23.08.1912
Neðri deild: -1. fundur, 23. löggjafarþing.
Sjá dálk 869 í B-deild Alþingistíðinda. (1309)
96. mál, verkun og sala ullar
Frams.m. (Pétur Jónsson):
Eg ætla mér ekki að tala langt mál. Einungis vildi eg víkja að tveimur atriðum í ræðu hv. 1. þm. G. K. (B. K.). Það er vitaskuld hrein og bein hégilja ef nokkrir ímynda sér að hægt sé að bæta svo íslenzka ull að hún verði jafngóð og beztu ullartegundir erlendis.
Fyrir nokkrum árum átti eg tal um íslenzka ull við mann úr félagi í Bradford, sem hafði keypt íslenzka ull um langt áraskeið. Hann sagði, að ef allri ull í heiminum ætti að skifta í tvo flokka þá yrði það fín ull og gróf ull, og íslenzka ullin yrði í grófa flokkinum. Það væri hreinn og beinn hugarburður ef nokkrum dytti í hug að keppa við finni flokkinn. En nú eru margar tegundir í grófari flokknum, sumar fínni, sumar grófari, sumar betri og sumar lakari en íslenzka ullin. Hún er því ein tegund í stórum flokki og þar á hún að geta rutt sér betur til rúms en hún hefir gert, ef hún fær betri verkun.
Hitt atriðið var það, að ullin hefði sama notagildi, hvort sem hún væri flutt út hrein eða óhrein. Verðið væri einungis því lægra sem óhreinindunum munaði. Þetta væri rétt ef um það væri að ræða, að víst quantum af óhreinindum og vatni væri í ullinni. En það er ekki. Óhreinindin geta verið 50% og alt ofan í 10%. í því er ekkert samræmi. En samræmið er hægt að skapa með þvottinum ef vel er þvegið. Þar er víst ákveðið takmark, að ullin sé hrein og þur, og það er nokkuð fast. Það skaðar ullarsöluna mest að menn vita ekki á hvaða stigi óhreinindin eru í hverri ullarsendingu, og taka þá áhættu sem lækkar ullina í áliti og verði.
Eg er sannfærður um að hv. 1. þm. G. K. (B. K.) hefir rangt fyrir sér í þessu efni þó að hann sé kaupmaður. Það er auðheyrt að hann er þessu ekki kunnugur. (Björn Kristjánsson: Eg hefi aflað mér upplýsinga.) Það þykist eg nú líka hafa gert.
Eg skal svo ekki orðlengja þetta frekar, eg vil aðeins taka það fram, aftur, af því að hæstv. ráðh. (H. H.) var ekki hér í salnum áðan, að þingsályktunartillagan er borin fram með það fyrir augum, og verður að samþykkjast með þeim afleiðingum að stjórnin geti upp á væntanlegt samþykki Alþingis, brúkað fé til þess að fela Sigurgeiri Einarssyni að leiðbeina mönnum í þessu efni, á næsta ári, á þann hátt sem um semur milli hans og stjórnarinnar.