Ferill 317. máls. Aðrar útgáfur af skjalinu: PDF - Word Perfect.
126. löggjafarþing 2000–2001.
Þskj. 522 — 317. mál.
Nefndarálit
um frv. til l. um breyt. á l. um málefni aldraðra, nr. 125/1999.
Frá minni hluta heilbrigðis- og trygginganefndar.
Minni hlutinn lýsir ábyrgð á fyrirhugaðri skattahækkun samkvæmt frumvarpinu á hendur
ríkisstjórninni.
Minni hlutinn er andvígur frumvarpinu í núverandi mynd.
Í fyrsta lagi byggist afstaða minni hlutans á því að í upphafi hafi einungis verið ætlast til þess að fé úr sjóðnum rynni til uppbyggingar hjúkrunarrýmis, vistheimila o.s.frv. Með lögum nr. 12/1991 var fyrst heimilað að veita fé úr sjóðnum til rekstrar. Um var að ræða tímabundið rekstrarfé til stofnana aldraðra sem breyta eða hefja starfsemi eftir að fjárlagaár hefst. Eins og sjá má var hér einungis um mjög þrönga heimild að ræða. Með lögum nr. 109/1992 var þessu ákvæði breytt á ný með þeim hætti að heimilt var að nýta 55% af framlögum í sjóðinn til rekstrar á árunum 1993, 1994 og 1995 auk þess sem fyrri heimild hélst inni, enda erfiðleikar í efnahagsmálum þjóðarinnar á þeim tíma. Á árinu 1999 voru síðan samþykkt ný heildarlög um málefni aldraðra, nr. 125/1999. Í þeim lögum er enn inni heimild til að verja fé úr sjóðnum til rekstrar. Samkvæmt lögunum er heimild til að verja fé úr sjóðnum til rekstrar stofnanaþjónustu fyrir aldraða í sérstökum tilvikum án þess að kveðið sé á um hámark slíkra fjárveitinga. Nú liggur fyrir að um 55% þess fjár sem í sjóðinn rennur fer til rekstrar þrátt fyrir svokallað góðæri og virðist sem venja hafi skapast um þetta hlutfall með lögum nr. 109/1992. Minni hlutinn telur að með þessu sé framkvæmdin kominn langt út fyrir upphaflegt markmið sjóðsins sem í upphafi átti eingöngu að renna til uppbyggingar á þjónustu og hjúkrunarrými en ekki til rekstrar þess. Með því að færa framkvæmdina nær hinum upprunalega tilgangi telur minni hlutinn að hækkun gjaldsins sé óþörf. Í þessu sambandi leggur minni hlutinn til að óheimilt verði að ráðstafa meiru en 25% af framlögum í sjóðinn til rekstrar. Minni hlutinn vill einnig benda á að greinargerð frumvarpsins sé villandi þar sem þar er látið skína í að allt fé úr sjóðnum renni til uppbyggingar en slíkt á ekki við rök að styðjast.
Í öðru lagi byggir hún á því að hér sé um svokallaðan „nefskatt“ að ræða sem felur í sér að allir sem á annað borð borga skatta borga sömu upphæðina óháð tekjum að öðru leyti. Slík skattlagning hlýtur alltaf að vera óréttlát því hún skerðir tekjur hinna lægstlaunuðu hlutfallslega meira en þeirra sem hærri hafa launin. Því telur minni hlutinn að ef þörf er á auknu fé til uppbyggingar eigi það að greiðast beint úr ríkissjóði.
Í þriðja lagi vill minni hlutinn benda á að þótt hér sé ekki um háar upphæðir að ræða samsvari þessi hækkun um 15% þeirrar launahækkunar sem lægstlaunuðu félagsmenn ASÍ o.fl. eiga von á um áramótin næstkomandi.
Með vísun til framangreinds leggur minni hlutinn til að frumvarpið verði samþykkt með breytingum sem gerð er tillaga um á sérstöku þingskjali. Breytingarnar eru eftirfarandi:
1. Lagt er til að fyrsta grein frumvarpsins verði felld niður þannig að upphæð gjaldsins standi óbreytt. Í stað þessa er lagt til að í 1. gr. verði kveðið á um að óheimilt sé að nýta meira en 25% af framlögum til sjóðsins til rekstrar.
2. Þá er lagt til að við frumvarpið bætist ný grein þar sem örorkulífeyrisþegar verði undanþegnir gjaldinu á sama hátt og aldraðir.
Alþingi, 12. des. 2000.
Ásta R. Jóhannesdóttir,
frsm.
Bryndís Hlöðversdóttir.
