Aðrar útgáfur af skjalinu: PDF - Word Perfect. Ferill 288. máls.

Þingskjal 559  —  288. mál.



Frumvarp til laga

um breytingu á ýmsum lögum vegna samnings um þátttöku
lýðveldisins Króatíu á Evrópska efnahagssvæðinu.

(Lagt fyrir Alþingi á 143. löggjafarþingi 2013–2014.)




I. KAFLI
Breyting á lögum um Evrópska efnahagssvæðið, nr. 2/1993, með síðari breytingum.
1. gr.

    Við 1. gr. laganna bætist nýr töluliður, svohljóðandi: samning um þátttöku lýðveldisins Króatíu á Evrópska efnahagssvæðinu, þ.e. meginmál samningsins og viðauka, sem áritaður var í Brussel 20. desember 2013.

2. gr.

    Við 2. gr. laganna bætast tvær nýjar málsgreinar, svohljóðandi:
    1. mgr. 2. gr. samningsins, sem vísað er til í 10. tölul. 1. gr., um aðild nýs samningsaðila að Evrópska efnahagssvæðinu, skal hafa lagagildi hér á landi.
    Þau ákvæði samningsins, sem vísað er til í 11. mgr., eru prentuð sem fylgiskjal IX með lögum þessum.

II. KAFLI
Breyting á lögum um frjálsan atvinnu- og búseturétt launafólks innan
Evrópska efnahagssvæðisins, nr. 47/1993, með síðari breytingum.

3. gr.

    Við lögin bætist nýtt ákvæði til bráðabirgða, svohljóðandi:
    Ákvæði 1.–6. gr. reglugerðar (ESB) nr. 492/2011 um frelsi launafólks til flutninga innan Evrópska efnahagssvæðisins taka þó ekki gildi um atvinnu- og búseturétt ríkisborgara Króatíu fyrr en 1. júlí 2015. Hið sama gildir um aðstandendur þessara ríkisborgara skv. 1. gr. a laganna.

III. KAFLI
Breyting á lögum um atvinnuréttindi útlendinga, nr. 97/2002,
með síðari breytingum.

4. gr.

    Við lögin bætist nýtt ákvæði til bráðabirgða, svohljóðandi:
    Ákvæði a-liðar 22. gr. tekur þó ekki gildi að því er varðar rétt ríkisborgara Króatíu til að starfa hér á landi fyrr en 1. júlí 2015, sbr. þó 36. gr. samningsins um Evrópska efnahagssvæðið.

IV. KAFLI
Breyting á lögum um útlendinga, nr. 96/2002, með síðari breytingum.
5. gr.

    Við lögin bætist nýtt ákvæði til bráðabirgða, svohljóðandi:
    Ákvæði a-liðar 1. mgr. 36. gr. laganna tekur ekki gildi fyrir ríkisborgara Króatíu fyrr en 1. júlí 2015. Þá taka ákvæði 1. mgr. 35. gr. laganna um heimild EES- eða EFTA-útlendings til dvalar án sérstaks leyfis í sex mánuði ef hann er í atvinnuleit ekki gildi fyrir ríkisborgara Króatíu fyrr en 1. júlí 2015.

    V. KAFLI
    Gildistaka.
    6. gr.

    Lög þessi öðlast þegar gildi.



Fylgiskjal IX með lögum um Evrópska efnahagssvæðið,
nr. 2/1993, með síðari breytingum.

1. MGR. 2. GR. AÐILDARSAMNINGS EES


2. gr.


1.     AÐLÖGUN MEGINMÁLS EES-SAMNINGSINS

a)     Inngangsorð:

    i)     Eftirfarandi bætist við í skrá um samningsaðila á eftir Lýðveldinu Frakklandi:

                   „LÝÐVELDIÐ KRÓATÍA,“
    
    ii)     Orðið „Lýðveldið“ á undan orðinu UNGVERJALAND falli niður.

b)     2. gr.:

    i)         Brott falli f-liður.

    ii)     Eftirfarandi bætist við á eftir e-lið:

              f)    hugtakið „aðildarlögin frá 9. desember 2011“ merkir lögin um aðildarskilmála Lýðveldisins Króatíu og aðlögun sáttmálans um Evrópusambandið, sáttmálans um starfshætti Evrópusambandsins og stofnsáttmála Kjarnorkubandalags Evrópu, sem voru undirrituð í Brussel 9. desember 2011."

c)     117. gr.:

    Í stað textans í 117. gr. komi eftirfarandi:

    „Ákvæði um fjármagnskerfin er að finna í bókun 38, bókun 38a, viðbót við bókun 38a, bókun 38b og viðbót við bókun 38b.“

d)     129. gr.:

       i)          Í stað annarrar undirgreinar 1. mgr. komi eftirfarandi:

             „Vegna stækkana Evrópska efnahagssvæðisins skulu útgáfur af samningi þessum á búlgörsku, eistnesku, króatísku, lettnesku, litháísku, maltnesku, pólsku, rúmensku, slóvakísku, slóvensku, tékknesku og ungversku vera jafngildar.“

    ii)    Í stað þriðju undirgreinar 1. mgr. komi eftirfarandi:

             „Textar gerða, sem vísað er til í viðaukunum, eru jafngildir á búlgörsku, dönsku, eistnesku, ensku, finnsku, frönsku, grísku, hollensku, ítölsku, króatísku, lettnesku, litháísku, maltnesku, pólsku, portúgölsku, rúmensku, slóvakísku, slóvensku, spænsku, sænsku, tékknesku, ungversku og þýsku eins og þeir birtast í Stjórnartíðindum Evrópusambandsins og skulu með tilliti til jafngildingar gerðir á íslensku og norsku og birtir í EES-viðbæti við Stjórnartíðindi Evrópusambandsins.“

Athugasemdir við lagafrumvarp þetta.

I. INNGANGUR

    Með frumvarpi þessu er leitað eftir heimild Alþingis til að fullgilda samning um þátttöku lýðveldisins Króatíu á Evrópska efnahagssvæðinu sem hér eftir verður nefndur „aðildarsamningur EES“. Jafnframt er lagt til að þær breytingar sem gerðar eru á meginmáli EES- samningsins með aðildarsamningnum hafi lagagildi hér á landi. Enn fremur eru lagðar til nauðsynlegar breytingar á lögum um frjálsan atvinnu- og búseturétt launafólks innan EES, lögum um atvinnuréttindi útlendinga og lögum um útlendinga vegna aðlagana sem gerðar voru vegna ákvæða um frjálsa för launafólks, en aðildarríkjum er heimilt að beita eigin reglum á þessu sviði í ákveðinn tíma frá aðild Króatíu.
    Samningurinn um Evrópska efnahagssvæðið var undirritaður í Óportó 2. maí 1992. Var samningurinn fullgiltur af Íslands hálfu með heimild í lögum nr. 2 frá 13. janúar 1993. Meginmarkmið samningsins er að mynda öflugt og einsleitt evrópskt efnahagssvæði er grundvallast á sameiginlegum reglum og sömu samkeppnisskilyrðum, tryggri framkvæmd, m.a. fyrir dómstólum, og jafnrétti, gagnkvæmni og heildarjafnvægi réttinda og skyldna samningsaðila. EES-samningurinn tryggir EES-EFTA-ríkjunum þátttöku í innri markaði Evrópusambandsins án þess að EFTA-ríkin teljist vera aðilar að Evrópusambandinu með þeim réttindum og skyldum sem því fylgja. Með innri markaði Evrópusambandsins er stefnt að því að koma á frjálsum viðskiptum með vörur og þjónustu, frjálsum fjármagnsflutningum, sameiginlegum vinnumarkaði, sameiginlegum samkeppnisreglum og sameiginlegum reglum um ríkisaðstoð. EES-samningurinn endurspeglar því reglur Evrópusambandsins á þessum sviðum.
    Þegar samningurinn um Evrópska efnahagssvæðið var fullgiltur fyrir Íslands hönd var farin sú leið að leita lagaheimildar fyrir fullgildingu hans og lögfesta meginmál samningsins. Sú aðferð var einnig viðhöfð við breytingu á samningnum við stækkun EES árin 2004 og 2007. Í samræmi við þetta er lagt til að sami háttur verði hafður á varðandi aðildarsamning EES vegna Króatíu enda felur aðildarsamningurinn í sér breytingar á ákvæðum meginmáls EES-samningsins.
    Aðildarsamningur EES var áritaður 20. desember 2013. Aðilar samningsins eru Evrópusambandið, aðildarríki þess (hér eftir nefnd ESB-ríkin eða aðildarríki ESB), Ísland, furstadæmið Liechtenstein, konungsríkið Noregur (hér eftir nefnd EES-EFTA-ríkin) og lýðveldið Króatía. Aðildarsamningur EES, ásamt lokagerð, er birtur í fylgiskjali I með frumvarpi þessu. Fylgisamningarnir fylgja með lokagerð aðildarsamningsins. Á lestrarsal Alþingis munu auk þess liggja frammi aðildarsáttmáli ESB og meginmál aðildarlaganna ásamt þeim ákvæðum þeirra sem vísað er til í viðaukum A og B við aðildarsamning EES. Einnig má nálgast aðildarsáttmála ESB, meginmál aðildarlaganna og þau ákvæði þeirra sem vísað er til í viðaukum A og B við aðildarsamning EES á vefsetri utanríkisráðuneytisins (http:// www.ees.is).

II. AÐILDARSAMNINGUR EES

1. Ákvæði 128. gr. EES-samningsins.
    Samkvæmt ákvæði 1. mgr. 128. gr. EES-samningsins getur aðild nýrra samningsaðila komið til með tvennum hætti. Annars vegar er ríki sem gengur í EFTA heimilt að sækja um aðild að EES-samningnum. Hins vegar er ríki sem gerist aðili að Evrópusambandinu skylt að sækja jafnframt um aðild að EES-samningnum. Helgast þessi munur af því að ný aðildarríki Evrópusambandsins verða sjálfkrafa aðilar að innri markaðinum og því nauðsynlegt að þau séu einnig aðilar að EES-samningnum. Það er hins vegar sjálfstæð ákvörðun nýs EFTA-ríkis hvort það sækist eftir þátttöku í Evrópska efnahagssvæðinu.
    Samkvæmt 2. mgr. 128. gr. skulu samningsaðilar og umsóknarríki gera með sér samkomulag um skilmála og skilyrði fyrir slíkri aðild. Af þessum sökum er nauðsynlegt að gera sérstakan samning um aðild nýrra samningsaðila að EES-samningnum. Þá leiðir jafnframt af öðrum ákvæðum í meginmáli EES-samningsins að ef nýtt ríki gerist aðili að samningnum er nauðsynlegt að gera aðlaganir á meginmáli hans. Að öðru leyti er ekki að finna ákvæði í EES-samningnum um efni eða form slíks aðildarsamnings. Aðilar að slíkum aðildarsamningi eru núverandi samningsaðilar (þ.e. Evrópusambandið sjálft, aðildarríki þess og EFTA-ríkin) og hið nýja umsóknarríki, Króatía.

2. Stækkun Evrópusambandsins – aðildarsáttmáli Evrópusambandsins.
a. Forsaga stækkunar ESB.
    Hinn 9. desember 2011 var í Brussel undirritaður sáttmáli um aðild lýðveldisins Króatíu að Evrópusambandinu sem hér eftir verður nefndur „aðildarsáttmáli ESB“. Aðild Króatíu varð að veruleika 1. júlí 2013. Eftir stækkunina er Evrópusambandið samband 28 þjóðríkja í Evrópu með um hálfan milljarð íbúa.

b. Aðildarsáttmálinn og aðildarlögin.
    Samningurinn um inngöngu Króatíu er nefndur aðildarsáttmálinn. Sjálft meginmál aðildarsáttmálans, þar sem kveðið er á um aðild ríkjanna að sambandinu og stofnsáttmálum þess, er fremur stutt. Nánari ákvæði um aðildina er að finna í svonefndum aðildarlögum. Aðildarlögin er að finna í viðauka við aðildarsáttmálann og eru því hluti hans. Í aðildarlögunum er að finna nánari skilmála fyrir inngöngu ríkisins í Evrópusambandið. Er þar m.a. mælt fyrir um aðlögun að löggjöf Evrópusambandsins vegna aðildar að sambandinu.

3. Viðræður um stækkun EES.
    Eins og áður er getið er nýjum aðildarríkjum Evrópusambandsins skylt að sækja um aðild að Evrópska efnahagssvæðinu skv. 128. gr. EES-samningsins. Af þessum sökum var nauðsynlegt að hefja viðræður um þátttöku Króatíu í Evrópska efnahagssvæðinu um leið og samkomulag hafði náðst um aðild að Evrópusambandinu.
    Í upphafi viðræðnanna var stefnt að samhliða stækkun Evrópusambandsins og Evrópska efnahagssvæðisins þannig að hið nýja aðildarríki yrði samtímis aðili að Evrópusambandinu og EES-samningnum. Í því skyni var nauðsynlegt að semja um þátttöku Króatíu í EES-samningnum og gera um leið nauðsynlegar breytingar á ákvæðum EES-samningsins. Í fyrsta lagi kallaði aðild Króatíu á aðlögun á meginmáli EES-samningsins. Í öðru lagi var nauðsynlegt að fella inn í EES-samninginn þær aðlaganir sem gerðar eru á löggjöf Evrópusambandsins í aðildarlögunum svo að tryggja mætti samræmda beitingu þessarar löggjafar á öllu efnahagssvæðinu. Segja má að í þessu felist að niðurstaða stækkunarviðræðna Evrópusambandsins sé felld inn í EES-samninginn, að svo miklu leyti sem það er nauðsynlegt. Í meginatriðum var hér fyrst og fremst um að ræða lagatæknilega uppfærslu á EES-samningnum vegna stækkunar Evrópusambandsins. Samningaviðræður tóku nokkuð lengri tíma en búist var við og af þeim sökum varð Króatía ekki samtímis aðili að Evrópusambandinu og EES-samningnum.
    Í takt við áherslur Íslands í fyrri stækkunarviðræðum var í viðræðunum lögð áhersla á frekari tollkvóta vegna viðskipta með sjávarafurðir við Evrópusambandið.
    Samningaviðræðunum lauk formlega 20. desember 2013 með áritun samnings um þátttöku Króatíu í EES-svæðinu.

4. Niðurstaða samningaviðræðnanna.
    Niðurstaða samningaviðræðnanna gerir ráð fyrir því að framlög til Þróunarsjóðs EFTA verði aukin um alls 5 milljónir evra á 10 mánaða tímabili sem miðast við tímabilið frá 1. júlí 2013 til 30. apríl 2014. Er þessi niðurstaða í hlutfallslegu samræmi við framlög í fyrri stækkunum EES og nokkuð lægri en upphaflegar kröfur Evrópusambandsins hljóðuðu upp á og verður í því ljósi að teljast viðunandi fyrir EES-EFTA-ríkin. Miðað við núverandi hlutdeild Íslands í þróunarsjóðnum mundi Ísland greiða aukalega um 26 milljónir króna til þróunarsjóðsins á þessu tímabili. Öll sú fjárhæð sem hér um ræðir mun renna til Króatíu. Meðal áherslna þróunarsjóðsins á núverandi fjármögnunartímabili eru umhverfisvernd, sjálfbær þróun, verndun menningararfleifðar og þróun mannauðs og heilbrigðismála. Þar að auki hefur Ísland lagt ríka áherslu á að m.a. verði horft til jarðhita við ráðstöfun fjármagns til Króatíu úr þróunarsjóðnum.
    Þá gerir samkomulagið enn fremur ráð fyrir því að Evrópusambandið auki tollfrjálsa kvóta fyrir frystan humar og karfaflök þannig að kvótar í þessum tegundum aukist annars vegar um 60 tonn og hins vegar 100 tonn. Hafa ber í huga að samkvæmt núgildandi fríverslunarsamningi EFTA við Króatíu báru þessar afurðir ekki tolla. Hins vegar hefðu þessar afurðir að öllu óbreyttu borið annars vegar 12% (humar) og 5,4% (karfi) toll við inngöngu Króatíu í Evrópusambandið. Miðað við útflutning frá Íslandi til Evrópusambandsins á þessum tegundum er um verulega hagsmuni að ræða fyrir íslenska framleiðendur og má áætla að lækkun tolla nemi á ársgrundvelli tæpum 20 milljónum króna. Rétt er að vekja athygli á því að þessir kvótar eru tímabundnir til sama tíma og fjárframlag til Þróunarsjóðs EFTA líkt og þeir kvótar sem samið var um við fyrri stækkanir EES-svæðisins.

5. Frjáls för launafólks.
    Í aðildarsáttmála ESB var samið um sérstaka aðlögun á löggjöf Evrópusambandsins gagnvart Króatíu á tilteknum sviðum. Meðal þess sem gerður var fyrirvari um var gildistaka ákvæða 1.–6. gr. reglugerðar (ESB) nr. 492/2011, um frelsi launafólks til flutninga innan Evrópusambandsins, með síðari breytingum. Þannig heimilar samningurinn um inngöngu Króatíu í Evrópusambandið aðildarríkjum að fresta gildistöku ákvæðanna til 1. júlí 2015. Þá er aðildarríkjum Evrópusambandsins enn fremur heimilt að fresta gildistöku ákvæðanna í allt að fimm ár til viðbótar eða til 1. júlí 2020. Sömu aðlaganir voru gerðar í aðildarsamningnum að Evrópska efnahagssvæðinu og hafa aðildarríki Evrópska efnahagssvæðisins því sömu heimildir til aðlagana á þessu sviði.
    Atvinnuleysi hefur verið nokkuð á íslenskum vinnumarkaði frá hausti 2008 en á árinu 2012 mældist skráð atvinnuleysi að meðaltali 5,8% af áætluðum mannafla á vinnumarkaði sem nemur því að 9.505 atvinnuleitendur hafi að meðaltali verið skráðir án atvinnu. Reynslan af stækkun Evrópska efnahagssvæðisins til austurs árið 2004 er tíu ríki gerðust aðilar að samningnum var sú að nokkur hreyfanleiki varð á meðal ríkisborgara þeirra ríkja. Á þeim tíma var jafnframt nokkur þensla á íslenskum vinnumarkaði og því næga atvinnu að fá. Evrópska efnahagssvæðið stækkaði enn frekar árið 2007 er Rúmenía og Búlgaría gerðust einnig aðilar að samningnum um Evrópska efnahagssvæðið. Svo virðist sem Rúmenum og Búlgörum hafi ekki fjölgað hér á landi frá árinu 2007 en þar hafa eflaust aðstæður á vinnumarkaði einnig haft áhrif. Jafnframt þarf að líta til þess að íslenskur vinnumarkaður er smár í sniðum í samanburði við vinnumarkaði nágrannaríkja okkar. Þegar litið er til reynslunnar geta aðstæður á vinnumarkaði breyst hratt. Þá þarf að líta til hugsanlegra langtímaáhrifa frá stækkun Evrópska efnahagssvæðisins, en svo virðist sem erlendir ríkisborgarar dveljist hér í lengri tíma en áður og hugi jafnvel að langtímadvöl. Er því mikilvægt að unnt verði að fylgjast mjög vel með hversu margir launamenn koma hingað til lands frá Króatíu til viðbótar því launafólki sem þegar hefur aðgengi að lausum störfum á innlendum vinnumarkaði.
    Að teknu tilliti til framangreinds er talin ástæða til að leggja til með frumvarpi þessu að gildistöku ákvæða 1.–6. gr. reglugerðar (ESB) nr. 492/2011, um frelsi launafólks til flutninga innan Evrópska efnahagssvæðisins, ásamt síðari breytingum, verði frestað tímabundið samkvæmt efni sínu að því er varðar aðgengi ríkisborgara Króatíu að íslenskum vinnumarkaði. Ákvæði 1. gr. reglugerðarinnar fjallar um rétt ríkisborgara annarra aðildarríkja að samningnum um Evrópska efnahagssvæðið til að ráða sig til vinnu hér á landi á sömu forsendum og íslenskir ríkisborgarar. Er íslenskum stjórnvöldum óheimilt að takmarka aðgang ríkisborgara annarra aðildarríkja samningsins um Evrópska efnahagssvæðið að vinnumarkaði sínum, sbr. 3. og 4. gr. reglugerðarinnar. Í þessu felst meðal annars að skv. 6. gr. er óheimilt að setja sérstök skilyrði er varða heilsufar, sérþekkingu eða annað það sem mismunar ríkisborgurum annarra aðildarríkja í samanburði við íslenska ríkisborgara sem gegna sama starfi. Þá skulu ríkisborgarar annarra aðildarríkja njóta sömu aðstoðar vinnumiðlunar hér á landi og íslenskir ríkisborgarar njóta, sbr. 5. gr. reglugerðarinnar. Gert er ráð fyrir að ákvæði þessi taki gildi 1. júlí 2015 að því er varðar króatíska ríkisborgara. Önnur ákvæði reglugerðarinnar öðlast hins vegar gildi gagnvart Króatíu við gildistöku aðildarsamnings EES eftir því sem við getur átt.
    Það leiðir af frestun gildistöku ákvæða 1.–6. gr. reglugerðar (ESB) nr. 492/2011 að ákvæði a-liðar 22. gr. laga nr. 97/2002, um atvinnuréttindi útlendinga, tekur ekki gildi fyrr en 1. júlí 2015 að því er varðar ríkisborgara Króatíu. Munu því ákvæði laga um atvinnuréttindi útlendinga um veitingu tímabundinna atvinnuleyfa gilda áfram eins og verið hefur um atvinnuréttindi ríkisborgara Króatíu. Er því gert ráð fyrir að tímabundið atvinnuleyfi skuli liggja fyrir áður en umræddir ríkisborgarar koma í fyrsta skipti til starfa á Íslandi. Samkvæmt aðildarsamningi EES, sbr. viðauka B, er núverandi aðildarríkjum gert að veita launamönnum sem eru ríkisborgarar Króatíu forgang fram yfir ríkisborgara ríkja utan Evrópska efnahagssvæðisins að því er varðar aðgengi að vinnumarkaði sínum á því tímabili sem innlendum ráðstöfunum er beitt. Enn fremur er einstökum ríkjum óheimilt að synja þeim um áframhaldandi aðgengi að vinnumarkaði sínum uppfylli hlutaðeigandi áfram þau skilyrði sem í gildi eru fyrir útgáfu tímabundinna atvinnuleyfa eftir að hafa starfað í viðkomandi ríki í tólf mánuði eða lengur. Á þetta við hvort sem hlutaðeigandi fær tímabundið atvinnuleyfi fyrir gildistöku aðildarsamnings EES eða síðar.
    Að lokum er lagt til að þau ákvæði útlendingalaga sem kveða á um að EES- eða EFTA- útlendingur eigi rétt á dvalarleyfi hér á landi framvísi hann gögnum sem sýna að hann sé launamaður sem falli undir lög um frjálsan atvinnu- og búseturétt launafólks innan EES- svæðisins taki ekki til þeirra sem eru ríkisborgarar í Króatíu. Jafnframt er lagt til að sömu takmarkanir eigi við um þau ákvæði laganna sem heimila EES- eða EFTA-útlendingi að dveljast hér á landi án sérstaks leyfis í sex mánuði ef hann er hér í atvinnuleit.

III. MEGINEFNI AÐILDARSAMNINGS EES

    Aðildarsamningi EES má skipta í þrjá meginhluta. Í fyrsta lagi er í 1. mgr. 2. gr. samningsins að finna ákvæði um nauðsynlegar breytingar á meginmáli EES-samningsins vegna aðildar Króatíu að samningnum. Í öðru lagi mælir 2. mgr. 2. gr. samningsins fyrir um breytingar á bókunum við samninginn. Í þriðja lagi er í viðaukum A og B við samninginn að finna nauðsynlegar tæknilegar og efnislegar aðlaganir á þeirri löggjöf Evrópusambandsins sem felld hefur verið inn í EES-samninginn. Í viðauka A við samninginn er einungis að finna mjög afmarkaðar tæknilegar aðlaganir á tilteknum gerðum sambandsins, en mestur hluti tæknilegra aðlagana verður hins vegar gerður í formi ákvörðunar sameiginlegu EES-nefndarinnar eftir að samningurinn hefur tekið gildi. Efnislegar aðlaganir svo sem varðandi aðlögunartíma er hins vegar að finna í viðauka B.

1. Aðlögun á meginmáli EES-samningsins.
    Þær breytingar á meginmáli EES-samningsins sem kveðið er á um í aðildarsamningnum eru fyrst og fremst tæknilegar uppfærslur á ákvæðum samningsins sem nauðsynlegar eru vegna þátttöku Króatíu í Evrópska efnahagssvæðinu.

2. Aðlögun á bókunum við EES-samninginn.
    Í aðildarsamningi EES eru gerðar breytingar á þremur bókunum við EES-samninginn. Í fyrsta lagi eru gerðar minni háttar tæknilegar breytingar á bókun 4 um upprunareglur. Í öðru lagi bætist viðauki við bókun 38b um fjármagnskerfi EES um sérstök framlög til Króatíu. Í þriðja lagi er gerð breyting á bókun 44 varðandi beitingu öryggisákvæða samningsins vegna núverandi stækkunar líkt og gert var við stækkun EES bæði 2004 og 2007.

3. Aðlögun á viðaukum EES-samningsins.
    Í viðaukum við EES-samninginn er að finna tilvísun til þeirrar löggjafar Evrópusambandsins sem felld hefur verið inn í EES-samninginn og nauðsynlegt reynist að aðlaga vegna stækkunar EES-svæðisins. Aðildarlög stækkunarsamnings ESB mæla fyrir um aðlögun á hluta löggjafar Evrópusambandsins. Er hér bæði um að ræða tæknilega aðlögun sem beinlínis er nauðsynleg vegna stækkunarinnar og einnig aðlögunarákvæði sem ástæða var talin til að setja vegna aðstæðna í Króatíu. Til að tryggja samræmda beitingu þessara reglna á öllu Evrópska efnahagssvæðinu er nauðsynlegt að fella breytingar af þessu tagi inn í EES-samninginn.
    Í viðaukum A og B við aðildarsamning EES er mælt fyrir um þær breytingar á viðaukum EES-samningsins sem nauðsynlegar eru sökum þeirrar aðlögunar á löggjöf Evrópusambandsins sem leiðir af aðildarlögunum. Er þar aðallega um að ræða efnislegar aðlaganir, en flestar tæknilegar aðlaganir verða hins vegar gerðar með ákvörðun sameiginlegu EES-nefndarinnar eftir að aðildarsamningurinn tekur gildi, líkt og áður greinir.

4. Fylgisamningar við aðildarsamning EES.
    Líkt og við síðustu stækkanir EES árin 2004 og 2007 voru gerðir sérstakir fylgisamningar um málefni sem varða samskipti EES-EFTA-ríkjanna við Evrópusambandið en falla eigi að síður utan gildissviðs EES-samningsins. Alls eru þessir fylgisamningar þrír að tölu.
    Ísland er aðeins aðili að einum þessara samninga. Er þar um að ræða viðbótarbókun við fríverslunarsamning Íslands við Efnahagsbandalag Evrópu frá 22. júlí 1972, en þar er mælt fyrir um aukinn tollfrjálsan kvóta fyrir humar og karfaflök.
    Hinir fylgisamningarnir tveir varða eingöngu Noreg. Er þar um að ræða sambærilega viðbótarbókun við fríverslunarsamning Noregs við Efnahagsbandalag Evrópu frá árinu 1973, sem og sérstaka viðbótarbókun um tvíhliða framlag Noregs sem mun renna til uppbyggingarverkefna í Króatíu.

IV. ATHUGASEMDIR VIÐ AÐILDARSAMNING EES

1. Inngangsorð samningsins.
    Inngangsorð samningsins eru almenns eðlis. Fyrst er vísað til þess að sáttmáli um aðild Króatíu að Evrópusambandinu hafi verið undirritaður í Brussel 9. desember 2011. Þá er vísað til ákvæðis 128. gr. samningsins um Evrópska efnahagssvæðið og til þess að Króatía hafi sótt um að gerast aðili að EES-samningnum. Þá er enn fremur tekið fram að fjalla skuli um skilyrði og skilmála fyrir slíkri þátttöku í samningi milli núverandi samningsaðila og umsóknarríkisins.

2. Athugasemdir við 1. gr. samningsins.
    Í 1. gr. samningsins er kveðið á um að Króatía skuli öðlast aðild að EES-samningnum.
    Samkvæmt 2. mgr. 1. gr. skulu ákvæði EES-samningsins vera skuldbindandi fyrir Króatíu um leið og samningurinn öðlast gildi, með áorðnum breytingum, samkvæmt þeim ákvörðunum sameiginlegu EES-nefndarinnar sem samþykktar voru fyrir 30. júní 2011. Hafa ber í huga að EES-samningurinn er síbreytilegur þar sem stöðugt er verið að bæta við samninginn nýrri löggjöf Evrópusambandsins. Af þeim sökum var nauðsynlegt að tiltaka við hvaða tímamark skyldi miða við gerð samningsins. Á seinni stigum mun sameiginlega EES-nefndin afgreiða nauðsynlegar aðlaganir á gerðum sem felldar hafa verið inn í EES-samninginn á tímabilinu frá 30. júní 2011 til þess dags þegar stækkunarsamningur EES tekur gildi líkt og getið hefur verið að framan.
    Samkvæmt 2. mgr. 1. gr. skal EES-samningurinn binda hinn nýja samningsaðila með sama hætti og núverandi samningsaðila í samræmi við frekari ákvæði sjálfs aðildarsamningsins. Hafa ber í huga að í aðildarsamningnum er að finna ákvæði um hvernig nánar skuli beita tilteknum EES-reglum gagnvart Króatíu.
    Í 3. mgr. 1. gr. er hnykkt á því að viðaukar við aðildarsamninginn skuli teljast óaðskiljanlegur hluti hans.

3. Athugasemdir við 1. mgr. 2. gr. samningsins (breytingar á meginmáli EES-samningsins).
    Ákvæði 2. gr. samningsins eru tvíþætt. Í 1. mgr. er mælt fyrir um þá aðlögun á meginmáli samningsins sem nauðsynleg er vegna þátttöku Króatíu í EES. Í 2. mgr. er hins vegar fjallað um breytingar á bókun 4 og bókun 44 við EES-samninginn, sem og viðauka við bókun 38b.
    Það leiðir af 98. gr. EES-samningsins að samningsaðilar verða að gera nýjan samning sín á milli til að breyta meginmáli samningsins. Þær breytingar sem mælt er fyrir um í aðildarsamningnum á meginmáli EES-samningsins hnika í engu beinum efnisákvæðum samningsins. Þær breytingar sem mælt er fyrir um í 1. mgr. 2. gr. aðildarsamningsins eru í raun eingöngu tæknileg uppfærsla á texta meginmáls EES-samningsins.
    Rétt er að vekja athygli á að þar sem meginmál EES-samningsins hefur lagagildi, sbr. 2. gr. laga nr. 2/1993, er nauðsynlegt að 1. mgr. 2. gr. aðildarsamningsins sé sömuleiðis fengið lagagildi. Sjá nánar athugasemdir við 2. gr. frumvarpsins.

     A-liður 1. mgr.
    Hér er mælt fyrir um breytingu á skrá yfir samningsaðila í upphafsorðum EES-samningsins. Króatíu er bætt við í upptalningu samningsaðila. Einnig er tekin út tilvísun í „lýðveldið“ hvað Ungverjaland varðar.

     B-liður 1. mgr.
    Í ákvæðinu eru gerðar breytingar á 2. gr. með viðbótarskilgreiningu á hugtakinu „aðildarlögin frá 9. desember 2011“. Einnig er skilgreiningu á ,,aðildarbókuninni frá 25. apríl 2005“ eytt út. Ástæða þessa er sú að á þeim tíma sem samningurinn vegna aðildar Búlgaríu og Rúmeníu var gerður hafði fyrirætlaður stjórnarskrársáttmáli Evrópusambandsins ekki verið fullgiltur af öllum ríkjum sambandsins. Vegna þessa þurfti að útbúa hin hefðbundnu aðildarlög til að brúa bilið þangað til ný stjórnarskrá tæki gildi. Því var um tvær útfærslur að ræða, aðildarlög á grundvelli þágildandi sáttmála ESB og aðildarbókun með vísun til stjórnarskrár ESB. Ekki varð af gildistöku stjórnarskrársáttmálans og þess vegna er skilgreiningu bókunar við aðildarsamning Búlgaríu og Rúmeníu nú eytt út úr meginmáli EES-samningsins.

     C-liður 1. mgr.
    Í ákvæðinu er kveðið á um að ákvæði um fjármagnskerfið sé að finna í bókun 38, bókun 38a og viðauka við bókun 38a, sem og bókun 38b og viðauka við bókun 38b.

     D-liður 1. mgr.
    Í ákvæðinu er kveðið á um breytingu á 129. gr. EES-samningsins sem fjallar um tungumál samningsins og texta gerða í viðaukum. Er þar mælt fyrir um að EES-samningurinn skuli vera gefinn út á opinberu tungumáli Króatíu og skal sú útgáfa vera jafngild. Gildir það einnig um þær gerðir sem vísað er til í viðaukum við samninginn.

4. Athugasemdir við 2. mgr. 2. gr. (breytingar á bókunum við EES-samninginn).
    Í 2. mgr. 2. gr. aðildarsamningsins er kveðið á um eftirfarandi breytingar á bókunum samningsins:

a. Bókun 4 um upprunareglur.
    Breyting á bókuninni felur í sér að texta króatískrar reikningsyfirlýsingar er bætt við í viðauka við bókunina til þess að hann liggi ljós fyrir líkt og er með önnur aðildarríki.

b. Bókun 38b um fjármagnskerfi EES.
    Í bókun 38b er að finna ákvæði um fjármagnskerfi EES. Gerður er viðauki við bókun 38b hvað varðar fjárhagsaðstoð við Króatíu sérstaklega.

     Um 1. gr. viðauka við bókun 38b.
    1. mgr. ákvæðisins kveður á um að bókun 38b skuli almennt gilda um Króatíu. Í framhaldinu er að finna nokkrar undanþágur frá þessari almennu reglu: i) 3. mgr. 3. gr. bókunarinnar skal ekki gilda fyrir Króatíu, en hún varðar kröfur um áherslur í vali á verkefnum, ii) 6. gr. bókunarinnar skal ekki gilda um Króatíu og ekki verður um neina endurúthlutun á framlagi þess ríkis til annarra ríkja að ræða.

     Um 2. gr. viðauka við bókun 38b.
    Bein fjárhagsaðstoð til Króatíu skal alls nema 5 milljónum evra á tímabilinu 1. júlí 2013 til 30. apríl 2014. Fjárframlögin þurfa að vera þeim til ráðstöfunar frá gildistöku stækkunarsamningsins eða beitingu hans til bráðabirgða og skulu greiðslur vera eingreiðslur.

c. Bókun 44 um verndarráðstafanir við stækkun Evrópska efnahagssvæðisins.
    Vísast til greinargerðar með frumvarpi um stækkun EES árið 2004 um almenna skýringu á bókun 44. Í breytingunni felst að samsvarandi ákvæðum aðildarlaganna frá 2011 er bætt inn í bókunina til þess að tryggja að heimildir til verndarráðstafana gildi einnig gagnvart Króatíu.

5. Athugasemdir við 3. og 4. gr.
    Í aðildarviðræðum Evrópusambandsins og Króatíu náðist samkomulag um að gera margvíslegar aðlaganir á löggjöf Evrópusambandsins vegna stækkunarinnar sem kalla á breytingar á löggjöf þess. Er mælt fyrir um þessar aðlaganir í aðildarlögum Evrópusambandsins.
    Ákvæðin um aðlögun á löggjöf Evrópusambandsins er að finna í I.–VI. viðauka við aðildarlög Evrópusambandsins. Annars vegar er um að ræða nokkrar tæknilegar aðlaganir á tilteknum afmörkuðum gerðum (III. og IV. viðauki). Hins vegar er um að ræða tímabundnar efnislegar aðlaganir (e. transitional measures) sem t.d. breyta þeim tímamörkum sem gilda um aðrar Evrópusambandsþjóðir (V. og VI. viðauki). Þá er að finna ýmsar skuldbindingar sem Króatía hefur tekist á hendur í viðaukum VII–IX. Til að tryggja að sömu reglur gildi á öllu Evrópska efnahagssvæðinu er nauðsynlegt að fella þessar aðlaganir inn í EES-samninginn. Tilgangur 3. og 4. gr. aðildarsamningsins er því að mæla fyrir um þá aðlögun á EES- samningnum sem nauðsynleg er af þeim sökum.

a. Um 3. gr. aðildarsamningsins.
    Samkvæmt 1. mgr. 3. gr. aðildarsamningsins skulu allar þær breytingar sem aðildarlögin mæla fyrir um á gerðum, sem stofnanir Evrópusambandsins hafa samþykkt og eru orðnar hluti af EES-samningnum, felldar inn í EES-samninginn og verða breytingarnar þannig einnig hluti samningsins. Er tilgangur ákvæðisins að fella inn í EES-samninginn þær tæknilegu aðlaganir sem gera skal á löggjöf Evrópusambandsins vegna stækkunar þess. Rétt er að geta þess að mestur hluti þeirra tæknilegu aðlagana sem gera þurfti vegna inngöngu nýrra ríkja í Evrópusambandið árið 2007 voru gerðar eftir að samningurinn hafði tekið gildi. Sami háttur verður hafður á við núverandi stækkun Evrópska efnahagssvæðisins.
    Nánari útfærslu á ákvæði 1. mgr. er að finna í 2.–3. mgr. 3. gr. aðildarsamningsins. Segir þar að við þá liði í viðaukum og bókunum við EES-samninginn sem breyta skal til samræmis við aðildarlögin skuli bæta stöðluðu ákvæði þar sem vísað skal til aðildarlaga Evrópusambandsins í því skyni að færa EES-samninginn til samræmis við uppfærðar gerðir Evrópusambandsins.
    Þá segir í 4. mgr. 3. gr. að í viðauka A við samninginn skuli taldir upp þeir liðir í viðaukum og bókunum við EES-samninginn sem breyta skuli með því að fella inn þann texta sem getið er um í 2. og 3. mgr. Í þessu felst að í viðauka A eru talin upp þau ákvæði EES-samningsins sem gerðar eru tæknilegar aðlaganir á í stækkunarsamningnum sjálfum.
    Í 5. mgr. 3. gr. er kveðið á um það að ef aðlaganir þurfi vegna annarra gerða en þeirra sem tilgreindar eru í viðauka A verði staðið að slíkri aðlögun í samræmi við þá málsmeðferð sem mælt er fyrir um í EES-samningnum. Gerir ákvæðið því ráð fyrir að frekari tæknilegar aðlaganir verði felldar inn í samninginn með hefðbundnum hætti með ákvörðun sameiginlegu EES-nefndarinnar líkt og rakið hefur verið hér að framan.
    Nánar er fjallað um viðauka A í V. kafla athugasemdanna hér á eftir.

b. Um 4. gr. aðildarsamningsins.
    Í 1. mgr. 4. gr. segir að það fyrirkomulag, sem kveðið er á um í viðauka B við samninginn, sé hér með fellt inn í EES-samninginn og gert hluti af honum. Með „fyrirkomulagi“ er átt við þær efnislegu aðlaganir á gerðum Evrópusambandsins sem samkomulag náðist um í aðildarviðræðum Evrópusambandsins. Er mælt fyrir um þessar efnislegu aðlaganir í aðildarlögum ESB.
    Í 2. mgr. 4. gr. segir að staðið verði að hverju því fyrirkomulagi, sem varðar EES-samninginn og um getur í aðildarlögunum frá 9. desember 2011, en er ekki getið um í viðauka B við samninginn, í samræmi við þá málsmeðferð sem mælt er fyrir um í EES-samningnum. Hafa ber í huga að ekki er loku fyrir það skotið að frekari efnislegar aðlaganir verði gerðar á EES-gerðum vegna stækkunarinnar en getið er um í viðauka B, m.a. á gerðum sem samþykktar hafa verið í sameiginlegu EES-nefndinni frá og með 30. júní 2011 til gildistöku samningsins. Ákvarðanir um breytingar á EES-samningnum af þeim sökum verða teknar með venjulegum hætti af sameiginlegu EES-nefndinni.
    Nánar er fjallað um viðauka B í V. kafla athugasemdanna hér á eftir.

6. Athugasemdir við 5.–7. gr. samningsins (lokaákvæði).
a. Um 5. gr. samningsins.
    Komi upp álitamál eða vafaatriði um túlkun eða beitingu samningsins geta samningsaðilar lagt málið fyrir sameiginlegu EES-nefndina. Skal málið þá tekið þar fyrir og reynt að finna lausn á málinu sem stuðlar að góðri framkvæmd EES-samningsins. Er þetta ákvæði í samræmi við 92. gr. EES-samningsins þar sem segir m.a. að samningsaðilar skuli hafa samráð í sameiginlegu EES-nefndinni um öll þau mál á grundvelli samningsins sem valda erfiðleikum og einhver þeirra hefur tekið upp.

b. Um 6. gr. samningsins.
    Í 6. gr. er fjallað um fullgildingu og gildistöku samningsins. Skal samningurinn taka gildi sama dag og síðasta núverandi eða nýja aðildarríkið afhendir fullgildingarskjöl eða samþykki samningsins, svo framarlega sem fylgisamningarnir þrír taki gildi sama dag.

c. Um 7. gr. samningsins.
    Í greininni er kveðið á um á hvaða tungumálum frumrit samningsins er gert og telst textinn jafngildur á öllum tungumálunum.

V. AÐLÖGUN VIÐAUKA EES-SAMNINGSINS – VIÐAUKAR A OG B

1. Viðauki A.
    Með viðauka A eru ákvæði aðildarlaga Evrópusambandsins um tæknilega aðlögun á tilteknum og afmörkuðum gerðum Evrópusambandsins felld inn í EES-samninginn. Í aðildarlögum Evrópusambandsins er að finna nokkur ákvæði um tæknilegar aðlaganir á EB-gerðum, en eins og áður hefur verið nefnt verður mestur hluti tæknilegra aðlagana gerður í formi ákvörðunar sameiginlegu EES-nefndarinnar eftir að samningurinn tekur gildi. Í tæknilegri aðlögun felst t.d. að bætt er við sérfræðiheitum eða hugtökum á tungumáli nýja aðildarríkisins og heiti lögbærra yfirvalda í því er bætt við upptalningu þeirra sem fyrir eru. Er ákvæðunum um tæknilega aðlögun að jafnaði ætlað ótímabundið gildi.
    Nauðsynlegt er að fella þessar tæknilegu aðlaganir inn í EES-samninginn til að tryggja samræmda beitingu þessara gerða innan alls Evrópska efnahagssvæðisins. Í viðauka A eru því talin upp þau ákvæði í viðaukum EES-samningsins þar sem vísað er til þeirra gerða sem sæta tæknilegum aðlögunum í samningnum sjálfum.
    Viðauki A skiptist í tvo hluta. Í fyrri hlutanum er að finna upptalningu á þeim ákvæðum í viðaukum EES-samningsins sem breytt er vegna tæknilegra aðlagana. Þau svið sem um ræðir eru II. viðauki um tæknilegar reglugerðir, staðla, prófanir og vottun, VII. viðauki um gagnkvæma viðurkenningu á starfsmenntun og hæfi, IX. viðauki um fjármálaþjónustu, XVII. viðauki um hugverkaréttindi og XX. viðauki um umhverfismál. Við ákveðin ákvæði í þessum viðaukum er bætt hinu staðlaða tilvísunarákvæði sem fjallað var um í athugasemdum við 3. gr. aðildarsamningsins. Í síðari hlutanum er hins vegar að finna tæknilega breytingu á þeim aðlögunum sem gerðar voru í viðauka A við stækkunarsamning vegna inngöngu Búlgaríu og Rúmeníu 2007. Ástæða fyrir þessari breytingu er sú að í tilvísunum til stækkunarsamningsins þegar tæknilegar aðlaganir voru gerðar var í ákveðnum tilvikum vísað bæði til aðildarlaga um skilmála og tilhögun aðildar þessara ríkja að sambandinu og aðildarbókunar um skilmála og tilhögun aðildarinnar eftir atvikum. Á þeim tíma sem samningurinn var gerður hafði fyrirætlaður stjórnarskrársáttmáli Evrópusambandsins ekki verið fullgiltur af öllum ríkjum sambandsins. Vegna þessa þurfti að útbúa hin hefðbundnu aðildarlög til að brúa bilið þangað til ný stjórnarskrá tæki gildi. Því var um tvær útfærslur að ræða, aðildarlög á grundvelli þágildandi sáttmála ESB og aðildarbókun með vísun til stjórnarskrár ESB. Frakkar og Hollendingar höfnuðu stjórnarskrársáttmálanum í þjóðaratkvæði og því varð ekki af gildistöku hans. Vegna þessa er tilvísunum til bókunar við aðildarsamning Búlgaríu og Rúmeníu eytt út á viðeigandi stöðum með viðauka A við stækkunarsamning Króatíu nú.
    Rétt er að leggja áherslu á að viðauki A mælir í raun aðeins fyrir um tæknilegar breytingar á viðaukum EES-samningsins. Eigi að síður er þessi breyting nauðsynleg til að tryggja fullt samræmi milli EES-samningsins og löggjafar Evrópusambandsins eftir stækkun og tryggja þannig hnökralausa framkvæmd EES-samningsins. Ákvæðin í viðauka A um tæknilegar aðlaganir vegna stækkunar Evrópska efnahagssvæðisins kalla ekki á lagabreytingar. Með hliðsjón af því og í ljósi þess að hér er ekki um að ræða efnislegar breytingar á þjóðréttarlegum skuldbindingum Íslands verður ekki talin ástæða til að rekja nánar ákvæði viðauka A.

2. Viðauki B.
    Þær breytingar á löggjöf Evrópusambandsins sem mælt er fyrir um í aðildarlögunum eru ekki eingöngu tæknilegs eðlis. Í stækkunarviðræðum Evrópusambandsins var einnig samið um margs konar aðlaganir á efnisákvæðum löggjafar Evrópusambandsins fyrir hin nýju aðildarríki. Slíkum ákvæðum er þó í flestum tilvikum aðeins ætlað tímabundið gildi. Eigi að síður er nauðsynlegt að fella þessi ákvæði inn í EES-samninginn, að svo miklu leyti sem þau fela í sér breytingar á reglum EES-samningsins. Fyrirkomulag af þessu tagi nefnist efnislegar aðlaganir og eru nánari ákvæði um þær í viðauka B við aðildarsamninginn.
    Með efnislegri aðlögun er átt við breytingu á efnisákvæðum löggjafar Evrópusambandsins. Dæmi um slíka efnislega aðlögun er að gildistöku löggjafar er frestað gagnvart aðildarríkinu eða sett er sérákvæði um hvernig framkvæmd reglna Evrópusambandsins skuli hagað í aðildarríkinu, jafnan um tiltekinn tíma.
    Ákvæðin um slíkar efnislegar aðlaganir er að finna í viðauka B við aðildarsamning EES. Rétt er að vekja athygli á því að í viðauka B er látið nægja að vísa til viðeigandi ákvæða í aðildarlögum Evrópusambandsins. Er það í samræmi við hina hefðbundnu tilvísunaraðferð sem jafnan er notuð þegar löggjöf Evrópusambandsins er felld inn í EES-samninginn.
    Ákvæðin í viðauka B um efnislegar aðlaganir vegna stækkunar Evrópska efnahagssvæðisins kalla ekki á lagabreytingar, að öðru leyti en því að breyta þarf lögum um útlendinga, nr. 96/2002, lögum um atvinnuréttindi útlendinga, nr. 97/2002, og lögum um frjálsan atvinnu- og búseturétt launafólks innan Evrópska efnahagsvæðiðsins, nr. 47/1993, vegna þeirra tímabundnu aðlagana sem gerðar eru á frjálsri för króatískra borgara. Eru þær lagabreytingatillögur lagðar fyrir þingið í þessu frumvarpi. Aðlaganirnar hafa jafnframt ekki áhrif á þjóðréttarlegar skuldbindingar Íslands samkvæmt EES-samningnum að öðru leyti en því að með samningnum skuldbindur Ísland sig til að hlíta því að nýi samningsaðilinn fái ákveðinn aðlögunartíma til að laga sig að nánar tilgreindum ákvæðum EES-samningsins. Að meginstefnu til hafa ákvæði viðauka B lítil sem engin áhrif hér á landi og er af þeirri ástæðu látið nægja að stikla hér á stóru í umfjöllun um viðauka B. Rétt er þó að vekja athygli á því að samkvæmt viðauka B er núverandi samningsaðilum EES-samningsins veitt heimild til að beita verndarráðstöfunum á vissum sviðum, fyrst og fremst á sviði frjálsrar farar launafólks.

a. Heilbrigði dýra og plantna.
    Í I. viðauka við EES-samninginn er að finna þær gerðir Evrópusambandsins sem varða ráðstafanir til að tryggja heilbrigði dýra og plantna. Viðaukinn skiptist í þrjá hluta; a) reglur um dýr, b) reglur um fóður og c) reglur um plöntur. Löggjöfin um heilbrigði dýra nær m.a. til þeirra krafna sem gerðar eru til þeirra sem stunda framleiðslu eða viðskipti með dýr og dýraafurðir, sem og eftirlit með þessu. Einnig er að finna reglur um velferð dýra og vernd gegn dýrasjúkdómum. Reglur um fóður fyrir dýr taka m.a. á markaðssetningu og merkingum, óæskilegum efnum og heimildum fyrir bætiefnum. Að því er plöntur varðar þá er aðallega um að ræða reglur um plöntufræ.
    Í aðildarlögum Evrópusambandsins er m.a. að finna sérreglur varðandi landamæraeftirlit á vörum sem eru fluttar í gegnum ákveðið svæði í Bosníu-Herzegóvínu og eru einungis markaðssettar í Króatíu, sem og tímafrest til innleiðingar á kröfum sem gerðar eru til framleiðenda ákveðinna aukaafurða sem á því tímabili má einungis markaðssetja í Króatíu. Jafnframt er gerð tímabundin undanþága varðandi kröfur sem gerðar eru til búra sem hænur verpa í og einungis má markaðssetja slík egg á króatískum markaði. Hið sama gildir um ákveðin fræ sem ekki hafa verið samþykkt í samræmi við gildandi ESB-reglur. Ákvæðin um efnislegar aðlaganir frá ákvæðum I. viðauka við EES-samninginn hafa enga þýðingu hér á landi.

b. Tæknilegar reglugerðir, staðlar, prófanir og vottun.
    Í II. viðauka við EES-samninginn er að finna þær gerðir Evrópusambandsins sem varða ráðstafanir gegn svokölluðum tæknilegum viðskiptahindrunum. Í gerðunum felst samræming á margvíslegum reglum er varða viðskipti með vörur. Má þar t.d. nefna samræmdar reglur um prófanir, gagnkvæma viðurkenningu, margvíslega staðla og reglur um eftirlitskerfi. Skiptist II. viðauki við EES-samninginn í 32 kafla þar sem fjallað er um tæknilegar reglur á hinum ýmsu sviðum vöruviðskipta.
    Í meginatriðum má segja að II. viðauki mæli fyrir um þær kröfur sem framleiðsluvörur sem markaðssettar eru á innri markaði Evrópusambandsins skulu uppfylla, svo sem varðandi umhverfisþætti, öryggi og neytendavernd. Í aðildarlögum Evrópusambandsins er m.a. mælt fyrir um að lyf sem markaðssetning hefur verið heimiluð á fyrir aðild Króatíu að ESB (og stjórnvöld hafa listað upp) megi áfram markaðssetja í Króatíu í allt að fjögur ár eftir aðild, en þau verði hins vegar ekki viðurkennd annars staðar í sambandinu. Þá eru veittir stuttir aðlögunarfrestir varðandi forskráningu efna sem nota á í framleiðslu. Eins og sjá má hafa ákvæðin um efnislegar aðlaganir frá ákvæðum II. viðauka við EES-samninginn ekki mikla þýðingu hér á landi.

c. Frjáls för launafólks.
    Í 28. gr. EES-samningsins er mælt fyrir um frjálsa för launafólks innan Evrópska efnahagssvæðisins. Í V. viðauka við EES-samninginn er síðan að finna þær gerðir Evrópusambandsins er varða frjálsa för launafólks sem felldar hafa verið inn í EES-samninginn.
    Samkvæmt viðauka B við aðildarsamning EES skal fella inn í V. viðauka bráðabirgðafyrirkomulagið sem mælt er fyrir um í viðaukum við aðildarlögin. Með þessu er verið að fella inn í EES-samninginn ákvæði aðildarlaga ESB um heimild núverandi aðildarríkja Evrópusambandsins til að beita tímabundnum takmörkunum á frjálsa för launafólks frá Króatíu. Reglurnar nú eru líkt útfærðar og við síðustu stækkun EES-svæðisins. Samkvæmt því skal löggjöf einstakra aðildarríkja Evrópusambandsins um atvinnuréttindi launafólks frá Króatíu gilda áfram næstu tvö árin frá og með þeim degi sem aðild að Evrópusambandinu tekur gildi. Enn fremur er aðildarríkjunum heimilt að framlengja þennan aðlögunartíma um þrjú ár til viðbótar. Ef fyrir hendi er alvarleg röskun á vinnumarkaði í aðildarríki eða hætta er á slíkri röskun er aðildarríkjunum jafnframt heimilt að framlengja þennan aðlögunartíma um tvö ár til viðbótar. Í þessu felst að núverandi aðildarríkjum Evrópusambandsins er heimilt að beita eigin löggjöf um atvinnuréttindi launafólks frá Króatíu í allt að sjö ár frá því að ríkið öðlast fulla aðild að Evrópusambandinu. Reglur Evrópusambandsins um frjálsa för launafólks innan Evrópusambandsins munu því ekki taka að fullu gildi gagnvart Króatíu meðan á þessu aðlögunartímabili stendur taki stjórnvöld ákvörðun þar um.
    Jafnframt er rétt að vekja athygli á því að samkvæmt aðildarlögunum skal króatískur ríkisborgari, sem starfað hefur í tilteknu aðildarríki samfleytt í 12 mánuði eða lengur, hafa fullan rétt á því að starfa þar áfram. Þetta er þó háð því skilyrði að viðkomandi hafi dvalist með lögmætum hætti í viðkomandi aðildarríki. Í þessu felst hins vegar eingöngu réttur til að halda áfram að starfa í þessu tiltekna aðildarríki.
    Kjósi ríki að nýta sér ekki þetta aðlögunarákvæði en verður fyrir röskun á vinnumarkaði sínum, sem stefnt getur lífskjörum og atvinnutækifærum á tilteknu svæði eða í tiltekinni atvinnugrein í hættu, er því heimilt að beina því til framkvæmdastjórnar Evrópusambandsins að gripið verði til verndarráðstafana (öryggisráðstafana) til að takmarka aðsókn launafólks frá Króatíu inn á vinnumarkað viðkomandi ríkis. Heimilt er að vísa ákvörðun framkvæmdastjórnarinnar í þeim efnum til ráðs Evrópusambandsins. Ákvæðið gerir því ráð fyrir að ákvörðun um beitingu slíkra ráðstafana sé í höndum framkvæmdastjórnar ESB, eða eftir atvikum ráðsins. Með hliðsjón af meginreglum EES-samningsins um sjálfræði í ákvarðanatöku geta þessar stofnanir Evrópusambandsins ekki tekið slíkar bindandi ákvarðanir gagnvart EES-EFTA-ríkjunum. Samkvæmt bókun 44 er EES-EFTA-ríkjunum því heimilt að taka einhliða ákvörðun um beitingu slíkra verndarráðstafana á grundvelli 112. gr. EES-samningsins, sbr. umfjöllun um bókun 44 í greinargerð með frumvarpi um stækkun EES-samningsins árið 2004. Haft skal í huga að þessi heimild gildir einvörðungu þegar ríki hefur kosið að nýta sér ekki aðlögunarákvæðið og gildir eingöngu að hámarki í sjö ár.

d. Staðfesturéttur.
    Í 31. gr. EES-samningsins er mælt fyrir um rétt borgara aðildarríkja EES-samningsins til að setjast að og stofna til atvinnurekstrar hvar sem er á Evrópska efnahagssvæðinu (staðfesturéttur). Þá er í VIII. viðauka við EES-samninginn að finna nánari ákvæði um þennan rétt. Samkvæmt aðildarsamningnum skal fella inn í VIII. viðauka við EES-samninginn ákvæði aðildarlaga Evrópusambandsins um frjálsa för launafólks. Í þessu felst að þrátt fyrir ákvæði EES-samningsins um staðfesturétt er eigi að síður heimilt að beita þeim takmörkunum á frjálsri för launafólks frá Króatíu sem áður hefur verið fjallað um. Rétt er að vekja athygli á því að ákvæðin eiga aðeins við um launafólk en ekki um réttindi þeirra sem hyggjast veita þjónustu hér á landi á grundvelli ákvæða um staðfesturétt eða frjálsa þjónustustarfsemi. Þá eiga ákvæðin heldur ekki við um nemendur eða lífeyrisþega.

e. Frjálsir fjármagnsflutningar.
    Í 40. gr. EES-samningsins er mælt fyrir um frjálsar fjármagnshreyfingar innan Evrópska efnahagssvæðisins. Samkvæmt ákvæðinu skulu engin höft vera milli samningsaðila á flutningi fjármagns í eigu þeirra sem búsettir eru í aðildarríkjum ESB eða EFTA-ríkjunum, né nokkur mismunun byggð á ríkisfangi eða búsetu aðila eða því hvar féð er notað til fjárfestingar. Þá eru í XII. viðauka við EES-samninginn ákvæði er varða framkvæmd frjálsra fjármagnsflutninga.
    Í frjálsum fjármagnsflutningum felst m.a. réttur ríkisborgara í EES-ríki til að fjárfesta í fasteignum í öðru aðildarríki. Samkvæmt viðauka B hefur Króatía heimild til að beita áfram núgildandi löggjöf sinni um fjárfestingar erlendra aðila í landbúnaðarlandi næstu sjö árin. Þessi undanþága gildir þó ekki um bændur með sjálfstæðan atvinnurekstur sem hyggjast nýta staðfesturétt sinn og búa í Króatíu. Heimildina skal endurskoða að þremur árum liðnum og einnig er möguleiki á að framlengja hana eftir sjö ára tímabilið til þriggja ára til viðbótar reynist þess þörf.

f. Flutningastarfsemi.
    Samkvæmt 2. mgr. 47. gr. EES-samningsins eru sérstök ákvæði um allar tegundir flutninga í XIII. viðauka við EES-samninginn. Má þar finna þær gerðir Evrópusambandsins sem felldar hafa verið inn í EES-samninginn á sviði flutningastarfsemi. Taka reglur EES-samningsins um flutningastarfsemi til flutninga á landi, á vegum, með járnbrautum, á skipgengum vatnaleiðum og á sjó, auk reglna um flugmál.
    Í aðildarlögunum eru m.a. mælt fyrir um að opinberir þjónustusamningar sem hafa verið gerðir fyrir aðild að ESB haldi gildi sínu til loka árs 2016. Jafnframt er tímabundin heimild til þess að króatísk farþegaskip undir ákveðinni stærð sem sigla ákveðnar leiðir milli króatískra hafna hafi tímabundinn einkarétt á þeirri þjónustu. Sé fyrirséð að þessi einkaréttur valdi truflun á öðrum leiðum í aðildarríkjunum getur viðkomandi ríki lagt fram beiðni til framkvæmdastjórnarinnar þess efnis að skip sem njóta þessa einkaréttar geti ekki veitt þjónustu á ákveðnum öðrum svæðum innan sambandsins. Bókun 44 við EES-samninginn gildir um þann feril sem um þetta mundi gilda hjá EES-EFTA-ríkjunum. Verður að telja að þessar undanþágur hafi fremur lítið gildi fyrir Ísland.

g. Ríkisaðstoð.
    Reglur um ríkisstyrki er að finna í 61.–64. gr. EES-samningsins. Þá segir í 63. EES-samningsins að í XV. viðauka séu sérstök ákvæði um ríkisstyrki. Er þar að finna þær gerðir Evrópusambandsins á sviði ríkisaðstoðar sem eru hluti EES-samningsins. Enn fremur er ákvæði um þetta efni að finna í bókun 26 þar sem mælt er fyrir um valdsvið og störf Eftirlitsstofnunar EFTA á sviði ríkisaðstoðar. Þá er að finna mikilvæg ákvæði um þetta svið í bókun 3 við samning EFTA-ríkjanna um stofnun eftirlitsstofnunar og dómstóls.
    Í viðauka B við aðildarsamning EES segir að það fyrirkomulag varðandi núverandi aðstoðarkerfi, sem mælt er fyrir um í 2. kafla (Samkeppni) í IV. viðauka við aðildarlögin frá 9. desember 2011, skuli gilda milli samningsaðila. Í fyrrgreindu fyrirkomulagi er að finna skýringu á því hvað skuli teljast „aðstoðarkerfi sem eru við lýði“ í skilningi 1. mgr. 108. gr. sáttmálans um starfshætti Evrópusambandsins. Rétt er að geta þess að sambærilegt ákvæði er ekki að finna í sjálfum EES-samningnum. Hins vegar er sambærilegt ákvæði í 1. mgr. 1. gr. bókunar 3 við samning EFTA-ríkjanna um stofnun eftirlitsstofnunar og dómstóls. Bæði í 108. gr. sáttmálans um starfshætti Evrópusambandsins og 1. gr. bókunar 3 við framangreindan samning er að finna sérstakar reglur um hvernig framkvæma beri eftirlit með reglum um ríkisstyrki gagnvart þeim aðstoðarkerfum sem þegar eru við lýði í ESB- eða EFTA-ríki. Það ákvæði aðildarlaganna sem hér um ræðir mælir fyrir um hvernig þessu eftirliti skuli háttað gagnvart Króatíu. Í ljósi þess að sömu reglur gilda um ríkisaðstoð innan alls Evrópska efnahagssvæðisins var talið rétt að fella þessi ákvæði aðildarlaganna inn í EES-samninginn.

h. Hugverkaréttindi.
    Reglur um hugverkarétt er að finna í bókun 28 við EES-samninginn. Þá eru nánari ákvæði um þær gerðir sem falla undir bókun 28 í XVII. viðauka við samninginn.
    Í viðauka B við aðildarsamning EES eru sérstök ákvæði er varða einkaleyfisvernd vegna lyfjaframleiðslu tekin upp í EES. Kveða þau á um að einkaleyfi í aðildarríkjum ESB haldi gildi sínu þrátt fyrir að slíkt leyfi hafi ekki fengist í Króatíu og varan hafi jafnvel verið sett á markað þar með samþykki einkaleyfishafans. Ekki verður séð að þetta aðlögunarákvæði hafi áhrif hér á landi.

i. Öryggi og hollustuhættir á vinnustöðum, vinnuréttur og jafnrétti kynjanna.
    Samkvæmt 68. gr. EES-samningsins skulu samningsaðilar gera nauðsynlegar ráðstafanir til að tryggja góða framkvæmd samningsins á sviði vinnulöggjafar. Skulu þessar ráðstafanir tilgreindar í XVIII. viðauka. Í honum er því að finna þær gerðir Evrópusambandsins varðandi öryggi og hollustuhætti á vinnustöðum, vinnurétt og jafnrétti kynjanna sem felldar hafa verið inn í EES-samninginn.
    Samkvæmt aðildarsamningnum skal fella inn í XVIII. viðauka við EES-samninginn, nánar tiltekið hvað varðar tilskipun 96/71/EB um störf útsendra starfsmanna í tengslum við veitingu þjónustu, ákvæði aðildarlaga Evrópusambandsins um frjálsa för launafólks. Í þessu felst að á þessu sviði er heimilt að beita þeim takmörkunum á frjálsri för launafólks frá Króatíu sem áður hefur verið fjallað um í c- og d-lið að framan.

j. Umhverfismál.
    Ákvæði um umhverfismál er að finna í 73.–74. gr. EES-samningsins. Segir í 74. gr. að í XX. viðauka séu sérstök ákvæði um verndarráðstafanir sem skulu gilda skv. 73. gr. samningsins. Í XX. viðauka er því að finna þær gerðir á sviði umhverfismála sem felldar hafa verið inn í EES-samninginn.
    Í aðildarlögunum voru gerðar ákveðnar aðlaganir til að auðvelda Króatíu það mikla verk að taka yfir reglur ESB á sviði umhverfismála. Fær Króatía sérstakan aðlögunartíma til þess að ná að uppfylla þær kröfur sem gerðar eru. Þar á meðal er kveðið á um tímasetningar varðandi þátttöku Króatíu í viðskiptakerfi með útblástursheimildir gróðurhúsalofttegunda. Ekki verður séð að þessi aðlögunarákvæði hafi merkjanleg áhrif hér á landi.

VI. LOKAGERÐ

    Með frumvarpi þessu fylgir lokagerð aðildarsamnings EES. Lokagerðinni fylgja sameiginlegar og einhliða yfirlýsingar samningsaðila í tengslum við gerð aðildarsamningsins. Um er að ræða alls sjö yfirlýsingar, sex sameiginlegar yfirlýsingar allra samningsaðila og ein sameiginleg yfirlýsing EFTA-ríkjanna. Þá fylgja lokagerðinni einnig fylgisamningarnir þrír sem gerðir voru samhliða gerð aðildarsamnings EES, þar á meðal viðbótarbókun við samning Efnahagsbandalags Evrópu og lýðveldisins Íslands í kjölfar aðildar lýðveldisins Króatíu að Evrópusambandinu.
    Þá er í lokagerð aðildarsamningsins mælt fyrir um að leggja skuli fram, eigi síðar en við gildistöku samningsins, EES-samninginn með áorðnum breytingum samkvæmt bókun um breytingu á samningnum um Evrópska efnahagssvæðið og óstyttum texta allra ákvarðana sameiginlegu EES-nefndarinnar, í staðfestri útgáfu á opinberu tungumáli hins nýja samningsaðila.

Athugasemdir við einstakar greinar frumvarpsins.

Um 1. gr.

    Með frumvarpinu er lagt til að heimild verði veitt til að fullgilda samninginn um aðild lýðveldisins Króatíu að Evrópska efnahagssvæðinu.
    Með samningnum er átt við meginmál samningsins og fylgiskjöl með honum, þ.e. bókanir og viðauka.
    Samningnum fylgja sex sameiginlegar yfirlýsingar allra samningsaðila og ein sameiginleg yfirlýsing EFTA-ríkjanna, en sameiginlegar yfirlýsingar geta haft áhrif á túlkun samningsins. Einnig fylgja samningnum fylgisamningar, en einungis einn þeirra varðar Ísland, þ.e. viðbótarbókun við samning Efnahagsbandalags Evrópu og lýðveldisins Íslands frá 22. júlí 1972 um fríverslun í kjölfar aðildar lýðveldisins Króatíu að Evrópusambandinu.

Um 2. gr.

    Með 2. gr. er lagt til að 1. mgr. 2. gr. samningsins hafi lagagildi hér á landi. Eins og áður er getið mælir 1. mgr. 2. gr. aðildarsamnings EES fyrir um breytingar á sjálfu meginmáli EES-samningsins. Þar sem meginmál EES-samningsins hefur lagagildi hér á landi samkvæmt lögum nr. 2/1993, með síðari breytingum, er nauðsynlegt að lögfesta einnig núverandi breytingar á meginmáli hans. Vísað er til umfjöllunar um 1. mgr. 2. gr. hér að framan um efni þessara ákvæða.
    Ekki þykir nauðsynlegt að lögfesta önnur ákvæði aðildarsamningsins.

Um 3. gr.

    Lagt er til að nýtt ákvæði til bráðabirgða bætist við lög nr. 47/1993, um frjálsan atvinnu- og búseturétt launafólks innan Evrópska efnahagssvæðisins, með síðari breytingum, þar sem gildistöku ákvæða 1.–6. gr. reglugerðar Evrópuþingsins og ráðsins (ESB) nr. 492/2011 er frestað til 1. júlí 2015 að því er varðar ríkisborgara Króatíu. Munu því ákvæði II. kafla laga nr. 97/2002, um atvinnuréttindi útlendinga, með síðari breytingum, gilda áfram um ríkisborgara þessara ríkja eins og verið hefur.
    Gert er ráð fyrir að önnur ákvæði laganna sem og reglugerðarinnar gildi gagnvart ríkisborgurum þessara ríkja eftir því sem við getur átt. Til dæmis er gert ráð fyrir að óheimilt sé að láta ríkisborgara Króatíu gjalda þjóðernis síns hvað viðvíkur ráðningar- og vinnuskilyrðum, svo sem hvað varðar launakjör, uppsögn úr starfi og endurráðningu, komi til atvinnumissis, endurráðningu, sbr. 7. gr. reglugerðarinnar, hafi þeir fengið leyfi til að starfa hér á landi samkvæmt lögum nr. 97/2002, um atvinnuréttindi útlendinga, með síðari breytingum. Þá gildir III. bálkur reglugerðarinnar um fjölskyldur launamanna með þeim takmörkunum sem leiða má af því að ákvæði 1.–6. gr. gilda ekki gagnvart þessum ríkisborgurum. Þurfa því aðstandendur launamanna frá Króatíu einnig að sækja um leyfi til að dveljast hér á landi samkvæmt lögum nr. 96/2002, um útlendinga, með síðari breytingum, og tímabundin atvinnuleyfi samkvæmt lögum nr. 97/2002, um atvinnuréttindi útlendinga, með síðari breytingum, óski þeir eftir að taka þátt á innlendum vinnumarkaði.

Um 4. gr.

    Samkvæmt ákvæði þessu er gert ráð fyrir að nýtt ákvæði til bráðabirgða bætist við lög nr. 97/2002, um atvinnuréttindi útlendinga, með síðari breytingum, þar sem lagt er til að undanþáguheimild a-liðar 22. gr. laganna taki ekki gildi að því er varðar ríkisborgara Króatíu fyrr en 1. júlí 2015. Þannig er gert ráð fyrir að ákvæði II. kafla laganna um atvinnuleyfi muni gilda áfram um rétt ríkisborgara Króatíu til að starfa hér á landi sem launamenn.
    Engu að síður taka ákvæði samningsins um Evrópska efnahagssvæðið um frjáls þjónustuviðskipti yfir landamæri að fullu gildi við gildistöku samnings um þátttöku Króatíu á Evrópska efnahagssvæðinu. Þannig er gert ráð fyrir að ríkisborgarar Króatíu geti komið hingað til lands í því skyni að veita hér þjónustu á grundvelli 36. gr. samningsins um Evrópska efnahagssvæðið án þess að sækja um tímabundin atvinnuleyfi. Í þeim tilvikum gildir innlend löggjöf um þjónustuviðskipti, þar á meðal lög nr. 45/2007, um réttindi og skyldur erlendra fyrirtækja sem senda starfsmenn tímabundið til Íslands og starfskjör starfsmanna þeirra, með síðari breytingum.
    Þá ber að hafa hliðsjón af ákvæðum samningsins um Evrópska efnahagssvæðið og afleiddum gerðum hans er gilda að því er varðar önnur réttindi ríkisborgara Króatíu hér á landi við skýringu á ákvæðum laganna um atvinnuréttindi útlendinga. Sem dæmi má nefna það skilyrði að atvinnurekandi sjúkratryggi erlendan starfsmann þannig að hann njóti verndar til jafns við ákvæði almannatrygginga, sbr. d-lið 1. mgr. 7. gr. laganna. Hins vegar ber að geta þess að ríkisborgarar Króatíu verða sjúkratryggðir við komuna til landsins, séu þeir tryggðir í Króatíu samkvæmt þeim lögum sem þar gilda, frá gildistöku aðildarsamnings EES, sbr. reglugerð Evrópuþingsins og ráðsins nr. 883/2004 um samræmingu almannatryggingakerfa. Því má ætla að ekki reynist þörf á að atvinnurekandi sjúkratryggi starfsmanninn sérstaklega.

Um 5. gr.

    Lagt er til að við lög um útlendinga nr. 96/2002, með síðari breytingum, bætist ákvæði til bráðabirgða þar sem gildistöku tilvitnaðra ákvæða 35. og 36. gr. laganna um EES- og EFTA- útlendinga verði frestað þar til 1. júlí 2015 hvað varðar ríkisborgara Króatíu. Að öðrum kosti mundu þær ívilnanir sem EES- og EFTA-útlendingar njóta gilda um þessa ríkisborgara.

Um 6. gr.

    Greinin þarfnast ekki skýringar.



Fylgiskjal I.

SAMNINGUR
UM ÞÁTTTÖKU LÝÐVELDISINS KRÓATÍU


EVRÓPUSAMBANDIÐ,
KONUNGSRÍKIÐ BELGÍA,
LÝÐVELDIÐ BÚLGARÍA,
LÝÐVELDIÐ TÉKKLAND,
KONUNGSRÍKIÐ DANMÖRK,
SAMBANDSLÝÐVELDIÐ ÞÝSKALAND,
LÝÐVELDIÐ EISTLAND,
ÍRLAND,
LÝÐVELDIÐ GRIKKLAND,
KONUNGSRÍKIÐ SPÁNN,
LÝÐVELDIÐ FRAKKLAND,
LÝÐVELDIÐ ÍTALÍA,
LÝÐVELDIÐ KÝPUR,
LÝÐVELDIÐ LETTLAND,
LÝÐVELDIÐ LITHÁEN,
STÓRHERTOGADÆMIÐ LÚXEMBORG,
UNGVERJALAND,
LÝÐVELDIÐ MALTA,
KONUNGSRÍKIÐ HOLLAND,
LÝÐVELDIÐ AUSTURRÍKI,
LÝÐVELDIÐ PÓLLAND,
LÝÐVELDIÐ PORTÚGAL,
RÚMENÍA,
LÝÐVELDIÐ SLÓVENÍA,
LÝÐVELDIÐ SLÓVAKÍA,
LÝÐVELDIÐ FINNLAND,
KONUNGSRÍKIÐ SVÍÞJÓÐ,
HIÐ SAMEINAÐA KONUNGSRÍKI STÓRA-BRETLANDS OG NORÐUR-ÍRLANDS,

hér á eftir nefnd „aðildarríki Evrópusambandsins“,

ÍSLAND,
FURSTADÆMIÐ LIECHTENSTEIN,
KONUNGSRÍKIÐ NOREGUR,

hér á eftir nefnd „EFTA-ríki“,

nefnast saman hér á eftir „núverandi samningsaðilar“,

og

LÝÐVELDIÐ KRÓATÍA,

ÞAR EÐ sáttmáli um aðild Lýðveldisins Króatíu að Evrópusambandinu (hér á eftir nefndur „aðildarsáttmáli“) var undirritaður í Brussel 9. desember árið 2011,

ÞAR EÐ skv. 128. gr. samningsins um Evrópskt efnahagssvæði, sem var undirritaður í Óportó 2. maí árið 1992, er Evrópuríki, sem gengur í Bandalagið, skylt að sækja um aðild að samningnum um Evrópska efnahagssvæðið (hér á eftir nefndur „EES-samningurinn“),

ÞAR EÐ Lýðveldið Króatía hefur sótt um að gerast aðili að EES-samningnum,

ÞAR EÐ fjallað skal um skilyrði og skilmála fyrir slíkri þátttöku í samningi milli núverandi samningsaðila og umsóknarríkisins,

HAFA ÁKVEÐIÐ að gera með sér svohljóðandi samning:

1. gr.

1.     Lýðveldið Króatía öðlast hér með aðild að EES-samningnum og nefnist hér á eftir „nýi samningsaðilinn“.
2.     Um leið og samningur þessi öðlast gildi skulu ákvæði EES-samningsins, með áorðnum breytingum samkvæmt þeim ákvörðunum sameiginlegu EES-nefndarinnar sem samþykktar voru fyrir 30. júní 2011, verða bindandi fyrir nýja samningsaðilann með sömu skilyrðum og fyrir núverandi samningsaðila og með þeim skilmálum og skilyrðum sem mælt er fyrir um í samningi þessum.
3.     Viðaukar við samning þennan eru óaðskiljanlegur hluti hans.

2. gr.

1.     AÐLÖGUN MEGINMÁLS EES-SAMNINGSINS
a)     Inngangsorð:
    i)          Eftirfarandi bætist við í skrá um samningsaðila á eftir Lýðveldinu Frakklandi:

                  „LÝÐVELDIÐ KRÓATÍA,“

    ii)     Orðið „Lýðveldið“ á undan orðinu UNGVERJALAND falli niður.

b)     2. gr.:
       i)          Brott falli f-liður.
    ii)     Eftirfarandi bætist við á eftir e-lið:

             „f)     hugtakið „aðildarlögin frá 9. desember 2011“ merkir lögin um aðildarskilmála Lýðveldisins Króatíu og aðlögun sáttmálans um Evrópusambandið, sáttmálans um starfshætti Evrópusambandsins og stofnsáttmála Kjarnorkubandalags Evrópu, sem voru undirrituð í Brussel 9. desember 2011.“

c)     117. gr.:

    Í stað textans í 117. gr. komi eftirfarandi:

    „Ákvæði um fjármagnskerfin er að finna í bókun 38, bókun 38a, viðbót við bókun 38a, bókun 38b og viðbót við bókun 38b.“

d)     129. gr.:

    i)     Í stað annarrar undirgreinar 1. mgr. komi eftirfarandi:

             „Vegna stækkana Evrópska efnahagssvæðisins skulu útgáfur af samningi þessum á búlgörsku, eistnesku, króatísku, lettnesku, litháísku, maltnesku, pólsku, rúmensku, slóvakísku, slóvensku, tékknesku og ungversku vera jafngildar.“

       ii)      Í stað þriðju undirgreinar 1. mgr. komi eftirfarandi:

             „Textar gerða, sem vísað er til í viðaukunum, eru jafngildir á búlgörsku, dönsku, eistnesku, ensku, finnsku, frönsku, grísku, hollensku, ítölsku, króatísku, lettnesku, litháísku, maltnesku, pólsku, portúgölsku, rúmensku, slóvakísku, slóvensku, spænsku, sænsku, tékknesku, ungversku og þýsku eins og þeir birtast í Stjórnartíðindum Evrópusambandsins og skulu með tilliti til jafngildingar gerðir á íslensku og norsku og birtir í EES-viðbæti við Stjórnartíðindi Evrópusambandsins.“

2.     AÐLAGANIR Á BÓKUNUM VIÐ EES-SAMNINGINN
a)     Bókun 4 um upprunareglur skal breytt sem hér segir:

    i)     Ákvæði IV. viðauka a (Texti yfirlýsingar á vörureikningi) breytist sem hér segir:

              aa)     Eftirfarandi bætist við á undan hinni ítölsku útgáfu texta yfirlýsingar á vörureikningi:

„Króatísk útgáfa


                       Izvoznik proizvoda obuhvacenih ovom ispravom (carinsko ovlastenje br … (1)) izjavljuje da su, osim ako je drukcije izricito navedeno, ovi proizvodi … (2) preferencijalnog podrijetla.“
    
    ii)    Ákvæði IV. viðauka b (Texti EUR-MED-yfirlýsingar á vörureikningi) breytist sem hér segir:

              aa)    Eftirfarandi bætist við á undan hinni ítölsku útgáfu texta EUR-MED-yfirlýsingar á vörureikningi:

„Króatísk útgáfa


                       Izvoznik proizvoda obuhvacenih ovom ispravom (carinsko ovlastenje br … (1)) izjavljuje da su, osim ako je drukcije izricito navedeno, ovi proizvodi … (2) preferencijalnog podrijetla.

                          cumulation applied with …… (heiti lands/landa)
                          no cumulation applied (3)

b)     Eftirfarandi bætist við í bókun 38b:

„VIÐBÓT VIÐ BÓKUN 38B
UM FJÁRMAGNSKERFI EES FYRIR LÝÐVELDIÐ KRÓATÍU


1. gr.

    1. Ákvæði bókunar 38b skulu gilda um Lýðveldið Króatíu að breyttu breytanda.
    2. Þrátt fyrir 1. mgr. gildir fyrsti málsliður 3. mgr. 3. gr. bókunar 38b ekki.
    3. Þrátt fyrir 1. mgr. gildir 6. gr. bókunar 38b ekki. Ekki skal endurúthluta til annars styrkríkis fjármunum ætluðum Króatíu sem eru til ráðstöfunar án þess að skuldbinding hafi myndast.

2. gr.

    Fjárhæðirnar, sem aukið er við fjárframlög vegna Lýðveldisins Króatíu skulu vera 5 milljónir evra á tímabilinu frá 1. júlí 2013 til 30. apríl 2014, að báðum dögum meðtöldum, og vera til úthlutunar í einni greiðslu frá gildistökudegi samningsins um þátttöku Lýðveldisins Króatíu á Evrópska efnahagssvæðinu eða samnings um að beita samningnum til bráðabirgða.“

c)     Í stað texta bókunar 44 komi eftirfarandi:

„UM VERNDARRÁÐSTAFANIR Í TENGSLUM VIÐ STÆKKANIR
EVRÓPSKA EFNAHAGSSVÆÐISINS

             1. Beiting 112. gr. samningsins í tengslum við almenn efnahagsleg verndarákvæði og verndarráðstafanir sem er að finna í tilteknu bráðabirgðafyrirkomulagi um frjálsa för fólks og flutninga á vegum

             Ákvæði 112. gr. samningsins gilda einnig í þeim tilvikum sem tilgreind eru eða um getur

             a)    í ákvæðum 37. gr. aðildarlaganna frá 16. apríl 2003, 36. gr. aðildarlaganna frá 25. apríl 2005 og 37. gr. aðildarlaganna frá 9. desember 2011, og

              b)    í verndarráðstöfunum í bráðabirgðafyrirkomulaginu undir fyrirsögninni „Aðlögunartímabil“ í V. viðauka (Frelsi launþega til flutninga) og VIII. viðauka (Staðfesturéttur), í 30. lið (tilskipun Evrópuþingsins og ráðsins 96/71/EB) í XVIII. viðauka (Öryggi og hollustuhættir á vinnustöðum, vinnuréttur og jafnrétti kynjanna), í lið 26c (reglugerð ráðsins (EBE) nr. 3118/93) og í lið 53a (reglugerð ráðsins (EBE) nr. 3577/92) í XIII. viðauka (Flutningastarfsemi) og skulu tímamörk, gildissvið og áhrif vera hin sömu og mælt er fyrir um í þessum ákvæðum.

              2. Verndarákvæði sem varðar innra markaðinn

             Almenn tilhögun ákvarðanatöku, sem kveðið er á um í samningnum, gildir einnig um ákvarðanir sem framkvæmdastjórn Evrópubandalaganna tekur við beitingu 38. gr. aðildarlaganna frá 16. apríl 2003 og 37. gr. aðildarlaganna frá 25. apríl 2005 og 38. gr. aðildarlaganna frá 9. desember 2011.“

3. gr.

1.     Allar breytingar, sem verða á gerðum sem stofnanir Evrópusambandsins hafa samþykkt og felldar hafa verið inn í EES-samninginn, samkvæmt lögum um aðildarskilmála Lýðveldisins Króatíu og aðlögun sáttmálans um Evrópusambandið, sáttmálans um starfshætti Evrópusambandsins og stofnsáttmála Kjarnorkubandalags Evrópu (hér á eftir nefnd „aðildarlögin frá 9. desember 2011“) eru hér með felldar inn í EES-samninginn og verða hluti af honum.
2.     Í þessu skyni bætist eftirfarandi undirliður við í þeim liðum viðauka og bókana við EES-samninginn sem hafa að geyma tilvísanir til gerða sem samþykktar hafa verið af viðkomandi stofnunum Evrópusambandsins:

„–    1 2012 J003: Lög um aðildarskilmála Lýðveldisins Króatíu og aðlögun sáttmálans um Evrópusambandið, sáttmálans um starfshætti Evrópusambandsins og stofnsáttmála Kjarnorkubandalags Evrópu, samþykkt 9. desember 2011 (Stjtíð. ESB L 112, 24.4.2012, bls. 21).“

3.     Þegar undirliðurinn, sem um getur í 2. mgr., er fyrsti undirliður viðkomandi liðar skal setja á undan honum orðin „ , eins og henni var breytt með:“
4.     Í viðauka A við samning þennan eru taldir upp þeir liðir í viðaukum og bókunum við EES-samninginn sem breyta þarf með því að skjóta inn textanum sem um getur í 2. og 3. mgr.
5.     Reynist nauðsynlegt vegna þátttöku nýja samningsaðilans að aðlaga gerðir sem felldar hafa verið inn í EES-samninginn fyrir gildistökudag samnings þessa og sé þann aðlögunartexta ekki að finna í samningi þessum verður staðið að þeirri aðlögun í samræmi við málsmeðferðina sem mælt er fyrir um í EES-samningnum.

4. gr.

1.     Það fyrirkomulag, sem er að finna í aðildarlögunum frá 9. desember 2011, sem um getur í viðauka B við samning þennan, er hér með fellt inn í EES-samninginn og telst hluti af honum.
2.     Staðið verður að hverju því fyrirkomulagi, sem varðar EES-samninginn og um getur í aðildarlögunum frá 9. desember 2011 en er ekki getið í viðauka B við samning þennan, í samræmi við málsmeðferðina sem mælt er fyrir um í EES-samningnum.

5. gr.

Öllum aðilum að samningi þessum er heimilt að leggja fyrir sameiginlegu EES-nefndina hvert það mál sem varðar túlkun hans eða beitingu. Sameiginlegu EES-nefndinni ber að taka málið til athugunar með það fyrir augum að finna lausn sem stuðlar að góðri framkvæmd EES-samningsins.

6. gr.

1.     Núverandi samningsaðilar og nýi samningsaðilinn skulu fullgilda eða samþykkja samning þennan í samræmi við reglur sínar um málsmeðferð. Skjöl um fullgildingu eða samþykki skulu afhent aðalskrifstofu ráðs Evrópusambandsins til vörslu.
2.     Samningur þessi öðlast gildi daginn eftir að síðasta skjal um fullgildingu eða samþykki núverandi samningsaðila eða nýja samningsaðilans er afhent til vörslu, að því tilskildu að eftirfarandi samningar og bókanir, sem tengjast honum, öðlist gildi sama dag:
a)     Viðbótarbókun við samning milli Konungsríkisins Noregs og Evrópusambandsins um norskt fjármagnskerfi fyrir árin 2009 til 2014 vegna þátttöku Lýðveldisins Króatíu á Evrópska efnahagssvæðinu.
b)    Viðbótarbókun við samning milli Efnahagsbandalags Evrópu og Lýðveldisins Íslands vegna aðildar Lýðveldisins Króatíu að Evrópusambandinu og
c)    Viðbótarbókun við samning milli Efnahagsbandalags Evrópu og Konungsríkisins Noregs vegna aðildar Lýðveldisins Króatíu að Evrópusambandinu.

7. gr.

Samningur þessi, sem er gerður í einu frumriti á búlgörsku, dönsku, eistnesku, ensku, finnsku, frönsku, grísku, hollensku, ítölsku, króatísku, lettnesku, litháísku, maltnesku, pólsku, portúgölsku, rúmensku, slóvensku, slóvösku, spænsku, sænsku, tékknesku, ungversku, þýsku, íslensku og norsku, og er hver þessara texta jafngildur, skal afhentur aðalskrifstofu ráðs Evrópusambandsins til vörslu og sendir skrifstofan ríkisstjórn hvers samningsaðila staðfest endurrit.



VIÐAUKI A
VIÐAUKI A

Skrá sem um getur í 3. gr. samningsins



I. HLUTI


GERÐIR SEM VÍSAÐ ER TIL Í EES-SAMNINGNUM,
EINS OG HONUM VAR BREYTT
með aðildarlögunum frá 9. desember 2011.


Undirliðurinn, sem um getur í 2. mgr. 3. gr., bætist við á eftirfarandi stöðum í viðaukum og bókunum við EES-samninginn:

Í XXVII. kafla (Brenndir drykkir) II. viðauka (Tæknilegar reglugerðir, staðlar, prófanir og vottun):

    –         í 3. lið (reglugerð ráðsins (EBE) nr. 1601/91)

Í VII. viðauka (Gagnkvæm viðurkenning á starfsmenntun og hæfi):

    –         í 1. lið (tilskipun Evrópuþingsins og ráðsins 2005/36/EB)

Í XVII. viðauka (Hugverkaréttindi):

    –         í 6. lið a (reglugerð Evrópuþingsins og ráðsins (EB) nr. 1610/96)

Í IX. viðauka (Fjármálaþjónusta):

    –     í 14. lið (tilskipun Evrópuþingsins og ráðsins 2006/48/EB)

Í XX. viðauka (Umhverfismál):

    –         í 21. lið al (tilskipun Evrópuþingsins og ráðsins 2003/87/EB)


II. HLUTI

AÐRAR BREYTINGAR Á VIÐAUKUNUM VIÐ EES-SAMNINGINN


Eftirfarandi breytingar skulu gerðar á viðaukunum við EES-samninginn:

Í II. viðauka (Tæknilegar reglugerðir, staðlar, prófanir og vottun – II. hluti):

    1)    Orðin „eða, eftir því sem við á, aðildarbókunarinnar frá 25. apríl 2005“ í 12. lið a í XV. kafla (tilskipun ráðsins 91/414/EBE) falli brott.

    2)    Orðin „eða, eftir því sem við á, aðildarbókunarinnar frá 25. apríl 2005“ í 7. lið XVII. kafla (tilskipun Evrópuþingsins og ráðsins 94/62/EB) falli brott.

    3)    Orðin „eða, eftir því sem við á, aðildarbókunarinnar frá 25. apríl 2005“ í 8. lið XVII. kafla (tilskipun Evrópuþingsins og ráðsins 94/63/EB) falli brott.

    4)    Orðin „eða, eftir því sem við á, aðildarbókunarinnar frá 25. apríl 2005“ í 3. lið XXV. kafla (tilskipun Evrópuþingsins og ráðsins 2001/37/EB) falli brott.

Í V. viðauka (Frelsi launþega til flutninga):

Orðin „eða, eftir því sem við á, aðildarbókunarinnar frá 25. apríl 2005“ undir fyrirsögninni „AÐLÖGUNARTÍMABIL“ falli brott.

Í VIII. viðauka (Staðfesturéttur):

Orðin „eða, eftir því sem við á, aðildarbókunarinnar frá 25. apríl 2005“ undir fyrirsögninni „AÐLÖGUNARTÍMABIL“ falli brott.

Í IX. viðauka (Fjármálaþjónusta):

Orðin „eða, eftir því sem við á, aðildarbókunarinnar frá 25. apríl 2005“ í 31. lið b (tilskipun Evrópuþingsins og ráðsins 97/9/EB) falli brott.

Í XI. viðauka (Rafræn samskipti, hljóð- og myndmiðlun og upplýsingasamfélagið):
    
Orðin „eða, eftir því sem við á, aðildarbókunarinnar frá 25. apríl 2005“ í 5. lið cm (tilskipun Evrópuþingsins og ráðsins 2002/22/EB) falli brott.

Í XII. viðauka (Frjálsir fjármagnsflutningar):

Orðin „eða, eftir því sem við á, aðildarbókunarinnar frá 25. apríl 2005“ undir fyrirsögninni „AÐLÖGUNARTÍMABIL“ falli brott.

Í XIII. viðauka (Flutningastarfsemi):

    1)    Orðin „eða, eftir því sem við á, aðildarbókunarinnar frá 25. apríl 2005“ í 15. lið a (tilskipun ráðsins 96/53/EB) falli brott.

    2)    Orðin „eða, eftir því sem við á, aðildarbókunarinnar frá 25. apríl 2005“ í 18. lið a (tilskipun Evrópuþingsins og ráðsins 1999/62/EB) falli brott.

    3)    Orðin „eða, eftir því sem við á, aðildarbókunarinnar frá 25. apríl 2005“ í 19. lið (tilskipun ráðsins 96/26/EB) falli brott.

    4)    Orðin „eða, eftir því sem við á, aðildarbókunarinnar frá 25. apríl 2005“ í 26. lið c (reglugerð ráðsins (EBE) nr. 3118/93) falli brott.

Í XV. viðauka (Ríkisaðstoð):

    1)    Orðin „eða, eftir því sem við á, aðildarbókunarinnar frá 25. apríl 2005“ undir fyrirsögninni „AÐLÖGUN Á TILTEKNUM SVIÐUM“ falli brott.

    2)    Orðin „eða, eftir því sem við á, aðildarbókunarinnar frá 25. apríl 2005“ undir fyrirsögninni „AÐLÖGUNARTÍMABIL“ falli brott.

Í XVII. viðauka (Hugverkaréttindi):

Orðin „eða, eftir því sem við á, aðildarbókunarinnar frá 25. apríl 2005“ undir fyrirsögninni „AÐLÖGUN Á TILTEKNUM SVIÐUM“ falli brott.

Í XVIII. viðauki (Öryggi og hollustuhættir á vinnustöðum, vinnuréttur og jafnrétti kynjanna):

Orðin „eða, eftir því sem við á, aðildarbókunarinnar frá 25. apríl 2005“ í 30. lið (tilskipun Evrópuþingsins og ráðsins 96/71/EB) falli brott.

Í XX. viðauka (Umhverfismál):

    1)    Orðin „eða, eftir því sem við á, aðildarbókunarinnar frá 25. apríl 2005“ í 1. lið f (tilskipun Evrópuþingsins og ráðsins 2008/1/EB) falli brott.

    2)    Orðin „eða, eftir því sem við á, aðildarbókunarinnar frá 25. apríl 2005“ í 7. lið a (tilskipun ráðsins 98/83/EB) falli brott.

    3)    Orðin „eða, eftir því sem við á, aðildarbókunarinnar frá 25. apríl 2005“ í 13. lið (tilskipun ráðsins 91/271/EBE) falli brott.

    4)    Orðin „eða, eftir því sem við á, aðildarbókunarinnar frá 25. apríl 2005“ í 19. lið a (tilskipun Evrópuþingsins og ráðsins 2001/80/EB) falli brott.

    5)    Orðin „eða, eftir því sem við á, aðildarbókunarinnar frá 25. apríl 2005“ í 21. lið ad (tilskipun ráðsins 1999/32/EB) falli brott.

    6)    Orðin „eða, eftir því sem við á, aðildarbókunarinnar frá 25. apríl 2005“ í 32. lið d (tilskipun ráðsins 1999/31/EB) falli brott.

    7)    Orðin „eða, eftir því sem við á, aðildarbókunarinnar frá 25. apríl 2005“ í 32. lið f (tilskipun Evrópuþingsins og ráðsins 2000/76/EB) falli brott.

    8)    Orðin „eða, eftir því sem við á, aðildarbókunarinnar frá 25. apríl 2005“ í 32. lið fa (tilskipun Evrópuþingsins og ráðsins 2002/96/EB) falli brott.




VIÐAUKI B
VIÐAUKI B

Skrá sem um getur í 4. gr. samningsins



Viðaukunum og bókununum við EES-samninginn er breytt sem hér segir:

I. viðauki (Heilbrigði plantna og dýra):

1)    Eftirfarandi bætist við á undan aðlögunartextanum í 4. lið í hluta 1.1 í I. kafla (tilskipun ráðsins 97/78/EB):

    „Bráðabirgðafyrirkomulagið, sem er sett fram í viðaukunum við lögin frá 9. desember 2011 um aðild Króatíu (IV. þáttur í 5. kafla V. viðauka), skal gilda.“

2)    Eftirfarandi bætist við á eftir málsgreininni sem varðar bráðabirgðafyrirkomulag í 16. lið í hluta 6.1 í I. kafla (reglugerð Evrópuþingsins og ráðsins (EB) nr. 852/2004):

    „Bráðabirgðafyrirkomulagið, sem er sett fram í viðaukunum við lögin frá 9. desember 2011 um aðild Króatíu (II. þáttur í 5. kafla V. viðauka), skal gilda.“

3)    Eftirfarandi bætist við á eftir málsgreininni sem varðar bráðabirgðafyrirkomulag og á undan aðlögunartextanum í 17. lið í hluta 6.1 í I. kafla (reglugerð Evrópuþingsins og ráðsins (EB) nr. 853/2004):

    „Bráðabirgðafyrirkomulagið, sem er sett fram í viðaukunum við lögin frá 9. desember 2011 um aðild Króatíu (II. þáttur í 5. kafla V. viðauka), skal gilda.“

4)    Eftirfarandi bætist við á eftir málsgreininni sem varðar bráðabirgðafyrirkomulag í 8. lið í hluta 9.1 í I. kafla (tilskipun ráðsins 1999/74/EB):

    „Bráðabirgðafyrirkomulagið, sem er sett fram í viðaukunum við lögin frá 9. desember 2011 um aðild Króatíu (I. þáttur í 5. kafla V. viðauka), skal gilda.“

5)    Eftirfarandi bætist við á eftir málsgreinunum sem varða bráðabirgðafyrirkomulag og á undan aðlögunartextanum í 10. lið í hluta 1 í III. kafla (tilskipun ráðsins 2002/53/EB):

    „Bráðabirgðafyrirkomulagið, sem er sett fram í viðaukunum við lögin frá 9. desember 2011 um aðild Króatíu (III. þáttur í 5. kafla V. viðauka), skal gilda.“

6)    Eftirfarandi bætist við á eftir málsgreininni sem varðar bráðabirgðafyrirkomulag og á undan aðlögunartextanum í 12. lið í hluta 1 í III. kafla (tilskipun ráðsins 2002/55/EB):

    „Bráðabirgðafyrirkomulagið, sem er sett fram í viðaukunum við lögin frá 9. desember 2011 um aðild Króatíu (III. þáttur í 5. kafla V. viðauka), skal gilda.“


II. viðauki (Tæknilegar reglugerðir, staðlar, prófanir og vottun):

1)    Eftirfarandi bætist við í 54. lið zr í XII. kafla (tilskipun ráðsins 2001/113/EB):

    „Bráðabirgðafyrirkomulagið, sem er sett fram í viðaukunum við lögin frá 9. desember 2011 um aðild Króatíu (1. liður I. þáttar í 4. kafla V. viðauka), skal gilda.“

2)    Eftirfarandi bætist við á eftir málsgreininni sem varðar bráðabirgðafyrirkomulag og á undan aðlögunartextanum í 15. lið q í XIII. kafla (tilskipun Evrópuþingsins og ráðsins 2001/83/EB):

    „Bráðabirgðafyrirkomulagið, sem er sett fram í viðaukunum við lögin frá 9. desember 2011 um aðild Króatíu (1. kafli V. viðauka), skal gilda.“

3)    Eftirfarandi bætist við á undan aðlögunartextanum í 12. lið zc í XV. kafla (reglugerð Evrópuþingsins og ráðsins (EB) nr. 1907/2006):

    „Bráðabirgðafyrirkomulagið, sem er sett fram í viðaukunum við lögin frá 9. desember 2011 um aðild Króatíu (VI. þáttur í 10. kafla V. viðauka), skal gilda.“


V. viðauki (Frelsi launþega til flutninga):

Eftirfarandi bætist við á milli málsgreinanna sem varða bráðabirgðafyrirkomulag og málsgreinarinnar sem varðar verndarráðstafanir undir fyrirsögninni „AÐLÖGUNARTÍMABIL“:

„Bráðabirgðafyrirkomulagið, sem er sett fram í viðaukunum við lögin frá 9. desember 2011 um aðild Króatíu (2. kafli V. viðauka), skal gilda.“


VIII. viðauki (Staðfesturéttur):

Eftirfarandi bætist við á milli málsgreinanna sem varða bráðabirgðafyrirkomulag og málsgreinarinnar sem varðar verndarráðstafanir undir fyrirsögninni „AÐLÖGUNARTÍMABIL“:

„Bráðabirgðafyrirkomulagið, sem er sett fram í viðaukunum við lögin frá 9. desember 2011 um aðild Króatíu (2. kafli V. viðauka), skal gilda.“


XII. viðauki (Frjálsir fjármagnsflutningar):

Eftirfarandi bætist við á eftir málsgreininni undir fyrirsögninni „AÐLÖGUNARTÍMABIL“.

„Bráðabirgðafyrirkomulagið, sem er sett fram í viðaukunum við lögin frá 9. desember 2011 um aðild Króatíu (3. kafli V. viðauka), skal gilda.“


XIII. viðauki (Flutningastarfsemi):

Eftirfarandi bætist við á undan aðlögunartextanum í 53. lið a (reglugerð ráðsins (EBE) nr. 3577/92):

„Bráðabirgðafyrirkomulagið, sem er sett fram í viðaukunum við lögin frá 9. desember 2011 um aðild Króatíu (1. liður í 7. kafla V. viðauka), skal gilda.“

Að því er varðar verndarráðstafanirnar sem er að finna í bráðabirgðafyrirkomulaginu sem um getur í fyrri málsgreinum gildir BÓKUN 44 UM VERNDARRÁÐSTAFANIR SAMKVÆMT SAMNINGNUM UM STÆKKUN EVRÓPSKA EFNAHAGSSVÆÐISINS.


XV. viðauki (Ríkisaðstoð):

Eftirfarandi bætist við undir fyrirsögninni „AÐLÖGUN Á TILTEKNUM SVIÐUM“:

„Fyrirkomulag varðandi núverandi aðstoðarkerfi, sem er sett fram í 2. kafla (Samkeppni) í IV. viðauka við aðildarlögin frá 9. desember 2011, skal gilda milli samningsaðila.“


XVII. viðauki (Hugverkaréttindi):

Eftirfarandi bætist við undir fyrirsögninni „AÐLÖGUN Á TILTEKNUM SVIÐUM“:

„Sérstaka málsmeðferðin, sem er sett fram í 1. kafla (Hugverkaréttindi) IV. viðauka við aðildarlögin frá 9. desember 2011, skal gilda milli samningsaðila“.


XVIII. viðauki (Öryggi og hollustuhættir á vinnustöðum, vinnuréttur og jafnrétti kynjanna)

Eftirfarandi bætist við á milli málsgreinanna sem varða bráðabirgðafyrirkomulag og málsgreinarinnar sem varðar verndarráðstafanir í 30. lið (tilskipun Evrópuþingsins og ráðsins 96/71/EB):

„Bráðabirgðafyrirkomulagið, sem er sett fram í viðaukunum við lögin frá 9. desember 2011 um aðild Króatíu (2. kafli V. viðauka), skal gilda.“


XX. viðauki (Umhverfismál)

1)    Eftirfarandi bætist við á eftir málsgreinunum sem varða bráðabirgðafyrirkomulag í 7. lið a (tilskipun ráðsins 98/83/EB):

    „Bráðabirgðafyrirkomulagið, sem er sett fram í viðaukunum við lögin frá 9. desember 2011 um aðild Króatíu (2. liður IV. þáttar í 10. kafla V. viðauka), skal gilda.“

2)    Eftirfarandi bætist við á eftir málsgreinunum sem varða bráðabirgðafyrirkomulag og á undan aðlögunartextanum í 13. lið (tilskipun ráðsins 91/271/EB):

    „Bráðabirgðafyrirkomulagið, sem er sett fram í viðaukunum við lögin frá 9. desember 2011 um aðild Króatíu (1. liður IV. þáttar í 10. kafla V. viðauka), skal gilda.“

3)    Eftirfarandi bætist við á eftir málsgreinunum sem varða bráðabirgðafyrirkomulag og á undan aðlögunartextanum í 19. lið a (tilskipun Evrópuþingsins og ráðsins 2001/80/EB):

    „Bráðabirgðafyrirkomulagið, sem er sett fram í viðaukunum við lögin frá 9. desember 2011 um aðild Króatíu (2. liður V. þáttar í 10. kafla V. viðauka), skal gilda.“

4)    Eftirfarandi bætist við í 21. lið ab (tilskipun ráðsins 1999/13/EB):

    „Bráðabirgðafyrirkomulagið, sem er sett fram í viðaukunum við lögin frá 9. desember 2011 um aðild Króatíu (1. liður V. þáttar í 10. kafla V. viðauka), skal gilda.“

5)    Eftirfarandi bætist við á undan aðlögunartextanum í 21. lið al (tilskipun Evrópuþingsins og ráðsins 2003/87/EB):

    „Bráðabirgðafyrirkomulagið, sem er sett fram í viðaukunum við lögin frá 9. desember 2011 um aðild Króatíu (1. liður I. þáttar í 10. kafla V. viðauka), skal gilda.“

6)    Eftirfarandi bætist við á eftir málsgreinunum sem varða bráðabirgðafyrirkomulag í 32. lið d (tilskipun ráðsins 1999/31/EB):

    „Bráðabirgðafyrirkomulagið, sem er sett fram í viðaukunum við lögin frá 9. desember 2011 um aðild Króatíu (III. þáttur í 10. kafla V. viðauka), skal gilda.“


LOKAGERÐ


Fulltrúar með fullt umboð

EVRÓPUSAMBANDSINS, hér á eftir nefnt „Evrópusambandið“,

og eftirtalinna ríkja:

KONUNGSRÍKISINS BELGÍU,
LÝÐVELDISINS BÚLGARÍU,
LÝÐVELDISINS TÉKKLANDS,
KONUNGSRÍKISINS DANMERKUR,
SAMBANDSLÝÐVELDISINS ÞÝSKALANDS,
LÝÐVELDISINS EISTLANDS,
ÍRLANDS,
LÝÐVELDISINS GRIKKLANDS,
KONUNGSRÍKISINS SPÁNAR,
LÝÐVELDISINS FRAKKLANDS,
LÝÐVELDISINS ÍTALÍU,
LÝÐVELDISINS KÝPUR,
LÝÐVELDISINS LETTLANDS,
LÝÐVELDISINS LITHÁENS,
STÓRHERTOGADÆMISINS LÚXEMBORGAR,
UNGVERJALANDS,
LÝÐVELDISINS MÖLTU,
KONUNGSRÍKISINS HOLLANDS,
LÝÐVELDISINS AUSTURRÍKIS,
LÝÐVELDISINS PÓLLANDS,
LÝÐVELDISINS PORTÚGALS,
RÚMENÍU,
LÝÐVELDISINS SLÓVENÍU,
LÝÐVELDISINS SLÓVAKÍU,
LÝÐVELDISINS FINNLANDS,
KONUNGSRÍKISINS SVÍÞJÓÐAR,
HINS SAMEINAÐA KONUNGSRÍKIS STÓRA-BRETLANDS OG NORÐUR-ÍRLANDS,

sem eiga aðild að stofnsáttmála EVRÓPUSAMBANDSINS, hér á eftir nefnd „aðildarríki ESB“,

fulltrúar með fullt umboð

ÍSLANDS,
FURSTADÆMISINS LIECHTENSTEINS,
KONUNGSRÍKISINS NOREGS,

hér á eftir nefnd „EFTA-ríki“,

en öll framangreind ríki eiga aðild að samningnum um Evrópska efnahagssvæðið, sem var undirritaður í Óportó 2. maí 1992, hér á eftir nefndur „EES-samningurinn“, og nefnast þau saman hér á eftir „núverandi samningsaðilar“, og

fulltrúar með fullt umboð

LÝÐVELDISINS KRÓATÍU,

hér á eftir nefnt „nýi samningsaðilinn“,

komu saman í Brussel hinn […] […] árið tvö þúsund og […] til þess að undirrita samning um þátttöku Lýðveldisins Króatíu á Evrópska efnahagssvæðinu og hafa eftirtalin skjöl hlotið samþykki þeirra:

     I.      Samningur um þátttöku Lýðveldisins Króatíu á Evrópska efnahagssvæðinu (hér á eftir nefndur „samningurinn“)
     II.      Eftirtalin skjöl sem fylgja samningnum:
        Viðauki A: Skrá sem um getur í 3. gr. samningsins
        Viðauki B: Skrá sem um getur í 4. gr. samningsins

Eftirtaldar sameiginlegar yfirlýsingar, sem fylgja lokagerð þessari, hafa hlotið samþykki fulltrúa með fullt umboð núverandi samningsaðila og fulltrúa með fullt umboð nýja samningsaðilans:

     1.      Sameiginleg yfirlýsing um skjóta gildistöku samningsins um þátttöku Lýðveldisins Króatíu á Evrópska efnahagssvæðinu eða beitingu hans til bráðabirgða
     2.      Sameiginleg yfirlýsing um hvenær bráðabirgðafyrirkomulag fellur úr gildi
     3.      Sameiginleg yfirlýsing um beitingu upprunareglna í kjölfar gildistöku samningsins um þátttöku Lýðveldisins Króatíu á Evrópska efnahagssvæðinu
     4.      Sameiginleg yfirlýsing um aðlögun Liechtensteins á tilteknum sviðum vegna frjálsrar farar fólks
     5.      Sameiginleg yfirlýsing um forgangsgeira sem um getur í bókun 38b
     6.      Sameiginleg yfirlýsing um fjárframlög
Fulltrúar með fullt umboð núverandi samningsaðila og fulltrúar með fullt umboð nýja samningsaðilans hafa kynnt sér eftirtalda yfirlýsingu, sem fylgir þessari lokagerð:

Almenna sameiginlega yfirlýsingu EFTA-ríkjanna.

Þeir hafa jafnframt komið sér saman um að EES-samningurinn, með áorðnum breytingum samkvæmt bókun um breytingu á samningnum um Evrópska efnahagssvæðið og óstyttum texta allra ákvarðana sameiginlegu EES-nefndarinnar, verði þýddur á króatísku og fullgiltur á því tungumáli af hálfu fulltrúa núverandi samningsaðila og nýja samningsaðilans eigi síðar en við gildistöku samningsins.

Þeir hafa kynnt sér viðbótarbókun við samninginn milli Konungsríkisins Noregs og Evrópusambandsins um norskt fjármagnskerfi fyrir árin 2009–2014 vegna þátttöku Lýðveldisins Króatíu á Evrópska efnahagssvæðinu sem fylgir einnig þessari lokagerð.

Þá hafa þeir kynnt sér viðbótarbókun við samninginn milli Efnahagsbandalags Evrópu og Lýðveldisins Íslands vegna aðildar Lýðveldisins Króatíu að Evrópusambandinu, sem fylgir þessari lokagerð.

Þá hafa þeir kynnt sér viðbótarbókun við samninginn milli Efnahagsbandalags Evrópu og Konungsríkisins Noregs vegna aðildar Lýðveldisins Króatíu að Evrópusambandinu, sem fylgir einnig þessari lokagerð.

Þeir leggja á það áherslu að bókanir, sem að framan greinir, hafa hlotið samþykki á þeirri forsendu að þátttaka á Evrópska efnahagssvæðinu haldist óbreytt.


SAMEIGINLEGAR YFIRLÝSINGAR NÚVERANDI SAMNINGSAÐILA
OG NÝJA SAMNINGSAÐILANS



SAMEIGINLEG YFIRLÝSING UM SKJÓTA GILDISTÖKU SAMNINGSINS UM ÞÁTTTÖKU LÝÐVELDISINS KRÓATÍU Á EVRÓPSKA EFNAHAGSSVÆÐINU EÐA BEITINGU HANS TIL BRÁÐABIRGÐA


Samningsaðilar leggja áherslu á að til þess að góð framkvæmd Evrópska efnahagssvæðisins sé tryggð er mikilvægt að samningurinn um þátttöku Lýðveldisins Króatíu á Evrópska efnahagssvæðinu öðlist gildi eða komi til framkvæmda með skjótum hætti til þess að Króatía njóti góðs af þátttöku sinni á Evrópska efnahagssvæðinu.


SAMEIGINLEG YFIRLÝSING UM HVENÆR
BRÁÐABIRGÐAFYRIRKOMULAG FELLUR ÚR GILDI


Samningsaðilar staðfesta að bráðabirgðafyrirkomulagið, sem er að finna í aðildarsáttmálanum, sé tekið upp í EES-samninginn en muni falla úr gildi sama dag og verið hefði ef stækkun Evrópusambandsins og Evrópska efnahagssvæðisins hefði átt sér stað samtímis 1. júlí 2013.


SAMEIGINLEG YFIRLÝSING UM BEITINGU UPPRUNAREGLNA Í KJÖLFAR GILDISTÖKU SAMNINGSINS UM ÞÁTTTÖKU LÝÐVELDISINS KRÓATÍU
Á EVRÓPSKA EFNAHAGSSVÆÐINU


1. Ef upprunasönnun er gefin út á réttan hátt á vegum EFTA-ríkis eða nýs samningsaðila á grundvelli samnings um fríðindameðferð sem er í gildi milli EFTA-ríkjanna og nýja samningsaðilans eða einhliða ákvæða í landslögum EFTA-ríkis eða nýs samningsaðila skal slíkt teljast sönnun á EES-fríðindauppruna, að því tilskildu:

a) að upprunasönnunin og flutningsskjölin hafi verið gefin út eigi síðar en daginn áður en nýi samningsaðilinn öðlaðist aðild að Evrópusambandinu,

b) að upprunasönnunin berist tollyfirvöldum áður en fjórir mánuðir eru liðnir frá gildistöku samningsins.

Ef lögð er fram innflutningsskýrsla vegna innflutnings á vörum frá EFTA-ríki til nýja samningsaðilans eða frá nýja samningsaðilanum til EFTA-ríkis, eftir því sem við á, sem átt hefur sér stað áður en nýi samningsaðilinn öðlaðist aðild að Evrópusambandinu, samkvæmt ákvæðum um fríðindameðferð sem voru í gildi milli EFTA-ríkis og nýja samningsaðilans á þeim tíma, mega EFTA-ríkin eða nýi samningsaðilinn einnig taka gilda upprunasönnun sem er gefin út eftir á í samræmi við slíka tilhögun að því tilskildu að hún berist tollyfirvöldum áður en fjórir mánuðir eru liðnir frá gildistöku samningsins.

2. EFTA-ríkjunum annars vegar og Lýðveldinu Króatíu hins vegar er heimilt að hafa áfram í gildi leyfi sem veita stöðu „viðurkennds útflytjanda“ á grundvelli samninga sem eru í gildi milli EFTA-ríkjanna annars vegar og Lýðveldisins Króatíu hins vegar að því tilskildu að hinir viðurkenndu útflytjendur beiti upprunareglum EES-samningsins.

Í stað þessara leyfa í EFTA-ríkjunum og Lýðveldinu Króatíu koma, eigi síðar en einu ári eftir gildistöku samningsins, ný leyfi sem eru gefin út í samræmi við skilyrðin sem mælt er fyrir um í bókun 4 við samninginn um Evrópska efnahagssvæðið.

3. Lögbær yfirvöld EFTA-ríkjanna og nýja samningsaðilans skulu taka til greina óskir um síðari sannprófun upprunasönnunar sem gefin er út á grundvelli samninga og ákvæða um fríðindameðferð, sem um getur í 1. og 2. mgr. hér að framan, um þriggja ára skeið eftir að slík upprunasönnun er gefin út og er sömu yfirvöldum heimilt að leggja fram slíkar óskir um þriggja ára skeið eftir að upprunasönnunin er samþykkt.


SAMEIGINLEG YFIRLÝSING UM AÐLÖGUN LIECHTENSTEINS
Á TILTEKNUM SVIÐUM VEGNA FRJÁLSRAR FARAR FÓLKS


Núverandi samningsaðilar og nýi samningsaðilinn

          vísa til aðlögunar Liechtensteins á tilteknum sviðum vegna frjálsrar farar fólks samkvæmt V. og VIII. viðauka við EES-samninginn sem var tekin upp með ákvörðun sameiginlegu EES-nefndarinnar nr. 191/1999 og var síðar breytt með samningnum um þátttöku Lýðveldisins Tékklands, Lýðveldisins Eistlands, Lýðveldisins Kýpur, Lýðveldisins Lettlands, Lýðveldisins Litháens, Lýðveldisins Ungverjalands, Lýðveldisins Möltu, Lýðveldisins Póllands, Lýðveldisins Slóveníu og Lýðveldisins Slóvakíu á Evrópska efnahagssvæðinu frá 14. október 2003,
          benda á að mikillar og stöðugrar ásóknar verður vart hjá ríkisborgurum ESB- og EFTA- ríkja að setjast að í Liechtenstein og er hún umfram hreinan fjölda innflytjenda sem kveðið er á um í framangreindri aðlögun á tilteknum sviðum,
          hafa hliðsjón af því að vegna þátttöku Króatíu á Evrópska efnahagssvæðinu hafa fleiri ríkisborgarar rétt til að færa sér í nyt frjálsa för fólks sem tryggð er í EES-samningnum,

og hafa komið sér saman um að taka fullt tillit til þessara aðstæðna, ásamt óbreyttri getu Liechtensteins til að taka við fólki, við endurskoðun á aðlögunarákvæðum á tilteknum sviðum sem er að finna í V. og VIII. viðauka við EES-samninginn.


SAMEIGINLEG YFIRLÝSING UM FORGANGSGEIRA SEM UM GETUR Í BÓKUN 38B

Núverandi samningsaðilar og nýi samningsaðilinn taka fram að ekki er nauðsynlegt, þegar um er að ræða Króatíu, að allir forgangsgeirar, samkvæmt skilgreiningunni í 3. gr. bókunar 38b, falli undir fjármagnskerfið.


SAMEIGINLEG YFIRLÝSING UM FJÁRFRAMLÖG


Núverandi samningsaðilar og nýi samningsaðilinn eru sammála um að tilhögun fjárframlaga, sem samið hefur verið um í tengslum við stækkun EES, beri ekki að túlka sem fordæmi fyrir tímabilið sem tekur við eftir að sú tilhögun fellur úr gildi 30. apríl 2014.


AÐRAR YFIRLÝSINGAR EINS EÐA FLEIRI SAMNINGSAÐILA



ALMENN SAMEIGINLEG YFIRLÝSING EFTA-RÍKJANNA


EFTA-ríkin hafa kynnt sér yfirlýsingar sem hafa þýðingu í tengslum við EES-samninginn og fylgja lokagerð sáttmálans milli Konungsríkisins Belgíu, Lýðveldisins Búlgaríu, Lýðveldisins Tékklands, Konungsríkisins Danmerkur, Sambandslýðveldisins Þýskalands, Lýðveldisins Eistlands, Írlands, Lýðveldisins Grikklands, Konungsríkisins Spánar, Lýðveldisins Frakklands, Lýðveldisins Ítalíu, Lýðveldisins Kýpur, Lýðveldisins Lettlands, Lýðveldisins Litháens, Stórhertogadæmisins Lúxemborgar, Ungverjalands, Lýðveldisins Möltu, Konungsríkisins Hollands, Lýðveldisins Austurríkis, Lýðveldisins Póllands, Lýðveldisins Portúgals, Rúmeníu, Lýðveldisins Slóveníu, Lýðveldisins Slóvakíu, Lýðveldisins Finnlands, Konungsríkisins Svíþjóðar, Hins sameinaða konungsríkis Stóra-Bretlands og Norður-Írlands (aðildarríkja Evrópusambandsins) og Lýðveldisins Króatíu um aðild Lýðveldisins Króatíu að Evrópusambandinu.

EFTA-ríkin leggja áherslu á að túlkun og beiting yfirlýsinganna, sem hafa þýðingu í tengslum við EES-samninginn og fylgja lokagerð sáttmálans sem um getur í undanfarandi málsgrein, má ekki brjóta í bága við skuldbindingar núverandi samningsaðila og nýja samningsaðilans samkvæmt samningi þessum eða EES-samningnum.


VIÐBÓTARBÓKUN
VIÐ SAMNINGINN MILLI EFNAHAGSBANDALAGS EVRÓPU
OG LÝÐVELDISINS ÍSLANDS Í KJÖLFAR AÐILDAR LÝÐVELDISINS KRÓATÍU AÐ EVRÓPUSAMBANDINU


EVRÓPUSAMBANDIÐ

og

ÍSLAND

MEÐ HLIÐSJÓN AF samningnum milli Efnahagsbandalags Evrópu og lýðveldisins Íslands, sem var undirritaður í Brussel 22. júlí 1972, hér á eftir nefndur „samningurinn“, og gildandi reglum um viðskipti með fisk og sjávarafurðir milli Íslands og Bandalagsins,

MEÐ HLIÐSJÓN af viðbótarbókun við samninginn milli Efnahagsbandalags Evrópu og lýðveldisins Íslands um sérákvæði fyrir tímabilið 2009–2014 um innflutning til Sambandsins á tilteknum fisktegundum og sjávarafurðum,

MEÐ HLIÐSJÓN AF aðild Lýðveldisins Króatíu að Evrópusambandinu,

MEÐ HLIÐSJÓN AF samningnum um þátttöku Lýðveldisins Króatíu í Evrópska efnahagssvæðinu,

MEÐ HLIÐSJÓN AF gildandi reglum um viðskipti með fisk og sjávarafurðir milli Íslands og Lýðveldisins Króatíu,

HAFA ÁKVEÐIÐ með samhljóða samkomulagi að gera aðlaganir á samningnum í kjölfar aðildar Lýðveldisins Króatíu að Evrópusambandinu

OG GERA ÞESSA BÓKUN.

1. gr.

Texti samningsins, viðauka við hann og bókana, sem eru óaðskiljanlegur hluti hans, lokagerðarinnar og þeirra yfirlýsinga sem fylgja henni skal gerður á króatísku og skulu þessir textar vera jafngildir upprunalegu textunum. Sameiginlega nefndin skal samþykkja króatíska textann.

2. gr.

Í þessari bókun er mælt fyrir um sérákvæði um innflutning til Evrópusambandsins á tilteknum fisktegundum og sjávarafurðum sem eru upprunnar á Íslandi.

Tollkvótana, sem kveðið er á um í 3. gr. þessarar bókunar, er hægt að nýta á 10 mánaða tímabilinu frá upphafi aðildar Króatíu að ESB til loka tímabils EES-fjármagnskerfisins frá 2009–2014 (1. júlí 2013 til 30. apríl 2014). Endurskoða skal þessa kvóta við lok þessa tímabils að teknu tilliti til allra þeirra hagsmuna sem máli skipta.

Opna skal tollkvótana daginn sem bráðabirgðabeiting þessarar bókunar hefst, samkvæmt þeim málsmeðferðarreglum sem mælt er fyrir um í 3. mgr. 4. gr., og skulu þeir vera til ráðstöfunar í tólf mánuði frá upphafsdeginum.

3. gr.

Sambandið skal opna eftirfarandi tollfrjálsa viðbótartollkvóta fyrir afurðir sem eru upprunnar á Íslandi:
    –         Frystur leturhumar (Nephrops norvegicus) (SN-númer 0306 15 90), 60 tonn án vökva.
    –         Flök af gullkarfa (Sebastes spp.), ný eða kæld (SN-númer 0304 49 50), 100 tonn án vökva.

4. gr.

Samningsaðilar skulu fullgilda eða samþykkja bókun þessa í samræmi við eigin reglur um málsmeðferð. Skjöl um fullgildingu eða samþykki skulu afhent aðalskrifstofu ráðs Evrópusambandsins til vörslu.

Hún öðlast gildi daginn eftir að síðasta skjalið um fullgildingu eða samþykki hefur verið afhent til vörslu að því tilskildu að skjöl um fullgildingu eða samþykki eftirtalinna tengdra samninga hafi einnig verið afhent til vörslu:

     (i)      samningsins um þátttöku Lýðveldisins Króatíu í Evrópska efnahagssvæðinu,
     (ii)      viðbótarbókunar við samninginn milli Evrópusambandsins og Konungsríkisins Noregs um fjármagnskerfi Noregs fyrir tímabilið 2009–2014 í kjölfar þátttöku Lýðveldisins Króatíu í Evrópska efnahagssvæðinu,
     (iii)      viðbótarbókunar við samninginn milli Efnahagsbandalags Evrópu og Konungsríkisins Noregs í kjölfar aðildar Lýðveldisins Króatíu að Evrópusambandinu.

Þar til þeirri málsmeðferð, sem um getur í 1. og 2. mgr. þessarar greinar, er lokið skal beita þessari bókun til bráðabirgða frá fyrsta degi þriðja mánaðar eftir að síðasta tilkynningin um það hefur verið afhent til vörslu.

5. gr.

Bókun þessi, sem gerð er í einu frumriti á búlgörsku, dönsku, eistnesku, ensku, finnsku, frönsku, grísku, hollensku, ítölsku, króatísku, lettnesku, litháísku, maltnesku, portúgölsku, pólsku, rúmensku, slóvakísku, slóvensku, spænsku, sænsku, tékknesku, ungversku, þýsku og íslensku, en allir þessir textar eru jafngildir, skal afhent aðalskrifstofu ráðs Evrópusambandsins til vörslu sem mun senda hverjum samningsaðila staðfest endurrit.

Gjört í Brussel hinn … 2013.

Fyrir hönd Evrópusambandsins,

Fyrir hönd Íslands,




Fylgiskjal II.


Fjármálaráðuneyti,
skrifstofa opinberra fjármála:


Umsögn um frumvarp til laga um breytingu á ýmsum lögum vegna samnings
um þátttöku lýðveldisins Króatíu á Evrópska efnahagssvæðinu.

    Með frumvarpinu er leitað eftir heimild Alþingis til að fullgilda samning um aðild Króatíu að Evrópska efnahagssvæðinu. Jafnframt er lagt til að þær breytingar sem gerðar eru á meginmáli EES-samningsins með aðildarsamningnum hafi lagagildi hér á landi. Einnig eru í frumvarpinu lagðar til breytingar á lögum er varða frjálsa för launafólks. Í því sambandi er gert ráð fyrir að ákvæði 1.–6. gr. reglugerðar (ESB) nr. 492/2011, um frelsi launafólks til flutninga innan Evrópska efnahagssvæðisins, taki ekki gildi hvað varðar atvinnu- og búseturétt ríkisborgara Króatíu og aðstandanda þeirra fyrr en 1. júlí 2015, en samkvæmt aðildarsáttmála um inngöngu Króatíu í Evrópusambandið er aðildarríkjum sambandsins heimilt að beita eigin reglum á þessu sviði í ákveðinn tíma frá inngöngu Króatíu í sambandið. Lagðar eru til nauðsynlegar breytingar vegna þessa á lögum um frjálsan atvinnu- og búseturétt launafólks innan Evrópska efnahagssvæðisins, lögum um atvinnuréttindi útlendinga og lögum um útlendinga.
    Króatía gekk í Evrópusambandið 1. júlí 2013. Samkvæmt 128. gr. EES-samningsins er nýjum aðildarríkjum Evrópusambandsins skylt að sækja um aðild að Evrópska efnahagssvæðinu. Af þessum sökum fóru fram viðræður um þátttöku Króatíu í Evrópska efnahagssvæðinu og lauk þeim formlega 20. desember 2013 með áritun samnings. Líkt og í fyrri stækkunarviðræðum lagði Ísland áherslu á aukna tollkvóta fyrir viðskipti með sjávarafurðir en af hálfu Evrópusambandsins lagði framkvæmdastjórnin áherslu á aukin framlög EFTA- ríkjanna í Þróunarsjóð EFTA. Niðurstaða samningaviðræðnanna hvað Ísland varðar gerir ráð fyrir að Evrópusambandið felli niður tolla á frystum humri og karfaflökum frá 1. júlí 2013 til 30. apríl 2014 þannig að kvótar í þessum tegundum aukist tímabundið annars vegar um 60 tonn og hins vegar um 100 tonn. Miðað við útflutning á þessum tegundum frá Íslandi til Evrópusambandsins er áætlað að lækkun tolla geti numið tæpum 20 m.kr. á ársgrundvelli, eða um 16 m.kr. á 10 mánaða tímabili til hagsbóta fyrir íslenska útflytjendur. Gert er ráð fyrir að á sama tímabili verði framlög EFTA-ríkjanna í Þróunarsjóð EFTA aukin um alls 5 milljónir evra. Hlutdeild Íslands í Þróunarsjóðnum er 3,23% og samkvæmt því má reikna með um 26 m.kr. hækkun á framlagi Ísland til sjóðsins á þessu sama tímabili.
    Verði frumvarpið óbreytt að lögum er því gert ráð fyrir að útgjöld ríkissjóðs aukist tímabundið um 26 m.kr. á árinu 2014 vegna hækkunar á framlagi til Þróunarsjóðs EFTA. Ekki er sérstaklega gert ráð fyrir þeim útgjöldum í gildandi fjárlögum en nokkur óvissa hefur jafnan verið um endanleg framlög hvers árs til þróunarsjóðsins eftir framvindu og fjárþörf þeirra verkefna sem hann fjármagnar.