04.05.1982
Neðri deild: 82. fundur, 104. löggjafarþing.
Sjá dálk 4616 í B-deild Alþingistíðinda. (4417)
111. mál, söluskattur
Frsm. minni hl. (Halldór Ásgrímsson):
Herra forseti. Fjh.- og viðskn. hefur fjallað um frv. til l. um breytingu á lögum um söluskatt sem miðar að því að auka og gera skýrari undanþáguákvæði varðandi söluskattsfrelsi tímarita. Hér er um að ræða öll tímarit sem gefin eru út hér og einnig erlend tímarit. Eins og menn vita eru blöð söluskattsfrjáls, og af tímaritum, sem ekki eru gefin út í ágóðaskyni, er ekki greiddur söluskattur. Söluskattur er greiddur af öllum öðrum tímaritum svo og erlendum tímaritum.
Minni hl. n. er ljóst að hér er um vandamál að ræða sem þarfnast nánari athugunar. Fjmrn. mælir gegn því, að frv. verði samþykkt, en bendir á ýmis vandkvæði er varða málið almennt. Vil ég vísa til þeirrar greinargerðar, en hún er svohljóðandi:
„Ráðuneytið vísar til munnlegrar beiðni nefndarinnar, dags. 26. apríl, um umsögn um frv. til l. um breytingu á lögum nr. 10/1960, um söluskatt, 111. mál.
Frv. þetta hefur í för með sér að sala allra blaða og tímarita verður söluskattsfrjáls, verði það að lögum. Af þessu tilefni tekur rn. eftirfarandi fram:
Samkv. 11. tölul. 6. gr. laga um söluskatti eru innlend dagblöð og hliðstæð blöð svo og tímarit, sem ekki eru gefin út í ágóðaskyni, undanþegin söluskatti. Ákvæði þetta hefur verið framkvæmt þannig að öll tímarit hafa verið talin söluskattsskyld nema þau sem rn. hefur sérstaklega undanþegið samkv. skriflegri beiðni viðkomandi útgáfuaðila. Við framkvæmd þessa ákvæðis hefur sjaldnast verið vandamál að skera úr um hvað sé dagblað og hvað ekki. Erfiðara hefur reynst að skilgreina hvaða blöð séu hliðstæð dagblöðum. Í því efni hefur þó einkum verið talið að átt sé við hin svokölluðu landsmálablöð, og af þeim sökum hafa þau verið talin undanþegin söluskatti samkv. umræddu ákvæði.
Að því er tímaritin varðar er framkvæmd ákvæðisins til muna erfiðari. Og vissulega er sú staðhæfing í grg. rétt, að rn. hafi oft verið sett í mikinn vanda við túlkun ákvæðisins. Í þessu sambandi má nefna að sá útgáfuaðili tímarits hlýtur að vera vandfundinn, sem ekki stefnir að því að útgáfan beri sig. Í raun hefur niðurstaða rn. í þessu efni verið sú að telja blöð, sem gefin eru út af samtökum sem vinna að framgangi ákveðins málefnis og meginmarkmið útgáfunnar er að kynna viðkomandi málefni, ekki gefin út í ágóðaskyni. Þá hafa á undanförnum árum orðið þær breytingar á útgáfu blaða, sem áður voru í höndum samtaka, að þau hafa færst í hendur félaga eða einstaklinga sem hafa af því atvinnu að gefa út blöð. Við þessum breytingum hefur verið brugðist með þeim hætti að telja sölu tímarita, sem fjalla um afmarkað efni tengt atvinnulífi eða menningarmálum.; söluskattsfrjálsa, en sölu blaða með almennu skemmti- og afþreyingarefni söluskattsskylda.
Að því er frv. það, sem hér ræðir, varðar skal bent á það, að það mundi leiða til söluskattsfrelsis erlendra tímarita, sem hér eru seld í lausasölu, auk innlendra tímarita, verði það að lögum. Ákaflega erfitt er að meta tekjutap ríkissjóðs af niðurfellingu þessari, en fullyrða má að það yrði verulegt. Jafnframt skal á það bent, að söluskattur er innheimtur af sölu bóka. Hætt er við, nái frv. þetta fram að ganga, að rn. lendi í svipuðum erfiðleikum“ — ég endurtek: „í svipuðum erfiðleikum og það á nú í varðandi túlkun gildandi lagaákvæðis, þar sem nú þyrfti að fara að skera úr um það t. d., hvenær rit telst tímarit, hvenær bók o. s. frv. Með vísan til þess sem hér hefur verið rakið getur rn. ekki mælt með því, að frv. þetta nái fram að ganga.“
Ég vil taka það fram, að viss tök mæla með því; að frv. þetta verði samþykkt, eins og i öllum málum. Þetta mál sýnir ljóslega að við erum komin í mikinn vanda varðandi undanþáguákvæði frá söluskatti. Sá vandi verður ekki leystur nema taka söluskattskerfið í heild til rækilegrar endurskoðunar, t. d. með því að taka upp nýjan skatt eins og virðisaukaskatt í stað söluskatts og nema úr gildi flest undanþáguákvæði í söluskatti. Önnur leið er ekki fær í þessu efni. Ef á að halda áfram að bæta við undanþáguákvæði söluskattsins endalaust, þá verða vandamálin alltaf meiri og meiri. Við leysum ekki þau vandamál, sem þarna er við að stríða, með því að auka stöðugt við undanþáguákvæðin.
Með tilliti til þess, sem ég hef nú sagt, og grg. þeirrar, sem hér fylgir með, vill minni hl. n. leggja til að málinu verði vísað til ríkisstj. til athugunar og meðferðar.