Utanríkisráðherra (Halldór Ásgrímsson):
Herra forseti. Á morgun verður minningarathöfn um fórnarlömb hinna hræðilegu hryðjuverka í Madríd. Á þeirri stundu er hugur okkar allra hjá spænsku þjóðinni og við þá minningarathöfn verður hæstv. fjmrh. Geir H. Haarde fulltrúi íslensku ríkisstjórnarinnar.
Þingkosningarnar á Spáni voru lýðræðislegar og það er aðdáunarvert að Spánverjum skuli hafa tekist að ganga að kjörborðinu í skugga slíks harmleiks. Á hinn bóginn verður aldrei vitað hvort beint orsakasamhengi var á milli hryðjuverkanna og úrslitanna. Það eina sem er víst og öruggt er að ríkisstjórnin sem fór frá hafði lagt mikið af mörkum í baráttunni gegn hryðjuverkum og í því ljósi má e.t.v. segja að hryðjuverkaöflunum hafi tekist ætlunarverk sitt.
Það má leiða líkum að því að það hafi verið ásetningur hryðjuverkamannanna að hafa áhrif á spænska kjósendur og þannig veikja samtöðu þeirra ríkja sem hafa herlið í Írak. Ef svo hefur verið er það einungis tímabundið markmið íslamskra öfgamanna og við verðum að gæta þess að gleyma ekki grundvallarmarkmiðum þessara manna. Það eru ekki grundvallaratriði íslamskra öfgamanna að koma spænskum eða öðrum vestrænum hermönnum frá Írak né heldur að tryggja sjálfstæði, lýðræði og hagsæld til handa Palestínumönnum. Grundvallarmarkmið þeirra er að hnekkja vestrænum gildum, m.a. lýðræði og umburðarlyndi, hvar sem þau hafa skotið rótum.
Það er minnst á Írak í þessu samhengi en við skulum ekki gleyma því að Írakar sjálfir og fjöldi annarra múslima hafa orðið að þola mannskæðar morðárásir fylgismanna sömu hugmyndafræði og virðist hafa staðið að baki hryðjuverkunum í Madríd. Skoðanakannanir benda til þess að mikill meiri hluti íröksku þjóðarinnar fagni falli stjórnar Saddams Husseins og það sé bjartsýni ríkjandi um framtíðina. Vestræn ríki sem voru andvíg íhlutun í Írak þola nú einnig alvarlegar hótanir af hálfu þessara öfgamanna og nefni ég þar Frakkland sérstaklega til sögunnar sem virðist vera af öðrum ástæðum. Enginn er óhultur í þessu sambandi.
Að því er varðar Ísland tóku öryggismál á Keflavíkurflugvelli miklum stakkaskiptum í kjölfar hryðjuverkaárásanna í Bandaríkjunum árið 2001. Skilgreining lágmarksviðbúnaðar er allt önnur en áður og það er ekki ástæða til að auka viðbúnaðarstig þar nema áreiðanlegar upplýsingar berist um að sérstök ógn sé fyrir hendi. Eðli málsins samkvæmt er ekki hægt að útlista slíkar öryggisráðstafanir í smáatriðum en ég vil nefna nokkur atriði.
Nánast allur vopnaleitarviðbúnaður hefur verið endurnýjaður og þjálfun starfsmanna stóraukin. Tekinn hefur verið í notkun sérstakur búnaður til gegnumlýsingar á öllum farangri brottfararfarþega. Eftirlitsmyndavélar hafa verið endurnýjaðar og eru nú fjórfalt fleiri en áður. Stöðug vopnuð gæsla er nú í Flugstöð Leifs Eiríkssonar og í kjölfar eflingar sérsveitar ríkislögreglustjóra verður hluti hennar tiltækur á Keflavíkurflugvelli. Öll aðgangsstýring að flugvallarsvæðinu hefur verið hert. Samráð og samstarf við viðeigandi lögregluyfirvöld í nágrannaríkjunum er nú mun meira en áður var. Þá hefur verið gripið til ýmissa annarra ráðstafana sem ekki er hægt að greina frá opinberlega af öryggisástæðum. Þessar ráðstafanir hafa krafist fjölgunar starfsmanna og árlegur kostnaðarauki sýslumannsembættisins á Keflavíkurflugvelli er 150 millj. af þessum sökum.
Öryggismálin verða áfram í stöðugri endurskoðun og gripið verður til allra nauðsynlegra og raunhæfra aðgerða til að tryggja áframhaldandi öryggi flugvallarsvæðisins.