132. löggjafarþing — 75. fundur,  2. mars 2006.

Stofnun framhaldsskóla í Mosfellsbæ.

176. mál
[11:59]
Hlusta

Flm. (Jón Bjarnason) (Vg):

Virðulegi forseti. Ég mæli fyrir tillögu til þingsályktunar um stofnun framhaldsskóla í Mosfellsbæ. Flutningsmenn tillögunnar eru auk mín hv. þm. Kolbrún Halldórsdóttur, þingmaður Vinstri hreyfingarinnar – græns framboðs. Tillögugreinin hljóðar svo:

„Alþingi ályktar að fela menntamálaráðherra að hefja nú þegar viðræður við bæjarstjórn Mosfellsbæjar um stofnun framhaldsskóla í sveitarfélaginu með það að markmiði að skólinn taki til starfa haustið 2006.“

Þessi tillaga var lögð fram snemma í haust, frú forseti, og kemst á dagskrá nú. Hún var líka lögð fram á 131. löggjafarþingi, þ.e. fyrir ári, en náði þá ekki fram að ganga og er nú lögð fram aftur lítið breytt.

Á síðustu árum hefur fjöldi framhaldsskólanemenda á höfuðborgarsvæðinu aukist mjög líkt og víðast hvar annars staðar á landinu. Á árunum 2000–2004 fjölgaði nemendum í framhaldsskólum á Íslandi úr 20.332 í 22.629 samkvæmt tölum menntamálaráðuneytisins, þ.e. um rúm 11,2% samkvæmt hagtölum frá Hagstofu Íslands. Fjölgunin á höfuðborgarsvæðinu að Reykjavík undanskilinni var rétt 18,5% á sama tímabili, þ.e. úr 4.593 í 5.443 nemendur. Þessi aukna sókn í menntun er mikið fagnaðarefni en hún leggur stjórnvöldum jafnframt skyldur á herðar í uppbyggingu framhaldsskóla. Skemmst er að minnast þess hve tæpt stóð að allir nýir umsækjendur fengju inni í framhaldsskóla á nýliðnu hausti.

Mosfellsbær er tiltölulega ungt en vaxandi bæjarfélag með um 7.000 íbúa og hlutfall ungs fólks í þeim hópi er hátt. Nú eru þar um 130 manns í hverjum árgangi á framhaldsskólaaldri og margir stærri árgangar á grunnskólaaldri. Engum blöðum er um það að fletta að Mosfellsbær er langstærsta sveitarfélag landsins sem ekki hefur eigin framhaldsskóla. Gert er ráð fyrir að íbúafjöldinn nái 11.500 á næstu fimm árum og verði orðinn a.m.k. 13.000 árið 2012.

Án efa er það nálægðin við Reykjavík sem mestu veldur um það að Mosfellsbær hefur setið eftir í uppbyggingu framhaldsskólakerfisins á undanförnum áratugum. Mosfellsbær fer með um 12% af áætluðum stofnkostnaði við Borgarholtsskóla sem er sá framhaldsskóli í Reykjavík sem er næstur sveitarfélaginu. Almenningssamgöngur milli Mosfellsbæjar og Borgarholts eru hins vegar ekki nógu góðar til að gera Borgarholtsskóla að ákjósanlegum kosti fyrir framhaldsskólanema í Mosfellsbæ, umfram aðra framhaldsskóla á höfuðborgarsvæðinu. Það gefur augaleið að sú staðreynd ýtir m.a. undir einkabílanotkun þeirra sem þaðan þurfa að sækja framhaldsskóla til nágrannasveitarfélaganna og eykur að sjálfsögðu umferð um Vesturlandsveg á álagstímum.

Jafnframt er Borgarholtsskóli, sem var þegar með um 1.200 nemendur skólaárið 2003–2004, að mörgu leyti sérskóli þótt þar séu almennar bóknámsbrautir í boði. Borgarholtsskóli státar til dæmis af fjölmenntabraut, félagsþjónustubraut, námsbrautum í margmiðlunarhönnun, bílgreinum, málmiðnum og verslunarþjónustu auk þess að sjá um nám fyrir skólaliða og stuðningsfulltrúa í grunnskólum Reykjavíkur. Þetta fjölbreytta námsframboð á tvímælalaust sinn þátt í mikilli aðsókn að skólanum og hefur að öllum líkindum laðað marga til framhaldsnáms sem ella hefðu ekki fundið nám við sitt hæfi.

Bæjarstjórn Mosfellsbæjar hefur nú um nokkurt skeið haft hug á að taka upp viðræður við ríkisvaldið um stofnun framhaldsskóla í bænum eins og fulltrúar hennar hafa t.d. greint frá á fundi með fjárlaganefnd, bæði á sl. hausti og reyndar líka haustið þar áður. Þar var jafnframt upplýst að gert er ráð fyrir framhaldsskóla á aðalskipulagi bæjarins en slíkur skóli mundi að sjálfsögðu styrkja innviði sveitarfélagsins verulega. Blómlegt félags- og tómstundastarf byggist jafnan upp í kringum starf einstakra framhaldsskóla sem gefa hverju byggðarlagi um sig tækifæri til að styrkja sérstöðu sína með samstarfi við heimaskóla.

Framhaldsskóli í Mosfellsbæ gæti því hæglega þjónað fleirum en heimamönnum ef þar byggðist upp sérhæft nám að einhverju leyti, t.d. á sviði heilsueflingar og ferðaþjónustu sem nú þegar stendur sterkum fótum í bæjarfélaginu. Enn fremur yrði hentugt fyrir íbúa í Grundarhverfi, á Kjalarnesi, Álfsnesi, í Kjós og nýju hverfi við Úlfarsfell að sækja slíkan skóla vegna nálægðarinnar.

Frú forseti. Mikið brottfall úr framhaldsskólum á Íslandi er áhyggjuefni þar sem nálega helmingur fólks á framhaldsskólaaldri lýkur ekki því skólastigi þrátt fyrir að hefja þar nám á eðlilegum tíma. Eitt af því sem taka verður á til að sporna gegn brottfalli er að unglingum bjóðist sem víðast samfellt nám í heimabyggð til a.m.k. 18 ára aldurs. Við flutningsmenn teljum því einboðið að Alþingi feli menntamálaráðherra að hefjast nú þegar handa um uppbyggingu framhaldsskóla í svo stóru og vaxandi sveitarfélagi sem Mosfellsbæ með það að markmiði að sá skóli taki til starfa haustið 2006.

Þannig er þessi tillaga, frú forseti, og greinargerðin sem henni fylgir. Það hefur verið og er einn af hornsteinum menntastefnu Vinstri hreyfingarinnar – græns framboðs að efla nám í heimabyggð, sem næst fólkinu þar sem það býr. Við höfum flutt tillögur um stofnun framhaldsskóla og staðið fyrir umræðum um slíkt. Það er búið að stofna framhaldsskóla á Snæfellsnesi og þar kom ekki hvað síst til hvatning frá þingmönnum Vinstri hreyfingarinnar – græns framboðs.

Samfélagið í Mosfellsbæ er orðið það stórt að mér finnst óverjandi annað en að tekið sé af fullri alvöru á framhaldsskólamálefnunum þar. Skóli er forsenda fyrir því að samfélag byggist upp með eigin innviði. Framhaldsskólinn er í rauninni orðinn hluti af hinu almenna skólakerfi. Ég harma því það, frú forseti, að samkvæmt fréttatilkynningu sem hæstv. menntamálaráðherra sendi út 26. janúar sl. hafi hún ákveðið að skipa starfshóp til að yfirfara og meta fýsileika þeirra kosta sem til staðar eru varðandi byggingu nýrra framhaldsskóla. Starfshópurinn mun skoða sérstaklega kosti á höfuðborgarsvæðinu og við utanverðan Eyjafjörð. Síðan er talið upp hverjir skipa þennan starfshóp: Aðalsteinn Eiríksson, Jón Þór Ragnarsson, Þórir Ólafsson og Arnór Guðmundsson, allt saman hinir bestu menn en ég hefði viljað sjá þarna nefndar þarfir Mosfellsbæjar. Af þeirri umræðu sem ég hef heyrt frá íbúunum í Mosfellsbæ er eitt af brýnustu samfélagsmálunum þar að byggja upp framhaldsskóla á svæðinu. Þess vegna er afar áríðandi að þessi tillaga okkar þingmanna Vinstri hreyfingarinnar – græns framboðs komist til meðferðar þingsins og fái hraða og góða afgreiðslu þannig að framhaldsskóli í Mosfellsbæ geti orðið sem fyrst að veruleika.

Ég er reyndar hálfhissa á því hve lítinn þrýsting stjórnvöld í Mosfellsbæ hafa sett á þetta mál. Ég hefði talið eðlilegt að þau sýndu enn meiri þrýsting. Ég veit að þau hafa kynnt málið en það er svo brýnt að ég tel að þarna eigi að ganga mjög rösklega til verks svo að framhaldsskóli í Mosfellsbæ geti tekið til starfa eins og hér er lagt til haustið 2006 í þessu ört vaxandi byggðarlagi þar sem er blessunarlega mikill fjöldi af ungu fólki. Framhaldsskóli yrði veruleg styrking og efling fyrir samfélagið allt, fyrir innviði þess samfélags sem þar er að byggjast upp. Ég hef bent á að sérstaða þess með t.d. hinu öfluga starfi á Reykjalundi gæti nýst þessum skóla til að tengja hann þar starfsbrautum og svo mætti áfram telja.

Frú forseti. Brýnt er að þetta mál komist til framkvæmda og þess vegna er þessi tillaga flutt.