Frsm. minni hluta iðnn. (Svavar Gestsson):
Herra forseti. Á þskj. 1049 er nál. minni hluta iðnn. um þetta mál þar sem fjallað er sérstaklega um þetta iðnaðarmálagjald og þar segir svo, með leyfi forseta:
,,Ríkissjóður annast umfangsmikla innheimtustarfsemi fyrir aðra aðila. Þetta kemur glöggt fram í yfirliti úr ríkisreikningi 1994 á fskj. I þar sem sést að í heild nam þessi innheimta um 1 milljarði kr. á því ári. Þessi innheimta er af misjöfnum toga og einnig er ráðstöfun fjárins misjöfn í einstökum atriðum.
Það þingmál, sem hér um ræðir, snertir einn þessara tekjuliða, iðnaðarmálagjald. Það skilar Samtökum iðnaðarins um 90 millj. kr. á ári og verður það að teljast allmikil upphæð. Það er þó ekki aðalatriðið heldur hitt að hér er um að ræða, að því er best verður séð, næsta einstæða innheimtu á félagsgjöldum fyrir annan aðila vinnumarkaðarins þar sem verkalýðshreyfingin fær ekkert. Vissulega fá aðrir aðilar greiðslur úr ríkissjóði, en ákvörðun um það er tekin hverju sinni við afgreiðslu fjárlaga. Þar eru ekki á ferðinni sjálfvirkar skattaleiðslur um ríkissjóð svo að notuð sé skilgreining formanns Prestafélags Íslands á hliðstæðum greiðslum til kirkjunnar. Miklu eðlilegra er reyndar að forráðamenn fyrirtækjanna taki sjálfir ákvörðun um greiðslur til samtaka sinna þótt það gæti í sjálfu sér byggst á almennum lagaramma um slíka starfsemi. Þá kæmi vitaskuld einnig til greina að báðir aðilar vinnumarkaðarins fengju aðild að sjóðum af þessu tagi. Hins vegar er fráleitt að það sé einungis annar aðilinn. Fram kom í efnahags- og viðskiptanefnd að ekki virðist grundvöllur til þess að fella þetta kerfi niður þó að vissulega ætti það að koma til skoðunar. Skv. 3. gr. laga um iðnaðarmálagjald skal tekjum af þessu gjaldi varið til þess að vinna að eflingu iðnaðar og iðnþróunar í landinu og er sjálfsagt að mati minni hlutans að samtök iðnverkafólks komi að því verki. Því er lagt til að helmingur þessarar innheimtu renni til Samtaka iðnverkafólks, en verði sú tillaga felld mun minni hlutinn sitja hjá við afgreiðslu málsins.``
Kristín Halldórsdóttir, áheyrnarfulltrúi á fundum iðnn., er samþykk nefndaráliti þessu. Minni hlutinn gerir eftirfarandi tillögu um breytingu:
Við bætist ákvæði til bráðabirgða, svohljóðandi:
Tekjur af iðnaðarmálagjaldi skulu á árinu 1997 skiptast að jöfnu milli Landssambands iðnverkafólks og Samtaka iðnaðarins, en að öðru leyti gilda ákvæði 3. gr. laganna eftir því sem við á.
Undir nál. rita Svavar Gestsson, Guðmundur Árni Stefánsson og Jóhanna Sigurðardóttir.
Á bls. 2 í þingskjali þessu er fylgiskjal úr ríkisreikningi fyrir árið 1994 þar sem sýnt er að ríkissjóður stundar umfangsmikla rukkunarstarfsemi fyrir ólíklegustu aðila. Þar er um að ræða Iðnlánasjóð sem fær iðnlánasjóðsgjald og hluta af álgjaldi. Þar er um að ræða Samtök iðnaðarins sem fá þetta iðnaðarmálagjald. Þar er um að ræða Endurvinnsluna hf. sem fær skilagjald á einnota umbúðir. Þar er um að ræða Útflutningsráð sem fær útflutningsráðsgjald og markaðsgjald að hluta. Þar er Rannsóknarstofnun landbúnaðarins með eftirlitsgjald af innflutningi plantna. Framleiðsluráð landbúnaðarins fær sérstakt fóðurgjald almennt og sérstakt fóðurgjald til refaræktar. Rannsóknarstofnun landbúnaðarins fær fóðureftirlitsgjald. Flutningsjöfnunarsjóður sements fær flutningsjöfnunargjald af sementi. Flutningsjöfnunarsjóður olíuvara fær flutningsjöfnunargjald af olíu. Kirkjugarðar fá hluta af markaðsgjaldi. Almanakssjóður fær almanaksgjald. Höfundasjóður fær höfundarréttagjald. Alls er þetta rétt liðlega einn milljarður kr. sem er þannig á vegum ríkissjóðs rukkaður fyrir þessa aðila.
Ég kannast ekki við að yfirlit af þessu tagi hafi áður birst í þingskjali og ég tel að þetta sé í raun og veru nokkuð fróðleg heimild um þá starfsemi sem ríkissjóður stundar og fjmrn. verður að iðka til þess að uppfylla lög. En eins og menn sjá á þessu yfirliti er iðnaðarmálagjaldið algerlega einstakt að því leytinu til að í engu öðru tilviki er verið að rukka inn gjöld fyrir félagasamtök.
Við sem stöndum að áliti í minni hluta iðnn. teljum út af fyrir sig ekkert á móti því að þessi samtök fái stuðning jafnvel úr ríkissjóði, en við teljum eðlilegra að það sé ákvörðun sem tekin er hverju sinni frekar en það sé ákvörðun sem tekin er með almennu lagaákvæði eins og því sem hér er á ferðinni.
Á bls. 3 í þingskjalinu er birt yfirlit yfir tekjur og innheimtu af iðnaðarmálagjaldi fyrir árin 1994 og 1995 og þar kemur fram að innheimtan af þessu gjaldi nemur tæpum 90 millj. kr. bæði árin.
Ég hef gert grein fyrir nál. hv. minni hluta iðnn. um þetta gjald og við leggjum sem sagt til að samþykkt verði brtt. en verði hún felld munum við sitja hjá við afgreiðslu málsins.