Ferill 75. máls. Aðrar útgáfur af skjalinu: PDF - Word Perfect.
150. löggjafarþing 2019–2020.
Þingskjal 75 — 75. mál.
Tillaga til þingsályktunar
um árangurstengingu kolefnisgjalds.
Flm.: Björn Leví Gunnarsson, Halldóra Mogensen, Helgi Hrafn Gunnarsson, Jón Þór Ólafsson, Smári McCarthy, Þórhildur Sunna Ævarsdóttir.
Alþingi ályktar að fela fjármála- og efnahagsráðherra í samráði við umhverfis- og auðlindaráðherra að leggja fram frumvarp til breytinga á kolefnisgjaldi á þá leið að gjaldið hækki eða lækki í samræmi við árangur við að uppfylla skuldbindingar Íslands samkvæmt Parísarsamningnum árið á undan og markmið við að ná kolefnishlutlausu Íslandi fyrir 2040. Ráðherra leggi frumvarpið fram eigi síðar en á vorþingi 2020.
Greinargerð.
Til að tryggja enn betur árangur af þessari aðgerð er lagt til að gjaldið hækki að veldisvexti ef mjög illa gengur að uppfylla skuldbindingar Íslands samkvæmt Parísarsamningnum og markmiðinu um kolefnishlutlaust Ísland fyrir 2040, en að sama skapi lækki gjaldið töluvert ef góður árangur næst við minnkun útblásturs.
Á 149. löggjafarþingi bárust umsagnir vegna málsins frá Umhverfisstofnun og Viðskiptaráði Íslands. Í umsögn Umhverfisstofnunar var bent á að rauntölur um losun birtast ekki fyrr en tveimur árum síðar. Umhverfisstofnun benti jafnframt á að hún framreiknar áætlaða losun fram í tímann miðað við þær stefnur og aðgerðir sem eru í gildi hverju sinni. Þessi framreikningur ætti að duga til þess að ná markmiðum þessarar tillögu, rétt eins og áætlun um þróun verðlagsvísitölu er notuð til þess að reikna launabætur og þess háttar í fjárlögum hvers árs. Auðvitað væri betra að rauntölur væru aðgengilegar fyrr og hvetja flutningsmenn Umhverfisstofnun til þess að leitast við að gera losunarbókhald aðgengilegt fyrr. Það má til að mynda gefa út endurmat á áætlunum miðað við nýjustu upplýsingar með reglulegu millibili. Flutningsmenn hvetja einnig Umhverfisstofnun til þess að sjá til þess að slíkt bókhald sé uppfært og birt með sem sjálfvirkustum hætti.
Flutningsmenn leggja áherslu á að kolefnisgjaldið skuli vera notað í baráttunni gegn loftslagsbreytingum, m.a. til að styðja við og styrkja þá aðila sem losa mest til þess að draga úr losun. Bent er á að markmið hækkunarinnar er að kostnaður vegna losunar skili sér til þeirra sem losa og því verði aðrar opinberar álögur ekki lækkaðar vegna hækkunar kolefnisgjalds.
Hnattræn hlýnun jarðar sökum kolefnisútblásturs af mannavöldum er stærsta ógn sem steðjar að mannkyni. Álagningu kolefnisgjalds hefur verið beitt í baráttunni gegn loftslagsbreytingum og er ein þeirra aðferða sem hefur bein áhrif á fjárhagslega afkomu fyrirtækja og einstaklinga.
Hugmyndin og þróun þessa þingmáls átti sér stað á LÝSU – rokkhátíð samtalsins, sem haldin var á Akureyri haustið 2018, þar sem almenningi gafst tækifæri til að koma með tillögur og hugmyndir að aðgerðum í loftslagsmálum.
