Fjárlög 1996

Fimmtudaginn 14. desember 1995, kl. 16:48:00 (1926)

1995-12-14 16:48:00# 120. lþ. 65.5 fundur 1. mál: #A fjárlög 1996# frv., Frsm. 2. minni hluta GE
[prenta uppsett í dálka] 65. fundur


[16:48]

Frsm. 2. minni hluta fjárln. (Gísli S. Einarsson):

Herra forseti. Ég vil í upphafi máls míns vekja athygli á því að það er ekki einn einasti þingmaður stjórnarinnar í salnum utan hæstv. forseta. Það sýnir kannski þann áhuga sem hv. stjórnarliðar hafa á þeim málflutningi sem hér fer fram. Ég vil líka vekja athygli á því, herra forseti, að það er ekki einn einasti ráðherra í salnum. Ég reikna með að ráðherrann heyri --- ég þakka hæstv. samgrh. fyrir að sýna sig. (Samgrh.: Ég heyrði röddina.) Það er rétt, röddin er sterk og það mun berast nokkuð víða það sem ég læt frá mér fara og ég fagna því að ráðherra og stjórnarliði koma í salinn. En ég vil biðja virðulegan forseta að gera ráðstafanir til þess að fjmrh. sé a.m.k. í húsinu því að ég þarf að eiga við hann orðastað rétt undir lok ræðu minnar.

(Forseti (GÁ): Forseti upplýsir að hæstv. fjmrh. er í húsinu og hann mun gera ráðstafanir til þess að hann komi hér sem fyrst og verði við umræðuna.)

Herra forseti. Ég hef hugsað mér að virða það samkomulag sem gert var við forseta í hádeginu um að fá umræðu um heilbrigðismálin inn í fjárlagaumræðuna. Það skiptir mjög miklu máli að svo verði þegar við höldum áfram með 2. umr. um fjárlög. Þess vegna hef ég hugsað mér að stytta ræðu mína mikið. Ég hafði hugsað mér að fara mjög ítarlega í gegnum málin vegna þess að það hafði ekki komið neitt fram um heilbrigðismálin fyrr en þetta samkomulag var gert sem ég vil þakka mjög vel fyrir þannig að ég mun að mestu en með þó nokkrum formálsorðum og nokkrum lokaorðum nota tímann núna til þess að fara yfir nefndarálit 2. minni hluta.

Í upphafi vil ég byrja á því að þakka fyrir mjög gott samstarf við meiri hluta fjárln. og 1. minni hluta fjárln. undir mjög góðri stjórn formanns nefndarinnar. Ég vil einnig nota þetta tækifæri til að þakka starfsmönnum nefndarinnar og starfsfólki í Austurstræti 14 fyrir frábæra þjónustu og gott samstarf.

Í formálsorðum mínum að nefndarálitinu vil ég nefna að frumvarpsgrunnur fjárlaga er nokkru traustari eftir þá umfjöllun sem farið hefur fram á liðnum vikum. Ráða þar mestu breyttar horfur. Það sem er unnt að gleðjast yfir og bætir stöðuna er að sá afli sem gert var ráð fyrir að ná af loðnu til áramóta fékkst og það má þakka dugnaði sjómanna og útgerðarmanna fyrir framlag þeirra við að setja spelkur á einn af fótum margfætlunnar sem nefnist fjárlagafrv. Tillaga um 1,1 millj. tonna af loðnukvóta á næsta ári eða 200 þús. tonna viðbót frá fyrri tillögum er breyting til batnaðar. En þessi afli sem um ræðir er ekki í hendi þótt hann sé lagður til.

Einnig er ákvörðun um álver í Straumsvík gleðiefni og mun það hafa styrk áhrif á fjárlagagrunninn. Þessu til viðbótar er rætt um aukinn síldarafla og einnig mun smáfiskur koma á ný inn í afla með væntanlegri lagasetningu sem ég vænti góðs af og liggur nú fyrir frv. á borðum þingmanna þar um. Ég vil lýsa ánægju með það og ég trúi að það muni leiða til bættrar umgengni um fiskimiðin. Það sem hér er talið upp gerir það að verkum að frumvarpsgrunnurinn hefur verulega batnað og horfur eru nú betri en um tíu ára skeið. Enn stendur eftir það sem sá sem hér stendur sagði við 1. umr. að grundvöllurinn er ótraustur, a.m.k. með tilliti til þess að gert er ráð fyrir 30 þús. tonna afla úr Smugunni á næsta ári til að fjáröflun standist að því leyti.

Herra forseti. Ég mun nú gera grein fyrir nefndaráliti á þskj. 355 frá 2. minni hluta fjárln. og einnig fara yfir breytingartillögur á þskj. 374 sem eru frá undirrituðum ásamt öðrum þingmönnum Alþfl.

Fjárlagafrumvarpið fyrir árið 1996 er á margan hátt sérkennilegt. Það er sérkennilegt m.a. fyrir þá sök að það fer á skjön við tíðarandann sem undanfarið hefur einkennst af vaxandi áhyggjum af sífelldum hallarekstri ríkissjóðs. Kröfur um heilbrigðan ríkisrekstur, sem ekki felur í sér stöðuga umframeyðslu, hafa orðið háværari með hverju nýju fjárlagafrumvarpi. Ungt fólk hlýtur að horfa með ótta til þess tíma þegar það þarf að greiða upp skuldir þeirrar kynslóðar sem stofnaði til þeirra, jafnvel á veltitímum góðæris og mikils hagvaxtar. Þegar þær kynslóðir, sem nú stjórna fjármálum þjóðarinnar, tóku við búi af fyrri kynslóð voru yfirteknar skuldir aðeins lítið brot af því sem næsta kynslóð fær í arf.

Sá halli, sem við hefur verið að glíma, hefur verið innbyggður í rekstrarkerfi ríkissjóðs. Hann hefur í reynd leitt til áframhaldandi samfelldrar skuldasöfnunar sem haft hefur bæði verðbólguáhrif og leitt til vaxtahækkana. Það má líkja þessu ástandi við sjálfaukandi vaxta- og skuldagildru.

Skuldastaða ríkissjóðs og ríkisstofnana hefur farið hríðversnandi undanfarin ár. Á meðalverðlagi hafa skuldir ríkissjóðs aukist úr 11,7 milljörðum árið 1985 í 126,7 milljarða árið 1994 sem mun vera um 1.000%. Á sama tíma hafa skuldir sveitarfélaganna aukist úr 7,4 milljörðum í 36,8 milljarða kr. Þau eru rétt um hálfdrættingur í hundraðshluta. Ef skoðaðar eru skuldir heimilanna hafa þær aukist um tæp 700% en skuldir fyrirtækjanna aðeins um 260%.

Þessar tölur eru settar fram til að sýna þá mjög svo slaklegu fjármálastjórn sem einkennt hefur fjármál hins opinbera. Það sker sig algerlega úr.

Nú er svo komið að áætlað er að vextir og afborganir af skuldum ríkisins nemi á næsta ári um 34,2 milljörðum kr. Það jafngildir öllum útgjöldum menntamálaráðuneytis, öllum útgjöldum félagsmálaráðuneytis og öllum útgjöldum dóms- og kirkjumálaráðuneytis.

Herra forseti. Þótt allir geri sér grein fyrir því að þessar skuldir verði ekki greiddar á næstunni er um hrikalegar tölur að ræða. Vaxtagreiðslurnar einar saman eru nokkuð hærri en allar greiðslur til allra framhaldsskóla, grunnskóla og sérskóla.

Það er þessi bakgrunnur sem knýr þingmenn Alþýðuflokksins til að leggja fram breytingartillögur við 2. umr. um fjárlagafrumvarpið er miða að hallalausum fjárlögum. Það má ekki fresta því enn í kæruleysi að taka á halla ríkissjóðs. Breytingartillögur þingmanna Alþýðuflokksins eru birtar á sérstöku þskj., en yfirlit yfir þær er birt á fylgiskjali með þessu áliti. Alþýðuflokkurinn lagði sig fram í síðustu ríkisstjórn um að ná halla ríkissjóðs sem mest niður. Þótt margt hafi þar verið vel gert tókst það ekki nema að hluta. Ástæður þess að það tókst ekki sem skyldi voru að þjóðin var að ganga í gegnum sjö ára samdráttarskeið og talið var erfitt að dýpka þá lægð enn frekar með meiri samdrætti í ríkisútgjöldum.

Nú hefur grunnurinn verið lagður að nýju framfaraskeiði og því er rétt að nota hann til að ná tökum á ríkisbúskapnum.

Í þjóðhagsáætlun fyrir næsta ár er gert ráð fyrir að dragi úr hagvexti frá yfirstandandi ári og landsframleiðsla aukist um 2% í stað 3,2% á þessu ári. Eins og á þessu ári er talið að þjóðarútgjöld aukist meira en landsframleiðslan og þjóðartekjur og afgangur á viðskiptajöfnuði muni því minnka.

Í áætlun Þjóðhagsstofnunar er einnig gert ráð fyrir 2,5% verðbólgu á næsta ári og að nokkur aukning verði á kaupmætti ráðstöfunartekna á mann eða um 1,8%.

Þetta er spá frá Þjóðhagsstofnun frá því í haust og mér sýnast litlar líkur á því að þessar tölur eigi eftir að hækka verulega.

Ljóst er að þessar forsendur þarf að endurskoða, laun muni hækka meira en gert var ráð fyrir og nú er ljóst að ráðist verður í stækkun álversins í Straumsvík og eru þær framkvæmdir taldar auka landsframleiðsluna sem aftur mun hafa áhrif á fjárlagagerðina, einkum á tekjur ríkissjóðs. Þá virðast forsendur Þjóðhagsstofnunar um aflabrögð á næsta ári ætla að standast í meginatriðum og enn er gert ráð fyrir að afurðaverð erlendis haldist hátt og afli aukist.

Almennt má segja um þróun efnahagsmála undanfarin ár að ótrúleg umskipti hafa orðið til hins betra eftir að verkalýðshreyfingin og ríkisstjórnin beittu sér fyrir tímamótakjarasamningum í febrúar 1990. Grundvöllur þeirra samninga var að nauðsynlegur trúnaður myndaðist milli forustumanna verkalýðshreyfingarinnar, atvinnurekenda og þáverandi ríkisstjórnar. Með umræddum kjarasamningum tókst að ná verðbólgunni niður og koma á forsendum fyrir efnahagslegum stöðugleika sem birtist í stöðugu gengi, viðskiptajöfnuði við útlönd og minni verðbólgu.

Eins og fram kemur í áætlunum um breyttar forsendur í ríkisbúskapnum eru lagðar fram áætlanir um að aukin umsvif og að breyttar forsendur geti skilað, hæstv. fjmrh., a.m.k. 800 millj. kr. tekjuauka í ríkissjóð. Þá er ljóst að framkvæmdir við nýtt álver muni leiða til um 800 millj. kr. aukningu á tekjum ríkissjóðs.

Þingmenn Alþýðuflokks gera þar að auki tillögu um að dregið verði verulega úr starfsemi Lánasýslu ríkisins. Bæði er það að nýjar lántökur ríkissjóðs munu dragast saman ef tillögurnar verða samþykktar, svo og hitt að hægt er að sameina þessa starfsemi sambærilegri vinnu sem fram fer í Seðlabanka Íslands. Þannig má draga úr skerðingu á áhættufé ríkisábyrgða og auka þar með tekjur ríkissjóðs.

Þá eru gerðar tillögur um að sett verði lög um fjármagnstekjuskatt strax á þessu þingi og að hann komi til framkvæmda 1. september 1996. Hér er gengið út frá því að núverandi tekjuskattskerfi verði beitt á fjármagnstekjurnar með ákveðnu frítekjumarki en síðan verði lagt á samkvæmt sérstöku skatthlutfalli sem er um 30%. Þetta gæti gefið tæplega 1.300 millj. kr. yfir heilt ár í tekjur. Eins og hér sést er ekki unnið út frá þeirri reglu að setja flatan staðgreiðsluskatt á fjármagnstekjur. Unnið er út frá því að nýr fjármagnstekjuskattur falli sem best að gildandi tekjuskattskerfi en ekki þurfi að búa til nýtt kerfi fyrir hann.

Að lokum er lagt til að auka tekjur ríkissjóðs um 200 millj. kr. með því að breyta um aðferð við að ívilna hlutabréfakaupum almennings. Nú háttar svo til að hægt er að kaupa hlut í félögum án þess að vera beinn eigandi að hlut þar. Það er gert með því að kaupa bréf í einhverjum hlutabréfasjóði sem veitir ekki réttindi til setu á aðalfundi. Þetta er gert til að búa til tilefni til skattfrádráttar án þess að áhættan sé mikil. Síðan yrðu bréfin seld eftir þrjú ár og ný keypt.

[17:00]

Hér er lagt til að aðeins þau hlutabréf, sem keypt eru í beinu hlutabréfaútboði fyrirtækja sem gerð eru til að styrkja eiginfjárstöðuna, séu gild til að fá skattfrádrátt. Þá er jafnframt rétt að endurskoða þá upphæð sem fæst í skattfrádrátt hverju sinni.

Herra forseti. Ég hef nokkuð fjallað um tekjuhlið og er þá kominn að gjaldahlið. Lagðar eru fram allmargar tillögur um sparnað á gjaldahlið eða alls um 1.510 millj. kr. Lækkun á framlagi til Byggðastofnunar eða heimildarákvæðum fjármálaráðherra og til ráðstöfunar ríkisstjórnarinnar þarfnast ekki nánari útskýringa. Þar er um hreinar skerðingar að ræða. Það sama gildir um þær skerðingar sem lagt er til að gerðar verði á fjárlagalið landbúnaðarráðuneytis.

Með nýjum búvörusamningi voru fjárveitingar til búvöruframleiðslunnar auknar stórlega þannig að á næsta ári aukast þessar fjárveitingar rétt um 250 millj. kr. Við gerð rammafjárlaga hefur það verið regla að mæta aukningu á einum fjárlagalið innan ráðuneytis með því að skera niður annars staðar. --- Þetta veit ég að hæstv. fjmrh. er sérfræðingur í að útfæra og koma fram í rammatillögum.

Þeirri reglu er fylgt hér en eilítið bætt við sparnaðinn í samræmi við yfirlýsta stefnu um að draga úr stuðningi við landbúnaðinn og búa hann þannig undir breyttan tíma.

Gerð er tillaga um að dregið verði úr starfsemi Námsgagnastofnunar. Hún starfar að hluta í samkeppni við útgáfur á frjálsum markaði og er það óeðlilegt. Þá er mun eðlilegra að bókaforlög á almennum markaði sjái í meiri mæli um gerð námsefnis en verið hefur. Þau sjá nánast um allt námsefni á framhaldsskólastiginu og eru fullfær um að takast á við meiri verkefni á grunnskólastiginu. Þó er áfram þörf fyrir öfluga starfsemi hjá Námsgagnastofnun en til þess verður nægileg fjárveiting eftir.

Á fjárlagalið félagsmálaráðuneytis er lagt til að aukin verði þátttaka aðila utan ríkisins til að létta undir með greiðslum vegna ábyrgðarsjóðs launa. Ræða þarf bæði við fulltrúa vinnuveitenda og verkalýðshreyfingar til að finna réttan farveg fyrir þessi útgjöld.

Lagt er til að sparað verði í ferðakostnaði og risnureikningi aðalskrifstofa ráðuneytanna. Hér er um mjög stóran lið að ræða og þar sem auðvelt ætti að vera að spara undir venjulegum kringumstæðum.

Að lokum er lagt til að tekin verði upp kostnaðarþátttaka sjávarútvegsins vegna margvíslegrar þjónustu sem ríkið veitir greininni. Rannsókna- og eftirlitsstofnanir sem ríkið rekur í þágu sjávarútvegsins munu fá beina fjárveitingu á næsta ári um 971 millj. kr., þar af er rekstrarkostnaður 844,8 millj. kr.

Á undanförnum árum hefur mikið verið rætt um svokallaða kostun sem aðferð við að ná niður halla ríkissjóðs og sporna við sjálfvirkum hækkunum. Þessari aðferð hefur að litlu leyti verið beitt í heilbrigðisstofnunum og í meira mæli í öðrum þjónustustofnunum almennings. Árangur þessarar aðferðar er þess eðlis að eðlilegt er að beita henni á fleiri sviðum. Núverandi fjármálaráðherra hefur lýst því yfir að beita eigi kostunaraðferðinni sem víðast og einnig í sjávarútvegi.

Hér er því lagt til að Fiskistofa innheimti veiðileyfagjald til að standa straum af kostnaði við rekstur sinn, svo og Hafrannsóknastofnunar. Afgangurinn renni í ríkissjóð til að mæta kostnaði við aðrar stofnanir sjávarútvegsins.

Hér er lagt til að innheimt verði 1,65 kr./kg af lönduðum fiski umreiknuðum í þorskígildi. Ekki mun fjarri láta að þau hafi verið tæplega 490 þúsund á síðasta ári. Þannig fæst fram umrædd upphæð.

Þær tillögur, sem gerðar eru um hækkanir á gjaldahlið, nema 645 millj. kr. Lagt er til að framlag til Þróunarsamvinnustofnunar Íslands verði aukið um 32 millj. kr. Ísland hefur margsinnis á undanförnum árum skuldbundið sig til að auka framlag til þróunarmála. Alþingi hefur samþykkt þingsályktunartillögu þess efnis.

Framlag Íslands nemur aðeins rúmlega 0,1% af VLF og er það langlægsta hlutfall, ekki aðeins á Norðurlöndum heldur um alla norðanverða Evrópu. Þessi hækkun er í samræmi við samþykkt sem stjórn ÞSSÍ gerði á sl. ári og kynnt var í ríkisstjórn. Samþykkt stjórnar ÞSSÍ miðaðist við að ná 0,7% framlagi af VLF á árinu 2002 en til þess þyrfti að hækka framlögin um 15% á ári.

Á þessu ári voru samþykkt lög frá Alþingi um greiðslu ríkissjóðs á bótum til þolenda afbrota. Þar sem ekki er gert ráð fyrir neinum kostnaði vegna þessa í fjárlögum er nauðsynlegt að bæta þar um. Ekki kemur annað til álita en að Alþingi tryggi framgang þessara laga. Þolendur afbrota eru sá hópur þjóðfélagsþegna sem ekki getur með nokkru móti spornað við afleiðingum afbrotanna. Samfélaginu ber því að standa við bakið á þeim. Því er lagt til að framlag til bóta til þolenda afbrota verði ákveðið 60 millj. kr. á fjárlögum fyrir næsta ár.

Í fjárlagafrumvarpinu er gert ráð fyrir að spara í lífeyristryggingum við að tekjutengja þær fjármagnstekjum. Þetta á að spara ríkissjóði 250 millj. kr. á árinu. Hér er lagt til að fjármagnstekjutengingin taki ekki gildi fyrr en um leið og fjármagnstekjuskattur verður lagður á. Samkvæmt tillögum hér að framan er lagt til að það gerist 1. september 1996. Við þetta aukast útgjöld til lífeyristrygginga um 190 millj. kr.

Á sviði menntamálaráðuneytisins er lagt til að framlag til Kvikmyndasjóðs verði aukið um 13 millj. kr. Er þetta gert til að framlag til sjóðsins verði sem næst óbreytt að raungildi á komandi ári. Fáar fjárfestingar skila betri arði en framlög til kvikmynda. Það sanna dæmin á undanförnum árum. Það er því lagt til að hér verði gerð á bragarbót.

Alþýðuflokkurinn hefur vakið máls á þeirri miklu tekjutengingu með tilheyrandi háum jaðarsköttum sem innleiddir hafa verið í skattkerfið. Þótt flokkurinn sé ekki alfarið á móti tekjutengingu er hann þeirrar skoðunar að of langt hafi verið gengið. Beri nú að vinda ofan af því með viðeigandi ráðstöfunum. Því er lagt til að til viðbótar þeim 500 millj. kr. sem gert er ráð fyrir að veita til að auka barnabótaaukann skuli veittar 350 millj. kr. þar til viðbótar. Þá hækkar barnabótaaukinn um 20% í stað þess að hækka um 12,6% eins og gert er ráð fyrir í fjárlagafrumvarpinu.

Með því móti hefur jaðarskatturinn verið lækkaður umtalsvert. Fyrir fjölskyldu með fjögur börn og liðlegar meðaltekjur ætti skerðingin með þessari viðbót að vera orðin lítil með þriðja barni en engin með fjórða barni.

Svipaðar aðgerðir eru nauðsynlegar við vaxtabæturnar. Þar er þó rétt að breyta aðferðinni og taka upp hlutfallslegar bætur af höfuðstól húsnæðisskuldar og afnema skerðinguna. Ekki er gert ráð fyrir að bótaþökum verði breytt. Til að halda óbreyttum útgjöldum ríkissjóðs þarf bótahlutfallið að vera 2,1%.

Þingflokkur Alþýðuflokksins mun leggja þetta fram sem sérstakt mál á yfirstandandi þingi.

Varðandi sölu eigna er lagt til að framleiðslu- og þjónustufyrirtækjum í eigu ríkisins, sem ekki eru í einokunarstöðu á markaðnum, svo sem Landsbanka Íslands og Búnaðarbanka Íslands, verði breytt í almenningshlutafélög og hluti þeirra seldur almenningi samkvæmt nánari ákvörðun Alþingis. Auðvelt ætti að vera að selja hlutabréf fyrir u.þ.b. 700 millj. kr. á næsta ári.

Í lok nefndarálitsins er minnst á hallalaus fjárlög. Samhliða þessu nefndaráliti flytja þingmenn Alþýðuflokksins tillögur um breytingar á fjárlagafrumvarpinu sem miða að hallalausum fjárlögum. Þingflokkur Alþýðuflokksins lítur svo á að það sé skylda Alþingis að afgreiða fjárlög næsta árs án halla. Þannig spornar löggjafarsamkoman best gegn hugsanlegri þenslu og dregur úr skuldum ríkissjóðs, en það forgangsmál.

Ég sé að hæstv. fjmrh. nikkar og tekur undir þessi orð.

Á fylgiskjali með nefndaráliti er gerð grein fyrir breytingartillögum þingmanna Alþýðuflokksins. Tekjuhlið breytist þannig: Í fyrsta lagi almenn hækkun vegna álframkvæmda um 800 millj. Í öðru lagi hækkun vegna aukinna umsvifa í efnahagslífi og breyttra forsendna í veiðum um 800 millj. kr. Í þriðja lagi er áhættugjald ríkisábyrgða, framlag til Lánasýslu ríkisins fellt niður að hluta og starfsemin flutt til Seðlabanka Íslands, 100 millj. kr. Í fjórða lagi er fjármagnstekjuskattur lagður á frá 1. septebmer 1996, 420 millj. kr. Í fimmta lagi er ívilnunum vegna hlutabréfakaupa fækkað, um 200 millj. Samtals er hér um að ræða hækkun tekna upp á 2 milljarða 320 millj. að ræða, hæstv. fjmrh.

Síðan er gerð grein fyrir í öðrum lið lækkun útgjalda einstakra ráðuneyta. Varðandi forsætisráðuneyti er gerð er tillaga um lækkun á framlagi til Byggðastofnunar um 100 millj. kr. Varðandi fjármálaráðuneyti skal sett þak á útgjöld samkvæmt heimildarákvæðum. Þar verður lækkun um 50 millj. kr. og lækkun varðandi heimildir til ríkisstjórnarákvarðana verður um 50 millj. kr.

Í c-lið er gerð grein fyrir sértekjum á fimm stöðum. Sértekjur Fiskistofu (veiðileyfagjald) 1,65 kr./kg af lönduðum afla umreiknuðum í þorskígildi. Landaður afli var u.þ.b. 485.000 þorskígildistonn á síðasta ári. Gjaldið renni til Fiskistofu, afgangur í ríkissjóð, u.þ.b. 800 millj. kr.

Varðandi menntamálaráðuneytið er gert ráð fyrir að draga saman í starfsemi Námsgagnastofnunar og verkefni þar verði boðin út. Þar fást um 60 millj. kr.

Félagsmálaráðuneyti. Þar er rætt um ábyrgðasjóð launa og gert ráð fyrir aukinni þátttöku atvinnulífsins. Það skilar um 100 millj. kr. Varðandi landbúnaðarráðuneytið er rætt um að leggja niður Hagþjónustu bænda sem skilar um 10 millj. kr. Með minnkandi stuðningi við Bændasamtökin er gert ráð fyrir 100 millj. kr. og framlag til Framleiðnisjóðs er lækkað um 200 millj. kr. Varðandi aðalskrifstofu ráðuneyta eru gerðar tillögur um sparnað í ferðum og risnu sem á að skila um 40 millj. kr. Það ætti að vera auðvelt miðað við þann kostnað sem í slíkt fer. Samtals er því um að ræða lækkun útgjalda um 1 milljarð 510 millj. kr.

[17:15]

Hér er einnig gerð grein fyrir hækkun útgjaldaliða einstakra ráðuneyta og verður ekki nánar farið yfir það.

Að lokum vildi ég eiga orðastað við hæstv. fjmrh. Ég sé að hann er hér í hliðarsal og heyrir vel til mín. Ég mun því beina þessum orðum til hans. Ég hef gert grein fyrir tillögum Alþfl. þar sem um er að ræða hallalaus fjárlög og þar að auki 5 millj. í afgang. Ég treysti því og trúi að þetta séu tillögur sem falla hæstv. fjmrh. og fjölmörgum öðrum þingmönnum vel í geð. Mér dettur því í hug að ef það næst nú fram að menn samþykkja hallalaus fjárlög þá eigi vel við saga sem ég heyrði hafða eftir fyrrv. 1. þm. Vestf., Matthíasi Bjarnasyni, um karlinn sem ætlaði ásamt tveimur sonum sínum að slátra hrút sem var með svo harða hausskel að þrátt fyrir þrjú skot og gífurlega tilburði gekk ekkert að drepa hann. Þá sagði karlinn við synina: Látið hrússa í hús svo byrjum við aftur að slátra eldsnemma í fyrramálið. Þessi slátrunaraðgerð minnir mig svolítið á þá stjórnunarhætti sem núv. hæstv. ríkisstjórn beitir. Nema sennilega er hæstv. ráðherrum hættara við að skjóta sig í fótinn en bóndanum sem hér sagði frá.

Að lokum þetta, herra forseti. Ég vil ljúka máli mínu með því að skora á stjórnarþingmenn að kanna vel tillögur okkar alþýðuflokksmanna áður en þeir greiða atkvæði um þær. Ég tel að flestar þeirra séu þannig að það stríði bæði gegn vilja og samvisku fjölda stjórnarliða að fella þær. Ef svo fer má öllum augljóst vera að ekki er orð að marka hástemmdar yfirlýsingar varðandi ráðdeildarsemi og hagræðingu sem ekki bara einn eða tveir stjórnarliðar hafa viljað kenna sig við, heldur tveir til þrír tugir þeirra a.m.k., með hæstv. fjmrh. í broddi fylkingar.

Ég vil svo að lokum, herra forseti, enda mín orð með því að gera örlitla grein fyrir því að ég tek undir álit 1. minni hluta þó svo ég hafi ekki séð mér annað fært en að gera grein fyrir þessum tillögum með sérstöku nefndaráliti. Þar með hef ég lokið máli mínu, herra forseti.