viðauki við fjögurra ára samgönguáætlun 2007--2010.
Herra forseti. Það er rétt að það er fagnaðarefni að bætt skuli í samgönguáætlun í þessu strjálbýla landi okkar þar sem bílaflotinn, ekki síst flutningabílarnir, er löngu vaxinn upp úr vegakerfinu um landið, og ekki síður hér á höfuðborgarsvæðinu. Því miður virðist mér sem hugur margra standi helst til þess að auka nú enn á umferðarmannvirki á höfuðborgarsvæðinu, hækka helstu umferðargötur upp í loft í stað þess að hægja á umferðinni og viðurkenna að olíuverðshækkunin sem nú hefur riðið yfir er ekkert að hverfa, hún verður viðvarandi.
Hvernig á að bregðast við í því, herra forseti? Það verður að mínu viti best gert með því að gera mikið átak í almenningssamgöngum, ekki aðeins á höfuðborgarsvæðinu heldur líka úti um land. Því miður er ekki að sjá í þessum viðauka við samgönguáætlun neina stefnubreytingu hvað það varðar, að það sé nein viðurkenning á þeirri breyttu stöðu sem er uppi og hlýtur að vera uppi af tveim ástæðum í þessu landi, annars vegar þeirri sem ég nefndi áðan, olíuverðshækkuninni sem ég held að flestir séu sammála um að gangi ekkert til baka — sumir spá að tunnan fari í 200 dollara. Hitt er svo annað að útblásturinn og gróðurhúsaloftið sem umferðin okkar lætur frá sér hér á þessu landi er orðið svo mikið að þar verðum við að fara að snúa við. Við verðum að fara að draga úr útblæstri frá umferðinni, m.a. til að standa við þær skuldbindingar sem við höfum undirgengist á alþjóðavettvangi. Við skulum ekki gleyma því að við erum nú, Íslendingar, heimsmetshafar í útblæstri á koltvíildi á mann.
Um leið og ég fagna því að fé í samgöngubætur á landinu er aukið sakna ég þess að ekki skuli vera orðin áherslubreyting, að menn skuli ekki vera komnir lengra inn í öldina, inn í þessa öld þegar gróðurhúsaloftið á eftir að breyta öllum okkar aðstæðum, m.a. með hækkaðri sjávarstöðu. Menn hljóta að fara að hugsa sig um og breyta um kúrs.
Mig langar til þess, herra forseti, auk þess að nefna hér almenningssamgöngurnar, að segja vegna þessarar tillögu til þingsályktunar að það er afskaplega erfitt fyrir þá sem ekki eru innvígðir í framsetningu samgönguáætlunar að átta sig á því hvar raunverulega er verið að breyta, hvar er verið að bæta í. Mér hefði þótt þægilegra að það væri sett fram með skýrari hætti.
Ég sé samt að hér er beint framlag frá ríkinu, 250 millj. kr. á þessu ári sem mér sýnist vera hrein viðbót, til þess að gera við norðaustur/suðvesturbraut Keflavíkurflugvallar. Á Reykjavíkurflugvelli eru þrjár flugbrautir. Ein þeirra, norðaustur/suðvesturbrautin sem er sú stysta, er með engum flugleiðsögutækjum en liggur þannig að aðflug að henni í verstu veðrum þegar hún er notuð liggur yfir geðdeild Landspítalans eða þar um bil. Þessi flugbraut er sú hættulegasta og sú versta á Reykjavíkurflugvelli. Mig langar til að ítreka spurningu sem kom hér fram einhvern tíma fyrr á þessum sólarhring um hvort ekki sé alveg öruggt að þegar búið er að opna norðaustur/suðvesturbrautina á Keflavíkurflugvelli verði hægt að loka þessari hættulegu litlu, stuttu braut á Reykjavíkurflugvelli.
Ég tek einnig eftir því að vegna aðflugs- og öryggisbúnaðar til Reykjavíkurflugvallar er talað um 250 milljónir til viðbótar á þessu ári. Meðan flugið er í Vatnsmýrinni er mjög brýnt að bæta aðflugs- og öryggisbúnað. Ég hlýt að vona að þarna sé m.a. verið að tala um blindflugsbúnað á austur/vesturbrautina. Kannski er verið að tala um ratsjá þannig að það sé hægt að sjá hvaða flugvélar eru í aðflugi að flugvellinum en það, ágætu þingmenn, hefur einfaldlega ekki verið hægt. Blindflugsbúnaður hefur eftir því sem ég best veit aðeins verið á norður/suðurbrautinni.
Flugbrautir og flughlöð á Reykjavíkurflugvelli, 515 milljónir — nei, fyrirgefið, þessi aðflugs- og öryggisbúnaður, herra forseti, er á Keflavíkurflugvelli þannig að það eru 500 milljónir í Keflavíkurflugvöll. Það er ekki verið að reikna með viðbót við aðflugs- og öryggisbúnað á Reykjavíkurflugvöll, þetta er rangt hjá mér, ég hef farið hér línuvillt, herra forseti. Engu að síður vænti ég þess að það sé verið að loka þessari norðaustur/suðvesturflugbraut og ég vænti þess að komið verði upp blindflugsbúnaði á austur/vesturbrautina á Reykjavíkurflugvelli. Á meðan völlurinn er þar er eins gott að hann sé eins öruggur og mögulegt er fyrir byggðina og fyrir farþega.
Það vekur athygli mína á bls. 8 í þessari þingsályktunartillögu, í stofnkostnaði grunnnets, hver hlutur verkefna á höfuðborgarsvæðinu almennt er. Mér sýnist sem hann sé á bilinu 19–19,5%, kannski ívið hærri á árinu 2010 þegar reiknað er með að framlög til grunnnetsins lækki verulega. Þetta, herra forseti, hefur oft verið gagnrýnt. Við sjáum hverjar föstu tekjurnar eru hér af umferðinni, markaðar tekjur af umferðinni eru 12–15 milljarðar. Það er varlega áætlað að helmingur þess fjár falli til á höfuðborgarsvæðinu og það hefur verið bent á að það er mikið misvægi í því að einungis, eins og ég segi, 19 til kannski 20% fari til uppbyggingar á grunnneti, stofnbrautum hér á þessu svæði. Það þarf virkilega að gera bragarbót þar á. Þar hefði verið, herra forseti, tilvalið tækifæri til að bæta í vegna almenningssamgangna á þessu svæði.
Ég sé að tíminn rennur frá mér, þetta er stórt og mikið mál og tiltölulega stuttur tími til að ræða þetta, en ég vil ekki, herra forseti, fara úr ræðustól án þess að rifja aðeins upp stöðuna sem er í siglingum yfir Breiðafjörð. Þar er í gildi samningur við Vegagerðina þess efnis að styrkir til ferjusiglinga yfir Breiðafjörð muni dragast saman og renna algjörlega út og verða að núlli í lok næsta árs. Ástæðan fyrir þessu er að það var reiknað með að þá yrði kominn vegur á Barðaströndina með bundnu slitlagi. Við vitum öll að svo er ekki, svo verður ekki á þessu ári og væntanlega ekki á því næsta. Ég tek undir áskoranir frá Framfarafélagi Flateyjar og frá bæjarráðum Vesturbyggðar og Reykhólahrepps um að þessi samningur verði endurskoðaður. Það er óviðunandi að verið sé að stytta ferðamannatímann á þessu landsvæði í báða enda með því að fækka ferðum Baldurs í byrjun júní og lok ágúst þegar þróunin öll kallar á að lengja þennan tíma (Forseti hringir.) í báðar áttir.