16.03.1987
Neðri deild: 64. fundur, 109. löggjafarþing.
Sjá dálk 4261 í B-deild Alþingistíðinda. (3933)
318. mál, Húsnæðisstofnun ríkisins
Kjartan Jóhannsson:
Herra forseti. Ég skal virða ósk forsetastólsins um að stytta mál mitt þó að hins vegar verði að segjast að ræða hv. 2. þm. Norðurl. e. hefði gefið tilefni til þess að maður talaði hér langt og ítarlegt mál. Það var meira að segja svo langt gengið hjá hv. þm. Halldóri Blöndal að hann talaði um þessa tillögu hér sem útgjaldatillögu. Hann sást ekki fyrir í neinu efni við umfjöllun um þetta mál.
Ég hélt að engum þm. væri ókunnugt um hvað hér væri á ferðinni, nefnilega það að staðan er þannig í Byggingarsjóði ríkisins að það er til minna fé heldur en þörf virðist vera fyrir og peningarnir fara m.a. til þess að lána fólki sem þarf raunverulega ekki á lánum að halda. Það hafa verið tekin dæmi um það í opinberum fjölmiðlum, m.a. sjónvarpi, að menn fái lán sem ekki þurfa á þeim að halda og geti lagt þau inn á banka og hirt af þessu fé vexti. Ég hélt að öllum hv. þm. væri ljóst að þetta væri staða málsins.
Hér er sem sagt tillaga um það að skapa aðeins aukið svigrúm, að gefa einhverja möguleika til þess að menn séu ekki skuldbundnir til að veita þeim lán sem ekki þurfa á þeim að halda. Það er það sem tillagan fjallar um. Þetta er reyndar ekki í fyrsta skiptið sem þetta er reifað hér í sölum Alþingis. Það var reifað hér líka við 2. umr. þessa máls. Mér hefur nú fundist að það væri í rauninni almennur skilningur hjá þm. úr öllum flokkum fyrir því að það fyrirkomulag sem við værum með væri alls ekki til fyrirmyndar, þegar verið væri að úthluta niðurgreiddum lánum til aðila sem sannanlega þyrftu ekki á þeim að halda.
Nú er það auðvitað líka upplýst að það hefur verið gert ákveðið samkomulag við aðila vinnumarkaðarins um fyrirkomulag í þessum efnum. Það er einmitt þess vegna sem sú brtt. sem hér er um að ræða er orðuð eins og hér er gert, þar sem gert er ráð fyrir því að ekki verði til neinna aðgerða gripið í þessum efnum öðruvísi en að höfðu samráði við þá sömu aðila og samkomulag var gert við. Maður er í sjálfu sér ýmsu vanur af hálfu hv. 2. þm. Norðurl. e. En ég hélt að hæstv. félmrh. mundi ekki gefa sjálfum sér jafnslæma einkunn og hann gerði í þeirri ræðu sem hann flutti hér áðan vegna þess að tillagan, eins og hún er, felur það vald í hendur hæstv. félmrh. hvernig hann fer fram í þessu máli. Og að segja að hún feli það í sér að kippt sé réttinum frá fólki er auðvitað fráleitt. Ef hæstv. ráðh. heldur að þarna hafi verið um réttmætan rétt að ræða beitir hann ekki þessu ákvæði. Mér hafði nú skilist af hans málflutningi að hann teldi þetta ákvæði, eins og það er í lögunum núna, ekki það skemmtilegasta eða sterkasta. Í hinu orðinu hélt hæstv. félmrh. því fram að þetta gæti falli undir þá endurskoðun sem þyrfti að gera. Hvað felst í því? Jú, það sem í því felst er viðurkenning hæstv. ráðh. á því að það sem hér er verið að fjalla um sé alls ekki eins fullkomið og rétt og gott og hann vildi þó láta í veðri vaka inn á milli.
Ég held að allir hv. þm. skilji hvernig málið er vaxið. Ég held að allir hv. þm. eigi að geta skilið að eins og frá þessari tillögu er gengið, þá er farið fram af mikilli varkárni. Það er gert ráð fyrir samráði við aðila vinnumarkaðarins. Valdið er falið hæstv. félmrh. til þess að hann geti farið fram af þeirri varkárni sem hann telur nauðsynlega. Það er engin fyrirskipun um að hann þurfi að gera eitt eða neitt í þessum efnum sem hann telur að samræmist ekki réttlætisvitund sinni. Hér er því opnuð leið til að taka á þessu máli, sem hefur verið til umræðu hér innan þings og reyndar utan líka, og það er í rauninni verið að sýna hæstv. félmrh. þó nokkurt traust með því að ætla honum að fjalla um þessi mál og meta þau. Ég hélt að samþykkt tillögu af þessu tagi gæti engan skaðað en beiting ákvæðisins sem hér um ræðir gæti orðið til þess að skapa aukið svigrúm til að mæta þörfum þar sem þær eru brýnar og þá vitanlega á kostnað þeirra sem sannanlega þyrftu alls ekki á lánum að halda. Það er kjarni málsins.