fjárhagsstaða íslenskra heimila.

Hæstv. forseti. Það er ástæða til að rifja upp að eitt stærsta verkefni ríkisstjórnarinnar þegar hún tók við stjórn landsins var fjárhagsvandi heimilanna. Fordæmalaust hrun á krónunni og þrot fjármálafyrirtækja orsakaði vanda á nánast sérhverju heimili í landinu.

Fyrirspyrjandi lætur eins og ekkert hafi gerst í skuldamálum heimilanna á kjörtímabilinu. Það er ástæða til að rifja líka upp að skuldastaða heimilanna fór úr 108% af landsframleiðslu sumarið 2007 og í 127% af landsframleiðslu 15 mánuðum síðar. Hækkunin nam um 20 prósentustigum sem er um 300 milljarða kr. hækkun á rúmu ári. Sé hins vegar heildarskuldastaða íslenskra heimila skoðuð nú sést að hún er komin niður í það sem hún var fyrir hrun árið 2007 og eru íbúðaskuldir heimila svipaðar og þær voru í upphafi eignabólunnar árið 2004 og hefur yfirveðsettum heimilum fækkað talsvert.

Þessi mikla lækkun skulda heimila er bæði vegna aðgerða ríkisstjórnarinnar og getu heimilanna til að greiða niður skuldir sínar ásamt endurútreikningum erlendra lána.

Íbúðareigendur hafa síðustu tvö ár fengið um 35% vaxtakostnaðar vegna húsnæðislána endurgreiddan úr ríkissjóði og var þetta hlutfall næstum tvöfaldað frá því sem áður var. Sé litið til 10% tekjulægstu heimilanna árið 2010 niðurgreiddi ríkið næstum því helming alls vaxtakostnaðar þess hóps.

Á kjörtímabilinu hefur ríkisstjórnin varið um 100 milljörðum kr. í vaxtabætur og barnabætur. Fasteignalán hafa verið færð niður um 46 milljarða vegna 110%-leiðarinnar. Það úrræði hefur ekki síst gagnast þeim sem keyptu fasteign rétt fyrir hrun. Þá hefur greiðsluaðlögun einstaklinga, sértæk skuldaaðlögun og greiðslujöfnun sömuleiðis hjálpað þúsundum einstaklinga.

Samkvæmt mælingum Capacent hefur þeim sem eru mjög ánægðir með lífið og bjartsýnir á framtíðina fjölgað um helming, farið úr 43% árið 2010 í 62%. Þeim sem eru í basli hefur fækkaði á sama tíma úr 53% í 35%.

Atvinnuleysi hefur minnkað um helming, kaupmáttur launa er meiri en þegar ríkisstjórnin tók við og frá botni kreppunnar hefur hann vaxið um 8 prósentustig. Sé tímabilið 2008–2010 borið saman við 2009–2011 sést að ráðstöfunartekjur heimila hafa hækkað meira en neysluútgjöld þeirra. Þróunin í búferlaflutningum hefur einnig verið í rétta átt. Umtalsvert fleiri flytja nú til landsins en frá því.

Álagning ríkisskattstjóra vegna ársins 2011 staðfestir viðsnúning í afkomu heimilanna en nettóeign heimila skilgreind sem heildareignir að frádregnum heildarskuldum jókst um tæp 17% á milli ára.

Að lokum er verðbólgan aðeins fjórðungur þess sem hún var þegar stjórn Samfylkingar og Vinstri grænna tók við völdum árið 2009 og kemur það heimilum með verðtryggð lán ekki síst vel.

Hins vegar geri ég mér fulla grein fyrir því að enn eru hópar fólks í samfélaginu í vanda, svo sem þeir sem keyptu fasteign á árunum rétt fyrir hrun. 110%-leiðin kom til móts við þann hóp og má ætla að um 7 þús. heimili hafi keypt sína fyrstu íbúð á árunum 2005–2010. Skapist svigrúm sem sátt getur náðst um tel ég að koma eigi til móts við þennan hóp.

Þá finnst mér koma til greina að skoða þaksetningu á verðtryggingu ef um það getur náðst sátt. Hafa ber í huga að árlegur kostnaður þess að setja 4% þak á verðbætur allra verðtryggðra fasteignalána landsins yrði um 17 milljarðar kr.

Ríkisstjórnin hefur lengi átt í viðræðum við lífeyrissjóðina um lausn vegna lánsveða en án nokkurrar niðurstöðu. Lífeyrissjóðirnir hafa dregið lappirnar í því máli en nú er gerð lokatilraun til að ná samkomulagi og vonandi skýrist það innan tíðar.

Hópur með erlendu lánin hefur fengið um 150 milljarða kr. afskriftir en frekari endurútreikningur mun væntanlega skila heimilunum enn frekari afskriftum og höfum við í ríkisstjórninni á fundum með bankastjórum lagt áherslu á að hraða þeim eins og mögulegt er.

Ég hef boðið framsóknarmönnum að fara yfir kostnað og áhrif þeirra hugmynda að beita skattkerfinu til að mæta skuldavanda heimilanna en ekki fengið nein viðbrögð við því þó að ég hafi hvatt til þess að við mundum skoða það saman fyrir að minnsta kosti nokkrum vikum. Ég hef verið reiðubúin að skoða öll raunhæf úrræði sem gætu gagnast þeim sem keyptu íbúð rétt fyrir hrun eða sem tryggðu þak á verðtryggingu og skiptir þá engu máli úr hvaða átt slíkar tillögur koma. En þær tillögur verða að vera raunhæfar og mega ekki setja ríkissjóð á hliðina eða leiða til verðbólgu og neikvæðra áhrifa á gengið sem er það versta sem hægt er að bjóða heimilunum.

Ég spyr hv. þingmann: Getur hann virkilega haldið því fram úr þessum ræðustól að ríkisstjórnin hafi ekkert gert miðað við þær aðgerðir sem ég hef listað upp fyrir skuldug heimili í landinu?