Jón Baldvin Hannibalsson (andsvar):
Herra forseti. Hv. þm. spurði hvort menn væru búnir að gleyma fyrirferð, stærð og þýðingu sjávarútvegsins í íslenskum þjóðarbúskap. Hann nefndi tölur. Nei. Ég hygg að fæstir Íslendingar séu búnir að gleyma því þótt jarðsambandið við sjávarútveginn og sjávarbyggðirnar sé að sjálfsögðu misjafnt.
Nú er það svo að í vaxandi mæli eru menn að ná samstöðu um það að markaðskerfi, samkeppni á markaði sé æskileg og hagkvæm efnahagsskipan. Nú spyr ég: Ætli það séu mörg þjóðfélög í kringum okkur þar sem svo háttar til með atvinnugrein sem er jafnfyrirferðarmikil, leggur jafnmikið fram til þjóðarframleiðslu í heild, leggur jafnmikið fram til útflutnings og verðmætasköpunar, gjaldeyrissköpunar, sem þannig háttar til um með nágrannaþjóðum að aðgangur að greininni væri skammtaður af stjórnvöldum, að innganga í atvinnugreinina, uppistöðugrein í heilu hagkerfi, sé háð leyfisveitingu stjórnvalda og að þau leyfi gangi síðan kaupum og sölum? Ég hygg að sjávarútvegurinn sé hlutfallslega fyrirferðarmeiri í okkar þjóðfélagi heldur en olíu- og gasiðnaðurinn í Noregi. Gætu menn ímyndað sér að hagskipan og hagkerfi í Noregi, sem er nú býsna miðstýrt þjóðfélag, væri þannig að aðgangurinn að þessari auðlind væri takmarkaður, skammtaður, en þó þannig að þetta væru gjafakvótar og síðan væri afgangurinn af hagkerfinu, gengið og allt saman afstillt miðað við afkomu þessara aðila? Ég held satt að segja að það sé erfitt að finna nokkur dæmi á jarðarkringlunni þar sem svo háttaði til. Hins vegar vitum við um mörg dæmi þess að þjóðum sem búa við mikið ríkidæmi í auðlindum, Rússar, Brasilíumenn, hafi farnast hörmulega og reyndar lent í örbirgð og fátækt þrátt fyrir allt þetta auðlindaríkidæmi vegna þess að þeir hafa haft kolvitlausa auðlindastefnu. Og ég tek undir með hv. þm. Kristni H. Gunnarssyni þegar hann sagði: Við erum hér að tala um aðgang að takmarkaðri auðlind sem stjórnvöld takmarka aðganginn að og þegar svo háttar til, þá er það hluti af auðlindastefnunni að það komi gjaldtaka fyrir þessi fémæti sem eru að sjálfsögðu gríðarlega verðmæt. Þetta er spurningin um það með hvaða hætti á að tryggja að það verði ekki innleidd mismunun gagnvart samkeppnisreglum, að nýir aðilar verði ekki útilokaðir og að arðmyndun í slíku kerfi gangi til þjóðarinnar allrar jafnt. Auðvitað er margt umdeilanlegt að öðru leyti í tillögunum en þetta eru þó alla vega aðalatriðin.