staða efnahagsmála og horfur á vinnumarkaði, munnleg skýrsla forsætisráðherra.
Virðulegi forseti. Það eru svartir dagar fram undan. Endurskoðuð þjóðhagsspá gerir ráð fyrir landsframleiðsla dragist saman um nærri 10% þrátt fyrir áframhaldandi viðsnúning í þróun utanríkisviðskipta og aukinn þorskkvóta. Verðbólgan stefnir yfir 13% og skuldir ríkissjóðs stefna hraðbyri í 2000 milljarða með tilheyrandi niðurskurði fjárlaga. Afleiðingarnar eru að fjöldi einstaklinga og fyrirtækja rambar á barmi gjaldþrots. Creditinfo Ísland áætlar að á fjórða þúsund fyrirtækja verði gjaldþrota á næstu árum.
Samkvæmt tölum Vinnumálastofnunar eru nú rúmlega 12.000 manns án atvinnu. Þessi tala á eftir að hækka á næstu vikum og ef spár bjartsýnustu manna ganga eftir verða á milli 15 og 20 þúsund Íslendingar atvinnulausir á næstu mánuðum. Ég óttast að sú tala verði jafnvel enn hærri af því að þúsundir fjölskyldna í landinu verða búnar missa aðra eða báðar fyrirvinnur sínar.
Og hvað gerir ríkisstjórnin? Hún stendur ráðþrota frammi fyrir vandanum. Á meðan almenningur ber utan Alþingishúsið í veikri von um að hægt sé að koma viti fyrir ráðherrana svo að þeir skammist í það minnsta til að segja af sér, niðurlægja þeir þjóð og þing með því að bjóða upp á umræður á Alþingi um einhverja blauta drauma stuttbuxnadrengja um bjór og vín í Bónus.
Hvernig ætla hæstv. ráðherrar að ástandið verði þegar tugþúsundir Íslendinga hafa ekki ofan í sig eða á, búnir að missa húsið sitt, bílinn sinn, vinnuna, sjálfsvirðinguna, jafnvel fjölskylduna og mæla göturnar í örvæntingu? Ég er hrædd um að mótmælin sem hafa staðið hér síðustu daga verði barnaleikur í samanburði við það sem þá mun ganga á.
Það eina sem maður getur vonað er að að minnsta kosti annar stjórnarflokkurinn sjái sóma sinn í að binda enda á þetta hraksmánarlega stjórnarsamstarf. Stjórnarsamstarf sem þegar hefur klofið þjóðina í herðar niður þar sem hundelta á með handjárnum almúgann sem skuldar síðustu afborgun af bílaláninu sínu á meðan þeir menn sem hreinsuðu hundruð milljarða út úr bönkunum og skildu þennan sama almúga eftir með reikninginn spranga enn um á einkaþotum og þyrlum og hafa ekkert að óttast.
Sjálfstæðismönnum er vorkunn því að samkvæmt möntrunni sem þeir kirja á hverjum degi undir mynd af Friedman og foringjanum í Svörtuloftum er græðgin af hinu góða. Samfylkingunni er hins vegar ekki vorkunn, stjórnmálaflokknum sem hefur predikað frá stofnun að hann sé höfuðandstæðingur Sjálfstæðisflokksins. Að gott og grandvart fólk á borð við hæstv. félagsmálaráðherra, Jóhönnu Sigurðardóttur, sem hingað til hefur borið hag almennings fyrir brjósti, skuli verja þau efnahagslegu hryðjuverk sem ríkisstjórnin er að fremja á þegnum þessa lands er hreinlega óskiljanlegt.
Afleiðingar þessa gríðarlega efnahagslega hruns og atvinnuleysis verða hræðilegar og beint fjárhagslegt tjón heimilanna í landinu vegna þess bætist ofan á það tjón sem þegar hefur orðið með aðgerðaleysi ríkisstjórnarinnar á öðrum sviðum. En fjárhagslega tjónið er ekki það versta. Félagslegir fylgikvillar atvinnuleysis eru jafnvel enn alvarlegri og kostnaður samfélagsins vegna þeirra á eftir að hlaupa á tugum ef ekki hundruðum milljóna á næstunni.
Virðulegi forseti. Hlustum á fólkið. Hlustum á íslenskan almenning. Það verður að grípa til aðgerða strax. Boða þarf til kosninga og ráðast strax í aðgerðir til að koma til móts við skuldsett heimili í landinu og bæta þarf rekstrarskilyrði íslensks atvinnulífs. Framsóknarmenn vilja að gjaldeyrisvandinn verði leystur strax með því að tengja krónuna við aðra mynt tímabundið eða til frambúðar. Endurskoða þarf vísitölutengingu lána, bjóða upp á greiðsluaðlögun og endurskoða algerlega lagaumhverfi viðskiptalífsins. Hefja þarf undirbúning aðildarviðræðna við Evrópusambandið til að fá niðurstöðu um hvort hagsmunum Íslendinga sé í raun best borgið þar. Tryggja þarf fyrirtækjum rekstrargrundvöll með stofnun sérstaks endurreisnarsjóðs sem getur bæði lánað fyrirtækjum og keypt hlutafé í þeim. Sjóður þessi fái heimild til lántöku með ríkisábyrgð hjá íslenskum lífeyrissjóðum og verði einnig heimilt að lána sveitarfélögum til viðhalds og uppbyggingarverkefna.
Síðast en alls ekki síst verða stjórnarflokkarnir að fara að skilja hvað þýðir að axla ábyrgð. Orðin tóm duga ekki lengur. Þjóðin mun ekki sætta sig við að sömu mennirnir og sátu að völdum við hrun bankanna sitji áfram eins og ekkert hafi í skorist. Sitji eins og Neró með hendur í skauti og horfi á meðan landið brennur og almenningur horfir á eftir húsnæði sínu, starfinu sínu, sjálfsvirðingunni og jafnvel fjölskyldunni. Sýnið fólkinu að aðgerðir ykkar séu meira en orðin tóm eða sjáið sóma ykkar í að láta ykkur hverfa.
