133. löggjafarþing — 68. fundur,  7. feb. 2007.

fæðingarorlof.

527. mál
[14:06]
Hlusta

félagsmálaráðherra (Magnús Stefánsson) (F):

Hæstv. forseti. Hv. fyrirspyrjandi spyr hvort ég hyggist beita mér fyrir breytingu á þeirri framkvæmd fæðingarorlofslaga er lýtur að tekjuviðmiði sem lagt er til grundvallar fæðingarorlofsgreiðslum. Sérstaklega er spurt um þá framkvæmd að fyrri fæðingarorlofsgreiðslur eru lagðar til grundvallar í tekjuviðmiði og um álit umboðsmanns þar að lútandi.

Ég svara spurningu hv. þingmanns með mikilli ánægju játandi. Ég vil upplýsa hv. þingmann og þingheim fyrst um það að ég hef þegar afnumið þá framkvæmd að fyrri fæðingarorlofsgreiðslur séu lagðar til grundvallar í tekjuviðmiði þegar annað barn fæðist. Ég hef undirritað breytingu á reglugerð nr. 1056/2004, um greiðslu úr Fæðingarorlofssjóði og greiðslu fæðingarstyrks, og sent hana til birtingar í Stjórnartíðindum.

Ég hef skoðað þetta álitaefni og fleiri atriði sem hafa komið upp í umfjöllun um fæðingarorlofslöggjöfina og falið sérstökum vinnuhópi að fara yfir þau mál. Sá vinnuhópur var sammála áliti umboðsmanns Alþingis sem hv. þingmaður vísar til og styður þá breytingu sem ég hef nú þegar gert. Hópurinn fer nú yfir ýmis önnur atriði sem upp hafa komið í umræðu um framkvæmd þessara laga. Þá liggur fyrir að úrskurðarnefnd fæðingar- og foreldraorlofsmála mun nú fara yfir þau mál sem þegar hefur verið úrskurðað um í málum þegar tvö börn hafa fæðst með stuttu millibili, sem eru u.þ.b. fimm talsins. Jafnframt þarf að fara ítarlega yfir önnur tilvik sem hér falla undir en ekki hafa verið kærð til úrskurðarnefndarinnar. Jafnframt eru sérfræðingar nú að fara yfir hvort og þá hvernig megi styrkja með jákvæðum hætti í lögunum þessa breytingu þannig að skilningur löggjafans komi skýrt fram í lögunum.

Ég vil að lokum geta þess að þær breytingar sem Alþingi hefur samþykkt á fæðingarorlofslögunum, bæði að því er varðar tekjutengdar greiðslur og sjálfstæðan rétt feðra til fæðingarorlofs, eru afar vel heppnaðar. Að minni hyggju er hér dæmi um vel heppnaða löggjöf sem okkur ber vissulega að tryggja að sé vel framkvæmd. Löggjöfin hefur vakið athygli víða erlendis og mér er kunnugt um að hún hafi þegar haft áhrif á mótun löggjafar í öðrum löndum. Þetta er því fyrirmyndarlöggjöf í bókstaflegri merkingu þess orðs, þetta leyfi ég mér að minna hv. alþingismenn á.

Þá vil ég að lokum segja það við hv. þingmenn, í gamni en þó í nokkurri alvöru, að mér hefur verið sagt að ég stýri barneignum hér á landi með því að styðja þá framkvæmd sem hefur verið við lýði og ég er nú að breyta. Ég hef ekki viljað taka undir þau orð en þetta sýnir að mikil getur verið ábyrgð okkar ráðherranna. Ég vænti þess að með þessari breytingu hafi ég stuðlað að auknum barneignum hér á landi og fátt er mikilvægara þegar við lítum til uppbyggingar þjóðfélaga og samfélaga. Um það getum við öll verið sammála. Þjóðfélög um allan heim leita nú allra leiða til að snúa við þróun í fækkun barneigna. Við Íslendingar höfum hins vegar getað snúið þróuninni við og ýmislegt bendir til þess að ný löggjöf um fæðingarorlof hafi haft jákvæð áhrif. Sé svo er það ánægjuleg staðreynd fyrir alla hv. þingmenn sem samþykktu gildandi löggjöf á þessu sviði á sínum tíma.