22.05.1981
Efri deild: 119. fundur, 103. löggjafarþing.
Sjá dálk 4876 í B-deild Alþingistíðinda. (5178)
38. mál, kjarasamningar Bandalags starfsmanna ríkis og bæja
Karl Steinar Guðnason:
Herra forseti. Það er dálítið skrýtið að heyra hæstv. fjmrh. vera að býsnast yfir því, að menn séu haldnir misskilningi hér, vitandi að hann sjálfur hefur gefið út þrjár yfirlýsingar um þessi mál og tilefni þessara yfirlýsinga eru mótmæli stéttarsamtakanna, BSRB og ASÍ, varðandi skilning á þessu ákvæði frv., þ. e. 1. gr. (Fjmrh.: Hefur ASÍ mótmælt yfirlýsingunni?) ASÍ hefur komið á fund fjh.- og viðskn. og rætt um þetta, haft þungar áhyggjur af 1. gr. Þeir skildu þetta þannig, forseti og varaforseti, að þarna væri verið að fara inn á svið Alþýðusambands Íslands. Miðstjórn Alþýðusambandsins skildi það einnig þannig. Og framkvæmdastjóri Verkamannasambandsins skildi það einnig þannig. Það var einróma samþykkt að leggja áherslu á að skorið verði úr um það, hvernig með þetta skuli farið.
Ráðh. gaf út sérstaka yfirlýsingu til Alþýðusambands Íslands varðandi þessi mál, vegna þess að það hafa átt sér stað deilur um þessi landamerki, eins og við höfum kallað það, og Alþýðusambandið taldi rétt að fá úr því skorið, hvort halda ætti áfram að tæta verkalýðsfélögin svona í sundur. Ég er þó ekki að kenna núv. hæstv. fjmrh. um það frekar en öðrum. Það er svo, að þróunin hefur verið í þessa att, hvort sem hann hefur verið þar eða ekki. En fjmrh. gefur út yfirlýsingu 31. okt. þar sem hann fullyrðir að ekki verði breyting á samningssviði Alþýðusambandsins. Síðan eru gerðir kjarasamningar sem valda því, að menn eru mjög uggandi um hvernig þetta verður. Mönnum sýnist- og ég er ekki einn um það, við erum, held ég, allflestir í forustu verkalýðssamtakanna þeirrar skoðunar — að lagagreinin stangist á við þá yfirlýsingu sem Alþýðusambandinu var gefin.
Þá er það að ráðh. gefur út þriðju yfirlýsinguna — eða þriðja skilninginn er kannske hægt að segja, sem á þó að vera staðfesting á einhverjum einum skilningi, og það verður til þess, að Alþýðusambandið telur að við þetta megi una. Þá kemur það upp, að BSRB sendir bréf til alþm. — og sjálfsagt til ráðh. einnig — þar sem segir í lokin, með leyfi forseta:
„Með tilvísun til yfirlýsingar fjmrh. um rýmkun samningsréttar, sem var grundvöllur samkomulags um aukinn samningsrétt BSRB, sem síðar var samþykkt af félagsmönnum BSRB í allsherjaratkvgr., mótmælir stjórn BSRB túlkun þeirri, sem fram kemur í bréfi ráðh., og telur hana samningsrof.“
Af hverju skyldi þetta vera? Eru það tómir hálfvitar sem með þessi mál fara? (Gripið fram í.) Maður skyldi ætla það ef allir þessir menn eru haldnir misskilningi, eins og talað var um hérna áðan. En ég held að svo sé ekki. Ég held að það hafi verið farið hálfóhöndulega að við gerð þessa samnings, og greinin er það óljóst orðuð að ég tel mjög varhugavert að samþykkja hana svona. Ég held að það hefði átt að taka upp viðræður við BSRB um hvernig þetta megi skýrara verða. Ég vil ekkert efast um góðan vilja fjmrh. í þessum efnum, að hann vilji tryggja starfshópum atkvæðisrétt sem ekki hafa haft hann að undanförnu. Ég er alveg samþykkur því. En það sem kemur fram hér í 1. gr., er alls ekki einangrað við það atriði. Ég hef heyrt því fleygt, að BSRB hyggist leita úrskurðar dómstóla um þetta atriði, og það væri fróðlegt að sjá hvernig það fer. Sjálfur tel ég, að það sé mjög varhugavert að samþykkja þetta svona, og mun greiða atkv. á móti þessari grein, en fagna öðrum greinum samkomulagsins. Ég greiði atkv. á móti þessari grein vegna þess að ég tel ekki rétt að samþykkja greinar eða lög sem eru svo óljós sem hér greinir, og ég vil ekki heldur taka þátt í því, sem kemur hér fram hjá BSRB, að fremja samningsbrot.