meðhöndlun úrgangs og ráðstafanir gegn umhverfismengun af völdum einnota umbúða fyrir drykkjarvörur.
Hæstv. forseti. Ég mæli fyrir frumvarpi til laga um breytingu á lögum nr. 55/2003, um meðhöndlun úrgangs, og lögum nr. 52/1989, um ráðstafanir gegn umhverfismengun af völdum einnota umbúða fyrir drykkjarvörur. Frumvarpið var unnið í samvinnu við stofnanir ráðuneytisins, auk þess sem það fór í umsagnarferli.
Meginmarkmið frumvarpsins er að tryggja að lög um meðhöndlun úrgangs samrýmist þeim skuldbindingum sem Ísland hefur undirgengist með EES-samningnum, þ.e. innleiðing EES-gerða og lagfæring á ákvæðum er varða þegar innleiddar EES-gerðir.
Þetta eru í fyrsta lagi tilskipun 2012/19/ESB, um raf- og rafeindatækjaúrgang, sem gerir m.a. kröfu um að bannað verði að farga ómeðhöndluðum raf- og rafeindatækjaúrgangi.
Í öðru lagi er reglugerð ESB nr. 660/2014, um flutning úrgangs, sem hefur það að aðalmarkmiði að efla eftirlit með flutningi hans.
Í þriðja lagi er innleiðing ákvörðunar 2013/727, um snið fyrir upplýsingagjöf vegna stefna um úrgangsmálefni, sem lýtur að upplýsingagjöf vegna þeirra. Er því lagt til að sveitarfélög verði skyldug til að senda Umhverfisstofnun upplýsingar um útgáfu og veigamiklar endurskoðanir á svæðisáætlunum um meðhöndlun úrgangs.
Í fjórða lagi er frumvarpinu ætlað að undirbúa innleiðingu á reglugerð ESB nr. 1257/2013, um endurvinnslu skipa, sem stefnt er að að verði tekin upp í EES-samninginn á næstu mánuðum. Lagðar eru til lagabreytingar sem fela í sér skilgreiningu á endurvinnslu skipa og útgáfu starfsleyfa vegna þessarar starfsemi auk þess sem gert er ráð fyrir nánari útfærslu í reglugerð ráðherra.
Í fimmta lagi hafa nýlegar athugasemdir Eftirlitsstofnunar EFTA gefið tilefni til að lagfæra lög um meðhöndlun úrgangs vegna innleiðingar rammatilskipunar 2008/98/EB um úrgang. Vegna athugasemdanna er lagt til að bætt verði við skilgreiningu á seljanda og miðlara og gerð krafa um starfsleyfi þessara aðila, auk þess sem bætt er við ákvæði um ábyrgð á úrgangsstjórnun.
Annað meginmarkmið frumvarpsins er að leggja til nauðsynlegar breytingar á sviði úrgangsmála. Fyrst ber að nefna að í frumvarpinu er lagt til að Umhverfisstofnun fái heimild til að leggja á stjórnvaldssektir vegna brota á lögum um meðhöndlun úrgangs. Þetta er í samræmi við tilmæli Ríkisendurskoðunar enda mikilvægt að viðurlögum vegna brota á lögunum sé beitt. Við útfærslu á ákvæðum um stjórnvaldssektir var tekið mið af ákvæðum efnalaga frá 2013.
Í öðru lagi er lagt til að 19. gr. laganna, um opinbera birtingu skýrslna rekstraraðila, verði lagfærð til að ákvæðið samrýmist samkeppnislögum.
Í þriðja lagi er lagt til að kæruheimild laganna til úrskurðarnefndar umhverfis- og auðlindamála verði lagfærð til samræmis við önnur lög á málefnasviði ráðuneytisins. Talið er nægjanlegt að almenningi sé heimilt að kæra ákvarðanir stjórnvalda er varða réttindi hans og skyldur, þ.e. svokallaðar stjórnvaldsákvarðanir, en kæruheimild gildandi laga er mun víðtækari.
Í fjórða lagi er gerð tillaga um að lögum nr. 52/1989, um ráðstafanir gegn umhverfismengun af völdum einnota umbúða fyrir drykkjarvörur, verði breytt til að heimila álagningu umsýsluþóknunar á ál. Undanfarin missiri hefur álverð farið lækkandi og því er komin upp sú staða hjá Endurvinnslunni hf. að tekjur vegna áls, þ.e. sala álumbúða, eru minni en kostnaður fyrirtækisins við meðhöndlun álsins. Er því talið rétt að leggja til að umsýsluþóknun verði tekin fyrir álumbúðir en fjárhæðinni verði stillt í hóf.
Virðulegur forseti. Ég hef rakið meginefni frumvarpsins og legg til að frumvarpinu verði að lokinni 1. umr. vísað til hv. umhverfis- og samgöngunefndar.
