18.11.1986
Sameinað þing: 18. fundur, 109. löggjafarþing.
Sjá dálk 973 í B-deild Alþingistíðinda. (835)
21. mál, áhrif markaðshyggju
Ólafur Þ. Þórðarson:
Herra forseti. Það blasir við að íslenska þjóðin er að eldast. Það er stöðug fjölgun í eldri árgöngum. Og varla getur það þýtt að lífskjör Íslendinga séu á niðurleið. Við erum ekki með hæstan meðalaldur í heimi. Við erum númer tvö. (GJG: Hæstan meðalaldur kvenna.) Þannig er ástandið. Samt stendur hv. 3. þm. Reykv. upp og talar eins og himinn og jörð séu að farast vegna þess að gamalt fólk á Íslandi búi við að manni skilst svo miklu verri aðstæður en úti í heimi.
Hv. 7. þm. Reykv. vekur athygli á því að við séum með hæstan meðalaldur kvenna. Ekki veit ég hvort þetta er út frá jafnréttissjónarmiðum sett hér fram. En það er mikill munur á því hvort hér séu erfiðleikar og vandamál sem þarf að leysa á þessu sviði. Ég get alveg tekið undir að það er margt sem er að, en mér finnst skrýtið þegar málflutningurinn er á þann veg að það væri miklu líklegra að ástandið væri hér á þann veg að við værum með einhvern lægsta meðalaldur sem þekktist á Vesturlöndum, eftir málflutningnum að dæma.
Ég hygg að þegar menn halda því fram að sú ríkisstjórn sem nú situr hafi tekið upp leiftursóknina og komið henni í höfn hafi menn gleymt að takmarkað atvinnuleysi eða visst atvinnuleysi var ein af grunnhugmyndum þeirrar stefnu. Með því að gera hæfilega marga Íslendinga atvinnulausa væri hægt að beygja hina til að vera til friðs. Þetta var hugsunin á bak við þessa stefnu. Var þetta það sem ríkisstjórnin gerði? Nei. Hún leitaði eftir víðtæku samkomulagi með aðilum vinnumarkaðarins um aðgerðir. Ég ætla ekki að færa einum né neinum heiðurinn af því að þessir aðilar náðu saman, en ég fagna því að það tókst. Ég skil ekki þann hugsunarhátt þegar menn telja að það sé leiftursóknin sem verið er að framkvæma þegar það er alger andstæða hennar í þessum efnum sem verið er að framkvæma, þ.e. leið samkomulags í staðinn fyrir að ætla að svínbeygja annan aðilann í duftið.
Við höfum búið við miklar sviptingar í stjórn þessa lands og það hefur stundum verið siglt hátt í þeim efnum. Ég er ekki viss um að jafnvel þó hv. 3. þm. Reykv. hefði verið ráðherra áfram hefði hann treyst sér til að halda áfram þeirri siglingu sem var uppi í lok þess tímabils sem hann sat í ráðherrastól. Ég hygg að hann hefði lagt til að það yrði örlítið rifað. Ég skil út af fyrir sig vel að þeir séu sumir orðnir óþreyjufullir að bíða eftir nýjum alþingiskosningum. Það byrjaði nú mjög skjótt sá áróður að það væri nauðsyn að hafa alþingiskosningar strax og þær yrðu í síðasta lagi - ja, alltaf næsta sumar, var sagt. Nú liggur alveg ljóst fyrir að þingkosningar eru fyrir stafni. En það blasir engu að síður við að ekki er víst að allir verði jafnhressir, hvorki stjórnarflokkar né aðrir, þegar þær fara fram.
Ég tel að sú ríkisstjórn sem nú situr hafi það sér helst til ágætis að hún hefur tekið á vissum vandamálum. Það er ábyggilegt t.d. að það samkomulag sem gert var í vetur varðandi húsnæðismál á eftir að verða til hagsældar fyrir þjóðina í framtíðinni. Hér aftur á móti setja menn hlutina fram á þann veg eins og gert er með spurningu nr. 10: „Hve mörgum frystihúsum hefur verið lokað frá 1983 og hver eru þau?"
Er það tala frystihúsanna í landinu sem skiptir höfuðmáli? Er ekki hin raunverulega spurning sem skiptir máli: Er atvinnuleysi í landinu? annars vegar og hins vegar: Hefur framleiðslan dregist saman? Er það virkilega svo að að sé talan sem skiptir máli? (SvG: Flyttu brtt.)
Það er vel að sá samkomulagsvilji er uppi að hv. flm. leggur til að það verði flutt brtt. við hans eigin till. við frumumræðu um málið. Ef ég ætti sæti í umræddri þingnefnd mundi ég vafalaust ekki setjast á það að sumt af þeim rannsóknaratriðum sem hér er óskað eftir færi í gegn til skoðunar. En ég held aftur á móti að það sé ekki rökrétt að gera ráð fyrir því, hvort sem okkur líkar betur eða verr, að allir þeir eyrnamerktu tekjustofnar í íslenskum lögum sem eru í dag geti farið til þeirra verkefna sem lögin gera ráð fyrir. Ég bendi á að hv. flm. var ráðherra í ríkisstjórn þar sem klásúlan var inni um að þrátt fyrir ákvæði þessara laga skyldi við ákvörðun um fjárlög ýmsir hlutir skornir niður.
Herra forseti. Ég skal ekki verða til að misbjóða þolinmæði forseta og mun ljúka máli mínu.