Drífa Snædal:
Herra forseti. Ég þakka hæstv. umhvrh. fyrir skýrsluna og hv. þm. fyrir umræðurnar sem hafa verið mismálefnalegar þó.
Umhverfismál eru mikilvægasti málaflokkurinn sem við munum glíma við á næstu áratugum og öldum. Skýrsla hæstv. umhvrh. sýnir svo ekki verður um villst að ef ekki verður eitthvað aðhafst í loftslagsmálum á næstu árum mun varla vera lífvænlegt á jörðinni innan fárra áratuga.
Samningaferlið sem Sameinuðu þjóðirnar hafa staðið fyrir um takmörkun á losun gróðurhúsalofttegunda er lífsnauðsynlegt framtak þjóða heims til að stemma stigu við þróuninni.
Við lestur skýrslunnar koma þó fram mjög mismunandi áherslur og forsendur ríkja fyrir þátttöku í ferlinu. Til dæmis eru Evrópusambandslöndin öll af vilja gerð til að leggja sitt á vogarskálarnar og svo má segja um mörg önnur ríki. Fullur skilningur er þó fyrir því að þróunarríkin standi undir samningsákvæðum þegar fram í sækir án þess að skerða lífskjör í þeim löndum sem þegar eru bág.
Íslendingar telja sig oft lúta öðrum lögmálum en önnur ríki og Kyoto-bókunin er þar engin undantekning. Í samningaferlinu hefur ráðuneytið á Íslandi, sem á að gæta hagsmuna umhverfis, gengið hart fram í því að fá undanþágu á silfurfati fyrir stóriðjufyrirtæki. Á Íslandi eru hins vegar ekki sérstakar aðstæður sem gera okkur ókleift að virða umhverfissáttmála og Ísland er ekki þróunarland. Þvert á móti eru aðstæður á Íslandi þannig að við höfum tækifæri til að skara fram úr í umhverfisvernd í heiminum án þess að lífsgæði okkar minnki. Því til stuðnings má nefna landgræðsluátök, nýtingu jarðvarma í auknum mæli, sem telst til endurnýjanlegs orkugjafa, og þróunarstarf sem hér er unnið til að minnka mengun úr t.d. álverum. Þessar forsendur gera okkur kleift að ganga á undan með góðu fordæmi og miðla þekkingu okkar á þessum sviðum til annarra þjóða til góðs fyrir heimsbyggðina. Sérstaða Íslands felst í því að geta náð hámarksárangri í umhverfismálum án þess að skerða lífskjör.
En nei, það er ekki stefna hæstv. umhvrh. Stefnuna má lesa í skýrslunni en þar er tekið fram hvernig Ísland getur aflað sér losunarheimilda til notkunar hér á landi m.a. með því að fara í sameiginlegar framkvæmdir með öðrum ríkjum. Forsendur fyrir okkar hlut í öllum samningaviðræðunum eru því skýrar: Hvernig getum við losað sem mesta mengun og samt verið innan ramma alþjóðasamninga?
Í skýrslu hæstv. umhvrh. er því ekki rætt um hvernig við aðlögumst Kyoto-bókuninni heldur hvaða möguleika við höfum til að standa við skuldbindingar, þrátt fyrir þær framkvæmdir sem fyrirhugaðar eru hér á landi.
Það er alveg rétt að við erum framarlega í nýtingu endurnýjanlegrar orku og þeirri kunnáttu eigum við að miðla til annarra þjóða og þá sérstaklega þróunarlandanna. Tilgangur þess að miðla þekkingu okkar á ekki að vera svigrúm til að menga meira, heldur á tilgangurinn að vera að standa undir ábyrgð okkar á umhverfismálum í alþjóðasamfélaginu. Það er nefnilega ekki nóg að kenna börnum okkar ábyrgð á umhverfinu í gegnum sjónvarpsefni ef við erum sjálf að leita allra leiða til að vinna skemmdarverk í umhverfismálum.
Um allan heim er litið til Kyoto-bókunarinnar sem upphaf nýrra tíma og vel verður fylgst með því hvernig ríki standa sig. Við höfum því einstakt tækifæri á næstu árum til að ganga á undan með góðu fordæmi og marka okkur sérstöðu sem umhverfisvæn þjóð. Herra forseti, þetta tækifæri eigum við að nýta því að það eru okkar hagsmunir.