geislavarnir.
Virðulegi forseti. Ég mæli hér fyrir frumvarpi til laga um breytingu á lögum um geislavarnir, en frumvarpið var áður lagt fram á 141. löggjafarþingi og er nú endurflutt lítið breytt. Frumvarpið er samið í velferðarráðuneytinu í samvinnu við Geislavarnir ríkisins.
Með frumvarpinu er lögð til mesta breyting sem orðið hefur á lögum um Geislavarnir ríkisins frá setningu þeirra á árinu 2002. Frumvarpið tekur einkum mið af breyttum áherslum á alþjóðlegum vettvangi geislavarna, svo sem innan Alþjóðakjarnorkumálastofnunarinnar og innan Evrópusambandsins.
Lög um geislavarnir voru sett árið 2002. Lögunum er ætlað að tryggja nauðsynlegar öryggisráðstafanir gegn geislun frá geislavirkum efnum og geislatækjum í því skyni að takmarka skaðleg áhrif geislunar. Samkvæmt lögunum skal markmiði þeirra náð með markvissum aðgerðum, m.a. eftirliti með allri meðferð geislavirkra efna og geislatækja, athugunum og rannsóknum, vöktunum á geislavirkum efnum í umhverfi, viðbúnaði við geislavá og fræðslu og leiðbeiningum um geislavarnir.
Töluverð þróun hefur átt sér stað á undanförnum árum sé horft til áherslna á alþjóðavísu og sem dæmi má nefna ný viðmið og reglur á vettvangi bæði Alþjóðakjarnorkumálastofnunarinnar og Alþjóðageislavarnaráðsins. Endurskoðun laga um geislavarnir er því löngu tímabær.
Meginbreytingin sem felst í frumvarpinu er sú að í stað þess að miða geislavarnir við ákveðna starfsemi, svo sem heilbrigðisþjónustu eða iðnaðarstarfsemi er lagt til að geislavarnir taki mið af mismunandi geislunaraðstæðum. Með þeirri nálgun eru sett fram mismunandi viðmið sem fara skal eftir í geislavörnum og við eftirlit.
Þá er lagt til í frumvarpinu með tilliti til almannaheillasjónarmiða að íblöndun geislavirkra efna við framleiðslu matvæla, fóðurs, leikfanga, skartgripa og snyrtivara verði alfarið bönnuð. Jafnframt er lagt til að innflutningur á vörum sem framleiddar hafa verið með framangreindum hætti verði bannaður.
Af öðrum breytingum sem lagðar eru til í frumvarpinu má nefna að nýjar reglugerðarheimildir til handa ráðherrum um afmarkaða þætti geislavarna, svo sem um förgun geislavirks úrgangs, auk þess sem lagt er til að lögfest verði að við eftirlit með notkun jónandi geislunar verði tekið mið af þeirri áhættu sem notkuninni fylgir.
Þá er lagt til að ákvæði um að ráðherra skipi geislavarnaráð verði fellt brott. Reynslan sýnir að ekki er lengur þörf á slíku ráði þar sem fagþekking innan Geislavarna ríkisins er umfangsmikil og til mikillar fyrirmyndar.
Virðulegi forseti. Ég hef hér stuttlega fjallað um frumvarp til laga um breytingu á lögum um geislavarnir, en í því felast breyttar áherslur í geislavörnum í samræmi við alþjóðlega þróun á sviðinu sem nauðsynlegt þykir að innleiða hér á landi að mati þeirra sem gerst þekkja. Það er því von mín að frumvarpið hljóti afgreiðslu á þessu þingi.
Ég leyfi mér hér að lokum að leggja til að frumvarpinu verði vísað til hv. velferðarnefndar og til 2. umr.
