04.12.1984
Sameinað þing: 29. fundur, 107. löggjafarþing.
Sjá dálk 1583 í B-deild Alþingistíðinda. (1068)
33. mál, lífeyrisréttindi húsmæðra
Svavar Gestsson:
Herra forseti. Það er stutt aths. út af þeim orðum sem hv. 2. þm. Norðurl. v. lét falla í sambandi við að erfitt hefði verið að þoka fram lífeyrisréttindamálum á þeim tíma sem við störfuðum saman að ríkisstj. í landinu, ég og hann. Ég vil láta það koma hér fram, þannig að það verði bókað í þingtíðindi, að ég man aldrei eftir því að Framsfl. flytti eina einastu till. um þessi mál þann tíma sem við vorum saman í ríkisstj., en það voru fimm ár eins og kunnugt er og oft hefur komið fram úr þessum virðulega ræðustól.
Aðalatriðið er auðvitað að hér er um að ræða afar flókið mál og leiðirnar út úr þessu geta verið ýmsar frá tæknilegu sjónarmiði séð.
Fyrsta er sú að greiða beint úr ríkissjóði upphæð í hugsanlegan lífeyrissjóð, eins og hv. þm. gerir till. um.
Önnur leiðin er sú að greitt verði úr ríkissjóði sem svarar iðgjöldum af einhverjum tilteknum meðallaunum sem ætla mætti að hæfileg væru í þessu skyni. En þá komum við að því mati hvernig meta á störf húsmæðra til launa í þessum efnum. Eigum við í þessu sambandi að taka mið af tekjum svokallaðrar fyrirvinnu eða hvað eða eigum við e.t.v. að taka mið af meðaltali almenns lífeyrisréttar? Það er hugsanlegt að skoða það líka.
Ein leið er svo sú að taka ákvörðun um hærri lífeyri frá almannatryggingunum til þeirra sem ekki fá lífeyri úr lífeyrissjóðum. Það þýðir að hækka verður tekjutrygginguna verulega frá því sem nú er. Út af orðum hv. þm. vil ég benda á að kaupmáttur ellilífeyris og tekjutryggingar var fyrir einu og hálfu ári 25% hærri en hann er nú. Og í öðru lagi bendi ég á að þjónusta við aldrað fólk í landinu, þ. á m. húsmæður, hefur stórhækkað frá almannatryggingakerfinu, t.d. lyf um 140% og læknisþjónusta um 170%. Hér hefur sem sagt verið vegið að þessu fólki í tíð núv. ríkisstj. eins og allri félagslegri þjónustu í landinu.
Það er hins vegar ekki ástæða til að gagnrýna það þó að hv. þm. hreyfi þessu máli hér á þingi, nema síður sé, þó að hann beri auðvitað, eins og aðrir stjórnarþm., ábyrgð á þeirri stjórnarstefnu sem nú er rekin í landinu. Ég bendi honum á tvennt í þessu sambandi. Í fyrsta lagi að beita sér fyrir hækkun tekjutryggingar og í öðru lagi vil ég benda honum á að nú um áramótin renna út lögin um eftirlaun aldraðra. Það kerfi er í stórfelldri hættu. Það er kominn 4. des. Það lifa eftir af þingstörfum til jóla sennilega tvær til tvær og hálf vika eða svo og það er ekki komið fram neitt frv. hér í þinginu frá hæstv. ríkisstj. um að framlengja lögin um eftirlaun aldraðra. Þar með er réttur fólks, sem hefur notið lífeyris samkv. lögunum um eftirlaun aldraðra undir umsjónarnefnd eftirlauna, í hættu nema ríkisstj. komi frá sér hingað inn í þingið þessu frv. um framlengingu á lögunum um eftirlaun aldraðra og umsjónarnefnd eftirlauna.
Ég skora þess vegna á hv. þm. og aðra stjórnarliða, sem hér eru, að beita sér fyrir því að frv. um framlengingu á lögunum um eftirlaun aldraðra verði lagt hér fram snarlega því að annars eru þúsundir manna í óvissu með sinn lífeyri núna um áramótin vegna þess að lögin falla úr gildi. Þegar þau falla úr gildi er ekki aðeins að réttur fólks falli niður, heldur gerist hitt líka, að skylda þeirra sem eiga að borga til umsjónarnefndar eftirlauna, m.a. allir lífeyrissjóðirnir í landinu, Jöfnunarsjóður sveitarfélaga og ríkissjóður og fleiri, fellur niður. Ég skora því á hv. þm. að sýna vilja sinn í verki með því að tryggja að ríkisstj. sjái sóma sinn í að leggja hér fram, helst strax á morgun, frv. til l. um framlengingu á lögunum um eftirlaun aldraðra.