140. löggjafarþing — 57. fundur,  15. feb. 2012.

varnir gegn snjóflóðum og skriðuföllum.

374. mál
[18:04]
Horfa

Frsm. um.- og samgn. (Ólína Þorvarðardóttir) (Sf):

Herra forseti. Ég mæli fyrir nefndarálit um frumvarp til laga um breytingu á lögum um varnir gegn snjóflóðum og skriðuföllum, ásamt breytingartillögu, frá hv. umhverfis- og samgöngunefnd.

Nefndin hefur fjallað um málið og fengið á sinn fund Írisi Bjargmundsdóttur og Hafstein Pálsson frá umhverfisráðuneyti og Sigrúnu Karlsdóttur frá Veðurstofu Íslands.

Frumvarpið felur í sér viðbót við lög nr. 49/1997 þess efnis að heimilt verði á grundvelli laganna að vinna hættumat vegna eldgosa og að veita fé úr ofanflóðasjóði til þess að framkvæma slíkt hættumat. Einnig er lögð til sú breyting að hættumat skuli ná til þéttbýlis.

Í greinargerð með frumvarpinu kemur fram að til þess að unnt sé að hefja vinnu við gerð hættumats vegna eldgosa á Íslandi sé annars vegar hægt að veita fé af fjárlögum og hins vegar að breyta lögum um varnir gegn snjóflóðum og skriðuföllum þannig að ofanflóðasjóði verði heimilað að taka þátt í þessum kostnaði. Við gerð þessa frumvarps var síðari leiðin valin og styður nefndin það, eins og segir í nefndarálitinu. Ég mundi frekar orða það þannig að nefndin hafi fallist á það, en það er kannski ekki grundvallaratriði.

Það er jafnframt skilningur nefndarinnar að vinna við slíkt hættumat muni hvorki koma niður á verkefnastöðu ofanflóðasjóðs né fjárhagsstöðu hans. Þetta telur nefndin mjög mikilvægt enda ljóst að fyrir sjóðnum liggja afar brýn verkefni. Einnig ræddi nefndin hvort ekki væri þörf á að endurskoða í heild sinni löggjöf á þessu sviði með tilliti til breyttrar verkefnastöðu sjóðsins. Það má stinga því hér inn, þó að það standi ekki í nefndaráliti, að við ræddum meðal annars möguleika á því hvort ekki væri eðlilegt til lengri tíma litið að stofna beinlínis eða breyta lögum þannig að um sé að ræða hamfarasjóð sem nái til náttúruhamfara almennt. Við vitum í ljósi síðustu atburða, bæði eldgosa og hér fyrr á tíð snjóflóða, að rík ástæða er til að vera á varðbergi og hafa bjargir þegar bregður út af varðandi náttúruna.

Við meðferð málsins kom einnig fram að markmið hættumats sé að halda samfélagslegu tjóni í lágmarki sem og að vera grundvöllur fyrir mótvægisaðgerðir, sem meðal annars fela í sér uppsetningu viðvaranakerfa og gerð viðbragðsáætlana. Ljóst er að gerð hættumats vegna eldgosa er afar viðamikið verkefni sem tekur langan tíma. En með frumvarpinu er lagt upp með að tilgreina þriggja ára verkefni þar sem hugað verði að forgangsröðun verkþátta sem eru grunnur að hættumatinu.

Nefndin leggur til þá breytingu að ákvæði frumvarpsins falli úr gildi 31. desember 2014 þannig að gildistíminn verði þrjú ár.

Nefndin leggur til að frumvarpið verði samþykkt með þeirri breytingu, þ.e. að 4. gr. orðist svo:

„Lög þessi öðlast þegar gildi og falla úr gildi 31. desember 2014.“

Undir þetta nefndarálit rita Guðfríður Lilja Grétarsdóttir, formaður og framsögumaður málsins, Ólína Þorvarðardóttir varaformaður, Róbert Marshall, Atli Gíslason, Mörður Árnason, með fyrirvara, Birgir Ármannsson, með fyrirvara, Ásmundur Einar Daðason, með fyrirvara, og Árni Johnsen, með fyrirvara.