30.04.1988
Sameinað þing: 74. fundur, 110. löggjafarþing.
Sjá dálk 7138 í B-deild Alþingistíðinda. (5153)
437. mál, löggjöf um forskólastig og uppbyggingu dagvistarstofnana
Óli Þ. Guðbjartsson:
Hæstv. forseti. Ég kveð mér hljóðs til að taka undir og lýsa fylgi við fram komna þáltill., fram borna af hv. 2. þm. Austurl., um það mál sem hér er á dagskrá. Málið er í rauninni frá mér séð tvíþætt: Annars vegar gengur þáltill. út á að unnið sé að löggjöf um forskólastig og hins vegar um áætlun um uppbyggingu dagvistarstofnana. Þetta eru í rauninni tvö mál þó að skyld séu.
Ég held að það fari ekkert á milli mála að þær breytingar hafa orðið í okkar þjóðfélagi á undanförnum árum og áratugum sem gera till. af þessu tagi mjög nauðsynlega og mér finnst í sjálfu sér gaman að minnast þess að fyrstu aðgerðir á þessu sviði, fyrsta barnaheimilið sem stofnað er til hér á landi var einmitt í gamla kennaraskólahúsinu við Laufásveg. Þar var fyrst stofnað barnaheimili að tilhlutan barnavinafélagsins Sumargjafar, starfaði þar í nokkur ár, til ársins 1929, en þá var það ekki hægt lengur. Þetta var á sama stað og mikill hluti af æfingakennslu þess merka skóla fór fram um árabil. Síðan var unnið að því að koma upp fyrsta dagheimilinu hér í Reykjavík í beinu framhaldi, það var Grænaborg við Hringbraut, og þar fór fram áfram þessi æfingakennsla að verulegu leyti.
Ég minnist á þetta hér vegna þess að ég vil lýsa sérstöku fylgi mínu við þá hugsun flm., sem kemur fram í till., að tengja miklu frekar saman en hingað til hefur verið gert rekstur grunnskólans og rekstur dagvistarstofnana. Ég held að það hafi í rauninni líka komið fram eins og af sjálfu sér, það kom líka fram í máli flm., að það hefur verið þrýstingur af hálfu skólamanna að færa starf grunnskólans neðar en lögin beinlínis gera ráð fyrir. Víða um land er talað um þetta forskólastig, þ.e. kennslu á forskólastigi á vegum grunnskólans, allt niður í fimm ára aldur. Það sýnir manni að þörfin á þróun í þessa átt er vissulega fyrir hendi.
Flm. minntist líka á það frv. sem hér var fyrr til umræðu á þinginu um verkaskiptingu ríkis og sveitarfélaga varðandi dagvistarstofnanir og hver örlög þess frv. urðu. Þetta ásamt mörgu öðru held ég að mæli með því að þessi þáltill. verði tekin alvarlega og það verði farið að vinna að því af alvöru að löggjöf um forskólastig sjái dagsins ljós.
Hann gat þess að á að það hefði verið minnst á þetta fyrst á þingi árið 1946 og síðan sett löggjöf um það 1973. En mig langar aðeins í lokin að minnast á það að hæstv. núv. forsrh. hafði forgöngu um það nýverið að skipa nefnd um heimilið og framtíð heimilisins sem slíks í okkar landi. Það er auðvitað vegna þess að hann finnur það eins og allir aðrir að þarna er að verða mikil breyting og það kom fram í umræðunum áðan að dagvistarstofnanirnar hefðu mikið að segja fyrir heimilin. Mér er efst í huga að dagvistarstofnanirnar eru fyrst og fremst fyrir viðkomandi börn sem eru framtíð okkar þjóðar. Það er það sem skiptir meginmáli að þingið sinni því verki að koma á löggjöf um þennan mikilvægasta þátt mannsævinnar, fyrstu æviárin.