tekjustofnar sveitarfélaga.

Herra forseti. Þetta mál sem hv. umhverfis- og samgöngunefnd hefur nú skilað áliti um er í reynd styrking lagastoðar og fjallar um frumvarp til laga um breytingu á lögum um tekjustofna sveitarfélaga, eins og segir hér í titli.

Frumvarpið gengur út á að ný grein bætist við III. kafla laganna, svohljóðandi:

„Hlutverk Jöfnunarsjóðs sveitarfélaga er að jafna mismunandi útgjaldaþörf og skatttekjur sveitarfélaga með framlögum úr sjóðnum á grundvelli ákvæða laga, reglugerða og vinnureglna sem settar eru um starfsemi sjóðsins. Þá greiðir sjóðurinn framlög til samtaka sveitarfélaga, stofnana þeirra og annarra aðila í samræmi við ákvæði laga.“

Síðan er lögð til önnur viðbót:

„Við 18. gr. laganna bætist nýr málsliður, svohljóðandi: Í reglugerð er heimilt að kveða á um að þau sveitarfélög sem hafa heildarskatttekjur af útsvari og fasteignaskatti sem teljast verulega umfram landsmeðaltal skuli ekki njóta framlaga úr Jöfnunarsjóði skv. d-lið 11. gr. og 1. mgr. 13. gr.“

Nefndin fékk á sinn fund Elínu Pálsdóttur og Guðna Geir Einarsson frá innanríkisráðuneyti til að kynna frumvarpið og ein umsögn barst frá Sambandi íslenskra sveitarfélaga og nefndin hefur fjallað um málið. Þess má geta, herra forseti, að í þann mund sem nefndin var að ljúka umfjöllun um málið barst beiðni frá þeim sveitarfélögum sem frumvarpið hefur áhrif á um að fá að koma til fundar við nefndina. Við viljum verða við því þannig að við óskum eftir því að þetta mál verði kallað aftur til nefndar milli 2. og 3. umr. svo við eigum þess kost að ræða við fulltrúa þeirra sveitarfélaga sem telja að frumvarpið hafi áhrif á þau. Það var einhvers konar handvömm af einhvers hálfu að sú beiðni barst ekki í tæka tíð og okkur var ekki kunnugt um hana.

Ég ætla samt að kynna þetta nefndarálit sem er í raun og veru mjög stutt því samkvæmt athugasemdum við frumvarpið er markmið þess annars vegar, eins og kom fram áðan, að styrkja og skilgreina hlutverk Jöfnunarsjóðs sveitarfélaga og að festa í lög heimild til skerðingar á framlögum Jöfnunarsjóðs vegna yfirfærslu grunnskólans frá ríki til sveitarfélaga og framlögum til jöfnunar á tekjutapi vegna fasteignaskatts til þeirra sveitarfélaga sem hafa heildarskatttekjur verulega umfram landsmeðaltal, þ.e. tekjur af útsvari og fasteignaskatti á hvern íbúa miðað við fullnýtingu þeirra tekjustofna. Þá kemur fram í umsögnum innanríkisráðuneytis og fjármálaráðuneytis að verði frumvarpið að lögum muni það ekki hafa fjárhagsleg áhrif á sveitarfélögin sem heild. Ekki sé um að ræða lækkun á framlögum úr Jöfnunarsjóði til sveitarfélaga almennt heldur sé um að ræða breytingu á innbyrðis skiptingu framlaga milli sveitarfélaga í samræmi við hlutverk sjóðsins eins og því er lýst í 1. gr. frumvarpsins.

Í umsögn Sambands íslenskra sveitarfélaga var sérstaklega bent á að markmið lagabreytingarinnar sé liður í stærra verkefni sem sé að auka innbyrðis jafnvægi í jöfnunarkerfinu og að jöfnunarframlög endurspegli raunverulega þörf sveitarfélaga fyrir auknar tekjur til að mæta útgjöldum. Þá kemur fram í umsögninni að Samband íslenskra sveitarfélaga gerir ekki athugasemd við að frumvarpið verði að lögum. Í umfjöllun um málið hefur komið fram að þörf sé á að fjármagn Jöfnunarsjóðsins sé nýtt betur til að létta undir með sveitarfélögum sem raunverulega þurfa á jöfnunarframlögum að halda. Þá hefur einnig komið fram að ef heimildarákvæðið verður ekki sett í lög sem fyrst muni það fresta því verulega að markmiðum þeim sem stefnt er að með Jöfnunarsjóði verði náð. Hér er því eins og fyrr segir verið að styrkja lagastoð.

Meiri hlutinn leggur til að frumvarpið verði samþykkt óbreytt í því nefndaráliti sem hér liggur fyrir en óskar engu að síður eftir því að kalla málið inn til nefndar milli 2. og 3. umr. til þess að eiga kost á því að hitta þá fulltrúa sveitarfélaga sem hafa óskað eftir að tjá áhyggjur sínar vegna málsins.

Undir þetta rita auk framsögumanns sem hér stendur hv. þingmenn Guðfríður Lilja Grétarsdóttir, formaður, Róbert Marshall, Álfheiður Ingadóttir, Lúðvík Geirsson og Atli Gíslason.