Ferill 7. máls. Aðrar útgáfur af skjalinu: PDF - Word Perfect.
146. löggjafarþing 2016–2017.
Þingskjal 19 — 7. mál.
Frumvarp til laga
um kjararáð.
(Eftir 2. umræðu, 20. desember.)
1. gr.
Verkefni kjararáðs.
2. gr.
Skipun kjararáðs.
Alþingi kýs þrjá ráðsmenn. Hæstiréttur skipar einn ráðsmann og ráðherra er fer með starfsmannamál ríkisins annan. Sömu aðilar velja vararáðsmenn. Kjararáðsmenn skulu skipaðir til fjögurra ára í senn.
Kjararáð kýs formann og varaformann úr hópi aðalmanna og setur sér sjálft starfsreglur.
Ráðherra skal tryggja ráðinu hæfileg starfsskilyrði.
3. gr.
Gagnaöflun.
Þeim sem undir úrskurðarvald kjararáðs falla, talsmönnum þeirra, öðrum ráðuneytum vegna starfsmanna og stofnana sem undir þau heyra og ráðuneyti er fer með starfsmannamál ríkisins skal gefinn kostur á að leggja fram skriflegar eða munnlegar greinargerðir vegna þeirra mála sem til úrlausnar eru. Ráðið getur og heimilað málsaðilum að reifa mál sitt fyrir ráðinu.
Kjararáð getur kvatt sérfróða menn til starfa í þágu ráðsins og til ráðuneytis um úrlausn mála.
4. gr.
Launaákvarðanir.
Kjararáð skal ákvarða laun og kveða á um önnur starfskjör. Kjararáð skal við úrlausn mála taka tillit til starfsskyldna og ábyrgðar, hæfniskrafna, vinnuframlags og álags er starfi fylgja. Ráðið skal einnig meta og taka tillit til kvaða sem störfunum fylgja, svo og hlunninda og réttinda sem tengjast embætti og launum, þ.m.t. lífeyrisréttinda og ráðningarkjara. Einnig getur ráðið ákveðið sérstakan tímabundinn launaauka vegna sérstaks álags er starfinu fylgir.
Við ákvörðun starfskjara þeirra sem kjararáð ákveður laun fyrir skal ráðið gæta þess að þau séu á hverjum tíma í samræmi við laun í þjóðfélaginu. Í þessu skyni skal kjararáð fylgjast með og leggja mat á kjarasamninga og almenna launaþróun.
Kjararáð skal í úrskurðum sínum ætíð taka tillit til almennrar þróunar kjara á vinnumarkaði. Kjararáði er þó heimilt að ákveða að laun taki árlega breytingum til samræmis við sameiginlega launastefnu á vinnumarkaði eða önnur viðmið sem lýsa almennri launaþróun á vinnumarkaði.
Kjararáð úrskurðar hvaða aukastörf tilheyra aðalstarfi og hver beri að launa sérstaklega.
5. gr.
Málsmeðferð.
Kjararáð skal birta ákvarðanir sínar og úrskurði og ástæður fyrir þeim opinberlega með skipulegum og aðgengilegum hætti. Við endurmat launasetningar einstakra hópa skal kjararáð skilgreina samanburðarhópa og birta í úrskurði sínum tölulegar upplýsingar um laun og launaþróun þeirra.
Ákvörðunum og úrskurðum kjararáðs verður ekki skotið til annars stjórnvalds.
6. gr.
Kostnaður.
7. gr.
Gildistaka.
8. gr.
Breyting á öðrum lögum.
1. Lög um réttindi og skyldur starfsmanna ríkisins, nr. 70/1996, með síðari breytingum:
a. Á eftir orðunum „sbr. 39. gr.“ í 1. mgr. 9. gr. laganna kemur: samkvæmt ákvörðun ráðherra, hlutaðeigandi ráðherra, forsætisnefndar eða stjórnar, sbr. 39. gr. a, nema annað leiði af lögum.
b. Á eftir orðunum „og þeim sem kjararáð“ í 1. málsl. 2. mgr. 9. gr. laganna kemur: eða ráðherra, hlutaðeigandi ráðherra, forsætisnefnd eða stjórn.
c. Eftirfarandi breytingar verða á 22. gr. laganna:
1. Í stað orðanna „Stjórnarráði, sendiherrar og sendifulltrúar“ í 2. tölul. 1. mgr. kemur: Stjórnarráði og sendiherrar.
2. 11. tölul. 1. mgr. orðast svo: Nefndarmenn sjálfstæðra úrskurðarnefnda sem hafa það starf að aðalstarfi.
d. Við 25. gr. laganna bætist nýr töluliður, svohljóðandi: að gert er við hann samkomulag um starfslok, sbr. 39. gr. c.
e. Eftirfarandi breytingar verða á 36. gr. laganna:
1. Á eftir 1. mgr. kemur ný málsgrein, svohljóðandi:
Stjórnvald, sem skipað hefur mann í embætti, getur flutt embættismann í annað starf án auglýsingar skv. 2. mgr. 7. gr., enda liggi fyrir ósk eða samþykki embættismannsins sjálfs. Enn fremur getur stjórnvald, sem skipað hefur mann í embætti, samþykkt að hann flytjist í annað starf er lýtur öðru stjórnvaldi, enda óski það stjórnvald eftir því og fyrir liggi ósk eða samþykki embættismannsins sjálfs.
2. 2. mgr., er verður 3. mgr., orðast svo:
Flytjist maður í annað embætti eða annað starf skv. 1. og 2. mgr. sem er lægra launað skal greiða honum launamismuninn þann tíma sem eftir er af skipunartíma hans.
f. 39. gr. laganna orðast svo:
Um laun og önnur launakjör þeirra embættismanna sem ekki eru ákveðin af kjararáði fer skv. 39. gr. a. Þó skulu laun og önnur launakjör þeirra skrifstofustjóra í Stjórnarráði sem ekki falla undir úrskurðarvald kjararáðs, lögreglumanna, tollvarða og fangavarða fara eftir kjarasamningum sem stéttarfélög eða samtök þeirra gera við ríkið, sbr. 47. gr.
g. Á eftir 39. gr. laganna koma þrjár nýjar greinar, 39. gr. a – 39. gr. c, svohljóðandi:
1. (39. gr. a.)
Ráðherra ákveður fjölda grunnlaunaflokka starfa, á hvaða forsendum sú grunnlaunaflokkun byggist og í hvaða grunnlaunaflokk einstöku starfi er skipað, forsendur fyrir frekari undirflokkun þeirra auk forsendna fyrir greiðslu viðbótarlauna. Hlutaðeigandi ráðherra eða stjórn ákvarðar undirflokkun forstöðumanns innan viðkomandi grunnlaunaflokks og viðbótarlaun innan ramma hinna almennu forsendna sem ráðherra setur. Samráð skal haft við Félag forstöðumanna ríkisstofnana við ákvarðanir um forsendur grunnlaunaflokkunar og skal félaginu gefinn kostur á að fylgjast með og fjalla fyrir hönd félaga sinna um álitamál sem upp kunna að koma vegna flokkunar starfa og forsendna viðbótarlauna. Ríkissjóður skal greiða sérstakt framlag til félagsins til að standa straum af kostnaði sem hlýst af rekstri álitamála sem upp koma vegna framkvæmdar þessarar greinar. Framlag þetta skal nema 0,40% af heildarlaunum félagsmanna.
Forsætisnefnd Alþingis ákvarðar grunnlaunaflokkun, undirflokkun og viðbótarlaun skrifstofustjóra Alþingis með hliðsjón af þeim forsendum sem settar eru samkvæmt þessari grein. Á sama hátt ákvarðar stjórn dómstólasýslunnar grunnlaunaflokk, undirflokk og viðbótarlaun fyrir framkvæmdastjóra dómstólasýslunnar, skrifstofustjóra Hæstaréttar og Landsréttar. Við ákvörðun launa samkvæmt þessari málsgrein skal gæta sömu sjónarmiða og fram koma í 3.–5. mgr. og skal hún rökstudd og tilkynnt til ráðherra sem birtir hana opinberlega skv. 7. mgr. Ráðuneyti er fer með starfsmannamál ríkisins skal gefinn kostur á að leggja fram skriflega greinargerð um þau mál sem til úrlausnar eru.
Við ákvörðun um röðun starfs í grunnlaunaflokk skal einkum horfa til starfsbundinna þátta. Við ákvörðun um röðun starfs í undirflokka skal einkum horfa til persónubundinna þátta og hvaða aukastörf beri að launa sérstaklega og kveða á um önnur starfskjör. Við ákvörðun grunnlaunaflokka og undirflokka skal sérstaklega gæta samræmis milli þeirra kjara hjá ríkinu sem greidd eru á grundvelli kjarasamninga annars vegar og ákvarðana skv. 1. mgr. hins vegar. Ætíð skal taka tillit til almennrar þróunar kjaramála á vinnumarkaði.
Áður en ákvörðun um breytingu á grunnlaunaflokkun og undirflokkun er tekin skal afla nauðsynlegra gagna og upplýsinga og getur ráðherra og hlutaðeigandi ráðherra eða stjórn krafist skýrslna, munnlegra eða skriflegra, af aðilum. Skulu þeir m.a. veita upplýsingar um aukastörf og hlunnindi sem störfunum fylgja. Hlutaðeigandi ráðherra eða stjórn skal gefinn kostur á að leggja fram skriflegar greinargerðir um breytingar á grunnlaunaflokkun til ráðherra.
Greiða má forstöðumanni viðbótarlaun, svo sem vegna árangurs í starfi, sérstaks álags í starfi, aukinnar ábyrgðar tímabundið og vegna nýsköpunar. Hlutaðeigandi ráðherra eða stjórn tekur ákvörðun um hvort viðbótarlaun verða greidd forstöðumanni. Taka má mál til meðferðar að ósk hlutaðeigandi forstöðumanns. Ákvörðun um viðbótarlaun skal vera tímabundin en gildir þó aldrei lengur en tvö ár í senn. Ráðherra hefur eftirlit með framkvæmd viðbótarlauna og skal gera hlutaðeigandi ráðherra eða stjórn grein fyrir því ef hann telur að framkvæmdin sé í ósamræmi við þær forsendur sem settar hafa verið um viðbótarlaun skv. 1. mgr. Félagi forstöðumanna ríkisstofnana er heimilt að óska eftir samantekt ráðherra á framkvæmd þessarar málsgreinar.
Taka skal mál til meðferðar skv. 1. og 3. mgr. að ósk hlutaðeigandi ráðherra, stjórnar eða Félags forstöðumanna ríkisstofnana eða þegar þurfa þykir og ætíð ef orðið hafa verulegar breytingar á launum í þjóðfélaginu eða á störfum forstöðumanna. Eigi sjaldnar en árlega skal meta hvort tilefni sé til breytinga á fjárhæð grunnlaunaflokka og undirflokka. Ákvarðanir skv. 1. og 5. mgr. skulu rökstuddar og birtar opinberlega á aðgengilegan hátt.
Ráðherra skal taka saman og birta árlega sundurliðaðar upplýsingar um heildarlaun þeirra er falla undir kjararáð, þeirra embættismanna sem falla undir grein þessa og framkvæmdastjóra félaga sem eru að meiri hluta í eigu ríkisins. Stjórnum félaga í meirihlutaeigu ríkisins er skylt að veita ráðherra upplýsingar um heildarlaun framkvæmdastjóra þeirra.
Ákvörðunum samkvæmt þessari grein verður ekki skotið til annars stjórnvalds.
2. (39. gr. b.)
Hlutaðeigandi ráðherra eða stjórn getur falið sérstakri hæfnisnefnd þriggja manna að meta hæfni umsækjenda um starf forstöðumanns og er niðurstaða hennar ráðgefandi. Ráðherra sem fer með starfsmannamál ríkisins setur reglur um hæfnisnefndir þar sem m.a. er fjallað um skipun nefndar og hæfi nefndarmanna svo og verkefni og málsmeðferð. Kostnaður af störfum hæfnisnefnda greiðist af viðkomandi ráðherra eða stjórn.
3. (39. gr. c.)
Ráðherra skal setja heildstæða stjórnendastefnu. Ráðherra skal veita aðstoð og ráðgjöf um framkvæmd stjórnendastefnu og setja fram verklagsreglur og leiðbeiningar sem þýðingu geta haft við framkvæmd hennar, m.a. um hvaða almennu hæfnisþætti leggja skuli áherslu á, framkvæmd frammistöðumats og gerð starfsþróunaráætlunar fyrir forstöðumenn, og skilgreiningu mælikvarða fyrir grunnmat á rekstri stofnana í samráði við hlutaðeigandi ráðherra eða stjórn.
Forstöðumaður, í samráði við hlutaðeigandi ráðherra, getur gert samning um starfslok við starfsmenn stofnunar. Ráðherra setur nánari reglur um við hvaða aðstæður forstöðumanni er heimilt að gera samning um starfslok og helstu efnisþætti slíks samnings.
h. Við ákvæði til bráðabirgða í lögunum bætist ný málsgrein, svohljóðandi:
Þeir sem skipaðir hafa verið sendifulltrúar fyrir gildistöku laga þessara njóta áfram sömu réttinda og bera sömu skyldur og embættismenn skv. II. hluta laga þessara.
2. Lög um Stjórnarráð Íslands, nr. 115/2011, með síðari breytingum: Í stað orðanna „ákvörðun kjararáðs um kjör skrifstofustjóra“ í 3. mgr. 22. gr. laganna kemur: kjörum skrifstofustjóra.
3. Lög um Lífeyrissjóð hjúkrunarfræðinga, nr. 2/1997, með síðari breytingum:
a. Á eftir orðunum „ákvarðanir kjararáðs“ í 1. málsl. 5. mgr. 7. gr. laganna kemur: ákvarðanir skv. 39. gr. a laga um réttindi og skyldur starfsmanna ríkisins.
b. Við 2. mgr. 21. gr. laganna bætist: eða 39. gr. a laga nr. 70/1996, um réttindi og skyldur starfsmanna ríkisins.
4. Lög um Lífeyrissjóð starfsmanna ríkisins, nr. 1/1997, með síðari breytingum:
a. Við 1. málsl. 3. gr. laganna bætist: og 39. gr. a laga nr. 70/1996, um réttindi og skyldur starfsmanna ríkisins.
b. Á eftir orðunum „ákvarðanir kjararáðs“ í 6. mgr. 23. gr. laganna kemur: ákvarðanir skv. 39. gr. a laga um réttindi og skyldur starfsmanna ríkisins.
c. Við 2. mgr. 35. gr. laganna bætist: eða 39. gr. a laga nr. 70/1996, um réttindi og skyldur starfsmanna ríkisins.
5. Lög um umboðsmann skuldara, nr. 100/2010, með síðari breytingum: 2. mgr. 2. gr. laganna orðast svo:
Um laun og önnur launakjör umboðsmanns skuldara fer skv. 39. gr. a laga nr. 70/1996, um réttindi og skyldur starfsmanna ríkisins.
6. Lög um Bankasýslu ríkisins, nr. 88/2009, með síðari breytingum: 3. málsl. 1. mgr. 3. gr. laganna orðast svo: Um laun og önnur launakjör forstjóra fer skv. 39. gr. a laga nr. 70/1996, um réttindi og skyldur starfsmanna ríkisins, og stjórn stofnunarinnar semur starfslýsingu hans.
7. Samkeppnislög, nr. 44/2005, með síðari breytingum: 2. málsl. 1. mgr. 6. gr. laganna orðast svo: Um laun og önnur launakjör forstjóra fer skv. 39. gr. a laga nr. 70/1996, um réttindi og skyldur starfsmanna ríkisins.
8. Lög um Byggðastofnun, nr. 106/1999, með síðari breytingum: 2. málsl. 5. gr. laganna orðast svo: Um laun og önnur launakjör forstjóra fer skv. 39. gr. a laga nr. 70/1996, um réttindi og skyldur starfsmanna ríkisins.
9. Lög um opinbert eftirlit með fjármálastarfsemi, nr. 87/1998, með síðari breytingum: 3. málsl. 1. mgr. 5. gr. laganna orðast svo: Um laun og önnur launakjör forstjóra fer skv. 39. gr. a laga nr. 70/1996, um réttindi og skyldur starfsmanna ríkisins.
10. Lög um húsnæðismál, nr. 44/1998, með síðari breytingum: 2. málsl. 8. gr. laganna orðast svo: Um laun og önnur launakjör forstjóra fer skv. 39. gr. a laga nr. 70/1996, um réttindi og skyldur starfsmanna ríkisins.
11. Lög um Nýsköpunarsjóð atvinnulífsins, nr. 61/1997, með síðari breytingum: 2. mgr. 5. gr. laganna orðast svo:
Um laun og önnur launakjör framkvæmdastjóra fer skv. 39. gr. a laga nr. 70/1996, um réttindi og skyldur starfsmanna ríkisins.
12. Lög um umboðsmann barna, nr. 83/1994, með síðari breytingum: 1. málsl. 3. mgr. 2. gr. laganna orðast svo: Um laun og önnur launakjör umboðsmanns barna fer skv. 39. gr. a laga nr. 70/1996, um réttindi og skyldur starfsmanna ríkisins.
13. Lög um framkvæmdarvald og stjórnsýslu ríkisins í héraði, nr. 50/2014, með síðari breytingum: Í stað orðsins „kjararáð“ í 1. málsl. 3. mgr. 3. gr. laganna kemur: ráðherra.
14. Lög um Seðlabanka Íslands, nr. 36/2001, með síðari breytingum: B-liður 28. gr. laganna orðast svo: Ákveða laun og starfskjör fulltrúa í peningastefnunefnd. Kjararáð ákveður laun og önnur starfskjör seðlabankastjóra og aðstoðarseðlabankastjóra.
15. Lög um dómstóla:
a. nr. 15/1998, með síðari breytingum: Í stað orðsins „Kjararáð“ í 4. mgr. 13. gr. og 2. málsl. 4. mgr. 23. gr. laganna kemur: Ráðherra.
b. nr. 50/2016:
1. Í stað orðsins „Kjararáð“ í 4. mgr. 6. gr. laganna kemur: Ráðherra.
2. Í stað orðsins „Kjararáð“ í 2. málsl. 4. mgr. 9. gr. laganna kemur: Stjórn dómstólasýslunnar.
3. Við 1. mgr. 15. gr. laganna bætist nýr málsliður, svohljóðandi: Stjórn dómstólasýslunnar ákveður laun og starfskjör skrifstofustjóra.
4. Við 1. mgr. 23. gr. laganna bætist nýr málsliður, svohljóðandi: Stjórn dómstólasýslunnar ákveður laun og starfskjör skrifstofustjóra.
16. Lög um ríkisendurskoðanda og endurskoðun ríkisreikninga, nr. 46/2016: Í stað orðsins „Kjararáð“ í 1. málsl. 1. mgr. 19. gr. laganna kemur: Forsætisnefnd Alþingis.
17. Lög um hlutafélög, nr. 2/1995, með síðari breytingum: Orðin „þó ekki laun og aðrar greiðslur til forstjóra hlutafélags sem er að meiri hluta í eigu ríkissjóðs og forstjóra hlutafélags í eigu þess“ í 1. málsl. 1. mgr. 79. gr. a laganna falla brott.
18. Lög um kjarasamninga opinberra starfsmanna, nr. 94/1986, með síðari breytingum: Við 1. tölul. 2. mgr. 1. gr. og 1. tölul. 1. mgr. 19. gr. laganna bætist: og 39. gr. a laga nr. 70/1996, um réttindi og skyldur starfsmanna ríkisins.
19. Lög um Landsvirkjun, nr. 42/1983, með síðari breytingum: 1. mgr. 6. gr. laganna orðast svo:
Stjórn Landsvirkjunar ræður forstjóra er veitir fyrirtækinu forstöðu og ákvarðar laun og starfskjör hans. Forstjóri skal eiga sæti á stjórnarfundum. Stjórn skal setja starfskjarastefnu þar sem fram skulu koma grundvallaratriði varðandi laun og starfskjör stjórnenda og stefnu fyrirtækisins varðandi samninga við stjórnendur. Jafnframt skal þar koma fram hvort og þá við hvaða aðstæður og innan hvaða ramma heimilt er að greiða eða umbuna stjórnendum til viðbótar grunnlaunum.
20. Lög um utanríkisþjónustu Íslands, nr. 39/1971, með síðari breytingum: Í stað orðsins „starfsmenn“ í 1. málsl. 9. gr. laganna kemur: embættismenn.
21. Lög um stéttarfélög og vinnudeilur, nr. 80/1938, með síðari breytingum: 1. málsl. 7. mgr. 20. gr. laganna orðast svo: Kjararáð ákveður laun ríkissáttasemjara.
Ákvæði til bráðabirgða.
Þrátt fyrir gildistöku laga þessara skal forseti Hæstaréttar ákvarða laun og starfskjör skrifstofustjóra Hæstaréttar skv. 2. mgr. 39. gr. a laga um réttindi og skyldur starfsmanna ríkisins, nr. 70/1996, þar til lög um dómstóla, nr. 50/2016, taka gildi.
Þrátt fyrir gildistöku laga þessara skal ákvörðun um laun og starfskjör biskups, vígslubiskupa, prófasta og presta þjóðkirkjunnar heyra undir kjararáð þar til samkomulag hefur náðst við þjóðkirkjuna um nýtt launafyrirkomulag.
Þrátt fyrir gildistöku laga þessara skulu núverandi kjararáðsmenn halda skipun sinni út skipunartímann.
Málum sem við gildistöku laga þessara hafa verið tekin til meðferðar skal lokið samkvæmt ákvæðum laga nr. 47/2006. Eftir atvikum er kjararáði þó heimilt að vísa þeim til meðferðar hjá fimm manna kjararáði skv. 2. gr. laga þessara.
Þrátt fyrir gildistöku laga þessara skulu ákvarðanir bankaráðs Seðlabanka Íslands um rétt núverandi seðlabankastjóra og aðstoðarseðlabankastjóra til biðlauna og eftirlauna og ákvarðanir um önnur réttindi sem varða fjárhagslega hagsmuni seðlabankastjóra halda gildi sínu.
