Samgönguráðherra (Sturla Böðvarsson):
Herra forseti. Fyrst er spurt: Í hvaða sveitarfélögum hefur Landssíminn þegar lagt ljósleiðara?
Því er til að svara að ljósleiðari Landssíma Íslands eða Símans nær nánast um allt land í stórum dráttum, þó ekki sé það inn á hvert heimili nema óbeint. Langlínur eru tvenns konar, gömlu símastrengirnir og nýju ljósleiðarastrengirnir sem skipta má upp í landstrengi og sæstrengi.
Lagning ljósleiðara á Íslandi hófst árið 1985 með lagningu ljósleiðara milli símstöðvarinnar í Múla og Landssímahússins en síðan hefur fjöldi strengja sem lagðir hafa verið aukist jafnt og þétt og er nú búið að leggja rúmlega 3.000 km allt í kringum og um landið.
Mikið hefur verið lagt innan bæjar á hinum ýmsu þéttbýlisstöðum og þá mest á Stór-Reykjavíkursvæðinu. Þar hafa verið lagðir strengir á milli flestra símstöðva og eru nú yfirleitt tvær sjálfstæðar leiðir milli allra þeirra. En jafnframt hefur mikil áhersla verið lögð á að tengja saman þéttbýlisstaði víðs vegar um landið. Árangurinn af því er sá að nú er búið að leggja ljósleiðara hringinn í kringum landið eins og fram hefur komið fyrr, ásamt lögn um Vestfirði. Í þessu verkefni hefur einnig þurft að leggja sæstrengi yfir nokkra firði á Vesturlandi, Vestfjörðum og Austfjörðum.
Þess ber að geta að búið er að undirbúa eða leggja ljósleiðara og skapa möguleika á að leggja ljósleiðara á Akureyri, Húsavík, Egilsstöðum, í Stykkishólmi og í Reykjanesbæ samkvæmt upplýsingum frá Landssímanum og er um að ræða ljósleiðara á vegum Landssímans, en Lína.Net hefur einnig unnið að lagningu ljósleiðara og Íslandssími.
Þá er spurt: Hvar er fyrirhugað að halda áfram við lagningu ljósleiðara?
Ákvörðun um lagningu ljósleiðara er í raun ekki svo frábrugðin ákvörðunum um aðrar fjárfestingar. Þeir sem leggja í kostnað þurfa að vera þeirrar skoðunar að þörf sé fyrir fjárfestinguna. Einnig þarf að ganga úr skugga um að ekki séu fyrir hendi hagkvæmari úrræði til að ná sama árangri.
Í vissum tilvikum eru þráðlaus sambönd ódýrari leið til að koma á öflugum gagnaflutningum en ljósleiðarar.
Þá ber að hafa í huga að þróun fjarskiptatækninnar er ör. Nú eru að koma á markað fjölbreyttar lausnir, t.d. þráðlaus ljósleiðari sem fjölmargir aðilar kynnu að hafa áhuga á að nýta.
Ljósleiðaratækni er í mörgum tilvikum fjarskiptatækni framtíðarinnar. Með ljósleiðara er unnt að koma gífurlegu magni upplýsinga á milli staða og kostnaður við uppbyggingu og rekstur slíkra neta virðist fara lækkandi. Fyrirséð er að einstaklingar, sveitarfélög, fjarskiptafyrirtæki og önnur fyrirtæki munu leggja ljósleiðara á næstu árum og áratugum. Stöðug uppbygging á sér stað. Landssíminn hefur á undanförnum 16 árum lagt ljósleiðarann og eftir að ný fjarskiptalög tóku gildi hafa Íslandssími Lína.Net og Fjarski lagt hundruð kílómetra af ljósleiðurum. Íslandssími og Lína.Net lögðu í fyrra ljósleiðara til Vestmannaeyja um Suðurland og nú er verið að ljúka tengingu nýs ljósleiðara fyrir fjarskiptafyrirtækið Fjarska til Akureyrar en hann mun stórefla fjarskiptasamband við Norðurland.
Framan af hafa ljósleiðarar eingöngu verið notaðir í stofnnet fjarskiptafyrirtækja. Þetta er að breytast. Ljós sem fjarskiptamiðill er stöðugt að færast nær notandanum inn í stofnanir, fyrirtækin og heimilin. Ljósleiðari er því ekki bara lagður í þágu stofnneta fjarskiptafyrirtækja, heldur einnig til að tengja tölvubúnað innan húss. Hins vegar er alveg ljóst að kostnaður við að tengja hvert einasta heimili í landinu með ljósleiðara er feiknalega mikill og þess ekki að vænta að sá fjárfestingarkostnaður verði borinn uppi að því er virðist af þeirri þjónustu sem hægt er að selja um þessar mundir. En þróunin er ör og ekki vert að afskrifa neitt í þeim efnum.
Í þriðja lagi er spurt: Hvaða skilyrði þurfa sveitarfélög að uppfylla til að ljósleiðari sé lagður þar?
Engin sérstök skilyrði eru sett í fjarskiptalöggjöf fyrir því að ljósleiðari verði lagður um sveitarfélög.
Í fjórða lagi er spurt: Hvert telur ráðherra að verði framhald á lagningu ljósleiðara eftir að annar eigandi hefur fengið meiri hluta í stjórn fyrirtækisins? Svarið við þeirri spurningu er: Eignarhald að Landssíma Íslands ræður ekki úrslitum við uppbyggingu ljósleiðara hér á landi. Á undanförnum tveimur árum hafa önnur fyrirtæki en Landssími Íslands verið að vinna að lagningu ljósleiðara, eins og fram hefur komið. Það er að sjálfsögðu fyrst og fremst ákvörðun hvers og eins fyrirtækis algerlega óháð eignaraðild eða eigendum að taka ákvörðun um uppbyggingu ljósleiðarakerfisins, en ég vona svo sannarlega að þessi uppbygging verði hröð og hraðari en hún hefur verið þannig að þessi mikilvæga þjónusta standi sem flestum til boða.