Aðrar útgáfur af skjalinu: PDF - Word Perfect. Ferill 256. máls.
139. löggjafarþing 2010–2011.
Prentað upp.

Þskj. 551  —  256. mál.
Leiðréttur texti.




Breytingartillögur



við frv. til l. um breyt. á l. nr. 59/1992, um málefni fatlaðra, með síðari breytingum.

Frá félags- og tryggingamálanefnd.



     1.      1. gr. orðist svo:
             1. gr. laganna orðast svo:
             Markmið þessara laga er að tryggja fötluðu fólki jafnrétti og sambærileg lífskjör við aðra þjóðfélagsþegna og skapa því skilyrði til þess að lifa eðlilegu lífi.
             Við framkvæmd laga þessara skal tekið mið af þeim alþjóðlegu skuldbindingum sem íslensk stjórnvöld hafa gengist undir, einkum samningi Sameinuðu þjóðanna um réttindi fatlaðs fólks. Þá skulu stjórnvöld tryggja heildarsamtökum fatlaðs fólks og aðildarfélögum þeirra áhrif á stefnumörkun og ákvarðanir er varða málefni fatlaðs fólks.
     2.      Á eftir 1. gr. komi ný grein, svohljóðandi:
             1. málsl. 2. gr. laganna orðast svo: Einstaklingur á rétt á þjónustu samkvæmt lögum þessum sé hann með andlega eða líkamlega fötlun og þarfnist sérstakrar þjónustu og stuðnings af þeim sökum.
     3.      2. gr. orðist svo:
             3. gr. laganna orðast svo:
             Velferðarráðherra fer með yfirstjórn málefna fatlaðs fólks samkvæmt lögum þessum. Ráðherra ber ábyrgð á opinberri stefnumótun í málaflokknum sem skal gerð í samvinnu við Samband íslenskra sveitarfélaga. Samráð skal haft við heildarsamtök fatlaðs fólks og aðildarfélög þeirra.
             Enn fremur hefur ráðherra eftirlit með framkvæmd laganna, þar á meðal að þjónusta, starfsemi og rekstur sveitarfélaga og annarra aðila samkvæmt lögum þessum sé í samræmi við markmið laganna, reglugerða og reglna settra samkvæmt þeim og að réttindi fatlaðs fólks séu virt. Markmið eftirlitsins er jafnframt að safna og miðla upplýsingum til að tryggja sambærilega þjónustu við fatlaða einstaklinga í ljósi ólíkra þarfa. Ráðherra skal gera tillögur til sveitarfélaga um úrbætur á þjónustu þar sem þess er þörf og stuðla að samræmingu hennar. Enn fremur skal ráðherra hafa umsjón með gerð þjónustu- og gæðaviðmiða í samvinnu við Samband íslenskra sveitarfélaga og að höfðu samráði við heildarsamtök fatlaðs fólks.
             Ráðherra er heimilt að setja í reglugerð nánari reglur um eftirlit skv. 2. mgr. í samráði við Samband íslenskra sveitarfélaga, þar á meðal um framkvæmd eftirlitsins og upplýsingaskyldu sveitarfélaga.
     4.      Við 3. gr. Í stað orðsins „fatlaða“ í 1. málsl. 1. efnismgr. og 2. og 3. málsl. 2. efnismgr. komi: fatlað fólk.
     5.      Á eftir 3. gr. komi ný grein, svohljóðandi:
             Á eftir 4. gr. laganna kemur ný grein, 4. gr. a, svohljóðandi:
             Meðferð persónuupplýsinga, sem unnið er með við framkvæmd laga þessara, skal samrýmast lögum um persónuvernd og meðferð persónuupplýsinga. Þess skal gætt að aðgangur að upplýsingunum sé ekki umfram það sem nauðsyn krefur, sem og að öryggi þeirra sé tryggt.
     6.      Við 4. gr.
                  a.      Við 1. efnismgr. bætist nýr málsliður, 1. málsl., svohljóðandi: Fatlaður einstaklingur á rétt á þjónustu þar sem hann kýs að búa.
                  b.      Í stað orðanna „hinn fatlaði“ í 1. málsl. 1. efnismgr. og 2. málsl. 2. efnismgr. komi: fatlaður einstaklingur; og í stað orðanna „hinn fatlaða“ í 2. málsl. 1. efnismgr. komi: fatlaðan einstakling.
                  c.      Í stað 3. efnismgr. komi tvær nýjar málsgreinar, svohljóðandi:
                     Sveitarfélög skulu starfrækja teymi fagfólks sem metur heildstætt þörf fatlaðs einstaklings fyrir þjónustu og hvernig koma megi til móts við óskir hans. Teymin skulu hafa samráð við einstaklinginn við matið og skal það byggt á viðurkenndum matsaðferðum. Þegar óskir hans lúta að þjónustu sem rekin er af öðrum en sveitarfélögum þarf að koma til samþykkis rekstraraðila áður en ákvarðanir eru teknar um að hlutaðeigandi þjónusta sé veitt honum. Enn fremur skal hafa samráð við fatlaðan einstakling og væntanlegt sambýlisfólk hans, ef við á, áður en tekin er ákvörðun um þjónustu á grundvelli 10. gr.
                     Sveitarfélögum er heimilt að fela teymi fagfólks skv. 3. mgr. að annast mat á umönnunarþörf fatlaðra barna vegna umönnunargreiðslna samkvæmt lögum um félagslega aðstoð.
     7.      Við 5. gr.
                  a.      Í stað orðanna „Hinum fatlaða“ í 1. efnismgr. komi: Fötluðum einstaklingi.
                  b.      Í stað orðanna „fjórar vikur“ í 3. efnismgr. komi: þrír mánuðir.
     8.      Við 6. gr. Í stað orðsins „fatlaða“ í 1. málsl. 1. efnismgr. og 1. málsl. 2. efnismgr. komi: fatlað fólk, og í stað orðsins „fatlaðra“ í 4. málsl. 2. efnismgr. komi: fatlaðs fólks.
     9.      Við a-lið 7. gr.
                  a.      Á eftir orðunum „er heimilt að veita starfsleyfi“ í 1. málsl. 1. mgr. komi: að ákveðnum skilyrðum uppfylltum.
                  b.      Í stað orðsins „fatlaða“ í 2. efnismgr. komi: fatlað fólk.
                  c.      Við bætist ný málsgrein, svohljóðandi:
                     Ráðherra skal setja nánari reglur í reglugerð um skilyrði fyrir starfsleyfi skv. 1. mgr. í samráði við Samband íslenskra sveitarfélaga.
     10.      Á eftir 7. gr. komi tvær nýjar greinar, svohljóðandi:
        a. (10. gr.)
                 7. gr. laganna orðast svo:
                 Fatlað fólk skal eiga rétt á allri almennri þjónustu ríkis og sveitarfélaga. Ávallt skal leitast við að veita fötluðu fólki þjónustu samkvæmt almennum lögum á sviði menntunar og heilbrigðis- og félagsþjónustu. Reynist þjónustuþörf fatlaðs einstaklings meiri en svo að henni verði fullnægt innan almennrar þjónustu skal hann fá þjónustu samkvæmt lögum þessum.
        b. (11. gr.)
                 Eftirfarandi breytingar verða á 8. gr. laganna:
             a.      1. málsl. orðast svo: Veita skal fötluðu fólki þjónustu sem miðar að því að gera því kleift að lifa og starfa í eðlilegu samfélagi við aðra.
             b.      Í stað orðanna „fatlaðra“ í 3. málsl. kemur: fatlaðs fólks.
             c.      1. málsl. 1. tölul. orðast svo: Þarfir fyrir þjónustu á heimilum sínum sem felst í því að treysta möguleika þess til sjálfstæðs heimilishalds.
             d.      1. málsl. 2. tölul. orðast svo: Þarfir til hæfingar, endurhæfingar og atvinnu sem m.a. felast í því að það geti séð sér farborða og tekið virkan þátt í samfélaginu.
             e.      Orðið „fatlaðra“ í 1. málsl. 3. tölul. fellur brott.
     11.      Við 8. gr. bætist tveir nýir stafliðir, svohljóðandi:
                  a.      1. mgr. orðast svo:
                     Starfrækja skal þjónustustofnanir fyrir fatlað fólk í því skyni að koma til móts við sértækar þarfir þess svo að það geti lifað sjálfstæðu lífi.
                  b.      Í stað orðsins „fatlaðra“ í 2. tölul. 2. mgr. kemur: fyrir fatlað fólk.
     12.      Við 9. gr.
                  a.      1. efnismgr. orðist svo:
                     Fatlað fólk skal eiga kost á félagslegri þjónustu sem gerir því kleift að búa á eigin heimili og húsnæðisúrræðum í samræmi við þarfir þess og óskir eftir því sem kostur er.
                  b.      Í stað orðsins „fatlaðra“ í 4. efnismgr. komi: fyrir fatlað fólk.
                  c.      Í stað orðanna „hinn fatlaða“ í 5. efnismgr. komi: fatlaðan einstakling.
     13.      Á eftir 14. gr. komi þrjár nýjar greinar, svohljóðandi:
        a. (19. gr.)
                 Í stað orðsins „fötluðum“ í 2. málsl. 22. gr. laganna og 2. málsl. 23. gr. laganna kemur: fötluðum einstaklingum.
        b. (20. gr.)
                 Fyrirsögn IX. kafla laganna verður: Málefni fatlaðra barna og fjölskyldna þeirra.
        c. (21. gr.)
                 Í stað orðsins „fötluðum“ í 1. málsl. 24. gr. laganna kemur: fötluðu fólki.
     14.      Á eftir 15. gr. komi ný grein, svohljóðandi:
             1. og 2. málsl. 26. gr. laganna orðast svo: Fatlað fólk skal njóta félagslegrar hæfingar og endurhæfingar í þeim tilgangi að draga úr áhrifum fötlunar og auka hæfni þess til starfa og þátttöku í daglegu lífi. Starfrækja skal sérstakar hæfingar- og endurhæfingarstöðvar, svo og dagvistarstofnanir fyrir fatlað fólk sem geta veitt þroskaþjálfun, iðjuþjálfun og/eða starfsþjálfun.
     15.      16. gr. orðist svo:
             Eftirfarandi breytingar verða á 27. gr. laganna:
             a.      Í stað orðsins „fötluðum“ í 1. málsl. 1. mgr. kemur: fötluðu fólki.
             b.      Í stað 2. og 3. mgr. kemur ein ný málsgrein, svohljóðandi:
                         Ráðherra er heimilt að gefa út leiðbeinandi reglur fyrir sveitarfélögin um framkvæmd þjónustunnar á grundvelli ákvæðis þessa. Sveitarstjórnum er jafnframt heimilt að setja sér nánari reglur um þjónustuna á grundvelli ákvæðisins og leiðbeinandi reglna ráðherra, svo sem skilyrði sem uppfylla þarf til að njóta aðstoðarinnar og viðmiðunarreglur um fjárhæð styrkja.
     16.      Við 17. gr. Í stað orðsins „fatlaða“ komi: fatlað fólk.
     17.      Við 18. gr. bætist nýr stafliður, svohljóðandi: Í stað orðsins „fötluðum“ í 1. málsl. 1. mgr. og 1. málsl. 2. mgr. kemur: fötluðu fólki.
     18.      19. gr. orðist svo:
             30. gr. laganna orðast svo:
             Á hverju starfssvæði skal fötluðu fólki standa til boða vernduð vinna á almennum vinnumarkaði. Vernduð vinna getur falist í störfum sem skipulögð eru með tilliti til fötlunar. Heimilt skal jafnframt að starfrækja verndaða vinnustaði fyrir fatlað fólk. Verndaðir vinnustaðir skulu annars vegar veita fötluðu fólki launaða starfsþjálfun svo að það geti starfað á frjálsum vinnumarkaði. Hins vegar skulu þeir veita fötluðu fólki launuð föst störf.
             Kostnaður vegna verndaðrar vinnu skv. 1. mgr. greiðist úr ríkissjóði.
     19.      20. gr. orðist svo:
             Eftirfarandi breytingar verða á 31. gr. laganna:
                  a.      Í stað orðsins „Félagsmálaráðuneytið“ kemur: Vinnumálastofnun.
                  b.      Í stað orðanna „samtök fatlaðra“ kemur: heildarsamtök fatlaðs fólks.
                  c.      Í stað orðanna „stöðu fatlaðra“ kemur: stöðu fatlaðs fólks.
     20.      21. gr. orðist svo:
             32. gr. laganna orðast svo:
             Fatlað fólk skal eiga forgang að atvinnu hjá ríki og sveitarfélagi ef hæfni þess til starfsins er meiri eða jöfn hæfni annarra sem um starfið sækja.
     21.      Við 23. gr. Í stað orðsins „fatlaðra“ komi: fatlaðs fólks.
     22.      24. gr. orðist svo:
             35. gr. laganna orðast svo:
             Sveitarfélög skulu gefa fötluðu fólki kost á ferðaþjónustu. Markmið ferðaþjónustu fatlaðs fólks er að gera þeim sem ekki geta nýtt sér almenningsfarartæki vegna fötlunar kleift að stunda atvinnu og nám og njóta tómstunda.
             Jafnframt skal fatlað fólk eiga rétt á ferðaþjónustu á vegum sveitarfélaga vegna aksturs á þjónustustofnanir skv. 1.–3. tölul. 2. mgr. 9. gr. og vegna annarrar sértækrar þjónustu sem því er veitt sérstaklega.
             Ráðherra er heimilt að gefa út leiðbeinandi reglur fyrir sveitarfélögin um rekstur ferðaþjónustu fyrir fatlað fólk á grundvelli ákvæðis þessa. Sveitarstjórnum er jafnframt heimilt að setja reglur um þjónustuna á grundvelli ákvæðisins og leiðbeinandi reglna ráðherra. Þá er sveitarfélögum heimilt að innheimta gjald fyrir ferðaþjónustu fyrir fatlað fólk samkvæmt gjaldskrá sem sveitarstjórnir skulu setja og skal gjaldið þá taka mið af gjaldi fyrir almenningssamgöngur á viðkomandi svæði.
     23.      25. gr. orðist svo:
             36. gr. laganna orðast svo:
             Starfsmenn, sem sinna þjónustu við fatlað fólk og starfa á stofnunum fyrir fatlað fólk, skulu standa vörð um hagsmuni þess og gæta þess að réttindi þess séu virt.
     24.      26. gr. orðist svo:
             37. gr. laganna orðast svo:
             Í því skyni að treysta réttindi fatlaðra einstaklinga skal ráðherra skipa þeim trúnaðarmenn að fengnum tillögum heildarsamtaka fatlaðs fólks. Skilyrði er að trúnaðarmenn hafi þekkingu og reynslu af málefnum fatlaðs fólks.
             Trúnaðarmaður fylgist með högum fatlaðs fólks og skulu forstöðumenn viðkomandi heimila, þegar við á, veita honum nauðsynlegar upplýsingar þar að lútandi. Sé um að ræða skráðar upplýsingar um persónuleg atriði eða upplýsingar um einkafjármuni fatlaðs einstaklings skal leitað eftir samþykki hans.
             Telji fatlaður einstaklingur að réttur hans sé fyrir borð borinn getur hann tilkynnt það trúnaðarmanni sem veitir honum nauðsynlegan stuðning og kannar málið tafarlaust. Að lokinni könnun aðstoðar trúnaðarmaður fatlaðan einstakling við að kæra málið til úrskurðarnefndar félagsþjónustu og húsnæðismála þegar það á við, sbr. 5. gr. a, og metur, í samráði við einstaklinginn, hvort hann tilkynnir um málið til velferðarráðuneytis.
             Telji aðstandendur fatlaðs fólks, hagsmunasamtök fatlaðs fólks eða aðrir sem láta sig hag fatlaðs fólks varða að réttur fatlaðra einstaklinga sé ekki virtur skal tilkynna það trúnaðarmanni sem kannar málið tafarlaust. Að lokinni könnun aðstoðar trúnaðarmaður fatlaðan einstakling við að kæra málið til úrskurðarnefndar félagsþjónustu og húsnæðismála þegar það á við, sbr. 5. gr. a, og metur hvort hann tilkynnir um málið til velferðarráðuneytis.
             Trúnaðarmaður veitir fötluðum einstaklingi stuðning við meðferð málsins sé þess óskað.
             Kostnaður vegna trúnaðarmanna fatlaðs fólks greiðist úr ríkissjóði.
             Ráðherra er heimilt að setja nánari reglur í reglugerð um trúnaðarmenn fatlaðs fólks, svo sem um fjölda þeirra.
     25.      Á eftir 26. gr. komi ný grein, svohljóðandi:
             Fyrirsögn XV. kafla laganna verður: Réttindagæsla.
     26.      Við a-lið 28. gr. Í stað orðsins „fatlaða“ í 1. og 2. málsl. 1. efnismgr. komi: fatlað fólk; og í stað orðsins „fatlaðra“ í 2. efnismgr. komi: fatlaðs fólks.
     27.      Við 30. gr. Í stað orðsins „fatlaða“ í 1. málsl. 1. efnismgr. og 1. málsl. 2. efnismgr. komi: fatlað fólk; og í stað orðanna „hins fatlaða“ í 1. málsl. 1. efnismgr. komi: fatlaðs einstaklings.
     28.      Við 33. gr.
                  a.      1. og 2. málsl. 1. efnismgr. orðist svo: Sérstöku samstarfsverkefni ríkis, sveitarfélaga og heildarsamtaka fatlaðs fólks skal komið á um innleiðingu notendastýrðrar persónulegrar aðstoðar. Markmið verkefnisins er að þróa leiðir til að taka upp notendastýrða persónulega aðstoð við fatlað fólk með markvissum og árangursríkum hætti.
                  b.      Í stað orðsins „fatlaða“ í 1. málsl. 3. efnismgr. og 2. málsl. 5. efnismgr., orðsins „fötluðum“ í 2. málsl. 3. efnismgr. og orðsins „fatlaðra“ í 3. málsl. 3. efnismgr. komi, í viðeigandi beygingarfalli: fatlað fólk.
     29.      Við 34. gr.
                  a.      Í stað orðsins „fatlaðra“ í 1. málsl. 1. mgr. og 1. málsl. 2. mgr. b-liðar og 1. málsl. h- liðar, og orðsins „fatlaða“ í 1. málsl. 2. mgr. b-liðar og 1. málsl. c-liðar, komi, í viðeigandi beygingarfalli: fatlað fólk.
                  b.      Í stað orðanna „í lok árs 2011“ í g-lið komi: 1. mars 2011.
                  c.      Við bætist tveir nýir stafliðir, svohljóðandi:
                      i.      (XIII.)
                             Ráðherra skal eigi síðar en 1. október 2011 leggja fram á Alþingi tillögu til þingsályktunar um framkvæmdaáætlun í málefnum fatlaðs fólks. Þar skal setja fram stefnu í málefnum fatlaðs fólk, skýra forgangsröðun verkefna, markvissa aðgerðaáætlun og skilgreinda árangursmælikvarða. Tímasettar verði m.a. aðgerðir vegna lögfestingar samnings Sameinuðu þjóðanna um réttindi fatlaðs fólks, aðgengismála, biðlista eftir þjónustu, atvinnumála fatlaðs fólks og samræmds mats á þjónustu.
                      j.      (XIV.)
                             Persónuupplýsingar, sem svæðisskrifstofur um málefni fatlaðra hafa unnið vegna þjónustu við fatlaða einstaklinga, skal flytja til þeirra aðila sem taka við þjónustunni samkvæmt lögum þessum. Upplýsingum, sem ekki eru lengur nauðsynlegar vegna þjónustu við fatlaða einstaklinga, skal hins vegar skilað til Þjóðskjalasafns í samræmi við lög um safnið. Við flutning persónuupplýsinga skal öryggis gætt og girt fyrir aðgang óviðkomandi að þeim eða að þær glatist eða breytist.
     30.      Á eftir 34. gr. komi ný grein, svohljóðandi:
             Heiti laganna verður: Lög um málefni fatlaðs fólks.
     31.      Við bætist ný grein ásamt fyrirsögn, svohljóðandi:

Breytingar á öðrum lögum.


             Við gildistöku laga þessara verða eftirfarandi breytingar á öðrum lögum:
              1.      Í stað orðanna „fjögurra vikna“ í 2. málsl. 1. mgr. 63. gr. laga nr. 40/1991, um félagsþjónustu sveitarfélaga, kemur: þriggja mánaða.
              2.      Í stað orðanna „fjögurra vikna“ í 2. málsl. 1. mgr. 42. gr. laga nr. 44/1998, um húsnæðismál, kemur: þriggja mánaða.