Ágúst Einarsson:
Herra forseti. Sú tillaga sem verið var að mæla fyrir hefur fyrst og fremst það markmið að auka sparnað í þjóðfélaginu. Ég er hins vegar ekki viss um að það sé rétt leið sem er farin með þessu uppleggi. Þetta er sett upp á þann hátt að frjáls skyldusparnaður er settur hjá starfsmönnum fyrirtækja sem geta síðan keypt bréf í viðkomandi félagi miðað við það gengi sem var þegar sparnaðartímabilið hófst. Það hlýtur þá að vera fólgið í því að gefin verði sérstaklega út ný hlutabréf á þessu lága gengi ef um hækkun væri að ræða á tímabilinu. Ég er ekki viss um að þetta sé nú alveg hugsað í botn. Ég skil hins vegar alveg flutningsmenn sem vilja gjarnan auka sparnað í þjóðlífi okkar. Ég held að það hefði verið miklu nær að reyna að fara aðrar leiðir og velta fyrir sér hvernig við getum eflt þátttöku almennings í hlutafélagarekstri sem er í sjálfu sér ágæt aðferð. Það er t.d. hægt að gera við einkavæðingu ríkisfyrirtækja ef þær eru gerðar á þann hátt t.d. að hlutabréfum væri dreift meðal allra landsmanna. Þeirri hugmynd hefur verið varpað fram bæði við sölu á hlutabréfum í Landsbanka Íslands og Búnaðarbanka Íslands. En þar minni ég einmitt á stefnu ríkisstjórnarinnar sem er sú að hreyfa ekki við neinni sölu í þessum bönkum næstu fjögur ár.
Sömuleiðis má benda á að talað er um sparnað og að efla sparnað í tillögunni en allir flutningsmenn eru stuðningsmenn ríkisstjórnarinnar sem stendur fyrir 40 milljarða viðskiptahalla á þessu og næsta ári, eða einum mesta viðskiptahalla sem við höfum upplifað í hagsögu okkar, sem vitaskuld hefur ekkert annað í för með sér en hækkun á erlendum skuldum og verri samkeppnisstöðu þjóðarinnar. Það er miklu frekar, herra forseti, að reyna að velta fyrir sér af hverju við náum ekki fram þeim sparnaði sem er nauðsynlegur til að standa undir fjárfestingu og þar kemur m.a. fram langur vinnutími okkar. Það er kerfisvandi í hagkerfi okkar að við vinnum 30% lengur en aðrar nágrannaþjóðir, við erum með mjög mikla fákeppni á mörgum sviðum, og ríkisstjórnin hefur frekar stuðlað að því munstri en aðrir. Það er nákvæmlega eins og sú framleiðni sem er hjá okkur. Við erum í 12. sæti af ríkjum OECD í þjóðarframleiðslu á mann en við erum í 21. sæti eða næstum því neðstir þegar skoðuð er þjóðarframleiðsla á hverja klukkustund. Þetta segir okkur að ýmislegt er að í hagkerfi okkar sem þarf að skoða miklu frekar en að leggja hér fram tillögu um skyldusparnaðarform í þessari mjög svo einföldu framsetningu, eins og gert er í tillögunni sjálfri, þó svo að rakið sé ágætlega í greinargerð vilji og ósk flutningsmanna um aukningu á sparnaði.
Ég held að nauðsynlegt sé að starfsmenn komi meira að fyrirtækjarekstri hér á landi og ég minni á tillögur sem ég flutti ásamt öðrum þingmönnum jafnaðarmanna á síðasti þingi um það að starfsmenn í félögum, sem skráð eru á Verðbréfaþingi, fengju aðild að stjórn þess. Þetta væri mjög mikilvægur þáttur til að efla atvinnulýðræði í hagkerfi okkar og vinna gegn þeirri fákeppni sem blasir svo víða við okkur um þessar mundir. Nær hefði verið að velta fyrir sér aðgerðum, hugsanlega skattalegum aðgerðum, til að efla sparnað. Ég bendi á að ríkisstjórnin ákvað núna að auka frádrátt í sambandi við lífeyrisgreiðslur, úr 4% upp í 6%. Það kostar nú sennilega ríkissjóð í kringum 1,5 milljarða, en því miður var þess ekki gætt að útfæra þetta til styrkingar aðalsparnaðarkerfi okkar sem er lífeyrissparnaðurinn, þ.e. samtrygging og sjóðsöfnun í lífeyriskerfinu. Það var ekki gert við þá skattbreytingu sem ríkisstjórnin hefur boðað. Það hefði t.d., herra forseti, aukið sparnað.
Niðurstaða mín af þessu er sú að þrátt fyrir góðan vilja flutningsmanna taki þeir ekki á kerfisvanda sem blasir við í atvinnulífi okkar. Sá kerfisvandi er ekki bara vinnutími, fákeppni og lítil framleiðni. Hann er líka skipulag á vinnumarkaði sem er of ósveigjanlegt, hér vantar sveigjanleika, og menn hafa ekki fært sig í átt til dreifstýringar á þeim þáttum. Má benda á það að nú eru einmitt félög atvinnurekenda, sem eru hvað miðstýrðustu samtök hérlendis, að slá sér enn meira saman í átt til miðstýringar. Það er verið að ganga í þveröfuga átt við það sem flestir mundu telja æskilegar endurbætur á íslenskum vinnumarkaði. Þrátt fyrir vilja flutningsmanna finnst mér ekki vera lagt upp með hugmyndir sem gætu komið að gagni við að efla sparnað hér á landi. Ég tek undir með flutningsmanni að það er bráðnauðsynlegur þáttur í hagkerfi okkar. En, herra forseti, ég held að það verði ekki gert með þeirri tillögu sem er til umræðu.