nýtt framhaldsskólapróf og fræðsluskylda.
Frú forseti. Ég vil þakka hv. fyrirspyrjanda fyrir spurninguna. Það sem kom fram er hárrétt, fræðsluskyldan er nýmæli í íslenskum lögum og hugmyndin á bak við var skýr, við viljum tryggja börnunum okkar vist í framhaldsskóla til 18 ára aldurs ef þau kjósa svo. Það er því réttur þeirra að fara í skóla og um leið skylda hins opinbera að sjá til þess að þau geti fylgt eftir þeim rétti sínum.
Í nýjum lögum um framhaldsskóla, svo ég svari spurningum hv. fyrirspyrjanda, er gert ráð fyrir að skólar hafi aðlögunartíma til 1. ágúst 2011 til að uppfylla ákvæði laganna um skipulag náms, námslok, námskrár og námsbrautir. Þetta ákvæði gildir einnig um útfærslu framhaldsskólanna á hinu nýja framhaldsskólaprófi en það mun m.a. tengjast viðmiðunarramma menntamálaráðuneytisins um uppbyggingu námsbrauta, sem birtur verður í aðalnámskrá.
Í ráðuneytinu er nú unnið að reglugerðum sem tengjast nýjum lögum um framhaldsskóla og einnig er hafinn undirbúningur námskrárgerðar á þessu skólastigi. Er m.a. unnið að því að skilgreina í almennum kafla aðalnámskrár ákvæði um þrepaskiptingu náms og svokölluð hæfnisviðmið sem munu síðan liggja til grundvallar vinnu í framhaldsskólunum við uppbyggingu námsbrautanna og framhaldsskólaprófanna. Að þessari vinnu koma margir starfshópar á vegum ráðuneytisins þar sem aðilar, m.a. atvinnulífsins, koma að málum auk þess sem sjö framhaldsskólar hafa fengið sérstakan styrk til þróunarvinnu á þessu sviði.
Útfærsla framhaldsskólaprófsins er hluti af þessari vinnu og því er fyrirkomulag prófsins enn í mótun en það er unnið í samvinnu við þessa aðila sem ég minntist á áðan og við höfum styrkt þessa sjö framhaldsskóla sérstaklega til að útfæra þetta í samvinnu við okkur. Þetta undirstrikar kannski þann tón sem var dreginn fram í framhaldsskólalöggjöfinni að við erum ekki að fara inn í miðstýrt kerfi, ekki er skipun að ofan um hvernig þetta skal útfært. Útfærslan kemur ekki fullbúin frá ráðuneytinu heldur er hún unnin í samræmi við skólana. Vel getur verið að skólarnir hafi líka mismunandi áherslur varðandi útfærslu á prófunum og við verðum að skoða það.
Um fræðsluskyldu stendur í 32. gr. laga um framhaldsskóla að þeir sem eiga rétt á að hefja nám í framhaldsskóla skuli eiga rétt á því að stunda nám í framhaldsskóla til 18 ára aldurs en þurfa jafnframt að hlíta skólareglum. Framhaldsskóla er heimilt að gera sérstakar kröfur um undirbúning og námsárangur vegna innritunar á einstakar námsbrautir framhaldsskóla enda miði þær að því að bjóða nemendum fjölbreytt nám sem hæfir ólíkum undirbúningi þeirra. Í samningi skóla og menntamálaráðuneytis, samkvæmt 44. gr. laganna, skal kveðið sérstaklega á um skyldur einstakra framhaldsskóla við innritun nemenda og þær forsendur sem skólinn leggur til grundvallar innritun. Ráðuneytið vinnur að reglugerð um innritun nemenda og hefur einnig hafið skoðun á því hvernig hægt er að tryggja aðgengi nemenda að framhaldsskólum næsta vor í samræmi við fræðsluskyldu. Einnig verður fjallað um þessi atriði við endurnýjun samninga við framhaldsskóla um áramótin.
Í þessu samhengi og einnig í samhengi við það sem hv. þingmaður kom inn á varðandi þreyttar einingar og greiðslur fyrir þreyttar einingar er rétt að undirstrika að endurskoðun á reiknilíkaninu er á fleygiferð og nokkuð er síðan hún var sett af stað en hún tafðist vegna nýrra útfærslna í nýjum lögum sem verður eðlilega að taka tillit til. Þá stöndum við frammi fyrir spurningunum: Hvernig á að meta einingarnar? Hvað þýða þreyttar einingar? Verða próf eða verður það mat kennarans sjálfs að haka við að viðkomandi hafi í rauninni lokið viðkomandi einingum? Þetta er hluti af því sem verið er að fara yfir og ljóst að þeir menn og konur sem standa að mótun nýs reiknilíkans fyrir framhaldsskóla líta til þess að það er ekki eitthvert líkan í lofttæmi heldur verður miklu frekar að vera sveigjanlegt út af nýjum lögum.
Ljóst er að bæði menntamálaráðuneytið og skólar munu þurfa einhvern aðlögunartíma til að móta ferlið við innritunina sjálfa, hvernig best sé að tryggja rétt nemenda varðandi fræðsluskyldu, sem sagt undirstrika þennan rétt nemenda. Ég legg hins vegar ríka áherslu á að þessu ferli verði hraðað eins og kostur er enda er hér um mikið hagsmunamál að ræða, fyrst og fremst fyrir nemendur í öllum framhaldsskólum landsins.
