Fjármálaráðherra (Geir H. Haarde):
Herra forseti. Ég vil fyrir mitt leyti byrja á að þakka þingmönnum fyrir málefnalega umræðu sem hefur staðið í allan dag, eins og kunnugt er, þar sem virkilega hefur á köflum verið farið í saumana á því frv. sem hér er til umræðu og vitaskuld hefur það kristallað þann skoðanamun sem er í þessum málum, sem er í skattamálum milli stjórnmálaflokkanna á Alþingi og milli grundvallarsjónarmiða fólks hér á Alþingi um þessi mál. Vitaskuld er það mjög jákvætt og gott og kannski reyndar frekar sjaldgæft núorðið í umræðum á Alþingi um einstök frv.
Ég ætla ekki að hafa langt mál að þessu sinni, herra forseti. Mig langar til þess að víkja að nokkrum atriðum sem hafa komið fram í þessari umræðu og reyna að svara nokkrum spurningum sem til mín hefur verið beint. Kannski væri rétt að byrja á fyrirspurnum eða vangaveltum hv. þm. Karls V. Matthíassonar því að það er stutt síðan hann talaði hér. Hann velti því fyrir sér hvaða áhrif skattalækkanir eins og hér eru lagðar til að því er varðar fyrirtæki mundu hafa og spurði t.d.: Hvaða áhrif hafði lækkun fjármagnstekjuskatts á atvinnulífið og aðrar skattalækkanir sem hafa beinst að atvinnulífinu?
Ég skal segja hv. þm. hvaða áhrif þetta hafði. Gleymum ekki því að fyrir ekkert mjög löngu síðan var almenna tekjuskattshlutfallið á fyrirtæki 50% en hefur núna sl. þrjú ár verið 30%. Ég tel að sú breyting, þó að hún hafi reyndar ekki orðið öll í einum áfanga, hafi haft gríðarlega mikilvæg áhrif á atvinnulífið og á fyrirtækin í landinu og að það megi færa mjög haldbær rök fyrir því að ríkissjóður hafi hagnast á þeirri breytingu peningalega en ekki tapað, sem er reyndar það sem við teljum að verði með breytingunni úr 30% ofan í 18.
Svo var það fjármagnstekjuskatturinn sem þingmaðurinn nefndi. Hann lækkaði nú reyndar ekki í öllum tilfellum. Hann nefnilega hækkaði úr 0% upp í 10% á stærstum hluta fjármagnstekna í landinu, þar á meðal bankainnstæðum og mörgu öðru sem áður var alls ekki skattlagt, öðrum fjármagnstekjum. En hann lækkaði til að mynda á söluhagnaði, á arði, á húsaleigu og fleiri slíkum atriðum og það varð til þess, herra forseti, að úr læðingi leystust alls kyns fjármagnsstraumar sem voru frystir niðri í frystikistu skattkerfisins engum til góðs en ýmsum til mikilla vandræða en hafa síðan látið mjög gott af sér leiða.
Halda menn að sú mikla gróska og þau miklu umsvif sem verið hafa hér á verðbréfamarkaði og hlutabréfamarkaði séu ekki a.m.k. að stórum hluta til til komin vegna þess að þessum skattareglum var breytt. Það var farið að versla með hlutabréf sem ekki var gert áður vegna þess að fólk var í sjálfheldu með hlutabréf vegna þess hve skattheimtan var mikil og skattprósentan há. Þegar þetta var komið ofan í sanngjarnt horf, 10%, fór fólk að haga sér allt öðruvísi en það gerði áður. Sama er að segja um húsaleigumál, arðgreiðslur og fleira.
Þess vegna, hv. þm., höfum við mikla sannfæringu fyrir því að þessi áhrif af frv. núna verði mjög til góðs vegna þess að skattstofninn er ekki föst stærð þegar um er að ræða tekjuskattsstofn fyrirtækja eða skatt af fjármagnstekjum. Hann er alls ekkert föst stærð. Hann er kvikur. Hann breytist alveg eins og hagkerfið okkar er sífelldum breytingum undirorpið og er sífellt að breyta um lögun, breyta um hegðun þar sem fólk og fyrirtæki eru ævinlega að leita að betri leiðum til þess að gera hlutina, hagkvæmari leiðum, ódýrari leiðum, betri lausnum á verkefnum og vandamálum. Þess vegna er skattstofninn, þegar um er að ræða fyrirtæki og fjármagn, ekki föst stærð. Hann er ekki einhver fasti sem menn geta gengið að og reiknað út frá heldur þvert á móti hefur skatthlutfallið áhrif á skattandlagið og skattandlagið hefur tilhneigingu til þess að hlaupa undan og hverfa ef skattprósentan er of há. Þetta höfum við séð og margupplifað og allir sem hafa einhvern tíma haft einhverja nasasjón af fyrirtækjarekstri, eins og margir hér í þingsalnum hafa haft, litlum fyrirtækjum eða stórum, vita vel hversu auðvelt er að hafa áhrif á endanlega niðurstöðutölu í uppgjöri fyrirtækja, hvað auðvelt er að eyða peningum sem menn vita að mundu ella fara að hálfu leyti til ríkisins eins og áður var þegar prósentan var 50% en að 1/3 í dag þegar prósentan er sú sem hún er í dag, tæplega 1/3.
Það verður með öðrum orðum miklu minni hvatning til þess að reyna að minnka skattstofninn, auka tilkostnað, minnka hagnað þegar prósentan er orðin það lág að fólki finnst ekki taka því, stjórnendum fyrirtækja finnst ekki taka því, vilja frekar taka eðlilegan þátt í að borga fyrir það sem það kostar að halda þessu samfélagi uppi að því er varðar velferðarþjónustu, opinbera stjórnsýslu, dómstóla, utanríkisþjónustu o.s.frv.
Þetta er kjarni málsins, herra forseti, og það var mjög gott að hv. þm. spurði þessarar spurningar vegna þess að þetta eru rökin fyrir frv. að því er varðar skattlagningarprósentu fyrirtækja.
Svo hefur fleiri atriði í frv. borið hér á góma. Margt í frv. hefur að sjálfsögðu borið á góma, en ég tel að þetta sé stóra málið í frv. og að við munum sjá fram á það, þegar fram líða stundir og kannski ekki innan mjög svo langs tíma, að þessi áhrif verða ekki bara jákvæð, þau verða mjög mikil. Ekki þarf annað en að heyra það sem ýmsir aðilar hafa látið hafa eftir sér eftir að þetta var kynnt, ábyrgir aðilar í atvinnurekstri um starfsemi sem þeir hyggjast flytja hingað eða hætta við að flytja úr landi o.s.frv., til að geta áttað sig á því hvað hér er á ferðinni.
Ég ætla þá aðeins að víkja að nokkrum atriðum sem til mín var beint í umræðunni. Margir hafa talað um sveitarfélögin, m.a. hv. þm. Kristján Möller og hv. þm. Jóhanna Sigurðardóttir sem spurði mig að því hvort haft hafi verið samráð við sveitarfélögin um þessar breytingar. Því var reyndar svarað við 1. umr. og svarið er að ekki var haft samráð út fyrir stjórnarflokkana í þessu máli, hvorki við sveitarfélögin, aðila vinnumarkaðarins né atvinnulífshópa eins og Verslunarráðið eða slíka, vegna þess að það var talið geta haft óæskileg áhrif á málið. Það hefði hugsanlega getað leitt til innherjaviðskipta eða einhvers afbrigðis af þeim ef sumir hefðu fengið vitneskju um hluti sem hafa áhrif á markaðinn sem aðrir fá ekki. Þess vegna var reynt að lágmarka það svokallaða samráð sem haft var um þetta mál. Það var bara ákveðið á pólitískum vettvangi og það spurðist ekki út fyrr en eftir klukkan fjögur þann dag sem við tilkynntum þetta, sem var 3. október sl. Ég held að það hafi verið alveg nauðsynlegt.
Ég tel ekki að hér hafi verið framið neitt brot á samstarfssáttmála ríkis og sveitarfélaga um samstarf að því er varðar fjármálaleg samskipti ríkis og sveitarfélaga. Ég tel það ekki. Ég tel ekki að sá sáttmáli, svo ágætur sem hann er, feli í sér neitt afsal ríkisvaldsins á því að flytja frv. sem þessi sem nauðsynlegt er að um ríki ákveðinn trúnaður áður en þau koma fram.
Síðan hefur hér verið spurt um önnur atriði sem varða sveitarfélögin --- og raða menn sér nú á mælendaskrá til andsvara. Það er ágætt. (Gripið fram í: Þetta er ræða.) Það er enn betra --- þ.e. spurningin um tekjuáhrifin á sveitarfélögin. Vissulega er eðlilegt að velta þeim fyrir sér. Ég tel hins vegar að þó að sveitarfélög muni lenda í því, eins og allir sem hafa fólk í vinnu, að þurfa að greiða meira í tryggingagjald séu yfirgnæfandi líkur á því að hin auknu efnahagsumsvif sem fylgja þessu frv. og áhrifum þess muni yfirgnæfa þann kostnað, ávinningurinn verði með öðrum orðum meiri en kostnaðurinn að því leyti til. En auðvitað er erfitt að fullyrða um það fyrir fram og sjálfsagt er að ræða um það við sveitarfélögin. Við höfum heilt ár til þess vegna þess að þetta tekur ekki gildi samkvæmt frv. fyrr en um önnur áramót eins og kunnugt er.
Síðan er það spurningin um einkahlutafélögin og áhrif þess að menn flytji rekstur sinn úr einkarekstrarlegu formi yfir í einkahlutafélag. En þá verða menn að hafa í huga að sá möguleiki er fyrir hendi í lögum í dag. Fjölmargir hafa breytt sínum rekstri úr því að vera einkarekstur yfir í að vera einkahlutafélag og það er ekki er hægt að banna mönnum. Einhver tala var nefnd um það í umræðunum að einkahlutafélögin væru orðin eitthvað um 5.000, minnir mig. Hins vegar er vert að minnast þess að einkahlutafélagaformið kom í lög sennilega á árinu 1994 og var eitt af því sem fylgdi EES-samningnum. Þetta form hafði ekki verið í lögum á Íslandi áður en var eitt af því sem við skuldbundum okkur til þess að innleiða hér í lög vegna aðildar okkar að EES-samningnum. Og ég held að það sé bara fínt, gott og blessað og reyndar mjög hentugt form oft og tíðum fyrir atvinnurekstur sem passar inn í þennan búning, hvort sem að honum standa einn eða fleiri aðilar þannig að ekkert verður bakkað með það.
Auðvitað má fullyrða eða halda því fram að þau einkahlutafélög sem nú starfi hafi þá hugsanlega rýrt útsvarstekjur sveitarfélaganna að einhverju marki ef það er rétt að einstaklingar hafi í þessum mæli breytt rekstri sínum með þeim hætti yfir í einkahlutafélög.
Þá er spurningin hvort þetta muni aukast í framhaldinu verði frv. samþykkt. Ekki er hægt að fullyrða um það með nokkurri vissu. En það er líklegt. Það er líklegt að einkahlutafélögum muni fjölga, m.a. vegna þess að í frv. er sérstök grein sem á að gera fólki auðveldara að komast úr einstaklingsrekstri yfir í einkahlutafélög og er sérstaklega hugsuð fyrir einyrkja sem stunda atvinnurekstur í dag, vilja komast út úr honum, vilja koma honum á hendur afkomenda sinna, vilja geta hætt, selt, losað sig út úr honum en eru í sjálfheldu í dag eins og segir í umsögn skattrannsóknarstjóra um þetta atriði. Hann segir nefnilega í umsögn sinni að ekki leiki vafi á því að við þessa breytingu muni ákveðnum hópi aðila gert kleift að losna úr ákveðinni sjálfheldu. Þetta veit hv. þm. Kristján Möller og þetta vita allir sem til að mynda hafa fylgst með einstaklingsrekstri víða um land. Auðvitað er þetta líka til á höfuðborgarsvæðinu. En þetta er algengt úti á landi, þ.e. að menn hafi verið með einhvern lítinn rekstur, hugsanlega bát, hugsanlega vörubíl, hvað sem það væri nú og eru í þessari stöðu. Okkur fannst rétt --- og uppi hefur verið um það ósk lengi --- að mönnum yrði gert kleift að brjótast út úr þessari sjálfheldu með því að fá rekstri sínum breytt án þess að við það myndaðist nýr skattstofn í formi söluhagnaðar. Tillaga er um það í þessu frv. Það er vissulega rétt.
Hver síðan öll þessi áhrif samantekin gætu hugsanlega orðið á sveitarfélögin er erfitt að segja til um. Eins og hv. þm. Ögmundur Jónasson benti á voru mjög mismunandi útgáfur af spám um áhrifin á sveitarfélögin. Það munar hvorki meira né minna en einum 1.200 millj., minnir mig, á tveimur spám sem fyrir liggja um þetta atriði. Þetta þarf að skoðast betur en þetta er auðvitað ekki nægileg ástæða til þess að hætta við þetta ákvæði eða fresta frv. Þetta er framfaramál þó það geti hugsanlega haft einhver neikvæði áhrif að þessu leyti til fyrir sveitarfélögin. Við þurfum bara að fara yfir það. Við gerum það áreiðanlega í góðu samstarfi við sveitarfélögin.
Hv. þm. Kristján Möller lét þess líka getið að fjármagnstekjuskatturinn sem hérna var minnst á væri að því leyti til ósanngjarn að hann væri líka greiddur af verðbótaþættinum, þ.e. hann er greiddur af verðbólgu sem leggst ofan á hinn raunverulega stofn. Það er m.a. ástæðan fyrir því að hann var hafður þetta lágur á sínum tíma. Það væri mjög ankannalegt, óheppilegt að leggja segjum 15, segjum 20% nafnavaxtaskatt á t.d. verðbæturnar sem fólk er að fá af verðtryggðum innlánsreikningum sínum í bönkunum. Megnið af því væri skattur á verðbólguna en ekki skattur á raunveruleg verðmæti, skattur á verðbólguna í hendi almennings. En vegna þess að þessi skattur er lágur voru þessi áhrif talin vera frekar léttvæg. En þau eru auðvitað áhrifameiri eftir því sem verðbólgan er meiri og eftir því sem skattprósentan er hærri. Um þennan skatt hefur þess vegna náðst, að ég tel, bæði í raun og í framkvæmdinni tiltölulega góð sátt og það er þess vegna sem þessi skattur hefur skilað ríkissjóði miklu meiri tekjum, hv. þm. Karl Matthíasson, sem spurði um þetta, miklu meiri tekjum en menn höfðu getið sér til um áður og spáð vegna þess að skattstofninn varð annar og meiri en talið var vegna þess að skatthlutfallið var sanngjarnt. Þeir sem á annað borð spá í slíka hluti sáu ekki ástæðu til að reyna að koma sér undan slíkum skatti t.d. með því að fara með peninga sína úr landi. Þeir sem það hafa hins vegar gert löglega eru ekki endilega að hugsa um fjármagnstekjuskattinn því að það hefur réttilega verið bent á að hann er lægri hér en í mörgum löndum sem betur fer. Það er ein ástæðan fyrir því að gott er að búa á Íslandi. Það eru ekki allir skattar jafnháir hér og annars staðar.
En vandamál þeirra sem hafa verið að flytja fyrirtæki sín úr landi hefur frekar verið eignarskattur á Íslandi sem m.a. hefur lagst á hlutafé í litlum fyrirtækjum sem kannski hefur verið eina eign slíkra fyrirtækja. Þess vegna hafa þau farið úr landi, skráð sig annars staðar þar sem ekki er eignarskattur, til þess að fá ekki slíkan skatt sem leggst á eigið fé án þess að taka nokkurt tillit til þess hvort það er hagnaður eða tap af starfseminni. Það er líka þess vegna sem það er orðið mjög brýnt fyrir okkur að breyta skattlagningu eigna hér og koma okkur út úr því fari sem hér hefur verið í mörg ár og er auðvitað orðið úrelt, að skattleggja eignir af þeim mikla þunga sem hér hefur tíðkast. Þess vegna er gott að sjá í tillögum Samfylkingarinnar að gamlir skattpíningarsinnar að því er varðar eignarskatta eins og hv. þm. Jóhanna Sigurðardóttir, sem sat í ríkisstjórn hér og gerði ítrekaðar tilraunir til þess að skattleggja eignir beinlínis af fólki, sérstaklega haustið 1988, hafa nú séð ljósið í því máli (JóhS: Vill ráðherrann ekki skýra þetta?) og á hún aðild að því að flytja hér tillögu um að lækka eignarskatta.
Haustið 1988 þegar Jóhanna Sigurardóttir var félmrh. var farið með skatthlutfall á eignir allt upp í 2,95%. Ráðherrann þáv. var meðflutningsmaður slíkra tillagna sem þáv. fjmrh. flutti, bar á þeim fulla ábyrgð, hafði örugglega stúderað slíkar hugmyndir og gert sér vel grein fyrir því hvaða áhrif þær mundu hafa á atvinnulíf og eignir, fyrirtæki og einstaklinga, og það er í fyrsta skipti nú í dag sem ég sé þennan þingmann eiga aðild að tillögum um að lækka eignarskatta. Ég fagna því að skilningur hennar í þessu efni hefur breyst og hún hefur breytt um afstöðu í þessu máli. Ég fagna því bara og býð hana velkomna í hóp þeirra sem þannig hugsa. Ég fagna því líka sem fram kom hjá hv. þm. Ögmundi Jónassyni þegar hann velti vöngum yfir því að kannski væri ekki réttlátt að skattleggja bæði stofninn, þ.e. eignina og líka afraksturinn af eigninni með fjármagnstekjuskatti, að kannski ætti það ekki samleið að vera bæði með eignarskatt og fjármagnstekjuskatt. Ég fagna því að hann er a.m.k. opinn fyrir slíkum vangaveltum þó að hann hafi ekki endilega tekið af skarið með það. En það var nefnilega það sem gleymdist þegar fjármagnstekjuskatturinn var lagður á, að lækka eignarskattinn og það er verið að gera það núna. Því er ekki sanngjarnt að vilja hækka fjármagnstekjuskattinn á móti af þeim sökum. Það átti að lækka eignarskattinn fyrir fimm árum þegar fjármagnstekjuskatturinn var lagður á ef vel hefði átt að vera og ef rétt hefði verið rétt.
Ástæða er til að víkja að nokkrum spurningum enn þó að kannski sé ekki hægt að svara þeim til hlítar. Hv. þm. Jóhanna Sigurðardóttir spurði um skattgreiðslur Ísals. Nú er það svo að um það gildir sérstakur samningur um framleiðslugjald svokallað sem það fyrirtæki borgar og auðvitað getum við ekki í útreikningum af því tagi sem liggja á bak við þetta frv. velt fyrir okkur einstökum skattgreiðendum eins og þessu fyrirtæki og tekið allt slíkt með í reikninginn. Verðum við þá ekki að taka líka Járnblendiverksmiðjuna, Norðurál, væntanlegt Reyðarál og fleiri slík fyrirtæki inn í þann pakka? Ísal greiðir núna mjög myndarlega skatta, hefur reyndar ekki gert það alltaf í gegnum árin eins og kunnugt er vegna þess að mikil breyting hefur orðið á afkomu fyrirtækisins. Við vonum auðvitað að það haldi áfram að græða. Ég segi fyrir mig að ég vona að Ísal haldi áfram að græða og vera góður og öflugur vinnuveitandi og borga há gjöld og ég vona að þeir haldi áfram að færa út kvíarnar, þeir sem það fyrirtæki eiga hér. En þeir eiga kost á því að fara inn í almenna skattkerfið og vitanlega væri æskilegt að þeir gerðu það eins og öll svona fyrirtæki. Og það er í samræmi við þær breytingar sem við höfum verið að gera á skattkerfinu að búa þannig um hnútana að ekki þurfi sérreglur um hvert einasta erlent fyrirtæki sem hingað kemur, að þau geti bara gengið beint inn í hið almenna skattkerfi á Íslandi og ekki þurfi að semja um það sérstaklega sem er bæði tímafrekt og dýrt og ekki endilega alltaf hagstætt íslenskum stjórnvöldum eins og ýmis dæmi sanna. Ég vona að það gerist á endanum að Ísal gangi inn í íslenska skattkerfið eins og þeir eiga samkvæmt samningnum rétt á að gera. En þá fara þeir ekki út úr því aftur því ef fyrirtækið tekur þá ákvörðun að ganga inn í kerfið eins og það er á hverjum tíma þá verður ekki aftur snúið með það. Sú leið liggur bara í eina átt.
Síðan spurði hv. þm. Jóhanna Sigurðardóttir mig líka hvort ég væri samþykkur því sem væri að gerast í Danmörku varðandi lækkun tekjuskatta. Ég verð að viðurkenna að ég hef ekki haft tíma til þess að lesa mér mikið til um það eða tala við kollega mína í Danmörku úr íhaldsflokknum og vinstri flokknum sem hafa með þetta að gera núna. Ég skal gera það næst þegar ég hitti það fólk. En hitt er annað mál að þeir eru að bregðast við allt öðruvísi aðstæðum. Þeir eru að bregðast við því að fram undan hjá þeim er ákveðin ládeyða. Við höfum verið að glíma við þenslu og við erum ekki að hugsa þetta frv. hér og þann pakka sem er í þessu frv. sem einhverja skammtímaörvun í atvinnulífinu. Það er miklu meiri langtímahugsun í þessu frv. enda á það ekki að taka gildi að stærstum hluta til, eða áhrifin af því að koma fram fyrr, en eftir nokkur missiri og það mun auðvitað hafa langtímaáhrif miklu lengra fram í tímann. Ég óska þeim góðs gengis í Danmörku og get sagt þeim að þeir eiga góðan bandamann uppi á Íslandi í hv. þm. Jóhönnu Sigurðardóttur.
Síðan spurði hv. þm. mig um áhrif fasteignamatsins sem tekið er sérstaklega á í frv. að því er varðar eignarskattana. Ég lýsti því yfir í sumar, og við fleiri í ríkisstjórninni, að fasteignamatshækkunin sem varð í sumar mundi ekki hafa áhrif á eignarskatta fólks vegna þess að við mundum hækka fríeignarmörkin sem því næmi. Það gerum við í frv. og reyndar vel rúmlega það.
En að því er varðar aðra þætti, þá hef ég aldrei sagt að þeir væru í þeim pakka. Ég hef meira að segja svarað því í þessum ræðustóli að við munum ekki grípa til sambærilegra aðgerða, hvorki að því er varðar erfðafjárskatt, stimpilgjald né vaxtabætur. Einhvers staðar verður að draga mörkin í þeim efnum. Það er nauðsynlegt að þetta komi fram þannig að efh.- og viðskn. viti, ef einhver vafi hefur verið í þessu, hver afstaða mín er í því efni.
Það er rétt að taka fram vegna þess að til nokkurra orðahnippinga kom milli okkar hv. þm. Jóhönnu Sigurðardóttur þegar hún var að fjalla um þetta mál að þar gætti nokkurs misskilnings. Sennilega af minni hálfu en hluta til einnig af hennar hálfu þannig að í milli okkar fóru orðaskipti sem kannski voru ekki alveg við hæfi og mér þykir það leitt ef ég hef tekið fullstórt upp í mig gagnvart ummælum þingmannsins fyrr í dag um það efni en það höfum við rætt og búið er að koma því á hreint hvað þar var á ferðinni.
Að því er varðar síðan, herra forseti, stimpilgjaldið sem hv. þm. Jóhanna Sigurðardóttir gerði líka að umtalsefni, þá er það mál þannig vaxið að tilkynnt var um það þegar þessar aðgerðir allar voru kynntar 3. október að hluti af þessum pakka væri lækkun stimpilgjalds sem næmi um 900 millj. kr. En stimpilgjaldið er í sérstökum lögum. Sú breyting á ekki að koma til framkvæmda fyrr en 1. janúar 2003 og þess vegna liggur ekki á að afgreiða það mál eða koma því inn í þingið, við höfum reyndar tíma til næstu áramóta að ljúka því af, en auðvitað væri hyggilegast og heppilegast að reyna að gera það sem fyrst á árinu 2002. Það frv. kemur því annaðhvort á vorþinginu eða í síðasta lagi í upphafi haustþings. Þannig er staðan á því máli og kannski ekkert meira um það að segja í bili.
Ég vil síðan endurtaka það sem ég sagði, herra forseti, í upphafi ræðu minnar að ég tel að þau orðaskipti sem hafa farið fram í dag hafi verið málefnaleg og raunverulega býsna upplýsandi að því er varðar skoðanir manna, annars vegar ríkisstjórnarinnar og stuðningsaðila hennar og hins vegar stjórnarandstöðuflokkanna. Það kemur reyndar á daginn að þeir eru ekki alveg samstiga í þessum efnum frekar en í ýmsu öðru. Það er líka ágætt að það komi í ljós. Mismunandi afstaða er til einstakra atriða í þeim efnum en ég held hins vegar að það sé rangt sem hv. þm. Lúðvík Bergvinsson sagði að lítil breyting væri í frv. vegna þess að hann mældi það á mælistiku heildarskatttekna ríkissjóðs, var reyndar eftir því sem ég best veit með of lága prósentu á þann mælikvarða. En það er ekki aðalatriðið heldur er aðalatriðið innihald breytinganna og þau auknu umsvif og áhrif sem þessar breytingar munu væntanlega hafa, bæði á árinu 2002 en þó einkanlega þegar fram í sækir.