Aðrar útgáfur af skjalinu: PDF - Word Perfect. Ferill 334. máls.
136. löggjafarþing 2008–2009.
Þskj. 940 — 334. mál.
sjávarútvegs- og landbúnaðarráðherra við fyrirspurn Marðar Árnasonar um vinnslu hvalafurða.
1. Hvaða reglugerðir eru í gildi um fyrirkomulag verkunar á hvalafla og nýtingu hvals til fullnustu og um meðferð hvalafurða, sbr. 5. gr. laga nr. 26/1949?
Sú reglugerð sem er í gildi er reglugerð nr. 105/1949, um vinnslu og umbúnað á hvalkjöti. Jafnframt hafa verið sett fyrirmæli af Matvælastofnun um skurð á hvölum og meðferð hvalafurða á grundvelli þessarar reglugerðar.
2. Hvað var mikill hluti hvers dýrs á vertíðinni 2006–2007 nýttur í vinnslu: a) hverrar veiddrar hrefnu, b) hverrar veiddrar langreyðar?
Ráðuneytið hefur ekki þessar upplýsingar. Bent er á að leita þeirra hjá fyrirtækinu Hval hf. eða Hrefnuveiðimönnum ehf.
3. Hve miklar afurðir (í tonnum) fengust að meðaltali af hverju dýri: a) hrefnu, b) langreyði – og hvernig er skipting þeirra í kjöt, spik/rengi, mjöl, lýsi?
Sjá svar við 2. tölul.
4. Ef hvalafli frá vertíðinni 2006–2007 var ekki eða að litlu leyti unninn í mjöl og lýsi, hver er þá skýringin á því?
Sjá svar við 2. tölul.
5. Hvar og samkvæmt hvaða reglum voru hvalhræ á þessum tíma urðuð eða losuð í sjó?
Um meðferð úrgangs gilda lög nr. 55/2003, um meðhöndlun úrgangs, og reglugerð nr. 783/2003, um urðun úrgangs. Umhverfisstofnun og heilbrigðiseftirlit sveitarfélaga annast eftirlit með meðferð úrgangs og því var óskað eftir upplýsingum um þetta efni hjá stofnuninni og er svar hennar eftirfarandi:
Samkvæmt 9. gr. laga nr. 33/2004, um varnir gegn mengun hafs og stranda, er varp efna og hluta í hafið óheimilt. Umhverfisstofnun getur þó samkvæmt sömu grein, að fenginni umsögn Hafrannsóknastofnunarinnar, veitt leyfi til að eftirtöldum efnum og hlutum sé varpað í hafið:
a. dýpkunarefnum,
b. náttúrulegum, óvirkum efnum, þ.e. föstum jarðefnum sem ekki hafa verið unnin efnafræðilega og samsett eru úr efnum sem ólíklegt er að losni út í hafsvæðið,
c. fiskúrgangi frá fiskverkunarstöðvun í landi, enda standi sérstaklega á.
Það sem flutt er í land má því ekki varpa í hafið nema í undantekningartilfellum og með leyfi Umhverfisstofnunar. Umhverfisstofnun gaf ekki nein slík leyfi fyrir úrgang sem til féll vegna hvalveiða. Umhverfisstofnun hefur ekki upplýsingar um hvort slíkur úrgangur fór beint á viðurkennda urðunarstaði eða í einhverja meðhöndlun eða vinnslu.
Í 24. tölul. 3. gr. laganna, segir hins vegar:
„Varp: Þegar efnum eða hlutum er vísvitandi eða af gáleysi fleygt í hafið frá skipum, loftförum, pöllum eða öðrum mannvirkjum, þ.m.t. þegar skipum, loftförum, pöllum eða öðrum mannvirkjum er sökkt í hafið, þ.e. allt sem ekki er losun. Eftirfarandi telst ekki varp:
a. að koma fyrir efnum eða hlutum í hafinu í öðrum lögmætum tilgangi en að farga þeim,
b. þegar úrgangsefni eða önnur efni, sem beinlínis stafa frá rannsóknum eða nýtingu jarðefna í eða á hafsbotni, berast í hafið,
c. að kasta óunnum fiski og fiskúrgangi og öðrum sjávarlífverum vegna veiða og vinnslu í hafið.“
Það sem til fellur sem úrgangur þegar gert er að dýrunum á sjó fellur utan skilgreiningar á hugtakinu varp samkvæmt framansögðu og því ekki skylt að tilkynna slíkt eða að fá sérstakt
leyfi.
136. löggjafarþing 2008–2009.
Þskj. 940 — 334. mál.
Svar
sjávarútvegs- og landbúnaðarráðherra við fyrirspurn Marðar Árnasonar um vinnslu hvalafurða.
1. Hvaða reglugerðir eru í gildi um fyrirkomulag verkunar á hvalafla og nýtingu hvals til fullnustu og um meðferð hvalafurða, sbr. 5. gr. laga nr. 26/1949?
Sú reglugerð sem er í gildi er reglugerð nr. 105/1949, um vinnslu og umbúnað á hvalkjöti. Jafnframt hafa verið sett fyrirmæli af Matvælastofnun um skurð á hvölum og meðferð hvalafurða á grundvelli þessarar reglugerðar.
2. Hvað var mikill hluti hvers dýrs á vertíðinni 2006–2007 nýttur í vinnslu: a) hverrar veiddrar hrefnu, b) hverrar veiddrar langreyðar?
Ráðuneytið hefur ekki þessar upplýsingar. Bent er á að leita þeirra hjá fyrirtækinu Hval hf. eða Hrefnuveiðimönnum ehf.
3. Hve miklar afurðir (í tonnum) fengust að meðaltali af hverju dýri: a) hrefnu, b) langreyði – og hvernig er skipting þeirra í kjöt, spik/rengi, mjöl, lýsi?
Sjá svar við 2. tölul.
4. Ef hvalafli frá vertíðinni 2006–2007 var ekki eða að litlu leyti unninn í mjöl og lýsi, hver er þá skýringin á því?
Sjá svar við 2. tölul.
5. Hvar og samkvæmt hvaða reglum voru hvalhræ á þessum tíma urðuð eða losuð í sjó?
Um meðferð úrgangs gilda lög nr. 55/2003, um meðhöndlun úrgangs, og reglugerð nr. 783/2003, um urðun úrgangs. Umhverfisstofnun og heilbrigðiseftirlit sveitarfélaga annast eftirlit með meðferð úrgangs og því var óskað eftir upplýsingum um þetta efni hjá stofnuninni og er svar hennar eftirfarandi:
Samkvæmt 9. gr. laga nr. 33/2004, um varnir gegn mengun hafs og stranda, er varp efna og hluta í hafið óheimilt. Umhverfisstofnun getur þó samkvæmt sömu grein, að fenginni umsögn Hafrannsóknastofnunarinnar, veitt leyfi til að eftirtöldum efnum og hlutum sé varpað í hafið:
a. dýpkunarefnum,
b. náttúrulegum, óvirkum efnum, þ.e. föstum jarðefnum sem ekki hafa verið unnin efnafræðilega og samsett eru úr efnum sem ólíklegt er að losni út í hafsvæðið,
c. fiskúrgangi frá fiskverkunarstöðvun í landi, enda standi sérstaklega á.
Það sem flutt er í land má því ekki varpa í hafið nema í undantekningartilfellum og með leyfi Umhverfisstofnunar. Umhverfisstofnun gaf ekki nein slík leyfi fyrir úrgang sem til féll vegna hvalveiða. Umhverfisstofnun hefur ekki upplýsingar um hvort slíkur úrgangur fór beint á viðurkennda urðunarstaði eða í einhverja meðhöndlun eða vinnslu.
Í 24. tölul. 3. gr. laganna, segir hins vegar:
„Varp: Þegar efnum eða hlutum er vísvitandi eða af gáleysi fleygt í hafið frá skipum, loftförum, pöllum eða öðrum mannvirkjum, þ.m.t. þegar skipum, loftförum, pöllum eða öðrum mannvirkjum er sökkt í hafið, þ.e. allt sem ekki er losun. Eftirfarandi telst ekki varp:
a. að koma fyrir efnum eða hlutum í hafinu í öðrum lögmætum tilgangi en að farga þeim,
b. þegar úrgangsefni eða önnur efni, sem beinlínis stafa frá rannsóknum eða nýtingu jarðefna í eða á hafsbotni, berast í hafið,
c. að kasta óunnum fiski og fiskúrgangi og öðrum sjávarlífverum vegna veiða og vinnslu í hafið.“
Það sem til fellur sem úrgangur þegar gert er að dýrunum á sjó fellur utan skilgreiningar á hugtakinu varp samkvæmt framansögðu og því ekki skylt að tilkynna slíkt eða að fá sérstakt
leyfi.