standi til boða vottuð gæðaframleiðsla afurða og tel þess vegna að með því skrefi sem stigið er með reglugerðinni þótt hún fullnægi ekki öllum þeim skilyrðum og þeim hugmyndum sem hv. fyrirspyrjandi setur fram og ég er honum um margt sammála um er reglugerðin afar mikilvæg svo langt sem hún nær.