samningur hafnríkja til að uppræta ólöglegar, ótilkynntar og eftirlitslausar veiðar.

Virðulegi forseti. Ég mæli fyrir nefndaráliti utanríkismálanefndar um tillögu til þingsályktunar um fullgildingu samnings hafnríkja um aðgerðir til að fyrirbyggja, hindra og uppræta ólöglegar, ótilkynntar og eftirlitslausar veiðar.

Í nefndarálitinu er gerð grein fyrir vinnu nefndarinnar við málið en í stuttu máli má segja að þingsályktunartillagan feli í sér að ríkisstjórninni verði heimilað að fullgilda fyrir Íslands hönd samning hafnríkja um aðgerðir til að fyrirbyggja, hindra og uppræta ólöglegar, ótilkynntar og eftirlitslausar veiðar sem undirritaður var í Róm 22. nóvember 2009.

Samningurinn um hafnríkisaðgerðir er fyrsti bindandi alþjóðasamningur á sviði fiskveiða síðan úthafsveiðisamningurinn var gerður árið 1995. Við gerð samningsins var tekið mið af og litið til óbindandi leiðbeininga FAO um hafnríkisaðgerðir, sem voru helsta fyrirmynd hafnríkisreglna sem Ísland, ásamt öðrum strandríkjum við Norður-Atlantshaf, hefur innleitt, samanber lög nr. 22/2007, um breytingu á lögum nr. 22/1998, um veiðar og vinnslu erlendra skipa í fiskveiðilandhelgi Íslands.

Markmið samningsins er að fyrirbyggja, hindra og uppræta ólöglegar, ótilkynntar og eftirlitslausar veiðar. Aðilar að samningnum eru hlutaðeigandi hafnríki en samningurinn gildir gagnvart skipum sem ekki sigla undir fána hafnríkisins. Í samningnum er mælt fyrir um skyldu ríkja til að beita ólíkum stjórntækjum í því skyni að ýta undir ábyrgar fiskveiðar, svo sem með lokun hafna gagnvart skipum sem eru „svartlistuð“ af svæðisbundnum fiskveiðistjórnarstofnunum, málsmeðferð til að knýja fánaríki til ábyrgðar í erlendum höfnum, setningu tiltekinna lágmarkskrafna um upplýsingamiðlun, eftirlitsaðgerðir, fyrirbyggjandi ráðstafanir, stuðning við þróunarríki og samvinnu. Undanþága hafréttarsáttmála Sameinuðu þjóðanna um takmarkaða heimild skipa til að koma til hafnar vegna neyðaraðstæðna gildir eftir sem áður.

Við umfjöllun í utanríkismálanefnd kom fram að hér á landi sé löng reynsla af beitingu hafnríkisaðgerða í því skyni að torvelda ólöglegar veiðar. Ísland hafi verið í fararbroddi ábyrgra strandríkja, ásamt öðrum þjóðum við Norður-Atlantshaf. Fullgilding samningsins ætti því ekki að hafa miklar breytingar eða kostnað í för með sér hér á landi. Hins vegar er áréttað að samningurinn og fullgilding hans sé mikilvæg til að auka alþjóðlega samvinnu um þessi málefni. Einnig kom fram við umfjöllun málsins, svo þess sé getið, að frumvarp til innleiðingar samningsins í íslensk lög sé til umfjöllunar í atvinnuveganefnd, en nefndin fékk málið til umsagnar og gerði ekki athugasemdir við fullgildingu samningsins af sinni hálfu.

Undir nefndarálitið skrifa, ásamt þeim sem hér stendur, hv. þingmenn Ásmundur Einar Daðason, Vilhjálmur Bjarnason, Elín Hirst, Katrín Jakobsdóttir, Óttarr Proppé og Össur Skarphéðinsson

Fjarverandi við afgreiðslu málsins voru hv. þingmenn Frosti Sigurjónsson og Silja Dögg Gunnarsdóttir.