ákvörðun sameiginlegu EES-nefndarinnar nr. 194/2016 um breytingu á XIX. viðauka við EES-samninginn.
Virðulegi forseti. Ég mæli fyrir nefndaráliti utanríkismálanefndar um tillögu til þingsályktunar um staðfestingu ákvörðunar sameiginlegu EES-nefndarinnar nr. 194/2016 um breytingu á XIX. viðauka, er varðar neytendavernd, við EES-samninginn.
Nefndin hefur fjallað um málið og fengið til sín gesti frá utanríkisráðuneyti og atvinnuvega- og nýsköpunarráðuneyti.
Með tillögunni er leitað heimildar Alþingis til að staðfesta ákvörðun sameiginlegu EES-nefndarinnar nr. 194/2016, frá 23. september 2016, um breytingu á XIX. viðauka, er varðar neytendavernd, við EES-samninginn frá 2. maí 1992, og til að fella inn í samninginn þrjár gerðir:
1. Reglugerð Evrópuþingsins og ráðsins (ESB) frá 21. maí 2013.
2. Framkvæmdarreglugerð framkvæmdastjórnarinnar (ESB) frá 1. júlí 2015.
3. Tilskipun Evrópuþingsins og ráðsins frá 21. maí 2013.
Allt eru þetta reglugerðir og tilskipanir er fjalla um lausn deilumála neytenda.
Sex mánaða frestur samkvæmt EES-samningnum til að aflétta stjórnskipulegum fyrirvara var veittur til 17. mars 2017. Því telst framsetning tillögunnar að mati nefndarinnar í samræmi við 4. gr. reglna um þinglega meðferð EES-mála.
Í stuttu máli varða þessar reglugerðir eftirfarandi og nefni ég þá fyrst reglugerð Evrópuþingsins og ráðsins frá 21. maí 2013. Henni er ætlað að stuðla að aukinni neytendavernd á Evrópska efnahagssvæðinu og bregðast við skorti á leiðum til að leysa deilumál vegna sölu á vöru eða þjónustu á netinu. Reglugerðin setur á fót heildstæða löggjöf á Evrópska efnahagssvæðinu um lausn deilumála með rafrænni málsmeðferð. Þannig skal setja á fót miðlægan gagnagrunn sem verði aðgengilegur á íslensku fyrir neytendur og seljendur. Ætlunin er að gagnagrunnurinn verði til þess að unnt sé að leysa deilumál sem upp koma vegna viðskipta á netinu, utan dómstóla, á einfaldan, skilvirkan, hraðvirkan og ódýran hátt. Þannig munu Neytendasamtökin hér á landi gegna hlutverki landstengiliðs fyrir gagnagrunninn.
Í öðru lagi er það framkvæmdarreglugerð ESB 2015/1051, sem felur í sér ítarlegar samskiptareglur, auk reglna um upplýsingagjöf, meðferð gagna o.fl. vegna samskipta neytenda, úrskurðarnefnda og landsstjórnvalda við miðlæga gagnagrunninn sem kveðið er á um í reglugerð ESB nr. 524/2013.
Að lokum er það tilskipunin sem kemur frá Evrópuþinginu og ráðinu um lausn deilumála neytenda utan dómstóla. Henni er ætlað að tryggja aðgengi að úrskurðaraðilum í deilumálum utan dómstóla. Þannig mælir tilskipunin fyrir um almennar reglur um lausn deilumála utan réttar. Tilskipunin skyldar seljendur vöru og þjónustu, sem heyra undir tilskipunina, að gerast aðilar að einföldum og skilvirkum úrræðum fyrir neytendur til að leysa ágreining sem upp getur komið í viðskiptum. Jafnframt er lögð sú skylda á ríki á Evrópska efnahagssvæðinu að tryggja að hægt sé að vísa deilumálum til úrskurðaraðila utan dómstóla. Kærunefnd lausafjár- og þjónustukaupa gegnir hlutverki slíks úrskurðaraðila hér á landi en einnig eru starfandi sérstakar kærunefndir sem fást við kvartanir vegna tiltekinnar tegundar þjónustu.
Að þessu sögðu er ljóst að tillagan til þingsályktunar um staðfestingu ákvörðunar sameiginlegu EES-nefndarinnar þjónar hagsmunum neytenda, sér í lagi varðandi neytendakaup, og ver rétt neytenda varðandi kaup og sölu á netinu. Kallar innleiðing tilskipunarinnar á breytingar á lögum um lausafjárkaup, lögum um þjónustukaup og lögum um neytendakaup.
Leggur utanríkismálanefnd til að tillagan verði samþykkt.
Undir nefndarálitið skrifa hv. þm. Jóna Sólveig Elínardóttir, formaður utanríkismálanefndar, Rósa Björk Brynjólfsdóttir framsögumaður, Álfheiður Ingadóttir, Ásta Guðrún Helgadóttir, Birgir Ármannsson, Bryndís Haraldsdóttir, Sigmundur Davíð Gunnlaugsson, Teitur Björn Einarsson og Vilhjálmur Bjarnason.
