staða þjóðarbúsins.
Hæstv. forseti. Stöðu þjóðarbúsins tel ég vera góða miðað við aðstæður og hagvaxtarhorfur hér á landi eru bjartari en meðal annarra iðnvæddra ríkja að mati bæði innlendra og erlendra sérfræðinga. Ný spá Seðlabankans gerir ráð fyrir 2,5% hagvexti á þessu ári og fer vaxandi næstu ár og verður 3,75% samkvæmt spánni 2015. Þetta sýnir að verðmætasköpun í samfélaginu er að aukast.
Allt þetta ár hefur atvinnuleysi verið að minnka og starfandi einstaklingum er að fjölga á ný eftir að hafa fækkað töluvert í kjölfar hrunsins. Á síðasta ári jókst hlutur atvinnuvegafjárfestinga í landsframleiðslu í fyrsta sinn frá árinu 2006, eða um 25%. Fjárfestingaráætlun ríkisstjórnarinnar gerir ráð fyrir 10 milljarða innspýtingu í fjárfestingar í innviðum samfélagsins og í græna hagkerfinu og ný könnun Seðlabankans um fjárfestingaráform innlendra fyrirtækja bendir einnig til þess að fjármunamyndunin verði meiri í ár en áður var gert ráð fyrir.
Staða heimila og fyrirtækja er jafnt og þétt að batna á ný. Heildareignir að frádregnum heildarskuldum námu yfir 1.800 milljörðum um síðustu áramót og höfðu aukist um tæp 17% á milli ára. Skuldir fyrirtækja og heimila eru nú 280% af landsframleiðslu, en voru 510% þegar það náði hámarki haustið 2008. Skuldir heimila og fyrirtækja frá hruni hafa því lækkað um næstum helming sem hlutfall af landsframleiðslu. Það er auðvitað brýnt að ljúka endurskipulagningu skulda fyrirtækja og heimila sem fyrst, ekki síst endurútreikningum ólögmætra gengislána.
Eitt helsta verkefni kjörtímabilsins hefur verið að stoppa upp í um 300 milljarða fjárlagagat. Ekkert bendir til annars en að rekstur ríkissjóðs verði nánast sjálfbær á næsta ári. Engin ríkisstjórn í hinum vestræna heimi hefur náð slíkum árangri á liðnum árum. Á sama tíma hefur ríkisstjórnin staðið fyrir stórfelldri hækkun vaxta og barnabóta, lækkun skattbyrði um 60% allra heimila, auknum útgjöldum til velferðarmála og stórauknum tekjujöfnuði í samfélaginu.
Sé litið til skulda hins opinbera er talið að þær hafi náð hámarki á síðastliðnu ári þegar þær námu 101% af landsframleiðslu. Á þessu ári munu þær lækka í um 97% af landsframleiðslu.
Hrein skuldastaða hins opinbera er hins vegar 66% af landsframleiðslu í ár, en gert er ráð fyrir að þær lækki og nemi 53% af landsframleiðslu í lok árs 2015. Skuldir hins opinbera eru hérlendis svipaðar og í ýmsum öðrum iðnríkjum og staðreyndin er sú að íslenska ríkið ræður vel við skuldir sínar og á ekki við skuldakreppu að stríða.
Mikilvægt er að fjármagnshöftum verði aflétt eins fljótt og auðið er. Þar verðum við þó að fara með mikilli gát og tryggja með öllum tiltækum ráðum að lífskjör almennings verði varin fyrir mögulegu gengishruni og óðaverðbólgu.
Umræðan um fyrirhugaða nauðasamninga gömlu bankanna er á nokkrum villigötum. Við skulum ekki fara í neinar grafgötur um að þetta mál er og verður eitt af stóru málunum á borði þessarar ríkisstjórnar, Seðlabankans og Alþingis. Það er hins vegar alveg ljóst að Seðlabankinn fékk yfirráð yfir útgreiðsluferlinu með lögunum frá 12. mars sem er afar mikilvægt. Seðlabankinn hefur því regluvaldið þegar kemur að útstreymi gjaldeyris og hann mun ekki setja neinar reglur sem gætu ógnað hér lífskjörum eða markmiðum um fjármálastöðugleika, en það er mjög mikilvægt þegar litið er til efnahagsþróunar og inn í framtíðina að vel sé að þessu máli staðið.
Ég tel að mjög mikilvægt sé að vinna þetta mál áfram í sátt og senda erlendum kröfuhöfum þau skýru skilaboð að pólitísk staða á Íslandi breyti engu um meðhöndlun þeirra því að einhugur sé um að ganga eins langt í vörn fyrir íslenska hagsmuni og lög og þjóðréttarlegar skuldbindingar leyfa. Ég tel mikilvægt að við getum verið sammála um það og náð samstöðu um hvernig á eigi að taka og hvernig standa eigi að afnámi gjaldeyrishaftanna. Þetta eru stóru málin inn í framtíðina sem ég vona að við getum náð sæmilega breiðri sátt um.
Frú forseti. Aukinn hagvöxtur, minna atvinnuleysi, lægri skuldir, minnkandi verðbólga, jafnari lífskjör, og meiri bjartsýni á meðal heimila og fyrirtækja eru allt merki um að við séum á réttri leið og að ríkisstjórnin hafi (Forseti hringir.) með margvíslegum hætti brugðist rétt við. En auðvitað er margt óunnið en allir helstu hagvísar sýna að það er merki um batnandi hag hér á landi.
