Póstþjónusta

Fimmtudaginn 28. maí 1998, kl. 13:17:27 (7099)

1998-05-28 13:17:27# 122. lþ. 136.10 fundur 510. mál: #A póstþjónusta# (einkaréttur ríkisins) frv. 72/1998, Frsm. EKG
[prenta uppsett í dálka] 136. fundur, 122. lþ.

[13:17]

Frsm. samgn. (Einar K. Guðfinnsson):

Virðulegi forseti. Ég mæli hér fyrir nefndaráliti á þskj. 1239 ásamt breytingartillögum á þskj. 1240, um frv. til laga um breytingu á lögum frá 1996, um póstþjónustu. Þetta frv. fjallar um skilgreiningu á einkarétti í póstþjónustu sem er ákaflega mikilvægt, ekki síst í ljósi þeirra breytinga sem orðið hafa á rekstrarumhverfi póstþjónustunnar í landinu og raunar í löndunum í kringum okkur. Samgn. er samhljóða í efnislegri niðurstöðu en nokkrir nefndarmenn skrifa undir með fyrirvara. Nefndin telur að í frv. felist ákvæði sem skýri betur einkaréttarsvið póstþjónustunnar. Það er nauðsynlegt m.a. með hliðsjón af afskiptum Samkeppnisstofnunar af þessum málefnum.

Frá því frv. var lagt fram á síðasta þingi hafa þær breytingar orðið að tilskipun Evrópusambandsins nr. 97/67 hefur verið samþykkt en hún mun verða gildandi réttur á Evrópska efnahagssvæðinu. Nokkuð hefur verið á reiki hvað teljast megi lokaðar bréfapóstsendingar og hverjar séu opnar. Sú hugtakanotkun er mjög mikilvæg í sambandi við þetta mál allt saman og er nauðsynlegt að fara um það nokkrum orðum. Ég hygg að fæstir geri sér nákvæmlega grein fyrir því hvað hér er átt við.

Póst- og fjarskiptastofnun hefur túlkað núgildandi ákvæði 1. tölul. 1. mgr. 6. gr. laganna þannig að hugtakið ,,lokaðar bréfapóstsendingar`` taki til hvers konar bréfa sem lokað væri aftur, hvort sem þau væru límd eða þeim lokað með öðrum hætti. Opnar bréfapóstsendingar séu því einungis þau umslög sem hvorki eru límd aftur né lokað á annan máta. Samkvæmt því falla nánast eingöngu póstkort utan einkaréttarins. Nefndin telur með hliðsjón af framangreindu að frumvarpið feli í sér þrengingu á einkaréttarsviðinu þar sem ekki sé lengur miðað við frágang bréfapóstsendingar heldur þyngd og verðmæti.

Með frumvarpinu er lagt til að skilgreiningu á einkarétti til póstmeðferðar innan lands verði breytt til samræmis við þá skilgreiningu sem fram kemur í tilskipun ESB nr. 97/67, um sameiginlegar reglur um þróun póstþjónustu Evrópusambandsins og aukin gæði póstþjónustunnar. Gert er ráð fyrir að einkaréttur til póstmeðferðar taki til bréfa í umslögum og sambærilegum umbúðum með sýnilegri áritun, allt að 250 g að þyngd, og annarra ritaðra orðsendinga og prentaðra tilkynninga með utanáskrift og sérstöku innihaldi, þar með talinna póstkorta, sem eru innan fyrrgreindra þyngdarmarka. Í tilskipuninni og raunar líka frumvarpinu er miðað við bréf allt að 350 g að þyngd en þar er um að ræða hámarksþyngd sem heimilt er að víkja frá til lækkunar. Nefndin taldi nauðsynlegt að þrengja einkaréttarsviðið enn frekar og lækka mörkin niður í 250 g til samræmis meðal annars við þau mörk sem gilda í Danmörku.

Nefndin taldi mikilvægt að ekki væri um að ræða útvíkkun á einkaréttarhlutverkinu heldur væri það einungis gert skýrara. Samkvæmt upplýsingum sem nefndin aflaði sér er ljóst að einkaréttarsviðið verður í raun þrengra eftir gildistöku þessa frumvarps en það var áður og samkeppnissvið póstþjónustu mun því stækka. Með þessu telur nefndin að komið hafi verið til móts við sjónarmið um aukna samkeppni á sviði póstþjónustu án þess að raska skuldbindingum þeim sem felast í einkaréttarþjónustu, m.a. um póstdreifingu um land allt.

Þá vill nefndin taka fram að með frumvarpinu eru ekki lagðar til breytingar á þeim ákvæðum laganna sem taka til póstsendinga á milli landa að öðru leyti en því sem þau ákvæði eru háð einkaréttarskilgreiningunni. Þar með er einnig um að ræða þrengingu á einkaréttarhlutverkinu á því sviði.

Í nefndarálitinu er síðan gerð grein fyrir þeim tveimur efnisbreytingum sem gerðar eru á frv., með leyfi forseta:

1. Lagt er til að þyngdarmörkum verði breytt úr 350 g í 250 g í 1. gr frumvarpsins.

2. Þá er lagt til að orðalagi 2. gr. verði breytt. Við meðferð málsins komu fram athugasemdir frá Póst- og fjarskiptastofnun þar sem stofnunin taldi sig ekki geta unnið eftir ákvæðinu óbreyttu. Til þess væri ákvæðið of óljóst og mat stjórnvaldsins yrði erfiðleikum háð. Fellt er út úr ákvæðinu tilvísun til ,,sérstakra ástæðna`` og ,,starfsemi til almannaheilla`` en í stað þess er skilgreint nánar hverjum verði veitt slík undanþága. Markmiðið er að hér falli undir þau félög og samtök sem vinna að góðgerðarmálum. Við setningu reglugerðarinnar skal samgönguráðherra gæta þess að undanþáguheimildin verði ekki of rúm.

Undir þetta nefndarálit rita auk formanns og frsm. hv. þm. Magnús Stefánsson, Ragnar Arnalds, Egill Jónsson og Jónas Hallgrímsson. Með fyrirvara undirrita þetta nefndarálit hv. þm. Guðmundur Árni Stefánsson, Ásta Ragnheiður Jóhannesdóttir og Kristján Pálsson.