Félagsleg undirboð á vinnumarkaði.
félagsmálaráðherra (Árni Magnússon) (F):
Hæstv. forseti. Ég þakka þessa umræðu þótt fátt nýtt hafi komið fram af hálfu stjórnarandstöðu. Ég spyr: Hvaða tilgang hefði íslensk verkalýðshreyfing, stéttarfélögin, ef til kæmi opinbert eftirlit með starfskjörum launafólks? Við lentum væntanlega í sömu aðstöðu og aðrar þjóðir þar sem opinbert eftirlitskerfi tíðkast. Þar standa samtök aðila vinnumarkaðarins ekki jafnstyrkum fæti og hér á landi og flestar reglur sem gilda á þeim vinnumörkuðum eru ákveðnar með lögum. Ég efast um að þeir sem hér sitja vilji sjá þá breytingu, a.m.k. ekki sá er hér stendur.
Hér er talað um andvaraleysi. Afrakstur þeirrar vinnu sem ég nefndi fyrr í dag er m.a. ný reglugerð um atvinnuréttindi útlendinga sem mun verða gefin út á næstu dögum en lokadrög hennar eru í umsögn hjá samtökum aðila vinnumarkaðarins. Sú vinna hefur nú staðið yfir í hátt á annað ár og þótti útséð um að menn næðu fullkominni sátt um efni hennar. Var því komið að þeim punkti að höggva þurfti á hnútinn enda þótt ég leyfi mér að vona að hann hafi ekki verið mjög stór.
Einnig liggur fyrir ákvörðun um að einfalda stjórnsýsluna við útgáfu dvalar- og atvinnuleyfa með því að færa málaflokkinn undir eitt ráðuneyti og eina stjórnsýslustofnun.
Hæstv. forseti. Ég hef eins og aðrir orðið var við fregnir um hugsanlegt ólöglegt erlent vinnuafl hér á landi og jafnvel að það hafi aukist nokkuð á síðustu missirum. Ég tel það grafalvarlegt mál, ef rétt reynist vera, og því ástæðu til að fara ofan í saumana á þeim efnum. Hér er ég ekki að vísa til eftirlits með launum eða vinnuskilyrðum heldur eftirlits með því að launamennirnir hafi tilskilin skilríki sem heimili þeim að starfa hér á landi. Það er hins vegar lögreglunnar að sjá til þess að svo sé, ekki þeirra sem hér standa eða sitja.
Það er ljóst að þessi mál eru af þeirri stærðargráðu að þeim er hvergi nærri lokið þrátt fyrir útgáfu reglugerða um atvinnuréttindi útlendinga eða aðrar einstakar aðgerðir sem stjórnvöld hyggjast grípa til á næstunni. Við þurfum að viðhalda kerfi okkar enda þótt e.t.v. þurfi að laga það með einhverjum hætti að breyttum aðstæðum.