136. löggjafarþing — 36. fundur,  26. nóv. 2008.

geymslumál safna.

167. mál
[15:34]
Horfa

menntamálaráðherra (Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir) (S):

Frú forseti. Hv. þm. Kolbrún Halldórsdóttir spyr að því hvað líði úrbótum á geymsluhúsnæði Listasafns Íslands. Því er til að svara að unnið hefur verið að því að bæta brýnasta geymsluvanda listasafnsins í samvinnu við safnið sjálft og fasteignir ríkisins og það hefur gefist ágætlega. Þegar hefur verið samþykkt heimild fyrir auknu geymsluhúsnæði til bráðabirgða fyrir safnið í húsi Listaháskóla Íslands í Laugarnesi. Gert er ráð fyrir að þar verði sköpuð aðstaða fyrir safnið til að geyma m.a. umbúðir og flutningakassa, ýmsa rúmfreka safnmuni sem og aðra safngripi sem telst hentugt að varðveita í slíku húsnæði. Með flutningi slíkra safnmuna úr núverandi geymslum í hið nýja húsnæði skapast um leið svigrúm í húsnæði listasafnsins sjálfs til að búa og hlúa enn betur að þeim munum og listaverkum sem þurfa að vera í sérhæfðum geymslum við fullkomnar aðstæður til að fyllsta öryggis þeirra sé gætt.

Það er hárrétt hjá hv. þingmanni að þetta eru ekki bara einhverjir gamlir munir, þetta eru þjóðargersemar, þetta er hluti af okkar menningararfi. Það má m.a. þess vegna segja að það var ástæðan fyrir því að ég lét gera skýrsluna um geymslumál safna. Ég vissi að það yrði ekkert mjög þægilegt fyrir starfandi ráðherra en þetta er hluti af þeirri ábyrgð sem við og hv. þingmaður öxlum m.a. sameiginlega, að við þurfum að bæta. Það hefur að hluta til verið gert en samt ekki nægilega. Ég kem að því síðar.

Tekin hefur verið ákvörðun um að koma listaverkum úr Ásgrímssafni sem eins og hv. þingmaður, sem er vel inni í þessum málum, veit að er ekki nægjanlega öruggt húsnæði. Við erum búin að koma listaverkum þaðan í varanlega geymslu og nú er m.a. verið að vinna enn frekar að því og tryggja að verkin verði flutt í geymslur í aðalsafni og í geymslu Listasafns Íslands í Listaháskólanum í Laugarnesi.

Hvað varðar þær 70 millj. kr. sem er að finna í fjárlögum yfirstandandi árs og ætlaðar eru til úrbóta í geymslumálum safna þá hefur þeim fjármunum ekki verið ráðstafað í heild, ekki settir á einn stað, enda er unnið að frekari stefnumörkun vegna allrar húsnæðisþarfar menningarstofnana ráðuneytisins þar sem geymslumálin sjálf eru bara hluti af húsnæðisvanda þeirra, eins og hv. þingmaður veit. Við þurfum að koma upp varanlegu húsnæði fyrir Þjóðskjalasafnið, hluti af því eru geymslurnar en stærri hluti þess verks er náttúrlega að starfsumhverfi þess sé meira en viðunandi. Því er verið að skoða geymslumálin í samhengi m.a. við stefnumörkun um framtíðarhúsnæði nokkurra menningarstofnana. Hluta þessa fjár, 70 milljóna, verður varið til að kosta þær breytingar á geymslumálum Listasafns Íslands sem ég rakti að framan en heildarútgjöld vegna þeirra breytinga liggja ekki fyrir, en 70 milljónirnar verða að hluta settar í það.

Þjóðskjalasafn Íslands hefur einnig fengið til afnota geymslurými til bráðabirgða í sama húsnæði Listaháskólans sem hefur gert Þjóðskjalasafninu kleift að tæma tímabundið hluta þess húsnæðis sem það hefur yfir að ráða í gömlu mjólkurstöðinni við Laugaveg sem síðan hefur verið unnið við að endurbæta og laga að framtíðarþörfum safnsins. Þegar þeirri vinnu verður lokið verður umrætt húsnæði tilbúið til að taka á móti gögnum, sem flutt voru annað tímabundið, með þeim hætti sem hentar til framtíðarvarðveislu þeirra.

Við erum að huga annars vegar að tímabundnum brýnum verkefnum, passa upp á verðmæti sem verða að komast í varanlega geymslu og það kostar heilmikla fjármuni, m.a. þær 70 milljónir sem til staðar eru, og hins vegar þurfum við að huga að framtíðarhúsnæði yfir þessar menningarstofnanir. Ég hef sagt það áður að brýnustu verkefnin varðandi húsnæðismál á sviði menningarmála eru náttúrlega að halda áfram endurbótum og uppbyggingu Þjóðleikhússins, það þarf að klára það verk að mínu mati og huga líka að stækkun. Nú eru aðrar aðstæður en þetta er engu að síður það verkefni sem við blasir. Það sama á við um Þjóðskjalasafnið og listasafnið. Verkefni og erfiðleikar Listasafns Íslands tengjast ekki bara geymslumálum, þau tengjast líka því að það þarf aukið húsnæði til sýningarrýma og til annars konar rýma fyrir þá starfsemi sem er innan safnsins.

Auðvitað má segja að þetta sé framtíðarmúsík en ég held að það sé mikilvægt að við ræðum þetta og áttum okkur á því þegar við stöndum frammi fyrir erfiðri forgangsröðum hvar eigi að bera niður. Þetta eru alveg tvímælalaust þau verkefni sem ég legg áherslu á sem menningarráðherra að við þurfum að ráðast í. Hvenær það verður er ekki gott að segja. Ég vil líka minna á að við erum með í gangi núna Árnastofnun þar sem hönnunarkostnaður liggur fyrir og hönnunarvinnan er á fleygiferð. Við munum að sjálfsögðu halda áfram með það verkefni (Forseti hringir.) fyrir aðrar dýrmætar eigur þjóðarinnar sem eru náttúrlega handritin okkar. Við erum að halda áfram (Forseti hringir.) uppbyggingu þó að við förum stundum hægt, frú forseti.