01.03.1979
Neðri deild: 56. fundur, 100. löggjafarþing.
Sjá dálk 2905 í B-deild Alþingistíðinda. (2294)
202. mál, tímabundið olíugjald til fiskiskipa
Lúðvík Jósepsson:
Herra forseti. Við tveir fulltrúar Alþb. í sjútvn. Nd., ég og hv. þm. Garðar Sigurðsson, flytjum á þskj. 409 brtt. við 2. gr. frv. um að greinin falli niður.
Við erum sammála því, sem felst í þessu frv. og einnig í því fylgifrv., sem hefur verið rætt samhliða, að sá vandi, sem nú er uppi hjá fiskiskipaflotanum í sambandi við hækkandi olíuverð, verði leystur á þann hátt að komið verði við þeirri millifærslu sem felst í þessum frv. tveimur. En 2. gr. þessa frv. er ærið skothend í þessu máli, því að hún kemur málinu í sjálfu sér ekkert við. Hér er aðeins um að ræða að breyta gildandi kjarasamningum á milli sjómanna og útvegsmanna þegar um er að ræða siglingu skipa til útlanda.
Í 1. gr. er gert ráð fyrir því, að greitt verði hærra verð en um hefur verið samið fyrir aflann sem nemur 2.5% og að þessi hækkun skuli renna til útgerðarinnar án þess að koma til hlutaskipta, án þess að sjómenn fái nokkurn aflahlut úr þessari upphæð. Þetta samþykkja fulltrúar sjómanna sem eðlilegt er, vegna þess að hér er raunverulega um að ræða að greiða útgerðinni tilteknar bætur úr sjóðakerfinu vegna olíuverðshækkunarinnar. Það væri í sjálfu sér óeðlilegt að mínum dómi að hlutaskiptasjómenn fengju aflahlut úr þeirri sérstöku fiskverðshækkun sem til er komin á þennan hátt, og á það fallast þeir. Í 2. gr. er hins vegar gert ráð fyrir því, að þegar skip sigli með afla sinn á erlendan markað verði dregið ákveðið olíugjald frá þeirri hlutaskiptatölu sem átti að gilda samkv. kjarasamningi. Þá á að fara að láta sjómennina taka þátt í stuðningi við útgerðina og breyta þar með gildandi kjarasamningi. Þetta er algerlega óþörf grein á allan hátt, nema aðeins til þess að færa nokkurn hluta af aflahlut sjómanna yfir til útgerðarinnar.
Við, sem stöndum að þessari brtt., getum ekki fallist á þetta, því að það er engin þörf á því á nokkurn hátt. Ef það yrði gert mundi það frekar ýta undir að útgerðarmenn sigldu með afla sinn á erlendan markað, vegna þess að búið er að taka nokkurn hluta af því, sem átti að fara í hlut sjómannanna, og færa yfir til útgerðarinnar.
Ég tel sem sagt, að í 1. gr. frv. felist ekki nein skerðing á aflahlut sjómanna, þrátt fyrir þá millifærslu sem gerð er, en í 2. gr. felist greinileg skerðing, sem er að mínum dómi algerlega tilefnislaus. Við, sem þessa till. flytjum, styðjum þessi tvö frv., sem eiga saman og ná öllum sínum tilgangi þó að þessi grein sé felld niður, en við leggjum til að hún verði felld niður.
Ég tel líka að hér sé um afar óhyggilega ráðstöfun að ræða. Það er í rauninni ekki aðeins verið að ganga á gerða kjarasamninga á milli útgerðarmanna og sjómanna, heldur er verið að efna til óánægju út af tiltölulega mjög smávægilegum hlut. Þessi frádráttarliður dregur ekki mikið fyrir útgerðina, en er hins vegar brot á gerðum kjarasamningi. Ég fyrir mitt leyti vil ekki ýta undir það á neinn hátt, að útgerðarmenn sigli fremur með afla sinn en ráðstafa honum á annan hátt. Ég vil þvert á móti draga frekar úr því, þannig að útgerðarmaðurinn standi frammi fyrir því, að ef hann sendi skip sitt á erlendan markað verði hann að bera af sínum hlut þann aukakostnað sem felst í hækkandi olíuverði, en ef hann landi aflanum hér heima sé þessi hækkun á olíuverðinu greidd eftir sérstakri millifærsluleið sem felst í 1. gr.
Um þetta þarf ég ekki að hafa fleiri orð, till. okkar er á þskj. 409. Ég vil aðeins segja að samþykkt hennar raskar ekki á neinn hátt meginmáli því, sem hér er um að ræða, að gera kleift að koma fram umræddri millifærslu. Till. okkar er í samræmi við óskir sjómanna, en að sjálfsögðu á móti því sem útgerðarmenn vilja fá, því að þeir vilja þarna, eða fulltrúar þeirra, næla sér í svolítinn hluta af aflahlut sjómanna upp í olíukostnað sinn. Slíku er ekki fyrir að fara í hinni greininni, 1, gr. Þar er ekki um að ræða að skerða á neinn hátt aflahlut sjómanna. Að öðru leyti stöndum við að samþykkt frv.