05.12.1983
Neðri deild: 20. fundur, 106. löggjafarþing.
Sjá dálk 1347 í B-deild Alþingistíðinda. (1177)
40. mál, tekjustofnar sveitarfélaga
Flm. (Pétur Sigurðsson):
Herra forseti. Ég held að mörgum þm. hafi dottið það sama í hug og mér þegar hv. þm. Garðar Sigurðsson flutti ræðu sína. Vestmanneyingar hafa nefnilega þótt nokkuð iðnari við kolann en við í Reykjavík og þekkja margir aðilar til þess, sem hafa setið á þingi á síðustu árum.
Þá veit ég í framhaldi ræðu hans að það mun vekja undrun margra, og ekki síst hv. meðflm. míns að þessu frv., hv. þm. Guðmundar J. Guðmundssonar, að heyra þennan þm. Alþb. segja að hann geti ekki orðið meðmæltur þessu máli öðruvísi en það verði lagður fasteignaskattur á orlofsbúðir verkalýðsfélaganna. Var þó ein af glansrósum Alþb.- manna í stjórnartíð þeirra að koma orlofsbúðunum á eða alla vega styðja að því að svo skyldi verða. En nú er boðað af þessum þm. Suðurl. að þetta sé sú lausn sem hann muni fella sig við og þá muni hann geta hugsað sér að styðja að skatturinn á sumarbústaðaeigendum, sem koma úr þéttbýli, verði sá sami og hjá þeim sem í sveitinni búa. Þetta þótti mér merkilegast við hans ræðu. — Það er annars líka eftirtektarvert við hans málflutning að hann telur að hann geti samþykkt þetta frv. með breytingu, en hann greiddi þó atkv. á móti því í fyrra. Þarna hefur orðið nokkur hugarfarsbreyting, sem ég fagna vissulega.
Ég þakka öðrum þm. fyrir þeirra undirtektir við frv. Sérstaklega þakka ég hv. þm. Eggert Haukdal, sem sjálfur er bóndi og kemur úr einu stærsta landbúnaðarhéraði landsins, einmitt þar sem mörg sumarbústaðahverfi eru, fyrir undirtektir hans við þetta frv. Komu þær ekki alveg á óvart, því hann var með því í fyrra að málið héldi áfram og fengi þinglega meðferð. — Það er kannske meginatriðið í dag að málið fái þinglega meðferð, að það sé ekki verið að reyna að stöðva það vegna óskiljanlegra hvata hjá einstökum þm. sem eru að gæta hagsmuna fárra.
Það kemur mér vissulega á óvart sem kom fram hjá hæstv. félmrh., að það skuli geta átt sér stað á Íslandi í dag að aðaltekjustofn sumra sveitarfélaga sé þessi skattur á sumarbústaðaeigendum. Hvers konar búskapur er í þeim sveitarfélögum? Hvernig fær fólk búið þar ef þessi er aðaltekjustofninn hjá viðkomandi sveitarfélögum?
Ég vil benda mönnum á, sem um leið og þetta frv. er rætt eru að ræða um skattfrelsi svokallaðra orlofsbúða eða orlofsheimila verkalýðsfélaganna, að einn þáttur þess að farið var fram á skattfrelsi stærstu orlofsbúðanna var m.a. að sú starfsemi færði mikla vinnu inn í viðkomandi sveitarfélög. Það er mikil vinna sem fylgir þessari starfsemi fyrir íbúa viðkomandi sveitarfélaga og þar á meðal óbeinar tekjur af þeirri starfsemi sem fer fram t.d. í Ölfusborgum hjá félögum innan Alþýðusambandsins, í Hraunborgum hjá sjómannasamtökunum, austur á Héraði, vestur á fjörðum, norður í Fnjóskadal og svo mætti lengi telja. Ég efast um að sveitarfélög sem hafa litlar aðrar tekjur mundu í mörgum tilfellum vilja fórna því að slík samtök kæmu sér upp slíkri starfsemi í þeirra sveitarfélagi á móti hinu að þau fengju skattinn. Það getur orðið það sem ræður úrslitum hjá þeim sem ráðast í slíkar byggingar og ákveða staðsetningu þeirra, hvort slíkan skatt þarf að greiða eða ekki.
Það breytir í engu því sem hæstv. ráðh. sagði um rétt sveitarfélaga til að ákveða sín gjöld. Við erum að gera hér tilraun til að fá breytt lögum sem Alþingi hefur sett og þessi skattheimta byggist á og því er eðlilegt að það sé Alþingi sem taki ákvörðun í málinu. Því er frv. þetta flutt og það verður ekki fyrr en eftir að við höfum ráðið fram úr því hér, hvernig við viljum hafa þessa heimild í framtíðinni, að hægt er að fara að tala um hluta sveitarfélaganna í skattheimtunni.
Ég vil, herra forseti, að lokum þakka þeim sem hafa tekið undir að þetta mál nái fram, hljóti þinglega meðferð, og vonast til þess að félmn. deildarinnar, sem ég legg til að málið fari til eftir að umr. er lokið, flýti sér við störf sín og komi málinu aftur inn í þingsali til þess að þingmenn geti greitt atkv. um það efnislega.