Ferill 132. máls. Aðrar útgáfur af skjalinu: PDF - Word Perfect.


145. löggjafarþing 2015–2016.
Þingskjal 164  —  132. mál.

2. umræða.


Nefndarálit


um frumvarp til laga um breytingu á lögum um skyldutryggingu lífeyrisréttinda
og starfsemi lífeyrissjóða, nr. 129/1997, með síðari breytingum
(leyfilegur munur á milli eignarliða og lífeyrisskuldbindinga).

Frá efnahags- og viðskiptanefnd.


    Nefndin hefur fjallað um málið og fengið á sinn fund Önnu Valbjörgu Ólafsdóttur og Hafdísi Ólafsdóttur.
    Í frumvarpinu eru lagðar til breytingar á ákvæði til bráðabirgða VI í lögum um skyldutryggingu lífeyrisréttinda og starfsemi lífeyrissjóða sem ætlað er að veita stjórnvöldum og aðilum vinnumarkaðarins svigrúm til að halda áfram vinnu við tillögur um eitt lífeyriskerfi fyrir alla landsmenn.
     Í 24. gr. laganna er kveðið á um skyldu stjórnar lífeyrissjóðs til að láta gera tryggingafræðilega athugun á getu sjóðsins til að greiða lífeyri og skv. 39. gr. laganna skal hrein eign lífeyrissjóðs til greiðslu lífeyris ásamt núvirði framtíðariðgjalda vera jafnhá núvirði væntanlegs lífeyris vegna þegar greiddra iðgjalda og framtíðariðgjalda. Leiði tryggingafræðileg athugun hins vegar í ljós meira en 10% mun á milli eignarliða og lífeyrisskuldbindinga er hlutaðeigandi lífeyrissjóði skylt að gera breytingar á samþykktum sjóðsins. Hið sama á við ef munurinn hefur samkvæmt tryggingafræðilegum athugunum haldist meiri en 5% samfellt í fimm ár.
    Ákvæði til bráðabirgða VI í lögum um skyldutryggingu lífeyrisréttinda og starfsemi lífeyrissjóða var upphaflega bætt við lögin í desember 2008, skömmu eftir bankahrunið, með lögum nr. 171/2008. Ákvæðið var á þeim tíma talið nauðsynlegt í ljósi aðstæðna enda þurfti að koma í veg fyrir að lífeyrisréttindi sættu skerðingu og hækka þyrfti inngreiðslur ríkis og sveitarfélaga. Því var í ákvæðinu heimilaður allt að 15% munur, í stað 10%, milli eignarliða og framtíðarskuldbindinga vegna lífeyris miðað við tryggingafræðilega athugun fyrir árið 2008. Sú heimild var síðan framlengd í tvígang, fyrir árin 2009 og 2010. Með lögum nr. 156/2011, sem breyttu lögum nr. 129/1997, var þeim mörkum sem virkja skyldu stjórna lífeyrissjóða til að hækka og/eða lækka iðgjald launagreiðanda breytt þannig að heimilað var að munur á milli eignarliða og framtíðarskuldbindinga vegna lífeyris yrði allt að 15% áfram fyrir árið 2011 og allt að 13% fyrir árin 2012, 2013 og 2014. Sérstaklega er í gildandi lögum kveðið á um að ákvæði um að hrein eign lífeyrissjóðs til greiðslu lífeyris ásamt núvirði framtíðariðgjalda skuli vera jafnhá núvirði væntanlegs lífeyris vegna þegar greiddra iðgjalda og framtíðariðgjalda eigi ekki við um tryggingafræðilega athugun fyrir árin 2011, 2012, 2013 og 2014. Þá hafa 5% mörk miðað við samfelldan mun samkvæmt tryggingafræðilegum athugunum verið færð í 10% fyrir árin 2008–2013, eða í sex ár frá og með árinu 2008 í stað fimm ára.
     Fyrir nefndinni kom fram að A-deild Lífeyrissjóðs starfsmanna sveitarfélaga hafi verið rekin með 12,3% mun á milli eignarliða og framtíðarskuldbindinga árið 2014. Ljóst er að slíkur munur rúmast hvorki innan þeirra marka sem sett eru í 39. gr. laga um skyldutryggingu lífeyrisréttinda og starfsemi lífeyrissjóða né í gildandi ákvæði til bráðabirgða VI. Að óbreyttu mun skylda stjórna lífeyrissjóða til hækkunar iðgjalds launagreiðanda verða virk.
     Fyrir nefndinni kom fram að ef skylda stjórna lífeyrissjóðanna til að hækka iðgjald launagreiðanda virkjast leiði það til þess að útgjöld ríkis og sveitarfélaga aukast. Það sem skiptir máli er að hækkun iðgjalds mun enn frekar en orðið er auka muninn á milli réttinda í almenna kerfinu og því opinbera og gera enn erfiðara að jafna réttindi milli kerfanna.
     Enn er unnið að breytingum á lífeyriskerfi landsmanna með það að leiðarljósi að lífeyriskerfið standi undir sér fjárhagslega og dregið verði úr áhættu ríkissjóðs vegna bakábyrgðar á lífeyrisréttindum. Rétt þykir að veita enn frekari tímafrest til að leiða vinnuna til lykta en nefndin telur mikilvægt að henni verði lokið hið fyrsta.
     Nefndin leggur til að frumvarpið verði samþykkt óbreytt.

Alþingi, 23. september 2015.

Frosti Sigurjónsson,
form.
Vilhjálmur Bjarnason,
frsm.
Brynjar Níelsson.
Valgerður Bjarnadóttir. Willum Þór Þórsson. Guðmundur Steingrímsson.
Sigríður Á. Andersen. Líneik Anna Sævarsdóttir. Katrín Jakobsdóttir.